بخشی از مقاله
چکیده:
پژوهش حاضر با هدف " بررسی عوامل اجتماعی اقتصادی موثر بر بزهکاری مددجویان کانون اصلاح و تربیت تهران " انجام گردید. روش تحقیق در این پژوهش از نوع پیمایشی می باشد و جمعیت آماری این تحقیق را نوجوانان بزهکار کانون اصلاح و تربیت شهرری 13 تا 17 سال ت شکیل می دهند، که تعداد آنها 50 نفر بوده و به صورت نمونه مورد برر سی قرار گرفتند. نتایج ن شان داد که، متغیرهای پایگاه اجتماعی اقت صادی، میزان نظارت والدین، جرائم اع ضای خانواده ، محرومیت ن سبی و خانواده گ س سته رابطه معنی داری با شدت بزهکاری دارند. ولی تأثیر متغیرمعا شرت با دو ستان بزهکار در این تحقیق تأیید نشد. نتایج تحقیق نشان دهنده توانمندی نظریه های آنومی مرتن، کوهن، سیمن ، نظریه کنترل اجتماعی و نظریه فرهنگ طبقه پایین میلرمی باشد. نتایج این پژوهش، بر این نکته تأکید می کنند که آموزش مهارت های اساسی زندگی برای مددجویان ، مشاوره های مناسب به مددجویان در کانون های اصلاح و تربیت و برنامه ریزی های متعدد علمی ، آموزشی ،فرهنگی و فنی و حرفه ای باید به نحوی طراحی شوند که مددجویان بعد از آزادی بتوانند راحت تر خود را باهنجارهای جامعه وفق دهند و این برنامه ها می تواند تاثیر زیادی در پیشگیری از تکرار جرم در بین آنها داشته باشد.
مقدمه
صرف نظر از حوادث ناگهانی ا صولا تا زمانی که شرایط عادی اجتماعی و مخت صات آن تغییر نیابد میزان جرایم در رقم ثابتی است. از آنجا که بزهکاری نتیجه کلی مشکلات جامعه است بنابراین وجود بزهکاری و ارتباط آن با بنیاد های جامعه و تشکیلات کلی و اجتماعی امری دایمی است. جرم عملی است که از انسان ها و در جامعه وقوع می یابد و چون نمی توان از تأثیر متقابل ان سان و جامعه در یکدیگر اغماض کرد،بناچار باید برای اتخاذ سیا ست کیفری صحیح به عوامل اقت صادی و اجتماعی؛از قبیل پایین بودن سطح معلومات و درآمدها، بی عدالتی در توزیع ثروت، تعلیم و تربیت اشتباه ،معاشرت با بزهکاران و قاچاقچیان جنایتکار و غیرهتوجه کرد که سبب می شود افراد ساده لوح به تباهی کشانده شده و به راهی هدایت شوند که پایان آن زندان و محرومیت اجتماعی است. خلاف آن وضع عادلانه توزیع و تقسیم ثروت، تعلیم و تربیت صحیح ،روابط اجتماعی سالم و منظم و برتر از همه تعلیمات اخلاقی و مذهبی از مواردی هستند که مانع وقوع بسیاری از جرایم خواهند شد؛ بنابراین باید قبل از کشف علت ارتکاب جرایم ،در صدد بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی همت گمارد. و ضع خاص هر جامعه فرهنگ ،آداب و ر سوم و و ضع اجتماعی و اقت صادی آن در ایجاد ، ازدیاد و یا کاهش جرایم تأثیر فراوانی خواهد دا شت. تردیدی نی ست جرایمی که در ک شورهای پی شرفته صنعتی اتفاق می افتد با جرایم ک شورهای در حال تو سعه تفاوت فاحشی دارد. مساله بزهکاری نوجوانان یک مشکل واقعی در جامعه ماست .قطع نظر از اینکه میزان و شدت بزهکاری هر روز بیشتر می شود و یا بدون تغییر باقی بماند ،باید برای از بین بردن شرایط و موقعیت های جرم زا ، در حد امکان چاره ای اندیشید.به بیان دیگر ،بزهکاری امروز نوجوانان می تواند عامل جرائم فردای بزرگسالان باشد .مگر آنکه برای پیشگیری و جلوگیری از آن اقدام جدی بعمل آید.
شایدامروزه یکی از پر کارترین و نیازمندترین حوزه های علوم اجتماعی ،مسایل دنیای جرم ،بزهکاری و انحرافات باشد .بی شک ،مسایل جدیدی که امروزه دست اندرکاران و مسولان قضایی و امنیتی در دنیای مجرمان و بزهکاران را دست به گریبان نموده ،با رهیافت علمی و پژوه شی به سمت جامعه ای با کمترین میزان جرایم و انحرافات سوق داده می شود. - شمس ، - 1:1388 از آنجا که بزهکاری نتیجه کلی مشکلات جامعه است، بنابراین وجود بزهکاری و ارتباط آن با بنیادهای جامعه و تشکیلات کلی و اجتماعی امری دایمی است . در نتیجه نمی توان بزهکاری را به طور مجرد و منفصل از سایر عوامل اجتماعی بررسی نمود، بلکه باید آ ن را در مجموعه ای از تمام عوامل فرهنگی و اجتماعی ،چه از نظر زمانی و چه از نظر مکانی ،مطالعه نمود. برای کاهش م یان جرایم ، جام عه مکلف است که به بهبود وضع بن یاد های اجت ماعی، فرهنگی و اقتصادی بپردازد. و ضع بد اقت صادی، توزیع نا صحیح و غیر عادلانه ثروت ،تعلیم و تربیت ا شتباه و بالاخره تعارض در فرهنگ ها سبب نق صان یا افزایش جرایم می شود؛ از این رو برای کا ستن از میزان بزهکاری ها بنیادهای مو ضوعی باید تقویت و و ضع ناب سامان نو سان های حاکم بهبود بخشیده شود و باید گفت آیا نباید به جای بالا بردن میزان مجازات ها به بهبود وضع اجتماعی پرداخت؟
بزهکاری یکی از تجلیات رفتارهای ضد اجتماعی و سازش نایافته است و به عنوان یکی از مقولات مهم در حوزه مسائل جوانان به شمار می رود.در جوامع امروزی ،رفتار بزهکارانه م سئله ای ا ست که اثرات نامطلوبی را در حیات فردی و خانوادگی افراد بر جای گذا شته و موجب ناب سامانی های اجتماعی فراوانی ا ست .به منظور شناخت عوامل مرتبط با گرایش به رفتار بزهکارانه و پیشگیری از ارتکاب آنها ،انجام پژو هشهای کاربردی در این زمینه ضروری می نماید. لذا با توجه به مواردی که تاکنون مطرح شد بررسی مسئله بزهکاری نوجوانان و نقش کانون های اصلاح و تربیت در پیشگیری از تکرار جرم در بین آنها از اهمیت شایان توجهی برخوردار است.
اهمیت وضرورت تحقیق:
امروزه پدیده بزهکاری نوجوانان درتمام جوامع بشری وبخصوص در جوامع غربی به صورت یک مسئله حاد درآمده است ومعمولاً کمتر حادثه ای ا ست که رخ دهد ویک گو شه ان به نوجوانان برنگردد. ستون حوادث روزنامه های چاپ صبح وع صر سراسر عالم شاهدی براین مدعاست. چنان چه بررسی های مقدماتی در مورد بعضی ازجرایم ازجمله دزدی، ضرب وجرح، فرار از خانه، هتک ناموس ، استعمال مواد مخدر، قاچاق مواد مخدروانحراف جن سی ن شان می دهد که »عدول ازقانون مقاومت در برابر نظامهای موجود از10تا11 سالگی به بعد درنزد نوجوانان افزایش یافته ، درفاصله بین 16تا20سالگی به اوج خود رسیده وسپس به مرور ازتعداد دفعات ارتکاب به آنها کاسته می شود. - «بهرامی، - 126:1358 البته گفتنی ا ست که زنگهای خطر هنگامی به صدا درآمدند که این نوجوانان درقالب د سته ها وباندهای بزهکارت شکیل گروه دادند وگاه با حرکت های وسیع وگسترده خود درشکل کارنوال نظم عمومی جامعه را بهم ریختند که ازآن جمله می توان
به»حرکت22000 نوجوانی که دربرلین غربی بین سالهای 1956،1957با استفاده از آزادی هایی که کارنوال برای آنها فراهم کرده بود. - «همان منبع: - 116 ازخصوصیات» مهم این کارنوال ها ، استفاده ازمواد مخدر - مخصوصاً ماری جوانا - وسکس آزاد بود.« - همان منبع:. - 117 با کمال تأ سف باید بیان کرد که هرچه از سالهای اول پیروزی انقلاب ا سلامی فا صله می گیریم بربزهکاری نوجوانان درجامعه ا سلامی که تاحدود زیادی پایین آمده بود مجدداً »با شتابی بیشتر سیر سعودی رادرپیش گرفته است علاوه برآمارهای منتشر شده از سوی مراجع ق ضایی زندانها وکانون های ا صلاح وتربیت ک شور ،بلکه ازچهره وظاهر اجتماع امروزین نیز به خوبی م شاهده کرد زیرا روییدن قارچ مانند باندهایی مانند - گروه کور - با دادن پارتی های شبانه به صورت مختلط، آلودگی جوانان به مواد مخدر وخرید وفروش آن اقدام واقدام نوجوانان به خرید وفروش مجلات وعکسهای مستهجن درمدارس وبیرون از مدارس. - «شامبیاتی،1373،137،. - 201 همکاری با تبهکاران حرفه ای وسابقه دارایجاد مزاحمت های خیابانی برای نوامیس مردم وارتکاب به بزهکاری،شواهدی بر این ادعا باشند.
با مشاهده این گونه رفتارهای نابهنجار وضد اجتماعی کافی است که درکشور مانند بیکاری، کمبود وسایل وامکانات جهت تفریحات سالم از بین بردن انگیزه ادامه تحصیل وترک تحصیل دراین دانش آموزان ، عدم آگاهی خانواده ها ازنحوه صحیح تربیت وبرخورد با نوجوانان ازیک سو وتهاجم فرهنگی د شمن و ضد ارز شها بو سیله ویدئو وماهواره از سوی دیگر. اگر دیرجنبیده شودچیزی جز وسعت وفراگیری این معضل اجتماعی درسراسر کشورعایدمان نخواهد شد. شاید به جرأت بتوان گفت اولین گام باید ازمدارس بردا شته شود ومتأ سفانه با افت تح صیلی که درنظا آموزش وپرورش ک شور با آن روبه رو ه ستیم هر ساله تعداد قابل ملاحظه ای ازنوجوانان به خیابان ها سپرده می شوند وبا درنظر گرفتن این نکته که محیط های منا سبی برای ا شتغال به کار آنها وجود ندارد ناچار به ولگردی درخیابان ها مشغول ودرنهایت نیز جذب باندهای بزهکاری می شوند. درحقیقت بنابر همین ضرورت »موضوع«بررسی عوامل بزهکاری نوجوانان را برگزیدم.
اهداف تحقیق
از اهداف این تحقیق می توان موارد زیر را نام برد:
بررسی و مطالعه تأثیر پایگاه- اقتصادی اجتماعی خانواده در بزهکاری نوجوانان. بررسی و مطالعه تأثیر از هم گسیختگی خانواده در بزهکاری نوجوانان. بررسی و مطالعه تأثیر میزان نظارت والدین در بزهکاری نوجوانان بررسی و مطالعه تأثیراحساس محرومیت نسبی در بزهکاری نوجوانان. بررسی و مطالعه تأثیر معاشرت با افراد بزهکار در بزهکاری نوجوانان.
ارایه راهکارها و پیشنهاداتی در جهت پیشگیری از رفتار بزهکارانه نوجوانان کانون اصلاح و تربیت شهر ری تهران و کاهش آسیب رفتارهای پرخطردرمیان نوجوانان بزهکارکانون اصلاح و تربیت
مبانی نظری:
بزرگترین مشکلاتی که جهان امروز با آن دست به گریبان است مسئله انحرافات وبزهکاری اجتماعی است که بسان قارچ روز به روز درحال گسترش است وجامعه را دستخوش مشکلاتی نموده وبیشترین جوامع این معضل را مهمترین مشکل خود قلمداد کرده اند. عوامل مختلفی دروقوع بزهکاری وجرم جنایت دخیل ه ستند که ممکن ا ست ن شات گرفته ازعوامل اجتماعی فردی ، خانوادگی و. . . باشد. »آسیب اجتماعی هرگونه عملی را که برخلاف موازین ، قوانین ومعیارهای ارزشی جامعه باشد، جرم می نامند وجرم شناسی به بررسی بزهکاری می پردازد تا علل پیدایش ، تکوین، پیشرفت ونتایج آن را دریابد. از این رو درجرم شناسی پدیده هایی وجود دارد که به عنوان و سیله تجزیه وتحلیلهای پژوه شی و شناخت آ سیبهای اجتماعی به کار آید. « - ن شریه : پیام زمان: - 84/5/6 مقاله ومقالات متعددی در این رابطه می تواند راه گشایی باشد برای رفع مشکلات عمده جامعه چه از نظر فرهنگی وچه اقتصادی وسیاسی که به جرات می توان گفت سر منشأ اکثر جرایم وتخلفات در جامعه مادر بیان نسل جوان به چشم می خورد که امید بر این است بدین وسیله بتوان نقاط ضعف جامعه ونسل جوان را دریافته ودر صدد رفع آن اقدام نمود.
