بخشی از مقاله
چکیده
بزهکاری اطفال یکی از قلمروهای مجرمانه میباشد که در مقایسه با بزهکاری بزرگسالان به مراتب قابل تأمل و شایان توجه میباشد. در این رساله با توجه به خصوصیات ویژه اطفال که همان صغر سن و شخصیت ممتازشان از بزرگسالان میباشد و آنان را در زندگی عادی و روزمره خود سزاوار عنایت خاص و در صورت نقض قوانین حاکم، مستحق توجه و حمایت ویژه و مراقبت بیشتر و عندالزوم و به عنوان آخرین راه چاره توسل به نظام کیفری مینماید. روش تحقیق در نگارش این مقاله با عنایت به موضوع آن، بالطبع روش کتابخانهای میباشد. امید است که در این مقاله با بررسی علل بزهکاری اطفال و نوجوانان و بررسی ویژگی های بزهکاری این طیف، و همچنین جرایمی که ارتکاب آنها در بزهکاران شیوع بیشتری دارد، به یک شناخت جرم شناسانه از اطفال و نوجوانان دست یافته شود که بتوان اقدامات پیشگیرانه و مراقبتی برای قبل و بعد از ارتکاب جرم برای آنها در نظر گرفته شود.
کلمات کلیدی: طفل، بلوغ، بزه، یررسی جرم شناسانه،.
مقدمه
افزایش بزهکاری اطفال ونوجوانان در سطح جهان، تمامی اهل فن را به تفکر و تجزیه تحلیل این پدیده وا داشته است، چرا که آینده هر کشوری را اطفال و نوجوانان آن کشور رقم میزنند. پس اگر آنها در مسیر انحطاط قرار گیرند جامعه خود به فساد و تباهی کشانده میشود. از طرف دیگر اطفال و نوجوانان یک کشور بزرگترین سرمایه و آینده سازان یک کشورند که میتوانند بر مشکلات زندگی فایق آیند، خلاصه در هر کشوری آثار فعالیت جوانان و نوجوانان در تمامی مظاهر زندگی آشکار است و نیروی خستگی ناپذیر نسل جوانان و نوجوانان تنها سرمایه امیدواری ملتها میباشد.
بدون شک جامعهای قادر است در جهت تعالی و ترقی گام بردارد که بتواند اطفال و نوجوانان خود را از پرتگاه فساد و تباهی بازدارد و آنان را به راه راست، در جهت ترقی و سازندگی هدایت کند. به همین منظور باید تدابیر و ضوابط مشخص و دقیق و کارآمدی بر مبنای امکانات موجود و معذورات سنجیده شود تا به این هدف مهم نائل شد. باید دانست که بزهکاری یک آفت است که تنها مختص کشور ما نمیباشد، مشکل وجود این جرایم نیست، چرا که در هر حال وجود دارند. اما مسأله اساسی شناخت این آفات و شیوههای مبارزه با آن است. به عنوان مثال بیماری یک آفت اجتماعی و فردی است که نمیتوان از آن گریخت، اما، با شناخت ویروسها و میکروبهای مختلف میتوان دردها را درمان کرد. بزهکاری یک آفت اجتماعی است و فرد بزهکار یک انسانی است که میتواند برای جامعه مفید باشد، فرد بزهکار لاعلاج نیست و ما باید با شناخت علتها و تدوین قوانین منظم و دقیق با استفاده از تجارب متخصصان داخلی و تجارب سایر کشورها و سایر راهکارها به پیشگیری و مقابله با جرایم اطفال و نوجوانان و بازپروری آنان اقدام نماییم.
به طور کلی باید تدابیری در قبال اطفال بزهکار اتخاذ گردد که جنبه بازپرورانه برای آنها با توجه به شرایط سنیشان داشته باشد، باید به جای ابزارهای سرکوبگرانه در خصوص بزهکاری اطفال از ابزارها و استراتژیهای پیشگیرنده از ارتکاب اولیه جرم توسط آنها استفاده شود. در این تحقیق به بررسی علل و عوامل بزهکاری اطفال و ویژگی های بزهکاری در این قشر آسیب پذیر میپذیریم، با پرداختن به علل بزهکاری اطفال میتوان به طور اصولی و روانشناسانه مشکلات آنها را مورد بررسی قرار داد و در نتیجه قوانینی که جنبه اصلاحی و بازپرورانه برای آنها داشته باشد را تدوین نمود. از همین جا اهمیت موضوع مقاله و جایگاه آن در جرم شناسی روشن میگردد، همچنین جنبه نوآورانهی این موضوع نسبت به موضوعات دیگر روشن میشود.
تعریف اصطلاحات
سعی بر آن است که مفاهیم پرکاربرد پژوهش مورد بررسی قرار گرفته و به ارائه یک تعریف روشن از آن-ها پرداخته میشود.بزه، بزهکار و بزهکاری بررسیهای جرمشناسی نشان میدهد که هر معلولی علتی دارد و هیچ چیز به خودی خود به وجود نمی آید. بنابراین هر جرمی هم دارای علتهای سازندهای است که، بر افراد جامعه اثر میگذارد و آنان را به سوی ناسازگاری و ناهنجاری سوق میدهد. پیامد این سوق دادنها ارتکاب بزه است و کسی که مرتکب می-شود - بزهکار - نامیده میشود.1بزه به نظر جامعه شناسان هر فعلی که حالات قوی و مشخص وجدان جمعی را مورد تعرض قرار دهد، مجرمانه است.2 از دیدگاه روانشناسان بزهکاری یک پدیده زیستی - روانی است. بر حسب گزارش سازمان ملل متحد عوامل بزهکاری عبارتست از فقر، برخی مشکلات و اوضاع نابهنجار خانوادگی، وراثت، و ..... که تعریف اخیر نیز بر طبق همین عوامل بزهکاری صورت گرفته است.3 از مجموعه تعاریف مزبور میتوان برای تعریف جرم موارد زیر را استنتاج کرد:
-1 جرم همواره رفتار خارجی انسان است که گاهی به صورت فعل و زمانی با ترک فعل تحقق مییابد.
-2 برای این که عملی جرم شناخته شود باید ممنوعیت عمل همراه با ضمانت اجرای جزایی - مجازات یا اقدامات تأمینی یا تربیتی - باشد.
-3 ارتکاب عمل ممنوعی که قانونگذار برای آن مجازات تعیین نموده در صورتی جرم است که مرتکب بدون مجوز قانونی و بر خلاف حق اقدام کرده باشد.
بزهکاری مجموعهای از جرمهاست که در یک زمان و مکان معین به وقوع میپیوندد. درواقع بزهکاری شناخت عاملهایی است که، جرم ایجاد میکند.4 بزهکاری گاهی سوء رفتار است ولی همه افرادی که رفتارهایی سوء مرتکب میشوند، بزهکار نیستند. کیفیت رفتار وحدود انحراف اجتماعی عواملی هستند برای قضاوت اینکه فرد، بزهکار است یا بیمار روانی. برای تعریف بزهکاری نیز توجه به اختلاف در رفتار غیر قانونی و غیر اخلاقی حایز اهمیت میباشد. بنابراین، آنچه مسلم است این است که بزهکاری در تمام طبقهها وجود دارد ولی میزان آن در طبقات پایین اجتماع بیشتر است.5
-1 ستوده و میرزایی، روانشناسی جنایی. 142 .1383
2 - اردبیلی، محمد، حقوق جزای عمومی، جلد اول، سال 1395، 250
3 - حکمت س. پزشکی قانونی قضایی. 323 .1371
4 - ستوده و میرزایی، روانشناسی جنایی. 143 .1383
5 - کوای، 1967، 57