بخشی از مقاله
چکیده:
منطقه رکات واقع در جنوب غرب بیرجند، شامل سنگهای ولکانیکی می باشد که به گروه آندزیتها تعلق دارند. بافت قابل توجه در این ولکانیکها، جریانی و میکرولیتیک بوده وکانی های عمده در این سنگها، پلاژیوکلاز، کلینوپیروکسن، بیوتیت و کانی های دگرسانی می باشند. تشابه سنگهای این منطقه با کوه رچ از نظر سنگشناسی و نتایج آنالیز شیمی، امکان منشا یکسان برای آندزیتهای هر دو منطقه را رقم می زند. نتایج حاصل از آنالیز شیمی نمونههای سنگی نشان می دهد که ماگمای سازنده این سنگها دارای ماهیت کالکآلکالن بوده و از نوع آندزیتهای کوهزایی میباشند. همچنین نشان می دهد این سنگها به گروه آداکیتها تعلق دارند.
واژه های کلیدی: آندزیت، رکات، رچ، جنوب غرب بیرجند،
مقدمه :
در منطقه رکات دایکهایی وجود دارد که پتروگرافی و سنگشناسی این دایک ها مورد سوال است - شکل . - 1 منطقه رکات در جنوب غرب بیرجند، مرکز استان خراسان جنوبی، قراردارد. از آنجائیکه این منطقه به کوه رچ نزدیک است، و هر دو منطقه متشکل از سنگهای متشابه و آندزیت هستند، احتمال اینکه این دایکها با کوه رچ مرتبط باشند وجود دارد - شکل - 2برای مطالعه و بررسی این منطقه بعد از عملیات صحرایی اولیه، نمونههایی از چند دایک در منطقه رکات برداشته شد و بعد از تهیه مقطع نازک در شرکت بینالود مشهد، این مقاطع مطالعه شدند . نمونههایی برای آنالیز شیمی به شرکت SGS در کشور کانادا فرستاده شد. در نهایت با استفاده از نرمافزارهای Igpet و gcd kid نمودارهای مربوطه رسم شد و منطقه تفسیر گردید.
بحث:
-1-2 ویژگیهای ماکروسکوپی سنگهای حد واسط آندزیتی منطقه رکات، دانه متوسط و دارای رنگ خاکستری روشن تا کمی تیره بوده وبلورهای روشن پلاژیوکلاز و تیره آمفیبولهای سوزنی شکل در نمونه دستی قابل تشخیص است. -2-2 ویژگیهای میکروسکوپی فراوان ترین کانی دایکهای منطقه رکات درشتبلورهای پلاژیوکلاز است. فراوانی پلاژیوکلاز حاکی از آن است که درهنگام فوران ماگمای آندزیتی، پلاژیوکلاز فازجامد گدازه بودهاست. بلورهای پلازیوکلاز معمولاً شکلدار تا نیمهشکلدار بوده و حالت منطقهای از خود نشان میدهند. درشت بلورهای پلاژیوکلاز از مرکز به کانی های رسی و کربناتی دگرسان شدهاند. وجود کانیهای سریست به عنوان محصول دگرسانی در مرکز پلاژیوکلاز نشانه کلسیکتر بودن مرکز این کانی میباشد، زیرا پتاسیم با سازنده آنورتیتی پلاژیوکلاز وارد واکنش شده و قسمتهای غنی از آنورتیت در یک پلاژیوکلاز منطقهای به راحتی سرسیتی میشود - شلی، . - 1993 کلینوپیروکسن - اوژیت- تیتان اوژیت - نیز به مقدار کم وجود دارد .
خاموشی آن به صورت مایل می باشد. بیوتیت دیگر کانی متشکله این گروه میباشد که بلورهای آن دگرسان شده و کانیهای تیره - اکسید آهن - را بوجود آورده است. کنعانیان - - 1386 وجود کانیهای آبدار مانند آمفیبول و بیوتیت را نشانه جایگیری توده در ژرفاهای کم پوسته میداند. کانی های دگرسانی و کانی های اوپک در این مقاطع دیده میشوند - شکل . - 3برای مطالعه بهتر، توسط نرمافزار GIS نقشهای تهیه گردید که محل برداشت نمونهها را از 4 دایک در رکات نشان میدهد - شکل. - 4 نوارهای تیره دایکهای منطقه و نقاط سفید محل برداشت نمونه ها را نشان میدهد. اعداد نوشته شده در بالای دایکها، مربوط به شمارههای نمونهها میباشد. موقعیت UTM محل برداشت نمونهها در جدولی در زیر نقشه آمدهاست.
