بخشی از مقاله
چکیده
این تحقیق به منظور بررسی پایداري عملکرد چند رقم انگور با منشاء روسی به روش پارامتریک تک متغیره انجام گرفت. عملکرد تعداد 15 رقم انگور از سال 1393 تا 1394 در ایستگاه تحقیقات انگور تاکستان در شرایط آبیاري کامل و کم آبیاري 60 - درصد ظرفیت مزرعه - و در دو سال در مجموع چهار محیط مورد بررسی قرار گرفتند. طرح آزمایشی، بلوكهاي کامل تصادفی با سه تکرار بود. سیستم تربیت مورد استفاده در هر دو منطقه کوردن یک طبقه دو طرفه با فاصله کاشت2×3/5 متر و تعداد بوته در هر واحد آزمایشی دو اصله بود.
تجزیه واریانس مرکب مدل ثابت و تحلیل پایداري عملکرد پارامتریک تک متغیره - واریانس محیطی، ضریب تغییرات فنوتیپی، اکووالانس ریک، واریانس پایداري، پارامتر پایداري تجزیه رگرسیون، پایداري رگرسیونی ابرهارت و راسل، ضریب تشخیص و پایداري هانسون - براي کلیه ارقام انجام گرفت. در تجزیه واریانس عملکرد ارقام انگور در چهار محیط، اثرات رقم، محیط و رقم×محیط در سطح 1 درصد احتمال معنی دار بود. تنها رقم Tamphi rozoy در شش آماره از هشت آماره مورد بررسی به عنوان رقم پایدار معرفی گردیده است ولی این رقم از عملکرد پایینتر از حد متوسط ارقام برخوردار بود. رقم Muscat Yamtazini علاوه بر اینکه در پنج آماره پایداري به عنوان رقم با عملکرد پایدار معرفی گردیده است داراي عملکرد بالاتر از حد متوسط ارقام بود.
مقدمه
گونه اروپایی مو - Vitis vinifera L. - داراي بیش از 14 هزار رقم است که منشأ ارقام مورد کشتوکار امروزي هستند - فتاحی و همکاران، . - 2003 میزان مواد و عناصر مختلف در میوه انگور به نوع رقم، شرایط محل کاشت و درجه رسیده بودن حبه انگور کاملاً متفاوت هست
در بین ارقام مختلف، تعدادي با میوههاي مطلوب وجود دارند که به علت برخورداري از کیفیت بالا جهت مصارف تازه خوري، تهیه کشمش و فرآوري، توجه باغداران را به خود جلب نموده و روزبهروز به سطح زیر کشت آنها افزوده میشود و در این میان ارقامی که میوه مطلوبی ندارند جایگاه خود را ازدستداده و توجهی به آنها نمیشود. چهبسا ممکن است این ارقام بهظاهر نامطلوب، ژنهاي باارزشی از قبیل مقاومت به آفات و بیماريها، سرما، شوري، خشکی و نظایر آنها را داشته باشند که به علت عدم شناسایی و نداشتن شناخت دقیق از اهمیت آنها، مورداستفاده قرار نمیگیرند و بهمرورزمان نابود میشوندعلاوه بر این؛ پایهها بهطور مستقیم، مقاومت، سازگاري، مقاومت و کیفیت محصول انگور را متأثر میسازند و بهطور غیرمستقیم روي کنترل رشد، زمان رسیدن و اندازه حبه اثر دارند
با توجه به کشت دیم این گیاه در برخی استانهاي کشور ازجمله فارس و کردستان، بوتههاي مو در بخشی از رشد سالیانه خود، یعنی در تابستان که تبخیر و تعرق زیاد است، شدیداً تحت تأثیر تنش خشکی و کمبود آب قرار میگیرند و مشکلاتی ازجمله کوتاه شدن دوره رشد، کاهش گل انگیزي و پیري فیزیولوژیک را در بوتههاي مو باعث شده و نهایتاً منجر به کاهش عملکرد و از بین رفتن آنها میگردد. بنابراین در گیاهان زراعی و باغی، مخصوصاً درختان انگور که دچار شرایط نامطلوب محیطی میشوند، پایداري عملکرد ازنظر جلوگیري از کاهش عملکرد بسیار مهم خواهد بود. هدف از تحقیق حاضر انتخاب ارقام انگور روسی با عملکرد پایدار در برابر تغییرات محیطی بود.
مواد و روشها
در این پژوهش تعداد 15 رقم انگور با منشاء کشور روسیه - جدول - 1 از سال 1393 تا 1394 در ایستگاه تحقیقات انگور تاکستان در شرایط آبیاري کامل و کم آبیاري 60 - درصد ظرفیت مزرعه - و در دو سال در مجموع چهار محیط از نظر پایداري عملکرد مورد بررسی قرار گرفتند. طرح آزمایشی، بلوكهاي کامل تصادفی با سه تکرار بود. سیستم تربیت مورد استفاده در هر دو منطقه کوردن یک طبقه دو طرفه با فاصله کاشت2×3/5 متر و تعداد بوته در هر واحد آزمایشی دو اصله بود. کلیه تاكها از نظر فرم تربیت، هرس و تعداد جوانه بارده به طور یکسان عمل شد. تجزیه واریانس مرکب مدل ثابت و تحلیل پایداري عملکرد پارامتریک تک متغیره براي کلیه ارقام انجام گرفت. جهت انجام محاسبات فرمول نویسی در محیط نرم افزار رایانهاي Excel انجام شد
