بخشی از مقاله
چکیده
اقتصاد مقاومتی تعبیری از استقلال اقتصادی و استقلال اقتصادی، یکی از ارکان اقتدار ملی است. که در جوامع غیر اسلامی از آن به عنوان منافع ملی یاد می شود و حفظ و صیانت از منافع ملی یا همان قدرت و اقتدار از هر راهی هرچند غیر مشروع قابل دستیابی است. اما در دین اسلام اقتدار از راه عدل و اعتدال قابل کسب و بسط و پاسداری است.
حکومت اسلامی وظیفه ی رسیدن به قدرت اقتصادی و عمران و ابادی را بر عهده دارد و در این راه نیازمند ارائه ی طرح ها و برنامه ها و به اصطلاح نیازمند نقشه ی راه مهندسی است. و در این مقوله موانع و مشکلات برسر راه اقدام و عمل به نظر می رسد. که قابل تآمل و چاره اندیشی است و سعی شده راه کارهایی برای برداشتن این موانع ارائه گردد. و نیز در ارائه راه کارها تمثیل ها و واقعیت هایی علمی و تجربی که در تاریخ انقلاب اسلامی ایران شاهد آن بوده ایم به عنوان الگوی پیش رو به کار برده ایم و گزاری هم بر زیرساخت ها و بسترهای لازم برای اقدام و عمل و تداوم آن شده است. از جمله مهم ترین ان ها اجرای عدالت و اعتدال و آرمان گرایی با محوریت اقتدار ملی است.
مقدمه
متأسفانه در دنیای استکباری در رأس آن آمریکا با پیروی از مکتب امپریالیسم4 بدون توجه به اخلاق تحت عنوان منافع ملی صرفا بدنبال منافع مادی خود از هر راه و روشی از جمله سیطره ی همه جانبه بر دیگر جوامع با استفاده از ابزار قدرت شیطانی خود هستند. از این رو سعی میکنند کشورهای مستقل را با تأسی از حیات وحش و هدف قرار دادن نقطه ضعف مورد حجمه قرار دهند و در ضعیف نگاه داشتن این کشور ها از هر ترفندی استفاده می کنند.
ملت مسلمان ایران با انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی و پیروزی آن در 22بهمن 1357 و کسب استقلال آزادی و جمهوری اسلامی و دفاع از مظلومین را در پیش گرفته و تاکنون با صلابت روز افزون مدبرانه در مقابل انواع حربه های دشمن مقاومت نموده است و می رود تا همه ی مظلومین عالم را از ستم ظالمین برهاند. بدیهی است که دشمن را شناخته و راه های نفوذ دشمن را نیز میشناسد. یکی از همین راه هایی که دشمن بکار برده است . استفاده از حربه ی تحریم اقتصادی است و ناکامی دشمن در این رویه حاصل نمی شود، مگر با اقتصادی مقاوم و متکی به داخل و به عبارتی خودکفایی اقتصادی.
تعاریف
تحریم
تحریم اقتصادی را این طور تعریف کرده اند: تدابیر قهر امیز اقتصادی که علیه یک یا چند کشور، برای ایجاد تغییر در سیاست های آن کشور ایجاد میشود و یا دست کم اعلام واکنش نسبت به اتفاقاتی که در آن کشورها رخ می دهد. این طور می توان گفت که تحریم اقتصادی، یک اهرم برای تحقق اهداف سیاسی کشور ها در عرصه بین المللی است.
این مسئله حتی در منشور سازمان ملل هم مطرح شده است، در ماده 41 ، فصل هفتم این منشور ، این طور آمده که تحریم اقتصادی، میتواند در کنار ابزارهای دیگر مثل: ابزار های نظامی، تحریم های دیپلماتیک، تحریم های ارتباطی و تحریم های حمل و نقل و انواع دیگر آن ، به صورت دسته جمعی برای تنبیه کشورهایی که هدف هستند ، یا برای تغییر رفتار نامطلوبی که در آن کشورها دیده میشود اتخاذ شود. پس به طور کلی می توان گفت که تحریم اقتصادی ، یک اقدام قهر آمیز اقتصادی در سطح بین الملل است که به دنبال تغییر رفتارهای سیاسی کشورها اتفاق افتد. تحریم های اقتصادی را از نظر موضوع، به چهار دسته تفکیک می کنند: تحریم های تجاری، تحریم های مالی، تحریم های مسافرتی و تحریم های نظامی.
اقتصاد مقاومتی
براساس صحبت هایی که مقام معظم رهبری مطرح کرده است اقتصاد مقاومتی را به طور خلاصه این گونه می توان تعریف کرد: اقتصادی که در شرایط دشواری، تهدید و دشمنی به اهداف خودش برسد. در واقع اقتصاد مقاومتی همان است که با وجود تلاطم ها، دشمنی ها، با وجود فضای ناملایمی که در درون خودش یا به صورت تحمیلی از خارج بر آن مقاومتی خواهد بود. مقام معظم رهبری نیز چندین بار تاکید کردند که ساختن چنین اقتصادی به طور منطقی و در دستور کار همه کشورها و همه حکومت ها به طور طبیعی خواهد بود. ماهیت اقتصاد مقاومتی، می توان گفت که اقتصاد مقاومتی نسخه معاصر نظام اقتصادی اسلام است. نظام اقتصادی اسلام در واقع خروجی مکتب اقتصادی اسلام برای زمانی است که در یک شرایط واقعی و در یک شرایط زمانی و مکانی خاص، می خواهد به وقوع بپیوندد
شرایط و الزامات اقتصاد مقاومتی
اقتصاد مقاومتی از نظر مقام معظم رهبری شرایط و الزاماتی دارد
-استفاده از همه ی ظرفیت های دولتی و مردمی؛
-مردمی کردن اقتصاد؛
-کاهش وابستگی به نفت؛ جایگزینی درامد های نفتی با درامد های غیر نفتی؛
-بنیان گذاری کار های اقتصادی بر پایه دانش و تبدیل شدن اقتصاد دانش بنیان به وجه غالب اقتصاد کشور؛ حمایت از تولید ملی؛
-فعال کردن واحد های تولیدی کوچک و متوسط
-تعادل در مصرف و مدیریت مصرف با جایگزینی و ترجیح تولیدات داخلی با کالاهای خارجی؛ مبارزه با مفاسد اقتصادی؛ مدیریت درست منابع ارزی
-مدیریت مصرف و فرهنگ سازی برای جلوگیری از اسراف؛
-استفاده حراکثری از زمان و امکانات؛
-حرکت بر اساس برنامه و پرهیز از تصمیم های خلق الساعه و تغییر مقررات؛
-صیانت از وحدت و همبستگی.
تاریخچه اقتصاد مقاومتی
اقتصاد مقاومتی اولین بار در سال 2005 به دنبال محاصره ی همه جانبه ی غزه از سوی رژیم صهیونیستی شکل گرفت و در سال 1386 از سوی مقام معظم رهبری ایران اعلام شد که جنگ بعدی جنگ اقتصادی خواهد بود ولازمه ی مقاومت در مقابل این جنگ مقاومت اقتصادی می باشد و در سال 1389 اولین بار لفظ اقتصاد مقاومتی در جمع کار افرینان به کار بردند.
روح اقتصاد مقاومتی را میتوان در تاریخ 92/11/30 دانست که رهبر ایران سیاست کلی اقتصاد مقاومتی را پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام در 24 بند ابلاغ نمودند. ینابراین اصل اقتصاد مقاومتی برای توانایی ایستادگی در مقابل حربه ی تحریم های اقتصادی استکبار جهانی می باشد.اگر به فلسفه ی اقتصاد مقاومتی فقط از این دیدگاه نگاه کنیم اشتباه است.
با توجه به اینکه اقتصاد به عنوان نیاز اصلی و اساسی جامعه و جایگاه آن به عنوان قدرت جامعه ی اسلامی وتاکید و سفارش اسلام به آن نقشی بی بدیل دارد و پیشرفت همه جانبه ی اقتصادی یکی از وظایف حکومت، جامعه و افراد محسوب می شود. بنابراین نگاه ما به قدرت اقتصادی یک نگاه آرمانی و اصولی برای همیشه خواهد بود.
اقتدار از دیدگاه دکتر مطهری
در آثار استاد مطهری به طور مشخص تعریفی درباره قدرت نمی توان یافت اما از تفاوتی که میان قدرت و قوت قائلند می توان دریافت که قوه یا استعداد امری است درونی اما قدرت بیشتر مواقع و نه به طور کلی بر امر بیرونی نظیر تکنولوژی، سازمان های اجتماعی و نظامی و نظم و انتظام قابل تطبیق است. به اعتقاد استاد اقتدار از اصول ثابت جامعه اسلامی است و جامعه مسلمانان ضعیف را نمی توان جامعه ای اسلامی نامید. بر مسلمین واجب است که اقتدار کسب کنند و برای یافتن اقتدار مقدمات اقتدار نیز بر آنان واجب میگردد. بر این مبنا در اندیشه مطهری تمام علومی که مورد نیاز جامعه اسلامی است علوم اسلامی خوانده شده است و بر مسلمانان واجب است در علوم متخصص شوند