بخشی از مقاله
چکیده
تفرجگاه یک فضای شهری است که جاذبههای طبیعی و ساخته شده، محل اسکان موقت و سایر خدماتی که توسط بازدید کنندگان بین المللی و داخلی و ساکنان محلی به منظور اهداف گردشگری و تفریحی استفاده میشود را فراهم میسازد. تفرجگاه ها پیچیده هستند، محیط های شهری چند منظوره هستند که تا حد زیادی از نظر محل، هدف، اندازه، توسعه، مورفولوژی - ریخت شناسی - و عملکرد اقتصادی خود متفاوت هستند. تفرجگاه شاید اغلب با ساحل مرتبط است. در ساحل بودن جاذبه اصلی می تواند باشد. در بریتانیا منجر به اصطلاح »سطل و بیل« در گردشگری ساحلی میشود. در آغاز، تفرجگاه در طول قرن هفدهم و هجدهم میلادی توسعه یافتند و برای مشتریان ثروتمند شرایطی را فراهم کردند تا بتوانند از مزایای درمانی نوشیدن و حمام کردن آب دریا بهره ببرند.
-1 مقدمه
امروزه مفهوم شهرها بدون وجود فضای سبز موثر در اشکال گوناگون آن دیگر قابل تصور نیست. شهرها به عنوان کانون های تمرکز، فعالیت و زندگی انسان ها برای اینکه بتوانند پایداری خود را تضمین کنند چاره ای جز پذیرش ساختار و کارکردی متاثر از سیستم های طبیعی ندارند. در این میان فضای سبز به عنوان جزء ضروری و لاینفک پیکره شهرها در متابولیسم آنها نقش اساسی دارند که کمبود آنها می تواند اختلالات جدی در حیات شهرها به وجود آورد.
یک منبع طبیعی برای تفرج عبارت است از هرگونه سیستم طبیعی اعم از آبی یا خشکی که برای استفاده تفرجگاهی کنار گذاشته می شود. یک تفرجگاه می تواند طیف گسترده ای از سیماهای طبیعی را از یک جویبار ساده تا یک غار که در عمق زمین قرار دارد، در برگیرد. این سیمای طبیعی می تواند توسط انسان دگرگون یا اصلاح شده باشد. معیارهایی نظیر نوع درختان، جنگل ها، توپوگرافی و جذابیت طبیعی از جمله معیارهای قابل ذکر در این زمینه اند.
-2 اهداف و ضرورت طراحی تفرجگاه
قبل از اجرا و پیاده کردن تاسیسات و استفاده مردم لازم است همه ی عوامل شکل دهنده ی تفرجگاه متناسب با نوع تفرج که پیش بینی شده طراحی شود. طراحی به معنی عینیت دادن به کلیه ی استفادهای ممکن از تفرجگاه است. مشخص کردن اهداف مهمترین گام در تعیین نوع امکانات برای ناحیه ی توریستی است.
-3 ماهیت تفرجگاه
تفریح یا تفرج از نظر اقتصادی عبارت است از هرگونه فعالیت یا عدم فعالیت که با قصد قبلی و با میل و رغبت در اوقات فراغت انجام گیرد. تفریح یک تجربه احساسی و لذت بخش است که با تمایل افراد در هنگام فراغت به آنها دست می دهد. به عبارت دیگر هنگامی که کوچک ترین احساسی از اجبار در فعالیت ها یا عدم فعالیت در زمان فراغت وجود نداشته باشد، به طور قطع می توان این حالت را تفریح نامید.
تفرج شامل کلیه تفریحاتی است که در خارج از محیط های بسته و محدود انجام می گیرد. تفرج در محیط های باز به فضا و منابع نیاز دارد. از مناسب ترین منابعی که می توانند کیفیت تفرج را بالاببرند، می توان منابع طبیعی و کمتر تغییر یافته را نام برد که هنوز جنبه های زیبایی شناسی خود را حفظ کرده اند. ویژگی های جامعه صنعتی سبب شده بسیاری از مردم به تفرجگاههای طبیعی دور از شهرها روی اورند.یک منبع طبیعی برای تفرج,طبق تعریف عبارت است ازهرگونه سیستم اعم از اب یا خشکی, که برای استفاده تفرجگاهی در نظر گرفته میشود - مجنونیان، . - 72 :1374 تفرجگاه طیف وسیعی از سیمای طبیعی اعم از جویبارساده تا یک غار را در بر میگیرد, همچنین احتمال استفاده از هر منطقه ای در آینده میتواند ان را بالقوه به منبعی برای تفریح تبدیل کند.
-4 جایگاه تفرجگاه در صنعت گردشگری شهر
تفرجگاه های اولیه که توسعه یافتند شامل اکسموت، تورکی، بادلی سالترتون در جنوب غربی انگلستان؛ بورنموت و برایتون در جنوب انگلستان؛ اسکاربرو - شمال شرقی انگلستان - ؛ مارگرات - جنوب شرقی انگلستان - بودند. با ادامه گسترش تفرجگاه ساحلی در سراسر اواخر قرن هجده و اوایل قرن نوزدهم با بهبود در ارتباطات آبی و جادهای تسهیل شد. اما ظهور راه آهن در طول دهه 1830 و 1840 میلادی محرک مستقیم برای تفرجگاههای بریتانیا فراهم نمود به طور مشخص، راه آهن از طریق افزایش دسترسی و ایجاد یک بازار روز بازدید کنندههای جدید در میان گروههای کم درآمد، منجر به توسعه تفرجگاه مجاور به شهرستانها صنعتی لنکشایر - شمال غربی انگلستان - ، مانند ساوث پورت، بلکپول، مورکیمب، نزدیک بیرمنگام و بریستول، وستون سوپرمر و تفرجگاههای دیگر نزدیک لندن مثل فولک استون و هستینگز شد.
چنین وابستگی به این مقاصد اغلب پیرامونی امروزه همچنان وجود دارد. به ویژه به واسطه تداوم، یک سنت نشات گرفته از انقلاب صنعتی× میباشد مشهود است. که این شامل بستن کارخانجات به مدت یک هفته در سراسر اسکاتلند و شمال انگلستان و ولز و فراهم کردن یک استراحت تابستانی سالیانه برای کارگران میشود. بسیاری هنوز ساحل را برای گذراندن اوقات تعطیلات انتخاب میکنند . رشد تفرجگاه در طول دوران ملکه ویکتوریا - 1901-1837 - ، هرچندکه به عنوان یک الگوی مشابه از توسعه توسط شهرنشینی تحریک گشته ولی بریتانیا محدود نمیشود و ممکن است در کشورهای دیگر مانند هند مشاهده شده باشد.
به عنوان مثال، در طول میراث راج در هند، ایستگاه تپههای استعماری در هیمالیا کمتر توسعه یافته و در جای دیگر، نزدیک به مراکز بزرگ شهری حکومت توسعه یافت، و راه فراری برای بریتانیاییها از گرمای دشتها در ماه مه و ژوئن و همچنین صندلی تابستانی حکومت فراهم کرد. چنین ایستگاه تپههایی×که بسیاری از ویژگی های تفرجگاه ساحلی از جمله آلاچیقها را دارد، مورد استفاده قرار گرفت، که معروف ترین سیملا واقع در نزدیک به کلکته مکانیابی شد Barbaza, 1970: 446- - - 469، در حالی که برخی دیگر شامل پونا در نزدیکی به بمبئی و اوتاراکند و در چنای - مدرس - واقع شده است. هرچند که در آغاز، این ایستگاه تپهها از دولتهای استعماری محافظت مینمود، اما بعدا این ایستگاه تپه ها تبدیل به تفرجگاه های محبوب برای خانوادههای ثروتمند و طبقه متوسط هندی بدل شد که آنها را به همان دلایل مذکور و در همان تاریخ - ماه مه و ژوئن - مانند پیشینیان آنها، به سمت این مناطق مهاجرت میدهد .
اخیرا، با بینالمللی سازی و تقریبا جهانیسازی صنعت گردشگری، اگراوال و شاو به این مساله توجه میکنند که از وقتی که تفرجگاه های ساحلی در سراسر دنیا توسعه یافتند به یک محصول جهانی تبدیل شدند. به عنوان مثال میتوان از مناطقی نظیر مالیا در شهر کرت واقع در یونان، تورمولینوس در اسپانیا، پاتونگ در تایلند، شرم الشیخ در مصر، کانکون در مکزیک، کنز در استرالیا و گوآ در هند نام برد . - Gorsem, 1981 - علاوه بر این، گونههای مختلف دیگری از تفرجگاه ها در محیطهای جغرافیایی مختلف توسعه یافته اند.
نمودار گیلبرت تکامل تاریخی یکی از قدیمی ترین انواع از تفرجگاه ها در سراسر اروپا، که وجود شهر آبگرم داخلی ، که از اوایل قرن هفدهم در، جذب بازدید کنندگان مایل به بهبود سلامت خود را با نوشیدن و یا حمام کردن در آب معدنی بودند را نشان می دهد. مواردی نظیر آبگرم لیمینگتون، هاروگیت، تانبریج ولز در انگلستان؛ بادن بادن، آخن، اشتوتگارت در آلمان؛ اکس له بین و اکس اون پروانس در فرانسه؛ باد اوسی، باد کروزن و باد والترزدوف در اتریش و بوداپست در مجارستان نام برد. در مقابل، تفرجگاه هایی نیز در مکانهایی در آلپ برای فراهم کردن امکانات برای گردشگران اسکی در فصل زمستان و کوهنورد در تابستان توسعه یافته است .
- Miossec, 1976 - میتوان به محلهایی نظیر شامونی، تین، مریبل و والدیز در فرانسه؛ سنت آنتون، اینزبورک و کیتزبول در اتریش؛ وربیر و زرمات در سوییس؛ اسپن در ایالات متحده؛ ویسلر و بنف در کانادا اشاره نمود. علاوه بر این، تفرجگاه در مکان های جنگلی روستایی در سراسر اروپا توسعه یافته اند، شاید معروف ترین آنها روستاهای تفریحی مرکز پارکز در الودن، لانگلیت، وینفل و شروود در انگلستان؛ لی بوآ و لی هوت دو بوریر در فرانسه؛ دو ورسومیرن و ارپیهیده در بلژیک؛ بیسپینگر هایدد و هایلباخس پارک در آلمان، باشد.
