بخشی از مقاله
چکیده
همایش ملی برنج به عنوان یکی از مهمترین همایش هاي بخش کشاورزي است که توسط انجمن برنج ایران برگزار می شود. هدف این پژوهش ، ارزیابی کمی و کیفی این همایش - مطالعه موردي چهاردهمین همایش - که در اسفند ماه 1391 در محل دانشکده علوم کشاورزي و منابع طبیعی ساري برگزار گردید می باشد. بدین منظور با استفاده از روش تحلیل محتوا از 4 شاخص : مشارکت نهادها، ویژگی هاي مؤلفین، سهم موضوعی مقالات و محدوده مکانی تحقیقات استفاده شده است.
نتایج نشان می دهند که در مجموع 96 عنوان مقاله به همایش ارسال شده و از 328 نفر محقق مشارکت کننده در مقالات تعداد 41 محقق زن و 287 محقق مرد می باشند. سایر نتایج این تحقیق، عبارت هستند از :
-1 دانشگاه علوم کشاورزي و منابع طبیعی ساري بیشترین سهم را در مقالات به چاپ رسیده با تعداد 26 مقاله - بعنوان نفر اول ارائه دهنده مقاله - در مجموعه مقالات همایش برنج را دارد
-2 محققان و پژوهشگران با درجه هیئت علمی بیشترین سهم را در مقالات ارائه شده در همایش دارند
-3 بیشترین سهم موضوعی مقالات با توجه به محورهاي اصلی همایش مربوط به بخش مهندسی و مدیریت شالیزار با 75 مقاله و کمترین هم مربوط به بخش اقتصاد و بازرگانی برنج با 10 مقاله می باشد -4 استان مازندران محدوده جغرافیایی اکثریت تحقیقات ارائه شده می باشد.
مقدمه
همایشهاي برنج ایران، مکانی براي تبادل اطلاعات و فضایی دوستانه براي ارتباط متخصصان حوزه کشاورزي است. مقالات و سخنرانیهاي ارائه شده در همایش ها می تواند با مطرح کردن موضوعات مهم و به روز، مشکلات کشاورزان و ارائه راه حل هاي مناسب براي مشکلات موجود، میزان مشارکت اعضاء را افزایش دهد و بستر مناسبی را براي ارتقاء جایگاه این رشته فراهم آورد.
بررسی دقیق مقالات چاپ شده در یک مجله علمی پژوهشی، یکی از مهمترین راه هاي ارتقاي کمی و کیفی آن مجله می باشد. این موضوع نه تنها به فهم دقیق روند چاپ مقالات در آن مجله کمک می کند، بلکه زمینه هایی را در جهت برنامه ریزي براي پیشرفت هاي بعدي مجله را مهیا می سازد .
براي سیاستگذاري و برنامه ریزي در امر برگزاري همایشها، در مرحله اول باید پراکندگی مقالات را در موضوعات گوناگون حوزه هاي مختلف مورد بررسی قرار داد و در نتیجه میتوان پی برد که به چه موضوعاتی زیاد پرداخته شده و به چه موضوعاتی کمتر توجه شده است. سپس می توان با توجه به نتایج به دست آمده براي برگزاري بهتر همایشها در آینده برنامه ریزي کرد .
تا کنون مطالعه اي در مورد ارزیابی کمی و کیفی مقالات ارائه شده در همایشها و کنگره ها در بخش کشاورزي صورت نگرفته است ولی مطالعاتی در مورد تحلیل مجلات علمی کشاورزي صورت گرفته است. فعلی و همکاران - - 1383، مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزي را در دوره زمانی 1385-87 مورد ارزیابی قرار دادند
مواد و روشها
در این پژوهش کلیه مقالات ارائه شده توسط پژوهشگران در همایش برنج با استفاده از روش تحلیل محتوا مورد بررسی قرار گرفتند. سرمد و همکاران - 1383 - بیان می کنند که در این روش، محتواي آشکار و پیام ها بطور نظام دار و کمی توصیف می شوند. از این رو، این روش را می توان روش تبدیل داده هاي کیفی به داده هاي کمی قلمداد کرد. ابزار تحقیق، شناسنامه استاندارد شده اي بود که بر اساس مرور ادبیاتی پژوهش حاوي ویژگی هاي علمی و انتشاراتی متعارف مقاله علمی بود. داده ها وارد نرم افزار SPSS11 شده و از آمار توصیفی براي ارائه اطلاعات استفاده شده است.
پرسشهاي پژوهش
-1 کدام دانشگاه یا سازمان در ارائه مقالات نقش بیشتري داشته اند؟
-2 نویسندگان مقالات در چه مقاطع تحصیلی قرار دارند؟
-3 کدام مقوله موضوعی بیشترین تعداد مقاله را به خود اختصاص داده است؟
-4 میزان مشارکت مردان و زنان در کل مقالات ارائه شده چگونه است ؟
-5 کدام استان بیشترین تعداد مقاله را به خود اختصاص داده است؟
-6 فعالترین مؤلفان چه کسانی هستند؟
یافته ها
پاسخ به پرسش اول مبنی بر این که کدام دانشگاه یا سازمان در ارائه مقالات نقش بیشتري داشته اند ؟ یافته هاي این معیار تنها با در نظر گرفتن، محل خدمت نویسندگان اول مقالات می باشد. نتایج جدول شماره یک نشان می دهد که دانشگاه علوم کشاورزي و منابع طبیعی ساري با 26 مقاله در رتبه اول و مؤسسه تحقیقات برنج –معاونت مازندران - آمل - با 11 مقاله رتبه دوم سهم ارائه مقالات را به خود اختصاص داده اند. و در رتبه هاي بعد به ترتیب دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر - 9مقاله - و پژوهشکده برنج و مرکبات دانشکده کشاورزي ساري با 7 - مقاله - قرار دارند.
جدول -1 توزیع فراوانی دانشگاه ها و سازمان هاي ارائه کننده مقالات
پاسخ به پرسش دوم مبنی بر اینکه نویسندگان مقالات در چه مقطع تحصیلی قرار دارند؟ نتایج نشان می دهند که محققان و پژوهشگران با درجه هیئت علمی با داشتن %32/24 بیشترین سهم را در مقالات ارائه شده دارا می باشند. رتبه دوم متعلق به کارشناس ارشد با %15/68 و دانشجویان کارشناسی ارشد با %14/49 در رتبه سوم قرار گرفته اند.
استادیاران با %12/72 در رتبه چهارم می باشند که فعلی و همکاران - - 1385 علت این امر را در جوانی آنها و داشتن انگیزه اي قوي براي ارتقاءمی دانند - جدول - 2ولی در رتبه بندي بر اساس نفرات اول ارائه کننده مقالات، بیشترین تعداد حضور مربوط به کارشناسان ارشد می باشد که این امر نشان دهنده این موضوع می باشد که اکثریت مقالات مستخرج شده از پایان نامه این افراد می باشد که نشان دهنده به روز بودن و کاربردي بودن این مقالات می باشد
جدول -2 توزیع فراوانی مقطع تحصیلی و مرتبه علمی نویسندگان مقالات - کلیه نویسندگان -
جدول -3 توزیع فراوانی مقطع تحصیلی و مرتبه علمی نویسندگان مقالات - نفرات اول -
پاسخ به پرسش سوم مبنی بر اینکه کدام مقوله موضوعی بیشترین تعداد مقاله را به خود اختصاص داده است ؟
ادگار و همکاران - 2008 - در تحقیق خویش، با توجه به همپوشانی موضوعی مقالات آنها را در دو نوع موضوع اولیه و ثانویه طبقه بندي کرده اند. هر چند می توان این مقالات را به زیر شاخه هاي تخصصی همچون به زراعی، به نژادي، بیوتکنولوژي، فیزیولوژي، اکولوژي، تنش هاي زنده، تنش هاي غیر زنده و . . . تقسیم نمود اما بر اساس محورهاي اصلی همایش نتایج جدول شماره 4 نشان می دهد که بیشترین گرایش موضوعی مقالات مربوط به محور » مهندسی و مدیریت شالیزار « با 75 مورد بوده است. و در رتبه آخر موضوع »اقتصاد و بازرگانی برنج« با 10 مورد قرار گرفته است.
جدول -4 گرایش موضوعی موضوعات کلی مقالات ارائه شده
