بخشی از مقاله
چکیده:
در این نوشتار هدف اصلی این است که اشتغال خانگی زنان به عنوان الگویی از اشتغال در چهارچوب مبانی اسلامی مورد تحلیل و بررسی قرار بگیرد. بر این اساس اشتغال زنان در آیینه آیات قرآن و احادیث و با نگاهی جامع، مورد تحلیل قرار گرفتهاست. روش تفسیر مبتنی بر الگوی تفسیر قرآنبهقرآن و با تکیه بر جامعیت آیات است. همچنین برخی از مزایای اقتصادی و غیر اقتصادی و همچنین موانع ترویج مشاغل خانگی نیز بیان شده است.
جمع بندی این نوشتار این است که الگوی کسب وکار خانگی میتواند به عنوان یک الگوی متناسب با مبانی اسلامی، با یک برنامهریزی و سیاست گذاری دقیق و همه جانبه، بستری برای اشتغال ودرآمد زنان فراهم آورد و موجب کمک به درآمد اقتصادی خانوار گردد و همچنین به گسترش فرهنگ کارآفرینی در جامعه کمک نماید و در عین حال در این نوع از اشتغال، زن میتواند، با آرامش و برنامه ریزی بهتری، به وظایف اصلی خود در مورد تربیت فرزندان و شوهرداری عمل نماید. روش تحقیق روش تحلیل محتوا و روش گردآوری، روش کتابخانهای است.
-1 مقدمه:
یکی از مباحث بسیار جدی در جامعه ایران که تاکنون بحثهای بسیاری در مورد آن صورت پذیرفته است، موضوع اشتغال زنان است. این موضوع عرصه مباحث بسیار جدی علمی و اجتماعی بودهاست و مقالات و پژوهشهای بسیاری در مورد این موضوع نگارش وانجام شدهاست.
بخش زیادی از مطالعات انجام شده در زمینه اشتغال زنان مبتنی بر رویکردهای غربی به خصوص با نگرش فیمنیستی بودهاست که در بسیاری از ابعاد خود سنخیتی با مبانی اسلامی و فرهنگی حاکم بر جامعهاسلامی ایران ندارد و توصیه های سیاستی در زمینه اشتغال زنان در چهارچوب این رویکردها جامعه اسلامی ایران را دچار مشکلات عدیدهای کرده وخواهد کرد.
متأسفانه گسترش نگرشهای غربی و فیمینیستی در مورد اشتغال زنان جامعه ما را با مشکلاتی از قبیل تضعیف نقش مادری و همسری زنان و در نتیجه تضعیف استحکام نظام خانواده از یک سو و گسترش زمینههای آسیب های اجتماعی و اخلاقی از سوی دیگر مواجه ساختهاست.
واقعیت این است که تاکنون یک الگوی دقیق و همه جانبه که دارای چهارچوبههای مشخصی مبتنی بر ارزشهای اسلامی و فرهنگ جامعه اسلامی ایران باشد، برای سیاستگذاری و حل معضلات اشتغال زنان، ارائه نشدهاست.
نکتهای را که باید مد نظر قرار داد این است که با توجه به تغییر سبک زندگی و افزایش نیازها در خانواده به خصوص در کلان شهرها برای برخی از خانوادهها چارهای جز اشتغال زنان و کمک ایشان به افزایش درآمد خانوار وجود ندارد. همچنین در حال حاضر تعداد زیادی از زنان سرپرست خانوار نیز در جامعه ما وجود دارند که نیاز به منبع درآمد برای اداره زندگی خود و فرزندان خویش دارند.
بر اساس جمیع مباحث فوق، به نظر میرسد که نیاز به طراحی الگویی که بتواند در چهارچوب مباحث دینی، بستری را برای سیاستگذاری در اشتغال زنان را فراهم آورد، لازم وضروری است.
در این نوشتار تلاش بر این است که در ابتدا موضوع اشتغال زنان در آیینه آیات و روایات مورد تحلیل و بررسی قرار بگیرد و سپس در چهارچوب این تحلیل، موضوع اشتغال در مشاغل خانگی به عنوان الگویی از اشتغال که انطباق بسیاری با این چهارچوب دارد، مورد تحلیل وبررسی قرار بگیردو به عنوان الگویی از اشتغال در جهت سیاستگذاری در جهت اشتغال زنان با رویکرد اسلامی ارائه گردد.
-2 اشتغال زنان در آیینه آیات و روایات
در مورد موضوع کار زنان آیات وروایات متعددی وجود دارد که میتواند متناسب با این موضوع مورد تحلیل و بررسی قرار بگیرد. البته باید با نگاهی جامع و همه جانبه مجموعه این آیات و روایات را مورد تحلیل قرار داد و سپس در مورد اشتغال زنان در جامعه اظهار نظر نمود.در ادامه برخی از آیات مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرند.
الف: دستهای از آیات قرآنکریم آیاتی هستند که قیود رفتاری را در مورد رفتار زنان و مردان مشخص میکنند. این قیود رفتاری چه موضوع اشتغال زنان مشروع باشد و چه نباشد باید در رفتارهای میان زنان ومردان به خصوص در عرصههای اجتماعی مد نظر قرار بگیرند. بنابراین این قیود رفتاری شامل اشتغال زنان نیز می گردد.
خدای تبارک وتعالی در آیه 30 از سوره مبارکه نور، به این امر اذعان دارد که بهتر است که مؤمنان، چشمان خود را، حفظ کنند. خدای تبارکوتعالی از مؤمنین میخواهد که با غض بصر، خود را از بستر وسوسه و گناه، حفظ کنند.
- نور - 30/ سپس خدای متعال از مردان مؤمن میخواهد که فروج خود را، حفظ کنند. در شرایطی که انسان چشمان خود را از گناه حفظ کند، حفظ فروج، آسانتر خواهد بود، چون زمینهای برای تحریک فروج، به وجود نمیآید.
نکته دیگری را که باید مد نظر قرار داد این است که نوع پوشش نیز، باید به گونهای باشد که فضا برای تحریک زنان، به وجود نیاید . بر اساس این آیه بایددر جامعه، نوعی ازپوشش توسط مردان، مورد استفاده قرار گیرد که فروج را به گونهای بپوشاند که زمینه تحریک، فراهم نگردد.
بلافاصله خدای متعال در آیه 31 ازاین سوره، دوباره همین دستورات را برای زنان، مطرح میسازد.
خدای متعال از زنان مؤمنه میخواهد که در مرحله اول، چشمان خود را، کنترل کنند. خدای حکیم وعلیم با این کار، بستر وزمینه وسوسه وگناه را برای زنان نیز از بین می برد. سپس خدای متعال، از زنان مؤمنه میخواهد که فروج خود را حفظ کنند. نوع پوشش برای زنان نیز، باید به گونهای باشد که فروج را حفظ کند و بستر تحریک را هم، فراهم نیاورد.زمانی که غض بصر توسط زنان صورت پذیرد، فضا برای ایجاد وسوسه وتحریک زنان نیز، به حداقل ممکن میرسد.
