بخشی از مقاله
چکیده:
هدف از این پژوهش بررسی رابطه بین سرمایه فکری و تکنولوژی جدید در شرکتهای نوپا در آذربایجان غربی می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه کارکنان شرکت های نوپا - شرکت هایی که عمر آنها کمتر از 5 سال باشد - در استان آذربایجان غربی میباشد که برابر گزارش سازمان صنایع و معادن استان آذربایجان غربی803 شرکت و تعداد کارکنان آنها برابر با 2506 نفر اعلام گردید.
در این تحقیق از روش نمونه گیری خوشهای استفاده شد و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 333 نفر به دست آمد. ابزار جمع آوری اطلاعات در این تحقیق پرسشنامه محقق ساخته می باشد. برای بررسی میزان همبستگی بین متغیرهای پژوهش از آزمون ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج نشان داد: بین دو متغیر مستقل - سرمایه فکری - و وابسته - تکنولوژی جدید - رابطه معنی داری وجود دارد.
مقدمه
در عصر جدید، تنها با تکیه بر سرمایه های فیزیکی و دارایی های مشهود نمی توان به کارایی و بهروری رسید، بلکه در بدبینانه ترین حالت هم، سرمایه فکری را می توان مد نظر قرار داد تا از این طریق بر مزیتهای رقابتی شرکت ها افزود. سرمایه فکری به عنوان سرمایه واقعی و جز استراتژیک ترین سرمایه سازمان های عصر حاضر به ویژه برای مراکز تحقیقاتی و سازمان های دانش بنیان و شرکت های نوپا، مطرح می باشد. لذا شرکت های نوپا، جهت کسب مزیت رقابتی پایدار، نیازمند شناسایی و مدیریت آگاهانه و نظام مند سرمایه های فکری خود می باشند.
در یک سازمان دانش محور، که در آن دانش بخش بزرگی از ارزش یک محصول و همچنین ثروت یک سازمان را تشکیل می دهد، روش های سنتی حسابداری، که مبتنی بر دارایی های ملموس و نیز اطلاعات مربوط به عملیات گذشته سازمان هستند، برای ارزش گذاری سرمایه فکری، که بزرگترین و ارزشمند ترین دارایی برای آنها است ناکافی هستند. بنابراین رویکرد سرمایه فکری برای سازمان هایی که می خواهند از ارزش عملکردشان به خوبی آگاهی داشته باشند، جامع تر است
امروزه با رشد و پیشرفت تکنولوژی و دانشی شدن اقتصاد جهانی، سازمان ها در محیطی قرار گرفته اند که ناگریز برای بقای خود و پیروز شدن در دنیای رقابت دانایی محور، به داراییهای ناملموس خود اهتمام ورزند. اقتصاد نوین نقش مهمی در افزایش چشمگیر اهمیت سرمایه فکری داشته است
در واقع امروزه سازمان ها با محیطی روربه رو هستند که مشخصه آن افزایش پیچیدگی و جهانی شدن و پویایی است. لذا سازمان ها برای استمرار و استقرار خود با چالشهای نوینی مواجه هستند که برون رفت از این چالشها مستلزم توجه بیشتر به توسعه و تقویت مهارتها و توانایی های درونی است که این کار از طریق مبانی دانش سازمانی و سرمایه فکری صورت می گیرد که سازمان ها از آنها برای رسیدن به عملکرد بهتر در دنیای کسب وکار استفاده می کنند .دانش و سرمایه های فکری به عنوان استراتژی های پایدار برای حصول و نگهداری مزیت رقابتی سازمانها تشخیص داده شده است
همچنین شرکتهای نوپا برای آنکه بتوانند در پارادیم جدید رقابت میان سازمانها،که فضایکاملاً رقابتی و دانش محور می باشد، به حیات خود ادامه دهند باید به تکنولوژی های جدید به عنوان یک استراتژی ضروری در عصر کنونی نگاه کنند. و از سرمایه های فکری خود برای پیش برد اهداف بلند مدت و کوتاه مدت خود نهایت استفاده را ببرند.
به طور کلی می توان اذعان کرد که سرمایه فکری نماینده مجموعه دارایی های ناملموسی است که به عنوان دارایی های دانش معروف اند. این دارایی ها از دارایی های فیزیکی همچون اموال، ماشین آلات و تجهیزات یا موجودی کالا و دارایی های مالی همچون مطالبات، سرمایه گذاریها و نقدینگی متمایز است و به طور فزایندهای به عنوان منبع کلیدی شرکت در استراتژیهای رقابتیشان اهمیت می یابد
سازمان هایی که دارای سطوح بالایی از سرمایه فکری می باشند، با القای دانش و ایده های جدید و افزایش توانایی فهم و به کارگیری آنها، نوآوری سازمانی را تسهیل می کنند. به بیان دیگر این نوع از سرمایه های فکری با ایجاد فرصت های جدید رقابتی و همچنین استفاده از دانش و فناوری های نوین، موجب نوآوری های اساسی در محصولات و خدمات و فرایندهای سازمانی جدید خواهد شد.
به عبارت دیگر سازمان هایی که استراتژی هایی همچون برقراری رابطه با مشتریان و تأمین کنندگان به منظور آگاهی از نیاز ها و خواسته هایشان، تربیت نیروی کار از طریق آموزشهای ضمن خدمت و آشنا کردن آنان با دانش روز و آخرین تکنولوژی ها، سرمایه گذاری در تحقیق، توسعه و غیره را در پیش می گیرند، به احتمال زیاد مسائل را بهتر و سریعتر حل می کنند و در به کارگیری ایده های نو موفق ترند .
در واقع تعامل سه بعد سرمایه فکری، سازمان را قادر به خلق ارزش و نوآوری می سازد و رشد و توسعه سازمان نیز قابل پیش بینی می شود. همچنین؛ با توجه به اینکه سرمایه فکری در سازمان ها از موضوعاتی است که در سال های اخیر مورد توجه صاحب نظران مدیریت و مدیران سازمان ها قرار گرفته است، لذا انجام تحقیق در ابعاد مختلف این موضوعات و در قلمرو مکانی انجام تحقیق و همچنین نتایج قابل تصور از جنبه نوآوری برخوردار است. لذا در این مطالعه باتوجه به ادبیات نو و جدیدی که در این زمینه وجود دارد، تلاش میشود تاثیر رابطه مذکور بررسی و راه کارها و پیشنهادهای مناسبی برای بهبود امر انجام پذیرد.
همچنین با توجه به بررسیهای انجام شده در خصوص موضوع پژوهش دریافتیم که هیچ پژوهش مشابهی در داخل و خارج از کشور در خصوص موضوع پژوهش حاضر انجام نشده است لذا از این جهت نیز کاملا جنبه نوآورانه دارد.
به بیان دیگر در حال حاضر سرمایه فکری در بهره وری، رشد و نمو، رقابت جویی تجاری، عملکرد ، اقتصادی و همچنین نوآروی از اهمیت اساسی و فزاینده ای برخوردار است
بنابراین مسئله ای محقق در این تحقیق با آن رو برو است این است که چه رابطه ای بین سرمایه فکری و تکنولوژی جدید در شرکتهای نوپا در آذربایجان غربی وجود دارد؟
در تحقیق حاضر برای بررسی تاثیر سرمایه فکری بر عملکرد مالی شرکت پست جمهوری اسلامی ایران سرمایه فکری در سه بعد:
- سرمایه انسانی: سرمایه انسانی به قابلیت ها، مهارت ها و تخصص اعضای انسانی اطلاق می شود
- سرمایه ساختاری: به ساز و کار و ساختار یک واحد تجاری مرتبط است و می تواند کارکنان را در عملکرد بهینه فکری یاری کند و بدین ترتیب سازمان قادر خواهد بود عملکردش را بهتر کند
- سرمایه مشتری: شامل وابستگی های مانند وفاداری مشتریان، حسن شهرت و روابط شرکت با تأمین کنندگان منابع آن می باشد. این موضوع از طریق ارزش دریافتی یک مشتری از انجام داد و ستد با سازمان تعریف می شود
نمودار :1-1 مدل تحلیلی تحقیق
پیشینه تحقیق
هوانگ و هیوثه - 2013 - ، رابطه سرمایه فکری و عملکرد در شرکتهای مشاوره مهندسی تایوان را مورد بررسی قرار دادند. نتایج نشان داد که همبستگی مثبتی بین سه جز سرمایه فکری و عملکرد تجاری وجود دارد. بالاترین همبستگی مربوط به سرمایه انسانی و بعد از آن مربوط به سرمایه مشتری بود. همچنین همبستگی مثبت بین سه جز سرمایه فکری وجود داشت.
پاسوات و همکاران - 2011 - ، در پژوهشی تحت عنوان رابطه بین سرمایه فکری و عملکرد به بررسی نقش و تأثیر سرمایه فکری بر عملکرد سازمانی پرداختند. یافته های تحقیق اثرات مثبت و معنادار سرمایه فکری بر عملکرد سازمانی را تأیید می کند .همچنین یافته ها نشان دادند که سرمایه فکری بر روی هر چهار نشانگر عملکرد از قبیل بازده حقوق صاحبان سهام، بازگشت سرمایه، رشد درآمد و بهره وری کارکنان تأثیر می گذارند.
