بخشی از مقاله
چکیده:
توجه به ملاکهای اتحاد اسلامی و آثار آن یکی از مهم ترین نیازهای جامعه ی اسلامی می باشد و ببر کسی پوشیده نیست که استکبار جهانی نهایت تلاش خود را برای تفرقه افکنی در میان امت اسلامی به کار بسته و از هیچ جنایتی فروگذار نیست تا جایی که قرآن کریم به عنوان بزرگترین منبع هدایت آدمی و نهج البلاغه که چراغ پر فروغ تاریخ انسانیت می باشد از ارائه ی عوامل و ملاکهای وحدت بخش غافل نشده و در جای جای این دو کتاب گهربار پایبندی به وحدانیت خداوند، اعتصام به قرآن، اجرای امر به معروف و نهی از منکر و دشمن شناسی به عنوان وجه اشتراکی برای همه مسلمانان جهت وحدت اشاراتی شده است چنانکه اگر این اصول از سوی هر یک از عالمان و صاحبان مذاهب رعایت شود دشمنان اسلام و کسانی که آب به آسیاب آن ها می ریزند دیگر نمی توانند جنگ و خون ریزی در میان مسلمانان به راه اندازند و این گونه جهان اسلام را پراکنده و دسته دسته سازند و مسلمین را تحقیر نموده و به مقدسات و شخصیت والای رسول اکرم - ص - و معجزه ی بزرگ آن حضرت قرآن کلام الهی توهین کنند.
مقدمه
وحدت اسلامی و تقریب مذاهب از جمله مسائلی است که همواره توجه اندیشمندان مسلمان را به خود جلب کرده است توجه به این امر به ویژه در دوران معاصر که جهان اسلام با مشکلات و چالش های مختلفی رو به رو بوده و گاهی با تفرقه افکنی های بیگانگان دچار تنازعات خانمان سوزی نیز شده از اهمیت بیشتری برخوردار است. امروزه انواع تفرقه افکنی ها و عوامل بیرونی و درونی آن در جهان اسلام ما را به سوی درک این مصلحت سوق می دهد که حتی اگر اندیشه ای ضد تقریبی داشته یا به مبانی مذهبی آن اعتقادی نداشته باشیم، از طرح آن صرف نظر کنیم و با تأکید بر وحدت به پایداری اسلام و جامعه ی اسلامی بیندیشیم با اهتمام به این وظیفه ی دینی و اجتماعی است که می توانیم امت اسلامی را از جایگاه مناسب تری برخوردار سازیم و پشتوانه ای قوی برای عزت آن فراهم کنیم. در این تحقیق ما علاوه بر ملاک های اتحاد اسلامی عوامل دخیل در پیدایش و حفظ آن را نیز مورد بررسی قرار خواهیم داد. در فصل دوم با عنوان یافته های تحقیق تمام تلاش محقق بر آن بوده است که در مسیر گردآوری مطالب با مراجعه به کتابخانه های حوزه دانشگاه از جمله کتابخانه آستان مقدس رضوی مشهد، دانشکده علوم قرآنی شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی یاسوج، کتابخانه ی مرکزی یاسوج و کتابخانه ی امام خمینی شهر یاسوج و کتابخانه های سطح شهر شاهرود بنای کار تحقیقی خویش قرار داده ایم ترجمه آیات استفاده شده در پروژه الهی قمشه ای می باشد و از نرم افزار جامع التفاسیر برای نوشتن تفسیرها و نرم افزار دانش نامه ی علوم برای نوشتن متون نهج البلاغه به کار رفته در تحقیق و نوشتن شرح استفاده شده است. فرازهای استفاده شده از نهج البلاغه در پایان نامه ترجمه محمد دشتی است.
بیان مسأله تردیدی نیست که در جهان امروز که صحنه مبارزه های بین المللی به میدان تنازع و بقا تبدیل گردیده است. که هر کس سود خود را از طریق زیان دیگران می جوید، امتی قادر به ادامه هستی است که با اتحاد نیروهای خود در مقابل طوفان مرگباری که از اردوگاههای قدرت بر می خیزد و سرتاسر جهان را در بر می گیرد به پای ایستد و مقاومت نماید. فاجعه ها و ظلم ها که در خلال قرون اخیر بر ملت های مسلمان به دست قدرت های بزرگ به وجود آمده در ضرورت حیات برقراری اتحادی فراگیر در میان مسلمانان تردیدی باقی نمی گذارند. و مسأله »اتحاد اسلام« نه تنها به صورت یک فضیلت بلکه به عنوان یک ضرورت تأیید و تأکید می نماید. مسلمانان در عین اختلافات مذهبی با یکدیگر وحدت داشته و با هم برادرند زیرا همه خداوند یکتا را ستایش می کنند و به رسالت حضرت محمد - ص - ایمان داشته و او را خاتم پیامبران می دانند و دین او را کامل ترین ادیان می شناسند. همچنین همه آنها قرآن را کتاب مقدس آسمانی خود می دانند و به سوی یک قبله نماز می خوانند و یک بانگ به نام اذان بر می دارند و به گرد یک خانه به نام کعبه طواف می کنند. زیر ساخت منشور اتحاد اسلامی را باید در قرآن مجید و کتاب شریف نهج البلاغه جستجو کرد، به همین منظور بر آن شدیم تا پیرامون ملاکهای اتحاد اسلامی و آثار آن از دیدگاه این دو کتاب عزیز به تحقیق بپردازیم. امید است که این حرکت مشکلی از مشکلات جامعه را حل نماید.
پیشینه تحقیق در رابطه با موضوع مورد تحقیق و بررسی در این پروژه کتابی با عنوان ملاک های اتحاد اسلامی و آثار آن از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه باشد نبوده است به علت اینکه ما سالی را به نام اتحاد اسلامی داشته ایم کتابها و مقالاتی در این زمینه نگاشته شده است ولی بیشتر این کتب و مقالات به صورت کلی بوده و در این پروژه بیشتر سعی بر آن شده است که به ملاکهای اتحاد و آثار آن همراه با توضیح و تفصیل پرداخته شود. در زیر به کتبی که در این زمینه به رشته تحریر در آمده اشاره می کنیم.
-1 جاوید موسوی، سید حمید، اتحاد اسلامی در آثار شهید آیت الله مطهری، تهران، صدرا، .1386 -2 خسروی، محمد علی، آرمان شهر وحدت، تهران: مؤسسه چاپ و نشر عروج، .1387
-3 آقا نوری، علی، امامان شیعه و وحدت اسلامی، قم: انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب، .1387
-4 احمد پور، علی اکبر، امام علی - ع - و همگرایی اسلامی در عصر خلافت، قم، بوستان کتاب، .1386
اهمیت و ضرورت تحقیق همانطور که کفر جهانی برای ضربه زدن به اسلام اتفاق و همکاری دارد ما هم برای اسلام و هم رفع کفر همان راه را یعنی اتحاد را باید پیش بگیریم و این امر تکلیفی الهی و وظیفه ای وجدانی است که خدا و رسول خدا و عقل و وجدان بر عهده ما گذاشته است و هیچ عذر و بهانه ای برای خالی کردن شانه از بار این تکلیف مقدس نداریم نفوذ کفر و سلطه ی آن بر مسلمین و وابسته زیستن و در بند کفر کشیده شدن مسلمانان چیزی است محسوس و ملموس و قابل انکار و شک نیست همچانکه در این مطلب نیز شک نیست که به مسلمانان آزاده از نظر شرع و عقل واجب است که مستقل از غیر و متکی به خدا باشند و تحت قیومیت و سرپرستی کفار نبوده و وابستگی به کفر نداشته باشد مسلمانان گرفتار به کفر باید به هر قیمتی شده خود را نجات دهد. با اتفاق مسلمانان جهان با آن همه امکانات مادی و معنوی که در اختیار دارند پیروزی آنها در برابر کفر جهانی قطعی خواهد بود.
اهداف تحقیق: هدف کلی:
تبیین ملاکهای اتحاد اسلامی و آثار آن از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه اهداف جزئی:
بررسی مفهوم اتحاد بیان ملاکهای اتحاد از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه
بررسی تأثیر اتحاد از دیدگاه قرآن و نهج البلاغه بخش اول:
مفهوم اتحاد اسلامی، اهمیت و ارزش آن شامل: تعریف واژه ها و اصطلاحات
.1-1-2 مفهوم اتحاد اسلامی، اهمیت و ارزش آن .1-1-1-2 دعوت به سوی اتحاد .2-1-1-2 ارزش وحدت صفوف در قرآن و نهج البلاغه تعریف واژه ها و اصطلاحات:
اتحاد: یکی شدن، یگانگی، برابری در عبارت جبری است که به ازای تمام مقادیر متغیرها بر قرار باشد. - دهخدا ، :1385 - 95/1 اسلامی: منسوب به اسلام - همان: - 150
دیدگاه دیرس: محل دیده بانی و نگهبانی، چشم انداز، رأی و نظر - همان: - 1395 قرآن: نزدیک شدن؛ بهم پیوستن، یکجا شدن - معین ، - 2654/2 :1381
نهج البلاغه: پیدا و گشاده، سرگردانیدن راه، رفتن بر راه سلوک - دهخدا ، - 3075/2 :1385 آثار: اثر، نشانه ها - معین ، - 32/1 :1381 همگرایی: آن که با دیگری بر یک گرایی و قصد و تمایل باشد. - عمید ، - 2503/3 :1374
