بخشی از مقاله
چکیده :
همگرایی مایل صفحه عربی و اوراسیا، باعث شکلگیری سامانه ترافشارشی در برخی از مناطق کمربند چینخوردگی-راندگی زاگرس شده، که زاویه این همگرایی در قسمتهای مختلف، متفاوت است. در این مطالعه با استفاده از مدلسازی آنالوگ و عددی تأثیر زاویه همگرایی بر نوع چینخوردگی و انحنای محور چین، با دو زاویه 15 و 30 درجه مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بدست آمده از هر دو مدل آنالوگ و عددی نشان دهنده این موضوع میباشد که نخستین تغییرشکل و چینخوردگی در پیشانی جهبه برخورد به وجود میآید، که نشان از انطباق قابل قبول مدل عددی و آنالوگ با یکدیگر دارد. مقایسه نمودارهای جابهجایی برحسب زمان در دو مدل عددی نشان میدهد که اختلاف زمان جابهجایی قائم بین دماغه شمالی و جنوبی، در همگرایی 30 درجه بیشتر از همگرایی 15 درجه میباشد. به عبارتی میتوان نتیجه گرفت که هرچه زاویه همگرایی بیشتر باشد، زمان انتقال دگرشکلی از دماغه شمالی به سمت دماغه جنوبی بیشتر بوده و انحنای محور چین نیز بیشتر خواهد بود.
مقدمه :
شناخت سازوکار دگرشکلی در تودههای سنگ در عمق زمین، تحلیل مکانیسم دگرشکلی و تحلیل فراوانی و پراکندگی آثار دگرشکلی، ازجمله شکستگی گسلخوردگی و چینخوردگی در بسیاری از فعالیتهای صنعتی ازجمله تولید نفت و گاز، تزریق و ذخیرهسازی گاز دیاکسیدکربن و تحلیل خصوصیات مخازن آب زیرزمینی بسیار حائز اهمیت میباشد . - Aydin 2000, Ferrill, Sims et al. 2004, Annunziatellis, Beaubien et al. 2008 - از روشهای معمول و مورد استفاده در دستیابی به تحلیل کرنش و پیشگویی روند چینخوردگی و چینهای مرتبط با گسلخوردگی استفاده از مدل-های کینماتیکی- ژئودینامیکی است . - Jamison 1987, Mitra 1990 - سیستم ترافشارش ترکیبی از دو سیستم امتداد لغز و فشارشی است که به طور همزمان و عمود برهم عمل میکنند - Harland 1971 - ، همچنین، کوهزاد زاگرس به عنوان قسمتی از کمربند کوهزایی آلپ-هیمالیا و نتیجه همگرایی مایل بین صفحه عربی و خرد قاره ایران مرکزی درطی بستهشدن اقیانوس نئوتتیس، باعث ایجاد سیستم ترافشارش شده است - Alavi 1994, Agard , Omrani et al. 2005, Mohajjel . - and Behyari 2010, Mohajjel and Rasouli 2014 این همگرایی امروزه با سرعت تقریبی 22 میلیمتر در سال و دارای روند تقریبی شمالی-جنوبی درحال پیشروی میباشد . - Agard, Omrani et al. 2011 - در این مطالعه به منظور ارائه الگویی مناسب، جهت نحوه رشد و تکامل چینهای مرتبط با سیستمهای ترافشارشی و نمایش تأثیر زاویه همگرایی در مناطق ترافشارشی بر روی تکامل چینخوردگی، اقدام به تهیه مدل آنالوگ و عددی شده است.
روش تحقیق:
بهمنظور دستیابی به اهداف مطالعه، دو مدل آنالوگ و دو مدل عددی به ابعاد31×21 سانتیمتر و با زوایای همگرایی 15 و 30 درجه طراحی و اجرا شده است. مواد مورد استفاده در هر دو مدل آنالوگ ، یکسان بوده و از پایین به بالا شامل ماسه آندزیتی به ضخامت 1.5cm، گل رس به ضخامت 1cm، ماسه بادی به ضخامت 0.5cm، بلور پیروکسن به ضخامت 0.5cm و یک لایه ماسه سبز رنگ برای مشاهده تغییرات سطحی، که به ضخامت ناچیز برروی سطح مدل پاشیده شده است، میباشد - شکل . - 1 مدل عددی نیز برپایه مدل آنالوگ و با مقیاس مشابه،طراحی و اجرا شده است - شکل . - 2 به منظور سادهسازی صورت مساله و تحلیل، 2 لایه به ضخامت 1cm، طراحی شده و در دستگاه Sand Box قرار داده شده است. بهمنظورشبیه سازی مواد مورد استفاده در مدل آنالوگ، از مواد با خاصیت الاستیک و پلاستیک مشخص، که تابع قانون موهر-کلمب میباشد - Smart, Ferrill et al. 2012 - ، استفاده شده است که در یک تحلیل دینامیک-اکسپلیسیت اجرا میشود.
