بخشی از مقاله
چکیده:
منطقه دگرشکل شده فاریاب در جنوب غرب استان کرمان و در منتها الیه جنوب شرقی کمربند دگرگونی سنندج – سیرجان واقع شده است. ساختارهاي دگرشکل شده در این منطقه زمینه را جهت مطالعه دگرشکلی سه بعدي به خوبی فراهم کرده است. به این منظور سعی شده است با استفاده از ساختارهاي دگرشکلی مانند تراست ها، برگوارگی ها، خطوارگی ها، چین ها و بودین ها جهت گیري بیضوي استرین در حالت سه بعدي فراهم گردد، سپس با مرجع قرار دادن این بیضوي استرین به مطالعه دگرشکلی ساختارهاي سه بعدي مانند چین ها در منطقه پرداخته شد. نتیجه این بررسی ها حکایت از آن دارد که در صورت عدم توجه به این ساختارها در حالت سه بعدي ممکن است که در تفسیر دگرشکلی آن ها دچار مشکل شویم.
کلید واژه ها: دگرشکلی سه بعدي، استرین، بیضی استرین، سنندج – سیرجان، چینها
مقدمه:
ساختارهاي زمینشناسی اگرچه به صورت مشخص به وسیله نقشههاي رخنمون و کانتورهاي ساختاري دوبعدي تفسیر و نشان داده میشوند ولی به طور کلی این ساختارها پیکرههاي جامد سه بعدي هستند که شناخت بهتر آنها مستلزم تفسیر سهبعدي آنها است . - Groshong, R. H., Jr 1999 - در این مطالعه سعی شده است با توجه به ویژگی ساختارها در یک فضاي سه بعدي به مطالعه دگرشکلی آنها پرداخته شود.منطقه دگرشکل شده فاریاب در قسمت انتهایی کمربند دگوگونی و دگرشکل شده سنندج – سیرجان قرار گرفته است - شفیعی و همکاران . - 1386 ساختارهاي شکل گرفته موقعیت مناسبی را جهت تفسیر سه بعدي آنها فراهم کرده و ما را قادر خواهد ساخت تا به مطالعه بهتر دگرشکلی در منطقه بپردازیم. کمربند دگرگونی سنندج – سیرجان داراي موقعیت ژئودینامیکی حاشیه فعال فرورانش اقیانوس نئوتتیس است - Shafaii Moghadam, et al., 2009 - که در اثر این فرورانش کمربند کوهزایی با امتداد شمالغرب – جنوب شرق بوجود آمده است. در این منطقه دگرشکلی بصورت گذر از شکلپذیر به شکنا و شکنا روي داده است - راستگوي مقدم و همکاران، . - 1387
موقعیت زمینشناسی و ساختاري:
پهنه دگرگونه سنندج – سیرجان در شمال شرق روراندگی اصلی زاگرس قرار گرفته است و با طول 1500 و پهناي آن 150 تا 250 کیلومتر از غرب دریاچه ارومیه شروع و در یک راستاي شمال غرب جنوب شرق تا گسل میناب، در شمال بندر عباس ادامه دارد . - Stocklin, 1968 - منطقه مورد مطالعه از ’’تت ح’تذ ح28˚ تا ح’تل ح28˚’’تت طول شمالی و ’’تت ح’زت ح57˚ تا ’’تت ح’تل ح57˚ عرض شرقی میباشد و در انتهاي جنوب شرقی کمربند دگرگونی سنندج – سیرجان قرار گرفته است. ناحیه مورد مطالعه تا حد رخساره شیست سبز دگرگون شده است و تحت عنوان کمپلکس سرگز و آبشور شناخته میشوند . - Sabzehi, 1974 -
عناصر دگرشکلی:
1-2برگوارگی و خطوارگی
برگوارگی نوعی فابریک صفحهاي است که طی دگرشکلی در سنگ شکل میگیرد - Van der Pluijm & . - Marshak, 2004 صفحه برگوارگی نشانگر صفحه XY بیضی استرین است - شکل . - 2a خطوارگی هر ساختار خطی را که در سنگ غالب باشد در بر میگیرد و جهت حداکثر کشیدگی بیضی استرین - محور - X را نشان میدهد . - Passchier & Trouw, 2005 - برگوارگی کلی منطقه با شیب و امتداد140˚, 30˚ NE و خطوارگی عمومی با پلانژ و روند20˚, 135˚ میباشد - شکل. - 2 این ساختارها در آمفیبولیت شیستها و کوارتز موسکویت شیستهاي منطقه توسعه یافتهاند.
2-2راندگیها : - Thrusts -
راندگی به حرکت فرا دیواره روي فرو دیواره به سمت بالا را میگویندکه در مناطق فشارشی ایجاد میشوند . - Van der Pluijm & Marshak, 2004 - منطقه دگرشکل شده فاریاب تحت تاثیر راندگیهاي فراوانی قرار گرفته است . - Sarkarinejad & Azizi, 2008 - اغلب کمربندهاي کوهزایی داراي گسلهاي راندگی هستند که در خلاف جهت جابجایی تکتونیکی حرکت کرده اند که تحت عنوان راندگیپشتی1 شناخته می شوند با توجه به ویژگیهاي منطقه و راندگیها آنها را به دو دسته راندگیهاي اصلی - Fore – Thrust - که جهت جابجایی تکتونیکی را در منطقه نشان میدهند و راندگیهاي پشتی - Back – Thrust - که در خلاف جهت جابجایی تکتونیکی ایجاد میشوند تقسیم کرد، که علت به وجود آمدن دسته دوم را میتوان پیشرفت دگرشکلی دانست Van der pluijm - . - & Marshak, 2004 بطور کلی هر دو دسته این راندگی ها داراي امتداد شمال غرب – جنوب شرق میباشند که نشان دهنده جهت کلی فشارش شمال شرق – جنوب غرب میباشند - شکل . - b – a
3-2چین خوردگی:
چین ها نشان دهنده دگرشکلی شکل پذیر سنگ هستند و به عنوان یک ویژگی ساختاري در سنگها هنگامی تشکیل میشوند که سطوح صفحهاي مانند لایهبندي، کلیواژ و غیره خم شده یا انحنا پیدا کردهاند - Pluijm & . - Marshak, 2004 چین هاي شکل گرفته در زونهاي برشی نشان دهنده جهت برش هستند که بعضی از این زون هاي برشی در اثر حرکت بین دو صفحه راندگی ها بوجود آمدند. در شکل 3a چین خوردگی وابسته به راندگی را نشان میدهد. شکل 4 چین خوردگی جهت برش راستگرد را نشان میدهد. شکل 4d ریزچین ایجاد
