بخشی از مقاله
چکیده
تورم از پدیدههای زیان بار اقتصادی است و در نرخهای بالای خود هزینههای اقتصادی و اجتماعی زیادی بر جوامع تحمیل میکند؛ اما اصلیترین زیان اقتصادی ناشی از تورم، نا اطمینانی تورم و یا به عبارتی اطمینان نداشتن از مقدار آن در دورهای از آینده است. لذا در این تحقیق به تحلیل رابطه و تأثیر نا اطمینانی تورم بر ساختار سرمایه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بهجز شرکتهای سرمایهگذاری و هلدینگ طی دوره زمانی - 1391-1387 - پرداختهشده به شرطی که سال مالی آنها منتهی به پایان اسفندماه هرسال باشد و طی سالهای 1387 تا 1391 تغییر سال مالی نداده باشند و تا پایان سال مالی 1386 در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده باشند؛ که درمجموع 31 شرکت انتخاب و نتایج حاصل نشان میداد که بین نا اطمینانی تورم و ساختار سرمایه رابطه معناداری وجود دارد.
واژگان کلیدی: تورم، نا اطمینانی تورم، ساختار سرمایه
مقدمه
رشد سطح عمومی قیمتها در اصطلاح تورم خوانده میشود که از پدیدههای زیانبار اقتصادی است و در نرخ های بالای خود هزینههای اقتصادی و اجتماعی زیادی بر جوامع تحمیل میکند. اما اصلیترین و مهم ترین زیان اقتصادی ناشی از تورم، نا اطمینانی تورم و یا به عبارتی اطمینان نداشتن از مقدار آن در دوره های آینده است عدم اطمینان به حالتی گفته میشود که در آن دانش فرد یا افراد محدود است و توضیح کامل حالت و یا نتیجهای که بهدستآمده یا میآید، ممکن نیست.
نااطمینانی تورمی فضایی است که در آن تصمیم فعالان اقتصادی از جمله خانوارها، بنگاهها یا بخش دولتی در زمینههای مختلف با نااطمینانی تورم در آینده همراه است. نااطمینانی درباره نرخ تورم آینده حالت نااطمینانی و بیثباتی در قیمتها را به وجود میآورد و از این کانال مدام سبب تغییرات در تصمیمات اقتصادی میشود. در فضای نااطمینانی فعالان اقتصادی تصمیماتی میگیرند که با انتظارات آنها مغایر است.
با افزایش نااطمینانی تورم، برآورد هزینه و درآمدهای آتی فعالیتها غیرشفاف شده و این امر میتواند اثرات نامطلوبی بر تخصیص منابع و کارآیی فعالیتهای اقتصادی داشته باشد. با افزایش نااطمینانی تورم کارایی مکانیزم قیمت در تخصیص بهینه منابع دچار اختلال شده و نهایتاً تأثیر منفی روی تولید خواهد گذاشت. نااطمینانی تورم با تحت تأثیر قرار دادن نرخهای بهره کلیه تصمیمات درون زمانی تخصیص منابع را تغییر می دهد ضمن اینکه هزینه واقعی تولید و همچنین قیمت نسبی کالاهای نهایی را تغییر داده و تخصیص بین زمانی منابع را تحت تأثیر قرار میدهد.
اقتصاددانان از »نااطمینانی تورم بهعنوان کانالی نام می برند که در اثر آن »هزینههای حقیقی تورم به اقتصاد منتقل میشود. به اعتقاد آنها، افزایش تورم با نااطمینانی تورم همراه میشود و درنهایت رشد اقتصادی یک کشور را کاهش میدهد. به همین جهت هزینههای ناشی از نااطمینانی تورم بر تخصیص درون زمانی و بین زمانی منابع اثرگذار خواهد بود.
بیان مسئله تحقیق
یکی از مهمترین موضوعاتی که اقتصاددانان مالی در سالهای اخیر بدان توجه کرده اند، شناسایی رابطه بین عوامل مختلف با ساختار سرمایه است. در این تحقیق به بررسی رابطه بین نااطمینانی تورم و ساختار سرمایه در شرکتهای پذیرفتهشده در بور اوراق بهادار تهران پرداختهشده است.تورم سطح عمومی قیمتها از پدیدههای مضر اقتصادی است که در نرخهای بالا و حاد خود هزینههای اقتصادی و اجتماعی زیادی بر جوامع تحلیل می نماید. اما اصلی ترین و مهم ترین زیان اقتصادی ناشی از تورم، عدم اطمینان از مقدار آن در دورههای آتی است.
نااطمینانی تورمی فضایی است که در آن تصمیم فعالان اقتصادی اعم از خانوارها، بنگاهها و یا بخش دولتی در زمینههای مختلف با نااطمینانی تورم آتی همراه است. نااطمینانی درباره نرخ تورم آینده حالت نااطمینانی و بیثباتی در قیمتهاست و از این کانال مداوم سبب تغییرات در تصمیمات اقتصادی میشود. در فضای نااطمینانی سرمای گذاران تصمیماتی اتخاذ می کنند که با انتظارات آنها مغایر است. یعنی با افزایش نااطمینانی تورم، برآورد هزینه و منافع آتی فعالیتهای اقتصادی غیرشفاف شده و این امر میتواند اثرات نامطلوبی بر تخصیص منابع و کارایی فعالیتهای اقتصادی و سرمای گذاری داشته باشد و تولید را تحت تأثیر قرار میدهد.
از طرفی نااطمینانی تورم با تحت تأثیر قرار دادن نرخهای بهره، کلیه تصمیمات درونسازمانی تخصیص منابع را تغییر میدهد.یکی از مهمترین تصمیمات، انتخاب نحوه ساختار سرمایه شرکتها است. زیرا ارتباط زیادی باارزش شرکتها دارد. حال در این تحقیق به بررسی این موضوع پرداختهشده که آیا بین نااطمینانی تورم و ساختار سرمایه در شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار رابطه معناداری وجود دارد؟متغیرهای این تحقیق شامل ساختار سرمایه، نااطمینانی تورم و نرخ بهره می باشد که ابتدا با استفاده از مدل - ARCH - نااطمینانی تورم محاسبهشده سپس نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران نیز محاسبه میگردد و درنهایت به تحلیل رابطه بین متغیرهای فوق پرداخته میشود.
اهمیت و ضرورت تحقیق
با توجه به اینکه نااطمینانی تورم، ریسک کسبوکار بنگاههای اقتصادی را افزایش داده و سبب نوسانات شدید در درآمد بنگاه ها می شود که خود ناشی از نوسانات شدید در حجم و قیمت فروش کالاها و خدمات بنگاه هاست. با فرض ثابت بودن سایر عوامل، بالا بودن درجه اهرم عملیاتی - Dol - ریسک کسبوکار را بالاتر برده، بنابراین نااطمینانی تورم باعث نوسان در درآمد عملیاتی واحدهای اقتصادی شده و احتمال ورشکستگی را افزایش میدهد و بالطبع باعث می شود مدیران شرکت در تصمیمگیریهای خود راجع به ساختار سرمایه واحد اقتصادی خود دچار اشتباه و سردرگمی شوند.
این برای مدیران بسیار مهم و حیاتی است که به مقدار و ثبات جریان نقدی شرکت اطمینان داشته باشند و بتوانند یک ساختار سرمایه مناسب که ترکیبی از حقوق صاحبان سهام و بدهی است را تشکیل دهند. لذا در این تحقیق به تحلیل رابطه و تأثیر نااطمینانی تورم بر ساختار سرمایه پرداخته میشود تا بتوان مدل مناسبی را جهت ساختار سرمایه در شرایط که نرخ رشد تورم قابل پیشبینی نیست را ارائه نمود.
