بخشی از مقاله
چکیده
امروزه به دلایل متعدد، جایگزینی کامل روش های سنتی در ب سیاری از مناطق و شهرها امری ب سیار م شکل و شاید غیرممکن است، لذا به نظر می رسد در شرایط فعلی اصلاح این روش ها بسیار مفیدتر و کم هزینه تر از تلاش برای جایگزینی کامل آن ها باشد. اما قبل از هر تصمیمی در این مورد باید دیدی واقع بینانه نسبت به وضعیت اجرای بتن و دلایل ضعف بتن خلاطه ای داشت.
در راستای مقایسه کیفیت بتن دستی - خلاطه ای - و بتن مدرن - بتن آماده - ، مطالعه ای بر روی م ستندات و مدارک یکی از آزمای شگاه های بتن شهر ستان اندیم شک انجام گرفت و مقاومت نمونه های بتن خلاطه ای و بتن آماده شک سته شده در آزمای شگاه، مقای سه گردید. برر سی ها ن شان داد که در این مدت، درصد زیادی از نمونه های بتن خلاطه ای و درصد کمی از نمونه های بتن آماده، مقاومت بسیار پایینی داشته اند. پس از آن، دلایل ا صلی این مسأله مورد برر سی قرار گرفت و مشخص شد که مهم ترین عوامل کیفیت پایین بتن خلاطه ای در شهر اندیم شک، عدم ح ضور ناظر در هنگام بتن ریزی و همچنین طرح اختلاط نامنا سب م صالح ا ست و باتوجه به برر سی های انجام شده راهکارهایی از جمله، الزام سازمان نظام مهند سی به مهند سان ناظر به منظور نظارت دقیق بر پروژه ها و همچنین کنترل کیفیت م صالح تولیدی از جمله شن و ما سه ب صورت هر سه ماه یکبار جهت توجه بیشتر به تولید و اجرای بتن های دستی و آماده ارائه گردید.
.1 مقدمه
با پیشرفت روزافزون بتن در ساخت و ساز توسط بشر و ساخت بتن های ویژه، روز به روز لزوم کاربرد آسانتر، سریعتر و با کیفیت بالاتر مورد توجه قرار می گیرد. در سازه های بتنی و محل هایی که از بتن به عنوان ماده ساختمانی استفاده می شود، بتن به دوصورت بتن آماده و درجا ساخته شده و مورد مصرف قرار می گیرد. بتن هنگامیکه بصورت مخلوطی تازه است، بدلیل داشتن خاصیت خمیری می تواند درهرشکل مطلوبی ریخته شود. خواص بتن قابلیت سفارشی شدن را برای تقریبا هرنوع کاربرد و عملکردی در طیف گسترده ای از محیط های گوناگون دارند.
بتن ماده ایست بسیار اقتصادی و درصورتیکه از مخلوطی مناسب و مرتبط با کاربرد موردنظر استفاده شود می تواند کارایی خود را تاسال ها با کمترین نیاز به نگهداری حفظ کند. از اینرو استانداردسازی سازه ها و رعایت ضوابط آیین نامه ای ساختمانی و ارائه شناسنامه فنی برای ساختمان باعث شده است که کاربرد بتن آماده در ساختمان سازی در سالهای اخیر روند رو به رشدی داشته و کارخانجات و کارگاه های بتن آماده درشهرها تاسیس و به تولید بتن آماده مشغول شوند. مزایای بتن آماده از لحاظ سهولت دسترسی و کیفیت برای مصرف کنندگان منجر به گسترش استفاده از بتن های آماده در پروژه های بزرگ و کوچک می شود.
از آنجایی که بتون های تولید شده در کارگاه با روش های دستی از کیفیت چندان مناسبی برخوردار نیستند، استفاده از بتون آماده در ساخت هر قطعه و یا سازه بتونی ارجحیتدارد . اصولاً بتون هایی که به صورت کارخانه ای تولید می شوند ، به علت وجود نظارت متمرکز و استفاده از تجهیزات تخصصی، دارای کیفیت بهتری هستند. به طور کلی موارد مصرف بتون آماده هر جایی است که از بتون استفاده می شود: مانند ساخت سدهای بتونی، دیوارهای حائل، پرده آب بند زیر سدهای خاکی و....
یکی از کاربردهای بالقوه بتون آماده ساخت بناهای شهری است. با توجه به افزایش نظارت و لزوم رعایت استانداردها در امر ساختمان سازی ، انتظار می رود که در آینده ای نزدیک تولید بتون به روش های دستی منسوخ شود و استفاده از بتون آماده جایگزین آن گردد.
با این که امروزه اهمیت بتن آماده بر هیچ کس پوشیده نیست و با وجود تمام فشارهای سازمان نظام مهندسی به مهندسان و پیمانکاران به منظور جایگزینی کامل بتن خلاطه ای با بتن آماده، باز هم بسیاری از افراد مشغول در صنعت ساختمان اقدام به استفاده از بتن خلاطه ای می نمایند. این مساله نشان دهنده این است که هنوز بسترهای لازم جایگزینی کامل بتن خلاطه ای با بتن آماده فراهم نشده است.
این جایگزینی فرآیندی زمان بر و شاید غیر ممکن است و معلوم نیست چه مدت به طول بیانجامد؛ لذا بهتر است به جای شعارهای ایده آل گرایانه و غیر عملی در کوتاه و میان مدت، فکری موثر و عملی به منظور ارتقای کیفیت بتن خلاطه ای در حداقل زمان، اندیشیده شود. در سال های اخیر، استفاده از بتن آماده در پاسخ به نیاز صنعت ساختمان به بتن با کیفیت بالا، افزایش چشم گیری داشته است. این نوع بتن به دلایل متعدد از جمله نظارت دقیق بر فرآیند تولید، اختلاط کامل، به کارگیری مصالح مرغوب، همگن بودن و ... مشکلات بتن خلاطه ای را ندارد و گزینه مناسبی برای استفاده - به خصوص در بتن ریزی سقف ها و فنداسیون - به شمار می آید.
در این پژوهش علاوه بر ذکر فعالیتهای انجام شده به منظور ارزیابی مقاومت بتن های آماده و دستی ، دلایل انجام آزمایشات بتن شرح داده خواهد شد. سپس به کمک اطلاعات یک ماه اخیر یکی از آزمایشگاه های بتن شهرستان اندیمشک ، به بررسی کیفیت بتن های - دستی و آماده - اجرا شده خواهیم پرداخت تا بینش واقع بینانه تری نسبت به وضعیت اجرای بتن دریابیم. درادامه علل اصلی کیفیت پایین بتن خلاطه ای را بررسی خواهیم نمود و در پایان نیز پیشنهاداتی جهت ارتقای کیفیت بتن خلاطه ای در حداقل زمان، مطرح می شود.
.2 فعالیتهای انجام شده به منظور ارزیابی مقاومت بتن آماده و دستی در آغاز، مهترین فعالیت، بررسی میزان آسیب پذیری سازه های مختلف و شناخت آسیب ها می باشد تا با طبقه بندی آنها از لحاظ بتن آماده یا دستی بودن بتوان دید جامعی نسبت به کیفیت آنها بدست آورد. به طور مثال با مقایسه اسلامپ و مقاومت فشاری ثبت شده در آزمایشگاه های بتن میتوان به نکات مهمی دست یافت. از اینرو در این تحقیق مواردی به شرح ذیل مورد بررسی قرار گرفته است :
. طبقه بندی آسیب ها براساس نوع سازه و بررسی میزان هرنوع آسیب
. بررسی سازه های آسیب دیده که بتن آنها به روش آماده یا دستی اجرا شده باشد
. مقایسه اسلامپ بتن های آماده و دستی
. بررسی میزان مقاومت فشاری در بتن های آماده و دستی
.3 دلایل انجام آزمایشات بتن در سازه های بنایی، اسکلت بتنی
سازمان نظام مهندسی به منظور کنترل بهتر عملیات بتن ریزی و همچنین افزایش کیفیت بتن های آماده و دستی، مجریان ساختمانی را ملزم به نمونه گیری و انجام آزمایشات بتن نموده تا طبق مشاهدات عینی، از بروز مشکلاتی به شرح ذیل جلوگیری بعمل آید.
. مشاهده ترک های مختلف در اعضای سازه های بتنی متعارف
. بروز نشست در برخی سازه ها همراه با تغییرشکل زیاد
. مشاهده اشکالاتی نظیر تغییرشکل زیاد در سقف های اجراشده.
.4انجام آزمایشات و تحلیل آماری داده ها
بر اساس تفاهم نامه ای که از طرف سازمان نظام مهندسی ساختمان با آزمایشگاه های فنی و مهندسی منعقد گردیده مقرر گردید به منظور ارتقا سطح کیفی سازه ها و افزایش استحکام و پایداری ساختمان و همچنین دستیابی به بتن استاندارد ، آزمایشگاه های فنی مهندسی طرف تفاهم با سازمان نسبت به نمونه گیری و آزمایش بتن از تمامی ساخت و سازهایی که مشمول نظارت سازمان نظام مهندسی می باشند اقدام نمایند.
از اینرو در این تحقیق تمامی مراحل نمونه برداری، مراقبت و شکستن نمونه ها در یکی از آزمایشگاه های فنی و مهندسی و مطابق با استاندارد 6044 ایران انجام پذیرفت. مقاومت فشاری طرح تمام نمونه های مورد بررسی، 220 بود. اما با توجه به این که در عمل بسیاری از مهندسان ناظر و محاسب با کمی تخفیف حد مقاومت 200 را به عنوان کمینه مقاومت 7 روزه استوانه ای این نمونه ها می شناسند، در تحلیل های آماری انجام شده به منظور طبقه بندی و تعیین درصد بتن مشکل دار و با کیفیت پایین مقاومت 200 معیار عمل واقع گردید.
. 1-4 بتن دستی - خلاطه ای -
نزدیک به 17 نمونه بتن خلاطه ای در این مدت مورد آزمایش قرار گرفت، که مقاومت آنها به ندرت خیلی خوب بوده و اغلب دارای کیفیت پایین بوده اند. نتایج حاصل از تحلیل آماری داده های به دست آمده از این آزمایشات در جداول و نمودارهای شماره یک قابل مشاهده اند.
نمودار - - 1 مقاومت بتن دستی
