بخشی از مقاله
چکیده
تغییر یکی از پدیده های آفرینش و ذاتی هستی است. دگرگونی ها ی سده ی گذشته، بویژه اواخر آن نشان داد که شتاب این تغییر روز به روز افزون تر می شود.. تغییر و تحول در بخش های دولتی، تشدید فضای رقابتی، توسعه ارتباطات و جهانی شدن همگی از جمله مهمترین موضوعات مطرح در حوزه مدیریت تحول به حساب می آید.
مقوله ارزیابی تحول سازمانی و شناسایی مولفه های موثر بر تحول سازمانی از نیازهای مهم دیوان محاسبات کشور می باشد، بنا براین توجه به مولفه های تاثیرگذار بر تحول سازمانی امری مهم محسوب شده که در این پژوهش به دنبال آن هستیم تا با استخراج مولفه های اثرگذار بر تحول، اولویت هر کدام از این مولفه ها را در دیوان محاسبات مشخص نماییم.
برای انجام این پژوهش با مطالعه پیشینه تحقیق، الگوها و مدل های تحول، هشت عامل:-محیطی ساختاری منابع انسانی فناوری هزینه یادگیری سازمانی مدیریت عالی و رهبری سازمان فرهنگ سازمانی به عنوان مولفه های موثر بر تحول سازمانی شناسایی شد.
همچنین به منظور بررسی تاثیرگذاری یا عدم تاثیرگذاری عوامل شناسایی شده بر تحول سازمانی اقدام به توزیع و جمع آوری 60 پرسشنامه در میان کارکنان سازمان نمودیم. بررسی و تجزیه و تحلیل پرسشنامه های جمع آوری شده نشان می دهد که عوامل: فناوری، یادگیری سازمانی، مدیریت عالی و رهبری سازمان و نیروی انسانی بر تحول سازمانی در دیوان محاسبات اثرگذار است و سایر عوامل اشاره شده بر تحول سازمانی در دیوان محاسبات تاثیرگذار نیست.
-1مقدمه
همگام با پیشرفتهای روز و علم مدیریت پویا ،سازمانها می باید تحولاتی آگاهانه و نوآوری های مفید را به مرحله اجرا بگذارند. شدت و تاثیر کارایی تغییر و تحولات سازمانی به اندازه ایی است که نیاز به روش های جدید و تکامل یافته برای مقابله و هماهنگی و تطبیق با آنرا ایجاد می نماید.مدیران پویا و کارآمد امروزه میبایست علاوه بر وظایفی مانند برنامه ریزی ، سازماندهی و نظارت باید اثربخشی و بکارگیری علم تغییر و تحول سازمانی را نیز سرلوحه امور خود قرار دهند.امروزه در سطح گسترده و عمومی ، سازمانها با تغییر و تحول مواجه اند در حالی که برخی از آنان برای سازگاری و همسازی با اینگونه تغییر و تحولات آماده نمی باشند.
بنابراین مدیریت سازمانها علاوه بر اینکه باید در برابر محیط متغیر، سازگار و انعطاف پذیر باشند بلکه باید توانایی تشخیص مشکلات و بکارگیری برنامه های تغییر و تحول سازمانی را دارا باشند.زیرا سازمانها ایستا نیستند و به طور مداوم و مستمر با عوامل خارجی و درونی در کشمکش می باشند. تغییر بینش مخاطبین قوانین جدید و تغییرات فناوری عواملی برای انطباق و سازگار سازمان با تغییرات محیطی است.
تحول سازمانی یکی از مهمترین عوامل بهره وری در سازمان ها و جامعه منابع انسانی است. در سطح سازمانی عوامل بیرونی و درونی موجبات تغییر و تحول را در سازمانها فراهم می نماید عوامل بیرونی شامل هرگونه سیاست تحمیلی قانون و مقررات سازمانی و عوامل درونی شامل رفتار مردم ، نگرش ها و ارزش و فناوری علم روز می باشد.در این مرحله رهبری و مدیریت تحول می بایست در موقعیتهای مختلف نقش رهبری خود را بصورت کامل ایفا نماید. رهبری بیشتر از مدیریت در جریان هرگونه تغییر و تحول مورد نیاز خواهد بود. مدیریت فعالیتهای های سازمان را برنامه ریزی و سازماندهی و کنترل می نماید. اما آن رهبری است که افراد را ترغیب می کند و موجب تغییرات ضروری در نگرش و رفتار درکار می شود.
-1-1بیان مساله
تغییر یکی از پدیده های آفرینش و ذاتی هستی است. دگرگونی ها ی سده ی گذشته، بویژه اواخر آن نشان داد که شتاب این تغییر روز به روز افزون تر می شود. به گونه ای که دنیای اوایل سده ی بیستم با جهان امروز قابل مقایسه نیست. انسان در طول تاریخ، همواره با تغییراتی درنح عمل، برگزاری مراسم و اعیاد، چگونگی پوشش، شکل و ساختار ابزار و نحوه ی استفاده از انها روبرو بوده است. زمانی بر قالیچه ی پرنده سوار بود و اکنون بر جت های قاره پیما. زمانی به چرخ گاری تک اسبه اش می اندیشید و امروز به فکر به پرواز در آوردن گاری است - دهقانی، - 10 :1383 با این وجود چگونه است که ما اغلب آرزو می کنیم تغییر به سراغ ما نیاید و مارا به حال خود واگذارد و همواره ثبات و آسودگی خاطر را ترجیح می دهیم؟ این دو رویکرد - تغییر و ثبات - مدیران را بت دو چالش اصلی مواجه می کند که باید میان آنها تعادل منطقی بوجود آورد.
یکی از بارزترین خصوصیات عصر حاضر تغییرات و تحولات شگرف و مداوم در طرز تفکر، ایدئولوژی، ارزش های اجتماعی، روش های انجام کار و بسیاری از پدیده های دیگر زندگی است. علم مدیریت نیز بنابر، ایت اصل، تحولاتی را شاهد بوده است. مدیریت اعم از اینکه در بخش دولتی باشد یا خصوصی، مسئولیت بکارگیری صحیح و مناسب عوامل تولید را در جهت اهداف سه گانه سازمان، کارکنان و دولت به عهده دارد. از آنجا که تغییر یکی از بزرگترین خصوصیات سازمان ها و موسسات در خوزه رقابتی امروز است تغییرات تکنولوژی یا هرنوع تغییر دیگری تغییرات مدیریتی را نیز طلب می نماید
دیوان محاسبات کشور واحد انحصاری نظارت قوه مقننه بوده که ماموریت حراست و پاسداری از بیت المال را به عهده دارد. پرداختن به مبانی حقوقی و قانونی این موسسه و آگاهی از وظایف و اختیارات و حیطه صلاحیت آن در چارچوب نظم حقوقی جامعه اسلامی ایران امری ضروری است. مهم ترین مبنای قانونی تشکیل یک سازمان و شناخت دقیق وظایف و اختیارات آن و نیز نقش اهمیتی که در جامعه برای آن لحاظ می شود، قانون اساسی است. قانون اساسی ایران در اصل های 54 و 55 از فصل چهارم تحت عنوان اقتصاد و امور مالی به دیوان محاسبات کشور اعتبار ویژه ای بخشیده است
لذا این مطالعه باهدف بررسی تحول سازمانی وعوامل موثر بر آن - مطالعه موردی: دیوان محاسبات - در نظام اداری ایران انجام می شود. به دنبال پاسخ دادن به این سوال هستیم که عوامل موثر بر تحول سازمانی در این سازمان چه عواملی هستند؟
-2-1اهمیت و ضرورت
تغییرات سریع در محیط سازمان ها که با دگرگونی محیط های اجتماعی همراه بود، منجر به تغییرات عمده ای در شیوه ی زندگی، نیازها و پایگاه ارزش های افراد گردید، ایجاب می کرد ساختارها و فرآیندهای سازمانی انعطاف پذیر و تاحدودی جایگزین الگوهای سنتی شوند. این سازمان ها در نتیجه ی تغییر و تحول در محیط پیرامونی خود، به منظور حفظ و بقای سازمانی به ایجاد تغییر وتحول اساسی در ساختار و هدف های خود نیازمندند. تنها راه موثر در ایجاد تحول در سازمان، تغییر فرهنگ ونحوه ی عملکرد مدیران از طریق تحول نظام ارزش ها و باورهای سازمانی است. بدین لحاظ تحول سازمانی، امری حیاتی و بسار اساسی است
از آنجا که مساله اساسی در هر سازمانی برخورد با تحولات سریع در دورن سازمانی و برون سازمانی است، بنابراین ایجاد فعالیتها، تواناییها و مهارتها باید با توجه به منابع انسانی آن صورت گیرد. از طرفی دیگر دیوان محاسبات به عنوان یک سازمان بزرگ دولتی برای بهبود در برنامه ریزهای درون سازمانی و افزایش کارایی خود نیازمند برنامه ریزی صحیح در خصوص ارایه استراتژی های مناسب برای نیروی انسانی خود می باشد