بخشی از مقاله
چکیده
هدف مطالعه حا ضر با هدف تعیین اثر بخ شی تدوین برنامه مداخله روانی آموز شی برای کودکان دارای اختلالات یادگیری غیر کلامی و بررسی تاثیر آن بر حیطه شناختی تمرکزو حافظه دیداری می باشد روش در این پژوهش از روش نیمه تجربی با ا ستفاده از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل ا ستفاده شده و تعداد 40 نفر دانش آموز پ سر مقطع چهارم دب ستان از شهر زاهدان در سال 20 - 1393 نفر گروه آزمای شی و 20 نفر گروه شاهد - انتخاب و از لحاظ جنس ، سن ، مقطع تحصیلی و هوش همتا سازی و بعنوان نمونه انتخاب شدند، بمنظور گرد آوری داده ها از آزمونهای ریون و بندر گشتالت ، وکسلر و آزمون آندره ری وآزمون D2 استفاده و برای تحلیل داده ها از روشهای آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده ، برای مقایسه نمرات گروههای آزمایشی و شاهداز روش تحلیل کواریانس چند متغیره تحلیل داده هاا ستفاده شد.
نتیجه : تحلیل داده ها بعد از مداخله وآموزش ن شان داد که برنامه مداخله روانی - آموز شی برمهارت تمرکزو حافظه دیداری کودکان که م شخ صه ا صلی آنها م شکل در حیطه دیداری ف ضایی می با شد تاثیر چ شمگیری دا شته و رابطه آماری معناداری در آنها دیده شد، - p<0,01 - واندازه اثردر متغییرها ی پژوهش رو به بالا می با شد می با شد که مطلوب بوده و این رابطه معنا دار بعد از پی گیری با اجرای بخش غیر کلامی آزمون وک سلر کودکان - تجدید نظر شده - همچنان پایدار بود .بحث یافته ها نشان میدهد که اموزش مهارتهای تمرکزوحافظه دیداری بخش مهمی ازبازسازی ادراکی مهارتهای شناختی بوده وتوانبخشی ودرمان دانش آموزان مبتلا به ناتوانائیهای یادگیری غیر کلامی دارای مشکلات دیداری- فضایی راتشکیل میدهد که اموزش وتقویت این مهارتهای پایه برتوانائی وقدرت یادگیری غیرکلامی این دانش اموزان تاثیر چشمگیری دارد.
مقدمه مفهوم ناتوانایی های یادگیری غیر کلامیتقریباً1 بیش از سه دهه رایج شده که من شأءِ و زیر بنای ا صلی آن به کار های دکتر بایرون رورک2 و همکارانش در دان شگاه ویند سوردر3 اُنتاریوی جنوبی 4 بر می گردد - جان سون2013 5، ووگَل6 ، پترسون 7، اشلاگر 8، 2014 ، مامن 9، 2007 ،دیویس و بروتمن 10، 2011 ، رورک ، - 1995 رورک سندروم اختلال یادگیری غیر کلامی را پیشنهاد کرد که در بر گیرنده و مشتمل بر نقایص اولیه ، ثانویه ، ثالثه فرایند های نورولوژیکی می باشد .
با کمال تعجب بسیاری از نوشتار های موجود در مورد بزرگسالان نقص های غیر کلامی را ناشی از آسیب حاد مغزی می دانستند - جانسون ،2013 ، ووگل ، پترسون و اشلاگر ، 2014 ، ریسمان11 ، - 2014 اما اختلال یادگیری غیر کلامی در کودکان را یک مشکل آموزشی و تربیتی می دانند که از زمان کودکی وجود دارد . از طرفی کارهای سوتامسون12 در فراهم کردن ملاکها و تشخیص اختلال یادگیری غیر کلامی و توصیه هایی برای نحوه برخورد با کودکان اختلال یادگیری غیر کلامی در مدر سه به شناخت این ناتوانی کمک زیادی کرد.
گزارشات و پژوهشهای اخیر نشان می دهد که افراد با اسپینا بی فیدا13 و افراد هیدروسفالی که در مغز آنها شنت14 کار گذا شته شده در صدر خطر ابتلا به ناتوانایی یادگیری غیر کلامی ه ستند . - جان سون ، 2013 ، ری سمان ، 2014 وریس برگر15، - 2015 باز شنا سی و ت شخیص گ سترده در ایالات متحده و کانادا ن شان داد که یک در صد جمعیت کلی به این اختلال مبتلا ه ستند در ا سترالیا که 23/4 میلیون نفر جمعیت دارند 234000 نفر با این اختلال زندگی می کنند و این در حالی ست که این اختلال در آن ها ت شخیص داده ن شده در ا سترالیا هم اختلال یادگیری غیر کلامی اغلب ت شخیص داده نمی شود و یا غلط تشخیص داده می شود . - ریسمان ، - 2014 که این امر مربوط به فقدان دانش و توانایی تشخیص این سندروم است این ناتوانی یک ناتوانی به معنای سنتی نیست بلکه یک ناتوانی رشدی بسیار پیچیده و مرموز می باشد که تا بزرگ سالی ادامه دارد - ری سمان ، 2014 وجانگ ومات سون، - 201516 عنوان »غیر کلامی « به یک ناتوانی در حیطه های عملکرد اشاره دارد.
یعنی مشکلاتی که خود فرد، استقلال اقتصادی فرد و دوست یابی فرد به مخاطره افتاده و این معضل سخت تر شده و تا مدتها دوام پیدا می کند و در این افراد تنهایی و انزوا و اهداف نا م شخص و مبهم یک یار و همراه دائمی آنها خواهد بود که منجر به افسردگی و خودکشی می شود - ریسمان ، . - 2014ریسمان ، در یکی از پژوهشهای خود نشان داد . که در 5 مدرسه استرالیا معلمان مفهوم اختلال یادگیری غیر کلامی را درک نمی کنند و مفهوم کاربردی ا صطلاح توانایی کلامی و غیر کلامی را نمی دانند که این امر باعث عدم تفاهم و سرانجام باعث انتظارات و توقعات غیر واقعی می گردد . عدم توانایی برای آغاز و اتمام و کامل کردن و عدم دوست یابی وعدم انجام تکالیف ساده باعث سرزنش و شرمندگی کودک و والدین شده و از طرفی کمک هایی که بخاطر مشکلات کودک به او می شود دانش آموز را به یک اتاق یا گنجه خالی17 و یا یک موجود ترسو18 تبدیل می کند.
اختلالات یادگیری در بین کودکان مقطع ابتدایی رایج می با شد حدود 10 در صد از کودکان که در سن مدر سه رفتن هستند مشکلات رفتاری و نیز مشکلات مربوط به پیشرفت تحصیلی دارند - واین برگ19 ، هاربر 20، بروم باک21 ، 1995 - . حدود 15 %در صد کودکان بعلت اختلالات یادگیری از شک ست تح صیلی رنج می برند که نتیجه م شکلات ظریف مربوط به ر شد نورولوژیکی و یا بدکاریهای خفیف مغز می با شد - لوین ، 1995وتآوب و موتون،2015 - ناتوانایی های یادگیری بعنوان »کاهش کارایی هایی در حیطه های شناختی و عقلانی کودک و نوجوانان «توصیف می شود .
ناتوانایی های یادگیری به سه گروه تق سیم می شود ناتوانائیهای یادگیری کلامی ، ناتوانائیهای یادگیری غیر کلامی و یا ناتواناییهای یادگیری که بر روی عملکرد های اجرایی تاثیر می گذارند ، مانند اختلال بیش فعالی و نقص توجه کودکان اختلال یادگیری غیر کلامی مشکلاتی در ارتباطات غیر کلامی دارند چون تقریبا %65 از مفهوم ارتباط مربوط به سرنخ های غیر کلامی مانند تن صدا ، حالت چهره و وضعیت و حالت بدن - زبان بدن - این یک نقص معنا دار برای کودکانی است که نمی توانند رفتار غیر کلامی را تفسیر یا رمز گشایی کنند - نوویکی ودوک 22، 1992 ، تامسون ، - 1997 پژوهش روی ناتوانائیهای یادگیری و پیامد های آن در اختلالات کلامی و غیر کلامی در دراز مدت نشان داده که کودکان اختلال یادگیری غیر کلامی ممکن ا ست م شکلات آنها اعم از پ سر و دختر با افزایش سن بی شتر گردند و با مشکلات بیشتری رو به رو شوند تا آنهایی که توانائیهای یادگیری کلامی دارند - فورست 23ورورک ، 193، هارنادِک24 و رورک 1995 ، 1994 - که این امر مربوط به طبیعت اختلال غیر کلامی می با شد .