بخشی از مقاله
چکیده
جایزه تعالی منابع انسانی ایران توسط انجمن منابع انسانی، طراحی شده، این مدل شامل چارچوبی جامع از ارزشهای محوری، معیارها وشاخصهاست که به مدیران منابع انسانی امکان ارزیابی راهبردها، فرآیندها، نتایج وشناسایی نقاط قوت وفرصت را بمنظور بهبود وبرنامه ریزی فراهم مینماید.
مدل دارای ۲۱معیار اصلی و ۷۴ زیرمعیار بود که درمارس۰۱۰۲مورد بازنگری قرار گرفت، هر کدام از معیارها دارای وزنی پیشنهادی میباشندو در ارزیابی سازمانها، نمره تخصیصی به هرمعیار استخراج و با اعمال وزن پیشنهادی مدل، رتبه تعیین میشود. جنبه مبهم، چگونگی تعیین وزن معیارهاست. هدف اصلی این تحقیق، تعیین ترکیب بهینه ابعاد مدل با قضاوت خبرگان ومنطق فازی است؛ لذا از اعداد مثلثی مستخرج از جمعبندی نظرات خبرگان وپرسشنامه فازی و روش دلفی، استفاده شده است.
منظور از خبرگان، جمعی از اساتید مدیریت و مدیران منابع انسانی میباشد. نتیجه تحقیق، ارزش تدقیق شده ترکیب وزنی معیارهای جایزه تعالی منابع انسانی ایران را مشخص نمود.
۱- مقدمه
سازمانها برای دستیابی به همه آنچه که می توان در راستای نیل به اهداف، از منابع انسانی بدست آورد به روشی مستمر برای تعالی منابع انسانی نیاز دارند؛ در این راستا با ایجاد مدلهای تعالی منابع انسانی، می توان رقابت سالمی را در مسیر تعالی، نیروی انسانی ایجاد نمود. از طرفی تولد مفهوم بسیار عمیق »سرمایه انسانی« و تفکرات و سمینارها و مقالاتی که در این رابطه روبه تزاید است به روشنی نشان می دهد نیروی انسانی تبدیل به ارکان سرمایه ای سازمانها و دولت ها شده است و جای مناسب و پر ارزش خود را در دنیای مدیریت و جهان کسب و کار پیدا نموده است
جوایز منابع انسانی جزو پر اهمیت ترین اقداماتی است که در سالهای اخیر در کشورهای توسعه یافته با هدف ترغیب و تشویق سازمان ها و مدیران برای حمایت از مهم ترین سرمایه خود یعنی نیروی انسانی، مرسوم شده استح در این رابطه چنین بیان شده است که »:تجربه موفق اجرای جایزه ملی بهرهوری و تعالی سازمانی در ایران، سبب شده است
تا کنون شرکت های زیادی با شور و اشتیاق وصف ناپذیر و با رویکرد توجه به کیفیت، بهبود و تعالی سازمانی با هدف کسب رضایت کلیه ذینفعان به طور سالانه در این رویداد شرکت کرده، مورد ارزیابی قرار گرفته و با نقاط قوت و قابل بهبود خود آشنا شده و حرکت در مسیر تعالی را آغاز نمایند. مبانی علمی و تجربی مذکور سبب شده است تا سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران با درک اهمیت موضوع مورد نظر پروﮊه »طراحی جایزه ملی تعالی منابع انسانی«را در برنامههای خود قرار دهد.
انجمن مدیریت منابع انسانی ایران - مجری پروﮊه - با همکاری اساتید دانشگاهها، محققان و صاحبنظران پس از۳سال تحقیق وپژوهش و با بررسی عمیق سیستمها، مدلها و جوایز منابع انسانی در سراسر جهان، نسبت به تدوین ارزش های محوری طراحی مدل، منطق و شیوه ارزیابی و امتیازدهی، الزامات دریافت جایزه، فرآیند اعطای جایزه، تهیه ساختار و مقدمات برگزاری اقدام کرده است.«
مدل مورد بحث این پژوهشاز، دو بخشِ توانمندسازها و نتایج تشکیل شده است. در مدل اولیه رهبری منابع انسانی، استراتژی منابع انسانی و مدیریت جبران خدمات، روابط کار و بهداشت و ایمنی مجموعاً ۰۰۵ امتیاز و نتایج منابع انسانی و نتایج عملکرد سازمانی ۰۰۵ امتیاز از مجموع ۰۰۰۱ امتیاز میباشد.اما در مدل اصلاح شده در سال ۸۸۳۱، فرآیندها و راهبردها دارای ۰۰۶ امتیاز و نتایج ۰۰۴ امتیاز با هفت معیار تدوین شده بود که در مدل بازنگری شده بر اساس آخرین بازنگری معیار هفتم به سه معیار تفکیک شد و مجموع معیارها برابر ۹ و مجموع زیر معیارها برابر ۰۳ گردید. روش ارزیابی و امتیازدهی مدل تعالی منابع انسانی، براساس منطق رادار است که شامل نتایج رویکردها، استقرار و ارزیابی و بازنگری است سازمانهایی که در این جایزه شرکت می کنند، متناسب با سطح تعالی تقدیرنامه، جوایز و نشان تعلق می گیرد.
۲- بیان مسئله
این مدل دارای ۲۱ معیار اصلی و ۷۴ زیر معیار و تعدادی نکات راهنما بود که اخراًی طی جلسات مختلف مورد بازنگری و اصلاح قرار گرفته و تعداد معیار ها از ۲۱ به ۹ معیار تقلیل یافته و تغییراتی نیز در وزن دهی صورت گرفته است. جنبه مجهول و مبهم این مدل - چه مدل قبلی و چه بازنگری شده - چگونگی ترکیب معیارها و چگونگی پیشنهاد وزن هر کدام از آنهاست لذا هدف اصلی این تحقیق، تعیین ترکیب بهینه ابعاد مدل جایزه تعالی منابع انسانی ایران با استفاده از منطق فازی است. نکته ای که حائز اهمیت است این است که بازنگری های مکرر مدل و معیار ها و وزن دهی، دلیل روشنی بر وجود نوعی ابهام بوده و تلویحاً تشخیص و صحت مساله پژوهشگر را اثبات می کند.
۳- سؤالات پژوهش
سؤالاتی که تحقیق حاضر به دنبال پاسخگویی به آنها می باشد عبارتند از گ
الف- سوال اصلی :
ابعاد مدل »جایزه تعالی منابع انسانی ایران« با چه وزنی دارای ترکیب بهینه می شوند؟
ب- سوالات فرعی: آیا ترکیب پیشنهادی مدل یک ترکیب بهینه است؟
آیا ترکیب تعیین شده با نظر خبرگان و منطق فازی منطبق بر ترکیب پیشنهادی مدل است؟
۴- روش و ابزار تحقیق
با توجه به ماهیت و روش کار، تحقیق حاضر از نوع تحقیقات پیمایشی و از نظر هدف از نوع تحقیقات کاربردی می باشد. روش گردآوری اطلاعات جهت تنظیم ادبیات، تحقیق کتابخانهای با فیش برداری است و روش گرد آوری اطلاعات جهت آزمون فرضیه ها، میدانی می باشد برای آزمون فرضیه ها از ابزار پرسشنامه فازی، قضاوت خبرگان و جهت تنظیم ادبیات تحقیق از فیش برداری و جستجوی سایت های معتبر علمی استفاده شده است.
