بخشی از مقاله
پرورش منابع انسانی از دو اصطلاح پرورش و منابع انسانی تشکیل شده است. منابع انسانی را میتوان مجموعه اي از دانش، مهارت ها، نگرش ها، تعهدات، ارزشها و تمایل افراد یک سازمان تلقی کرد و پرورش؛ تحصیل توانمندي ها واستعداد، قابلیت ها و بضاعتی است که براي انجام شغل کنونی یا مشاغل مورد انتظارآتی مورد نیاز میباشد. در تحقیق حاضر که با هدف بررسی وضعیت تعالی منابع انسانی شرکت مخابرات استان مازنـدران بـا اسـتفاده از مدل تعالی مؤسسه مطالعات منابع انسانی ایران در بین کارکنان شرکت مخابرات استان مازندران انجـام پذیرفتـه اسـت تعـداد 108 نفـر از آنهـا بصـورت تصادفی انتخاب و نظرات آنها با استفاده از پرسشنامه استاندارد تعالی سازمانها اخذ گردید و از قبال تحلیل آن در نرم افزار با بکار گیـري آزمـون نتـایجی حاصل گردید که حاکی از وجود ارتباط معنادار بین متغیرهاي مستقل و وابسته تحقیق داشته است.
کلمات کلیدي:منابع انسانی، تعالی سازمان، مدیریت، ارتقاء سازمانی.
مقدمه
سازمانها براي رسیدن به قله هاي تعالی و سرآمدي، باید نیروي انسانی متعالی و سرآمد در اختیـار داشـته باشـند. مـدیران و رهبـران سـازمان وظیفـ ه طراحی و ساخت نردبان تعالی را بعهده داشته و بقیه کارکنان مسئولیت پیمودن نردبان تعالی را جهت دست یابی به اهداف سازمان بعهده دارند. با این تعـاریف می توان نتیجه گرفت موفقیت هر سازمان ارتباط مستقیم به نیروي انسانی متعالی وسرآمد دارد اهمیت پرداختن و توجه به موضوع منابع انسـانی ایـن اسـت کـه کشور ما با وجود انسا نهایی کارامد و باهوش هنوز نتوانسته سازما نهایی قوي و پرقدرت داشته باشد و آمارهاي مربوط به بهر ه وري نیـروي کـار در کشـور مـا گویاي مزیت انسانی در کشور ما نیست.(خلیلی، .(1388
در سال 1988، چهارده شرکت معتبر و صاحب نام اروپایی بنیاد مدیریت کیفیت اروپا را تأسیس نمودند، مأموریت این بنیاد نیروي محـرك بـودن براي حفظ تعالی در اروپا و چشم انداز آن درخشش سازمانهاي اروپایی در جهان است. بدین منظور، این بنیاد در سال 1991 مدل EFQM را معرفی نمود بر طبق مدل تعالی، مدیریت کیفیت باید براي ایجاد بهبود مستمر در یک سازمان بر تمامی فعالیت ها و سطوح تمرکز نماید (نابیتز، .(1999
در سال 1999 اولین بازنگري اساسی بر روي آن انجام و درسال 2003 نیز تغییرات محدودي بر آن اعمـال گردیـد.(نجمی و حسـینی، (1387 بنیـاد اروپایی مدیریت کیفیت مدل EFQM را براي تعیین میزان رشد و تعالی سازمان وترمیم راه رسیدن به تعالی سازمان تدوین کرده است. با این مـدل کـه بیشـتر جنبه تشخیصی دارد نسبت به شناسایی وضعیت موجود سازمان در مقایسه با یک سازمان ایده آل اقدام مـی شـود.( امینیـان، (1389 بـا بـه کـارگیري ایـن مـدل سازمان ها می توانند نقاط قوت، حوزه هاي قابل بهبود و میزان رشد سازمان را در مسیر تعالی تعیین نمایند مدلی که جایزه ملی بهر ه وري و تعالی سـازمانی بـر آن استوار شده، داراي نه معیار است. پنج معیار آن، توانمندسازها و چهار معیار دیگر نتایج هستند. توانمندسازها شامل:
1 عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر
2 دانشجوي کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر
-1 رهبري : در اینجا مشخص میگردد که رهبران سازمان چگونه امکان توسعه و دستیابی به ماموریت و چشم انداز را فراهم می سـازند و چگونـه ارزش ها )براي موفقیت درازمدت سازمان (تدوین و محقق میگردند و رهبران سازمان چگونه در توسعه واجراي سیستم مدیریتی سازمان مشارکت مینمایند.
-2 خط مشی و استراتژي : در اینجا مشخص میگردد که چگونه سازمان، ماموریت و چشم انداز خود را از طریق یک استراتژي شفاف بـا در نظـر گرفتن منافع ذینفعان سازمان محقق می سازد و چگونه این استراتژي از طریق خط مشی هـا، برنامـه هـا، اهـداف، مقاصـد و فراینـدها مـورد پشـتیبانی قـرار مـی گیرد.(جلوداري ممقانی، .(1385
-3کارکنان
-4 منابع و شرکا
-5 فرایندها در عصر کنونی تحولات شگرف دانش مدیریت وجود نظام ارزیابی را اجتناب ناپذیر کرده است، به گونهاي که فقدان ارزیابی در ابعاد گونـاگون
سازمان اعم از ارزیابی استفاده از منابع و امکانات، کارکنان، اهداف و استراتژي ها یکی از علائم بیماري سازمان قلمداد می شود. هر سازمان به منظور آگـاهی از مطلوبیت و کیفیت فعالیت هاي خود به ویژه در محیط هاي پیچیده و پویا نیاز مبرم به نظام ارزیـابی دارد.سـازمانهایی کـه در پـی بهبـود مسـتمر خـود هسـتند همواره در صدد شناسایی وضعیت خود می باشند، زیرا با این روش میتوانند براي آینده برنامه ریزي درستی داشته باشند.خود ارزیـابی بـر اسـاس مـدل تعـالی سازمانی ( (EFQM یکی از روشهاي معمول و متداول براي تعیین وضعیت و موقعیت سازمان هاي متعالی است. (مترسیس،(2003
از طرفی باید اشاره داشت امروزه یکی از مهمترین و اساسی ترین فعالیت ها در سازمان جهت همگامی مثبت با تغییرات و توانائی رقابت سـال م در جامعه استفاده از سیستم هاي بهبود و نوآوري در نیروي انسانی جهت رسیدن به هدفهاي مطلوب و سازنده آن سازمان محسوب می شود. بـه تعبیـري مـی تـوان گفت:» عصر ما عصر تغییرات است و انسان امروز دستخوش امواج تغییرات، جهان بصورت اقیانوسی مواج درآمده است که امواج تغییرات هر لحظه سرنشینان قایقی را که جهان می نامیم به این سو آن سو پرتاب میکند و در هیچ عصري زندگی بشر هم تا این حد تغییرپذیر نبوده است.. )«..اسدي،.(36 :1389
مدیران سازمانی ناگزیر از آنند که براي نیل به موفقیتهاي چشمگیر و تحقق بخشیدن به آرمانهاي انسانی از اصـول و مفـاهیم مختلـف مـدیر یت یاري جسته و با منطقی متناسب در کاربرد آنها دقت کافی به عمل آورند. در واقع تعالی در منابع انسانی به عنوان یک سرمایه مطرح مـی شـود کـه قـدرت بـاز تولید دارد. در حقیقت کیفیت یا قدرت مولد کار انسانی، در تمام کشورهاي پیشرفته و در حال توسـعهي سیسـتم تجهیـز و بهسـازي نیـروي انسـانی و حفـظ و نگهداري آن به شکل جامع و پویا عمل می شود. بدین منظور تحقیق حاضر نیز به دنبال بررسی وضعیت تعالی انسانی در شرکت مخابرات اسـتان مازنـدرن مـی باشد با بتواند اثرگذاري و استفاده بهینه از تکنیک هاي نوین مدیریت در عرصه تعالی منابع انسانی را هرچه بهتر تبیین نماید.
نمودار 1 مدل مفهومی پژوهش
