بخشی از مقاله
چکیده
امروزه پیشرفت سری ع تکنولوژِی در زمینه های مختلف، امری است اجتناب ناپذیر و تکامل جوامع بشری با همکاری و همفکری راه پیشرفت را هموارتر ساخته است.بررسی تغییرات جمعیت وخصوصیات جمعیتی در حوزه هروزشهرستان راور طی سه دوره مورد تحقیق قرار گرفته است که در این بررسی از سال 65 تا 75 جمعیت سیر نزولی داشته که به دلیل عدم وجود شغل مناسب و درآمد مناسب بوده است که مهاجرت صورت گرفته است . ولی در سال 85 بازگشت مهاجرین به طرف روستاها را داشته ایم .
که از عوامل مهم آن اعطای وام های دولتی به روستاییان پس از زلزله سال 1383 و احداث ابنیه مسکونی جدید در روستاها می باشد. در دیدی کلی،علل تأثیر گذار بر مهاجرت روستاییان به شهرها در ایران از چهار بعد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، جمعیت شناختی و طبیعی، کشاورزی قابل بررسی است که از این میان بعد اقتصادی نقش عمده ای ایفا می کند و پس از آن ابعاد اجتماعی، فرهنگی، طبیعی، کشاورزی و جمعیت شناختی قرار دارند . ابعاد فوق بر حسب عوامل جاذبه، دافعه، تبعی و شخصی قابل تقسیم بندی است که عامل دافعه روستایی بیش از سایر عوامل در مهاجرت روستا - شهر مؤثر بوده است و سپس عوامل جاذبه شهری، شخصی و تبعی قرار دارند. دافعه های روستایی نیز بیشتر ابعاد اقتصادی، طبیعی - کشاورزی و اجتماعی- فرهنگی دارند.
مقدمه
جمعیت در هر کشوری مبنای اساسی هر برنامه ریزی است .لذا توجه به شاخص ها و معیارهای جمعیتی و بکار بستن آنها در بعد اجرایی برنامه ریزی ها می تواند نقش مهمی در برنامه ریزی پایدار داشته باشد >1@ از اساسی ترین عوامل موثردر موفقیت برنامه ریزی های توسعه همگام شدن با تغیرات جمعیتی است. بحث جمعیت و تاثیر آن در تمامی برنامه ریزی های اجتماعی - اقتصادی ، سیاسی و...یک موضوع انکار ناپذیراست . از مهمترین عناصر تاثیر جمعیت ساخت سنی جمعیت است. اینکه جمعیت تشکیل دهنده یک جامعه از چه ترکیب سنی برخوردار می باشد به تبع آن برنامه ریزی های مختلفی را می طلبد . و هزینه ها و مزایای متفاوتی را برای برای یک جامعه بدنبال دارد. پنجره جمعیتی یکی از مهمترین مراحل درساخت سنی یک جمعیت است به طوری که اقتصاددانان از آن به عنوان موهبت جمعیتی نام می برند.
البته تهدید آمیز بودن یا فرصت بودن پنجره جمعیتی کشور تا حدود زیادی به نگرش و عمکرد دولت در ارتباط با این مسئله بستگی دارد .ساخت سنی جمعیت عرضه وتقاضای نیروی کار را تحت تاثیر قرار می دهد.>2@ با بهبود شرای اقتصادی و افزایش راندمان سیستمهای ارتباطی و حمل و نقل ، تمایل مردم به تغییر محل سکونت خود بیشتر شده است. با این وجود، صرف تغییر محل سکونت همیشه به معنای یک تغییر مکان و حرکت مهاجرتی نیست . اگرچه برای مهاجرت تعریف دقیقی وجود ندارد . اما چنین برداشت می شود که مهاجرت متضمن یک بعد مسافتی خاصی است . از این رو ، تغییر محل سکونت در داخل یک منطقه نسبتا کوچک - یک شهر یا کوچکترین بخش بندی اداری - به عنوان یک حرکت مهاجرتی تلقی نمی گردد .
در یک حرکت مهاجرتی همچنین این قصد و نیت وجود دارد که این حرکت دائمی و پایدار است . بنابراین یک مهاجر فردی است که مسافت بخصوصی را طی می کند ، با این نیت که این تغییر مکان پایدار خواهد بود؛ و بدیهی است این تغییر مکان رشد جمعیت هر دو منطقه مبدأ و مقصد را تحت تأثیر قرار می دهد . از این رو ، مهاجرت بعد از مرگ و میر و باروری ، جزء سوم رشد جمعیت یک منطقه به حساب می آید با توجه به گفته های فوق اگر مهاجرت درحوزه در سال 65 تا 75 صورت گرفته است که تقریبا حدود 47 درصد مهاجرت صورت گرفته است که مخصوصا مهاجرت توس افراد جوان صورت گرفته است ولی خوشبختانه در سال 1385 جمعیت افزایش پیدا کرده است پس می-توان به طور احتمالی نتیجه گرفت که در آینده روند جمعیت تغییر نکند.>3-4@
موقعیت و شناخت منطقه مورد مطالعه
حوزه آبخیز هروز راور در محدوده بخش کوهساران از توابع شهرستان راور قرار گرفته است.شهرستان راور در شمالیترین قسمتهای استان کرمان واقع میباشد.این شهرستان از شمال به استان یزد از شرق و جنوب شرق به شهرستان کرمان و از غرب و جنوب غربی شهرستان زرند محدود میشود. بررسی جمعیت و ویژگیهای جمعیتی حوزه مورد مطالعه جهت بررسی و تحلیل جمعیت از منابع آماری مختلف استفاده گردیده که ذیلا به شرح آنها پرداخته میگردد. آمار سال 1365 سازمان مدیریت و برنامه ریزی بیانگر این است از مجموع 18 آبادی، تمام آبادی ها دارای سکنه و هیچ آبادی خالی از سکنه نمی باشد که جمعا تعداد 525 خانوار در حوزه ساکن بودهاند که جمعیتی برابر 2721 نفر را تشکیل داده است.
آمار سال 1375 سازمان مدیر یت و برنامه ریزی بیانگر این است که از مجموع 18 آبادی تعداد16 آبادی دارای سکنه و 2 آبادی خالی از سکنه می باشد که جمعا تعداد 297 خانوار در حوزه ساکن بودهاند و جمعیتی حدود 1289 نفر را تشکیل میدهد. آمار سال 1385 که آمار جمعیتی حوزه جمع آوری گ ردید به طوری که از تعداد 18 آبادی 15 آبادی دارای سکنه و 3 آبادی خالی از سکنه می باشد که جمعا تعداد 735 خانوار در حوزه ساکن و جمعیتی حدود 2798 نفر را تشکیل میدهد.>7@
بررسی ساختار سنی و جنسی در حوزه هروز راور
در بررسی ساختار سنی و جنسی حوزه برای گروه های عمده سنی - 14-0 سال و 64-15 سال و بالاتر از 65 سال - جهت ساختار سنی و جهت ساختار جنسی از جمعیت ساکنان مرد و زن حوزه که نتایج آن در جدول زیر خلاصه گردیده است استفاده شده است.>7@ ساختار سنی و جنسی یک حوزه یکی از فاکتورهای مهم و قابل توجه در بررسی ویژگی و شاخص های جمعیتی می باشد زیرا هر قدر تعداد بیش تر از جمعیت حوزه در گروه های سنی پایین تر - گروه سنی جوان - قرار گیرند بیانگر جوانی جمعیت بوده که در
