بخشی از مقاله
-1چکیده :
کمبود آب در سالهای اخیر بدلیل خشکسالیهای مستمر و الگوی نامناسب مصرف آب در بخشهای مختلف از یک سو و لزوم استفاده از تصمیم گیریهای صحیح در خصوص بهره برداری و توسعه منابع آبی از سوی دیگر باعث شده تا در چند دهه اخیر از مدلهای ریاضی بهینه سازی و شبیه سازی جهت طراحی و بهره برداری منا سب از منابع آبی استفاده گردد .
بر این اساس در این تحقیق سعی شده با توجه به مجموع منابع و مصارف سد زاینده رود واقع در استان اصفهان نسبت به تعریف یک مدل ساده شبیه سازی اقدام و نقش و تاثیر آن برتغییر در پارامترهای اصلی مخزن نظیر حجم حداقل و حداکثر بهره برداری ، حجم ابتدای سال آبی ، روند دبی خروجی از سد ،میزان آب انتقالی نسبت به حجم حداقل با حفظ تعداد شکست بر نحوه بهره برداری از مخزن سد زاینده رود مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفته است .
-2روش تحقیق :
در این مقاله با استفاده از آمار و اطلاعات موجود در طرح نسبت به تعریف یک مدل شبیه سازی از سد زاینده رود اقدام شده است .مدلهای شبیه سازی یک روش مدل سازی برای برآورد رفتار یک سیستم است که بشکل جبری یا ریاضی تعریف می گردد . در اکثر مدلهای شبیه سازی فرضمی شود اطلاعات تاریخی آینده جریان برای یک دوره درازمدت گذشته باشد .لذا با داشتن آمار تاریخی جریان و نتایج بدست آمده از مدل بهینه سازی میتوان سیستم را شبیه سازی نموده و تفاوت های موجود بین حالت واقعی ونتایج حاصل از مدل شبیه سازی شده مورد بررسی قرار می گیرد .
در واقع با اینکار مدل می تواند بعنوان نشان دهنده پاسخ سیستم به ورودیهای مشخص عمل نماید بطوری که یک تصمیم گیرنده می تواند پیامدهای سناریوهای گوناگون سیستم موجود یا یک سیستم جدید را بررسی کند .در این مقاله شرایط بهره برداری از سد زاینده رود در یک بازه زمانی معادل دوره گذشته - زمان احداث سد تاکنون - مورد ارزیابی قرار گرفته و نتایج نسبت به شرایط بهره برداری از سد در گذشته مقایسه شده است . نتایج حاصل از مدل شبیه سازی به خصوص تاثیر پارامترهای اصلی مخزن نظیر حداقل و حداکثر حجم بهره برداری از مخزن سد ، تغییر حجم ابتدای سال آبی و ... بر نحوه عملکرد مخزن مورد مطالعه قرار گرفته است که در ادامه به بررسی و تحلیل هرکدام از حالات پرداخته شده است .
در این مقاله دوره آماری مورد بررسی ، دوره 41 ساله معادل ×دوره زمان احداث سد تاکنون انتخاب شده است .
به منظور نگارش مدل شبیه سازی اطلاعات و مشخصات منابع و مصارف سد زاینده رود مشتمل بر آمار ورودی به سد ، آمار خروجی از سد بصورت ماهیانه در طول دوره آماری ، حجم مفید مخزن سد ، احجام حداقل و حداکثر سد و نمودار حجم-سطح-ارتفاع سد و... به مدل معرفی گردیده است .پس از حل مدل ، نتایج اجرای مدل بهره برداری از سد در برابر نتایج بهره برداری از سد قبل از اجرای مدل مورد مطالعه قرار گرفته و به اینصورت نقش و تاثیر اعمال مدل برمشخصات سد تحلیل گردیده است .در نمودار شماره - - 1 مقایسه آمار متوسط ماهیانه ورودی و خروجی از سد و در جدول - - 1 روند بهره برداری از سد قبل از اجرای مدل ارائه شده است
نمودار - 1 - مقایسه آمار متوسط ماهانه ورودی و خروجی سد زاینده رود
جدول -1 نتایج بهره برداری سد زاینده رود براساس آمار 41 ساله - میلیون متر مکعب در سال -
