بخشی از مقاله
چکیده :
کاربرد سنجش از دور در سالھاي اخیر، در اکتشاف ذخایر معدنی گسترش یافته است. از آنجا که دگرسانیها ارتباط مستقیمی با ذخایر معدنی و کانی زایی دارد، شناسایی آنها به کمک تصاویر ماهواره اي باعث تسریع امر اکتشاف و پایین آمدن هزینه هاي آن به میزان زیاد خواهد شد. هدف از این مطالعه شناسایی مناطق حاوي کانیهاي شاخص زون هاي دگرسانی هیدروکسیل - آلونیت ، کائولینیت و .. - و دگرسانی هاي اکسید آهن - هماتیت و لیمونیت - با استفاده از تصاویر ماهواره اي ASTER و ETM+ می باشد. تکنیک هاي بکار رفته در این پردازش شامل نسبت گیري باندي ، روش ترکیب رنگی کاذب و آنالیز مولفه اصلی می باشد. در این مطالعه در هر سه روش براي هردو تصویر ASTER و ETM+ همپوشانی و انطباق خوبی بدست آمد. با توجه به اینکه این دگرسانی ها معرف هاي خوبی براي کانی زایی مس پورفیري و طلاي اپی ترمال هستند لذا دگرسانی هاي آرژیلیک پیشرفته و متوسط ، فیلیک و پروپلیتیک بدست آمده در این تحقیق می تواند به عنوان مناطق امید بخش در پی جویی معادن قرار گیرد.
کلید واژه : ASTER ، ETM+ ، نسبتهاي باندي ، ترکیب رنگی دروغین ، مولفه هاي اصلی، دگرسانی
مقدمه :
سنجش از دور عبارتست از علم و هنر کسب اطلاعات فیزیکی از پدیده هاي زمینی از طریق امواج الکترومغناطیسی منعکس شده یا منتشر شده از آنها بدون تماس مستقیم با پدیده هاي مذکور و از طریق سنجنده هاي نصب شده در هواپیماها و ماهواره ها. امروزه از تکنیک سنجش از دور استفاده هاي زیادي می شود که یکی از کاربرد هاي مهم آن در اکتشاف ذخایر معدنی می باشد . تکنیک هاي دورسنجی امکان اکتشاف مقدماتی یک محدوده وسیع را با دقت و سرعت بالا و همچنین هزینه کم میسر می سازد. استفاده از تصاویر ماهواره اي ASTER و ETM+ براي زمین شناسان و محققین اکتشافی معدنی می تواند به عنوان ابزاري جهت انجام مهم ترین کارهاي صحرایی از قبیل تعیین موقعیت قرارگیري، نقشه برداري ساختاري، سنگ شناسی و موقعیت زون هاي آلتراسیون از طریق کنترل هاي صحرایی بکار گرفته شود.
زمین شناسی منطقه :
ساختار زمین شناسی منطقه مشابه زون البرز باختري - آذربایجان است ، به طوري که ردیفی از سنگهاي توفی- توفیتی رسوبی با میان لایه هایی از سنگ هاي گدازه اي با ستبراي بیش از سه هزار متر طی دوره ائوسن را دربرمی گیرد.عملکرد فرآیندهایدگرسانی در واحدهاي آتشفشانی این منطقه سبب تشکیل دگرسانی هاي وسیعی در این ناحیه شده است. تاکنون مطالعات زیادي بر روي مسائل زمین شناسی این منطقه توسط پژوهشگران مختلف انجام گردیده است. - فریدي و انوري، - 1379 مطالعات زمین شناسی ناحیه اي بر روي این منطقه را در قالب تهیه نقشه زمین شناسی 1:100000 هشتجین به انجام رسانیده اند. - حاج علیلو ، - 1378 به عنوان بخشی از رساله دکترایشان به ترتیب اشاراتی گذرا به ویژگیهاي کانی شناسی زونهاي دگرسانی و پترولوژي و پتروژنز سنگ هاي آذرین این منطقه داشته است.
مطالعات صحرایی :
واحدهاي سنگی در این منطقه شامل بازالت، تراکی آندزیت، آندزیت بازالتی، توف، نهشته هاي ولکانوکلاستیک، ریولیت، ریوداسیت،لیتیک توف و لاهار به سن ائوسن و نهشته هاي مخروط افکنه اي و آبرفتهاي عهد حاضر میباشند - شکل . - 1 پدیده دگرسانی به میزان چشمگیري بر تشکیلات سنگی ائوسن منطقه اثر کرده و دگرسانی هاي متنوعی را فراهم نموده است. از بین واحدهاي سنگی ائوسن، توف ها به طور وسیع - شکل2 ج - و سنگهاي تراکی آندزیتی به طور محلی متحمل دگرسانی گشته اند. بررسیهاي صحرایی نشان میدهند که گسترش زونهاي دگرسانی در این منطقهعمدتاً منطبق بر چندین گسل است. به نظر میرسد که محلولهاي گرمابی در امتداد این گسلها به واحدهاي مذکور تزریق شده و به مرور زمان به تشکیل این دگرسانیها منجر شده اند
پیش پردازش داده ها :
به منظور استفاده از تصاویر ماهواره اي لازم است پیش از استفاده از آنها پیش پردازش هاي رادیومتري و هندسی بر روي تصاویر خام صورت گیرد. در این مطالعه از یک تصویر ASTER به شماره ۲۷۳_۲۰۳۰۷۰B_۱ASTER که توسط ماهواره Terra در تاریخ 2008/10/5 و همچنین تصویر لندست 8 همان منطقه که در تاریخ 2014/8/1 تصویر برداري شده،استفاده شد.
روش نسبت باندي :
یکی از روش هاي رایج در پردازش تصاویر ماهواره اي که کاربرد وسیعی در زمین شناسی دارد روش نسبت هاي باندي می باشد 1977 - ، - . Rowan et al این روش شامل تقسیم کردن دو باند بر همدیگر است باندي که میزان بازتابش از هدف مورد نظر در