بخشی از مقاله
چکیده
پس از انقلاب صنعتی و تحولات گسترده قرن بیستم، تکنولوژی موجب تغییر و تحولات اساسی در زندگی بشر شد. انسان با انگیزه دستیابی به رفاه و امنیت ، هر روز بیشتر از روز قبل از تکنولوژی های مختلف استفاده کرد تا اینکه پس از مدتی، کم کم ابزار و آلات نقش کلیدی را در زندگی انسان ها پیدا کردند. بدین ترتیب راه برای ظهور تکنوپولی تکنولوژی - باز شد در این زمان بود که تکنولوژی به طور نامحسوسی سنت و فرهنگ را از زندگی انسان ها خارج کرد و برای همه لغات کلیدی زندگی آن ها، تعریفی را که خود می پسندید، جایگزین کرد. البته روش هایی برای مقابله با توسعه همه جانبه ،تکنولوژی وجود دارد. پذیرفتن هر نوع تکنولوژی، اجباری نیست. بلکه آنچه می تواند بسیار تعیین کننده باشد، سرشت و اعتقادات معنوی جامعه ای است که تکنولوژی به آن وارد می شود.
هر جامعه ای می تواند با توجه به پیشینه های ارزشمند فرهنگی، تاریخی و اعتقادی خود از جنبه های مناسب و مفید تکنولوژی های جدید استفاده کرده و جنبه های غیرمفید ، کنار بگذارد. پس بهره وری از تکنولوژی در هر جامعه ا ی می تواند به صورت گزینشی وکاملاً بجا در معماری مورد استفاده قرار گیرد.
بهتر است بگوییم تکنولوژی یا فناوری امکان و اندیشه ای است برای پاسخگویی به نیازها و احتیاجات روز جامعه به طور جامع و امری مرتبط با معماری اما محدودکردن آن به سازه در حوزه معماری چندان صحیح نیست. در این مقاله به معرفی اجمالی تکنولوژی می پردازیم و تلاش خواهیم کرد که پیامدهای استراتژیک و سیاستی مباحث فلسفه تکنولوژی در معماری بیان کنیم. چون تکنولوژی روز به روز در حال تغییر است با بررسی نسبت ما بین تکنولوژی، انسان و معماری به بررسی، الگوی های فضایی قابل انعطاف می پردازیم.
مقدمه
چرا انسان بیش از پیش به تکنولوژی وابسته می شود؟ چرا علم جدید کاملا بر تکنولوژی استوار است و به آن وابسته؟ چه نسبتی ما بین تکنولوژی، انسان و معماری وجود دارد؟ هر چند این سوالات، مرتبط با این پژوهش هستند اما پرسش اصلی که این پژوهش دنبال می کند چنین است: نسبت ما بین تکنولوژی با معماری و تاثیر ان بر شکل گیری فضاها چگونه است؟
تحولات نیمه دوم قرن بیستم به قدری گسترده و عظیم بود و با چنان سرعتی پیش می رفت که به نظر می رسد توسعه و پیشرفت تکنولوژی در دو دهه اخیر به اندازه تمام طول تاریخ باشد . اگر زمانی دانشمندان علوم مدیریت و رهبران حکومت ها مؤلفه های سیاسی، فرهنگی / اجتماعی، اقتصادی و نظامی / امنیتی را به عنوان شاخص های برتری جوامع می شمردند، اما امروز عامل تکنولوژی به لحاظ اهمیت و اولویت، اصلی ترین و محوری ترین عامل و اولویت است.
امروزه اعتقاد بر این است که رابطه مستقیمی بین توسعه تکنولوژی و پیشرفت های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی یک کشور وجود دارد. تکنولوژی، ابزاری قدرتمند برای توسعه ملی و عامل اساسی برای ایجاد ثروت، توانایی و دانایی در کشور هاست. به همین دلیل امروزه جنگ های اقتصادی تکنولوژیک جانشین جنگ های نظامی گردیده است. در نتیجه تصمیم گیری های مهم و حیاتی در زمینه توسعه تکنولوژی در بخش های مختلف اقتصادی کشور، جزو ضروریات باسازی و توسعه اقتصادی کشور بوده و بدون تکنولوژی دستیابی به اهدافی چون خود کفایی اقتصادی، توسعه ملی و بهبود استانداردهای زندگی غیر ممکن است..
"تکنولوژی در هر حوزه که وارد می شود، دانش و مهارت های مختص خود را به همراه می آورد و موجد ارزش هایی می شود که اغلب در تقابل فرهنگ های کهن، ارزش ها، اداب و رسوم، شیوه های زندگی و است به هرحال پیشرفت شتابان تکنولوژی، فرهنگی را به وجود آورده کهتدریجاً ارز ش های خود را جهانی می کند.
اما در شرایط دنیای امروز و به حکم عقل، نه می توان از کاربرد محصول تکنولوژیک چشم پوشید و نه می توان چشم بسته به آن اعتماد کرد؛ به خصوص که اکنون آگاهیم که علم و تکنولوژی منحصرا در جهت سودرسانی به بشر، به خدمت گرفته نمی شوند، بلکه می توانند در جهت نابودی او نیز عمل کنند
هدف از این نوشتار بررسی موارد ذیل بوده و سعی بر این است تا با بررسی موارد فوق به روش مناسبی برای پاسخگوی نیازهای طراحی با رویکرد تکنولوژی رسیدْ
الف. بررسی قابلیت های مابین تکنولوژی و معماری
ب. به کارگیری تکنولوژی در طراحی فضاهای معماری و تاثیر ان بر رفتار انسان ها
روش تحقیق
روش تحقیق نوشتار حاضر توصیفی تحلیلی می باشد و پس از ارائه تعاریفی از تکنولوژی، از دیدگاه نظریه پردازان بطور مثال از نظر هایدگر که به عنوان یکی از اصلی ترین نظریه پردازان تکنولوژی در عصر حاضر مطرح است، به مطالعه شرایط حاکم بر دنیای امروز در مواجهه با پدیده فراگیر تکنولوژی پرداخته شود و پس از بررسی مشکلات و معضلاتی که تکنولوژی برای جوامع امروزی ایجاد کرده است و با توجه به تهدیدات و خطراتی که در اثر برداشت های نادرست و روش های غلط استفاده از آن در آینده پیش روی انسان هاست، روش هایی برای ارزیابی و پیش بینی تکنولوژی، به منظور جلوگیری از غافلگیری و عواقب ناشی از پذیرفتن بی چون و چرای تکنولوژی های مختلف، ارائه می شود.
معنا و ریشه یابی لغت تکنولوژی
در فرهنگ لغات آکسفورد تکنولوژی چنین تعریف شده است ْکاربرد معرفت ”دانش“ علمی برای مقاصد خاص خصوصا در صنعت ؟واژه تکنولوژی اولین بار در قرن هفدهم و در زبان فرانسه و در معنای رفتار سیستماتیک به کار رفت ؟این واژه از Tekhnologicیونانی گرفته شده است، که خود واژه ای مرکب، و ساخته شده از دو جزء ْاول Tekhneو دوم Logic می باشد؟
Techne درفرهنگ لغات اکسفورد به معنای هنر، مهارت، پیشه یا حرفه و صنعت آمده است ؟ و Logic در یونان قدیم به معنی دانشو خِرد بوده است. پس می توان در مجموعTekhnologic به معنای کاربرد معرفت - دانش - علمی برای مقاصد خاص خصوصا در صنعت و یا آمیزه هنر و مهارت با دانش دانست .
مسئله تکنولوژی
تکنولوژی پدیده ای است که انسان عامل ایجاد و توسعه آن می باشد و خلاقیت و کارآفرینی او سبب تحول در آن گردیده است. شبکه توسعه تکنولوژی جهانی، رقابت بسیار سنگینی را بین پیشگامان آن موجب شده است. در نتیجه به دلیل کمبود منابع کافی و زیرساخت های لازم برای همگان، حضور و رقابت در این زمینه بسیار دشوار به نظر می رسد. بنابراین الگوی تدوین استراتژی برخورد با تکنولوژی در این مقطع بسیار حیاتی تلقی می شود و در سطح کلان به عنوان یک مسأله مهم، جزء برنامه ریزی کشورها مطرح می گردد.
تکنولوژیاساساً مجموعه ابزاری است که گسترش اختیارات انسان را فراهم ساخته و بشر همیشه به تکنولوژی وابسته بوده است. تکنولوژی یعنی توانایی ابزارسازی و اکنون مبنایی است برای تولید ثروت بیشتر از طریق افزایش بهره وری.
این نکته که ظهور تکنولوژی جدید چه تحولاتی در نحوه نگرش ما به جهان، معنای جهان و معنای خود انسان و زندگی و نسبت آدمی با هستی صورت پذیرفته است و فرهنگ و تمدن از تکنولوژی مدرن چه تأثیرات ژرف وجود شناختی و انسان شناختی پذیرفته است را باید در نگاه متفکران و فیلسوفان جستجو کرد. فلسفه تکنولوژی به تعبیری بسیار ساده و اجمالی، عبارت است از تأمل و تفکر فلسفی در باب چیستی و حقیقت تکنولوژی. این پرسشی اساسی در حوزه فلسفه تکنولوژی است که آیا فرایند دست
یابی به تکنولوژی فرآیندیاساساً غربی است، و ناگزیر طی کردن مسیر آنها هستیم یا آنکه ما ایرانیان باید از مسیر خاص، بومی و محلی خود به تکنولوژی دست یابیم. شاید با شناخت دقیق ماهیت تکنولوژی و درک صحیح از مفهوم آن و ارتبا ط دادن آن با فرهنگ معماری ایران تا حدودی بتوانیم به این مسیر دست یابیم.
»" مارتین هایدگر …فیلسوف معروف آلمانی که به عنوان یکی از متفکران برجسته، در حوزه تکنولوژی سخن گفته، از آن به مثابه محوری برای رسیدن به یک جامعه ایده آل یاد می کرد یا آن را عاملی برای اضمحلال شخصیت و هویت بشر قلمداد می نمود .به همین جهت است که ایده »دترمینیسم تکنولوژیک 2… که بر طبق آن آینده بشر با تکنولوژی مشخص می شود در دل این تلقی رشد می کند
