بخشی از مقاله
چکیده
سازمانها همواره در تلاش براي بکارگیري راهکارهایی مفید در جهت مدیریت برتر کیفیت که منتج به سودآوري بالاتر، کسب وجه اعتبار بالا در بین سازمانهاي رقیب و مشتریان میشود، هستند. یکی از این راهکارها، استفاده از روش ششسیگما میباشد، ولی با توجه به مدرنیزه شدن محیطهاي تجاري سازمانهاي امروزي، بکارگیري ششسیگماي سنتی در سازمانها بویژه در سازمانهاي بزرگ، دیگر نمیتواند در مقایسه با گذشته داراي کارایی بالایی باشد. در نتیجه، یکپارچهسازي فناوري اطلاعات - عامل مدرنیزه شدن - ، با پروژههاي ششسیگما و استفاده از ابزارهاي مدیریت دانش جهت مدیریت تکنولوژي اطلاعات، میتواند در سازمانهاي مدرن امروزي چارهساز باشد، در واقع این مقاله با توصیف ساختار اجرایی و نحوه عملیات ششسیگماي مبتنی بر وب و نقش مدیریت دانش در آن به به بررسی تاثیر این نوآوري بر عملکرد سازمان می پردازد. با مدیریت ساختار اجرایی این تکنولوژي جدید - ششسیگماي مبتنی بر وب - بر قدرت خلاق سازي سازمان افزوده میشود و به طور چشمگیري، کیفیت بهبود یافته و از هزینههاي سازمان کاسته میشود، از همه مهمتر به سازمان در بدست آوردن فرصتهاي رقابتی ایدهآل یاري میرساند.
-1 مقدمه
سازمانهاي مدرن تی کیو ام - TQM - را بعنوان برنامه بهبود کیفیت جامع میشناسند و براي یکپارچه سازي موضوعات استراتژیک و مالی محدوده آن را توسعه میدهند. یکی از متدلوژيهاي TQM، ششسیگما است. هدف آن ارتقاي سودآوري، افزایش سهم بازار و کاهش هزینه، از طریق کاهش تعداد خطاها در فرآیندهاي عملیاتی و کسب و کار سازمان میباشد. به عبارت دیگر، شش سیگما یک متدلوژي براي حذف تغییر پذیري فرایند و کاهش فعالیتهاي تکراري بیارزش در عملیات است که داراي مزایایی از قبیل تمرکز کارا و موثر بر مشتري، ترقی و ترویج یادگیري در سازمان، تقلیل نقصانها و خطاها، تقلیل زمان و هزینه ساخت، پیشرفت بهره وري، رشد و توسعه سرویسدهی به مشتري می باشد.[1]
ششسیگما از طریق بهبود فرایند جریان کار و تمرکز بر میزان تغییر پذیري و بررسی تاثیر آن بر فرایند، نتایج مورد نظر سازمان را بهبود میبخشد. در جهت کسب اهداف مربوط به ششسیگما روشهاي متعددي بکار گرفته میشوند. تمام روشهایی که تحت عنوان طراحی ششسیگما به وجود آمدهاند تکنیکهاي مشابهی را مورد استفاده قرار میدهند. این تکنیکها شامل تجزیه و تحلیل عوامل شکست، مشابه سازي، تکمیل کردن خانه کیفیت، آزمونهاي صنعتی اشتباه زدایی، مشابه سازي و ارایه بهترین راه حل با استفاده از تکنیکهاي آماري میباشد. پس میتوان طراحی ششسیگما را یک فرایند تجاري تلقی کرد که توجهش بر بهبود سودآوري شرکت یا موسسه می باشد.[2]
موفقیت ششسیگما درتجارت باعث شد، بسیاري از کمپانیهاي اروپایی از قبیل ولو، نوکیا و زیمنس آن را بکار برند. شش- سیگما یک فرایند منظم به منظور تمرکز روي توسعه و پیشرفت و همچنین تحویل تولیدات و خدماتی با خطاي نزدیک به صفر می- باشد. این متدلوژي یک استراتژي پیشرفته جهت انجام تجارت سیستماتیک و سازمان دهی شده و متکی بر یک روش علمی ثابت در جهت کاهش تعداد نقصانها و اشتباهات میباشد. با استفاده از سطوح شش سیگما می توان توانایی فرایند را در جهت کاهش تعداد نقصها به منظور رفع نیازمنديها محک زد. جدول 1 نشان میدهد که چگونه سطوح سیگما، نرخ خطاها و عملکردهاي سازمانی را که اغلب به ازاي هر یک میلیون فرصت اندازه گیري شدهاند، متعادل خواهد ساخت.
امروزه شاهد بکارگیري فناوري اطلاعات در بسیاري از زمینهها همانند، مدیریت دانش الکترونیکی، بانکداري الکترونیکی، تجارت الکترونیکی، آموزش الکترونیکی و صدها مورد دیگر هستیم، که ششسیگما هم از این امر مستثنی نبوده است.[5-3] با رجوع به مقالات، به گستردگی به کارگیري متدلوژي ششسیگما در زیر شاخههاي فناوري اطلاعات پی خواهیم برد. مطالعات انجام
گرفته حاکی از بکارگیري متدلوژي ششسیگما در جهت بهبود فرایند تست شبکههاي فرستنده و گیرنده بیسیم، تلفیق با متد XP - متد XP، روشی براي کاهش نقایص توسعه نرم افزار با توجه به نیازمنديهاي مشتریان میباشد، که از تیمی متشکل از مدیران و مشتریان استفاده میکند که با یکدیگر بصورت مشترك کار می کنند. با تلفیق XP با متدلوژي شش سیگما، بر کنترل فرایند نرم
افزاري افزوده و در نهایت کیفیت نرم افزار بالاتر می رود - [3] و مدل مجتمع سازي تکامل قابلیتها - CMMI - در جهت تحلیل دادهها براي افزایش کارایی وکاهش نقصهاي فرایند توسعه نرم افزار است، همچنین از آن در فرایند نرم افزارهاي شخصی - PSP - و فرایند تیم نرم افزاري - TSP - براي کنترل کارایی و ارزیابی تاثیر تغییرات در جهت بهبود کارایی پروژه استفاده می شود.[11-6]
در کنار مزیتهاي متدلوژي ششسیگما، سازمانها در اجراي آن با چالشهایی مواجه میشوند، که به موارد زیر می توان اشاره کرد:
• در محیط کار مدرن امروزي، افراد فرصت کمتري براي جلسه گذاشتن در تیم دارند، بنابر این تشکیل جلسه با افراد تیم شش سیگما در سازمانهاي بزرگ براي تبادل دانش، بسیار دشوار خواهد بود.
• در پروژههاي ششسیگما مستند سازي مناسبی صورت نمیگیرد.
• مدیریت پروژههاي متعدد ششسیگما در سازمان مشکل و گاهی گیجکننده میباشد.
ولی با بکارگیري فناوري اطلاعات در زیرساخت اجرایی ششسیگما، همچنین استفاده از ابزارهاي مدیریت دانش، میتوان بر این چالشها غلبه کرد، که یکی از دلایل اصلی استفاده از این تکنیک در آن، هم راستا بودن اهدفشان در افزایش رقابت پذیري و کسب سود بیشتر می باشد.[12] بنابر این از آنجا که فناوري اطلاعات، به کمک ابزارهاي مدیریت دانش قادر به جمع آوري سریع اطلاعات می باشد و شامل ابزارهاي پیشرفته و تکنیکهاي طرح ریزي است، یکپارچگی آن با پروژههاي ششسیگما کاملا منفعت زا خواهد بود. پس تلفیق فناوري اطلاعات و مدیریت دانش با پروژههاي ششسیگما را میتوان به فاکتورهاي موفقیت پروژههاي ششسیگما از قبیل میزان تعهد و درگیري مدیریت، دارا بودن اهداف استراتژیک، ساختار سازمانی، آموزش افراد، چگونگی ارتباط با مشتري، مهارت مدیریت پروژه، افزود.[13] در این مقاله به توصیف تلفیق فناوري اطلاعات و مدیریت دانش، تحت عنوان ششسیگماي مبتنی بر وب - WSS - و تاثیر آن بر عملکرد سازمانی میپردازیم، که در این راهکار نوین، ازتلفیق پیکرهبندي متدلوژي DMAIC ششسیگماي سنتی و تکنولوژي مبتنی بر وب استفاده میشود.
-2 نقش فناوري اطلاعات و ابزارهاي مدیریت دانش در متدلوژي شش سیگما
براي روشنتر شدن نقش فناوري اطلاعات و ابزارهاي مدیریت دانش در این متدلوژي بهتر است در ابتدا به بررسی چالش- هاي اصلی سازمانها در خصوص آن بپردازیم. از جمله چالشهایی که سازمانها با آن مواجهند، این است که با تعدد پروژههاي شش سیگما در سازمان، کنترل پروژهها و تشکیل جلسه با افراد تیم براي تبادل دانش با افراد تیم بسیار دشوار میباشد. چالش دیگر، این است که پیادهسازي ششسیگما در صنایعی که به تازگی استفاده از آن را تجربه می کنند، مشکل و هزینه بر به نظر میرسد. از آنجایی که در این رویکرد نیاز به حضور کلیه افراد در تمام سطوح سازمان میباشد، اطلاعات درخصوص منابع، زمانبندي و روند پیشرفت پروژه باید در دسترس افراد باشد تا در تصمیمگیريها و فعالیتهایشان از آن بهره ببرند که استفاده از مجموعه مقالات همایش مدیریت تکنولوﮊی و نوآوری- دانشگاه پیام نور گرمسار: آذر ماه سال ١٣٨٨ صفحه ٣ از ١٥
