بخشی از مقاله
مقدمه
دستاوردهاي توسعه فناوري اطلاعات در آموزش با اشکال مختلفی مانند: مدارس مجازي - virtual‐ - schools، کلاسهايمجازي - - virtual‐classroom،مدارسهوشمند - - smart‐schools،یادگیريالکترونیکی - e‐learning - و آموزش از راه دور - - distance education، ظاهر گردیده است. با اینکه ظهور فناوریهاي پیشرفته تا حدودي از دخالت انسان کاسته، اما بینیاز از تدابیر انسانی براي دستیابی به اهداف خود نبوده است.
به همین خاطر به منظور بهینه نمودن عملکرد آن و براي بهرهبرداري هر چه بیشتر از فناوريهاي نوین، نیازمند تلفیق و ترکیب مهارتهاي انسانی با فناوري پیشرفته هستیم - Sreenivasulu: . - 2000 تلفیق یک فعالیت ذهنی است که دانش جدید را به دانش پیشین مرتبط میسازد...این ارتباط از طریق سازماندهی طرح مفهومی در ذهن تشکیل می شود - . - Erickson; 2003
بر این اساس نگارندگان این نوشتار قصد دارند تا با استفاده از رویکرد تلفیقی در برنامهریزي درسی به تلفیق فناوري اطلاعات در آموزش ریاضی و آمار و ارائه موقعیتها و روشهایی براي اجراي این رویکرد بپردازند.
بیان مساله
واژهاي که معمولاً براي تلفیق مورد استفاده قرار میگیرد integration است؛ اما واژههایی مثل Coalescence، Holistic، Thematic، Systematic و interdisciplinary نیز براي این منظور میتواند به کار روند - چوسري و استوار؛ . - 1382 تلفیق برنامهدرسی عبارت است از یک روش سازماندهی مواد یادگیري مشترك یا مهارتهاي زندگی که براي همه شهروندان ضروري است و برنامهاي است که بر محور مسائل و مشکلات زندگی واقعی جوانان و بزرگسالان سازماندهی شده است.
برنامهریزان درسی براي سازماندهی و ساختار برنامهدرسی از رویکردهاي مختلفی استفاده مینمایند. رویکرد تلفیقی از جمله رویکردهایی است که توسط آنها بکار میرود. در همین راستا شوراي ملی براي تکنولوژي به منظور تلفیق IT در آموزش، اثر ریاضیات و IT را منتشر کرد که شش راه اصلیاي که IT میتواند فرصتهایی را براي یادگیري ریاضی دانشآموزان ایجاد کند، لیست شده است. این شش موقعیت اصلی عبارتند از:
• یادگیري از طریق بازخورد
ماشین حساب یا کامپیوتر میتواند بازخورد سریعتر و واقعیتري که بیطرفانه و منصفانه است، را تولید کند. قابلیت تغییر چیزي به سادگی، دانشآموزان را تشویق میکند تا حدسیهسازي کنند و سپس آن را آزمایش کرده و در نهایت ایدههایشان را جرح و تعدیل نمایند.
• مشاهده الگوها
وقتی که دانشآموزان مثالهاي بسیاري را به سرعت مشاهده کردند، آنها الگوهاي را که کار میکنند و الگوهایی را که از کار میافتند، مشاهده مینمایند. این کار، آنها را قادر میسازد تا آنچه را که اتفاق افتاده است، تشریح کنند. دانشآموزان میآموزند که تعمیم بدهند و درستی آنها را تصدیق کنند.
• دیدن روابط
کامپیوتر قادر است فرمول، جدول اعداد و اشکال را به سرعت با هم ربط دهدو تغییر یکی از بازنماییها و مشاهده تغییرات در سایر جاها، به دانشآموزان در فهم روابط بین آنها کمک میکند. با یک صفحه گسترده یک فرمول جبري میتواند براي تولید جدولی از اعداد و سپس رسم شکل به کار رود. کار کردن با یک وسیله که دانشآموزان را قادر میسازد تا به راحتی بین بازنماییهاي مختلف - ارتباط جبر با جدول اعداد - ارتباط برقرار کنند، توسعه مفهومی را در آنها افزایش میدهد.
• کار با تصاویر پویا
دانشآموزان میتوانند از کامپیوترها براي به کارگیري نمودارهاي پویا استفاده کنند. این، آنها را براي تجسم کردن هندسه به عنوان اینکه آنها تصویر ذهنیشان را تولید کردهاند، کمک میکند. از شکل درآوردن یک شکل بوسیله ساختن هندسی بسیاري از مثالها و ارتباط پویا بین آنها، حدسها را قادر به تدوین فرمول و آزمایش آنها میکند. تبدیل هندسی به حرکتها مربوط میشود . بنابراین براي کارکردن با نرم- افزارهاي هندسی که پویا هستند مفید خواهد بود. این کار، دانشآموزان را قادر میسازد تا یک شیء را روي صفحه نمایش به وسیله ماوس بکشد و بازتاب آن و سایر انتقالها و حرکتهاي همزمان را ببیند. طبیعت پویاي نرمافزار همچنین تصویرهاي ذهنی و سایر ایدههاي مهندسی را تحریک میکند.
• توصیف دادهها
کامپیوترها دانشآموزان را قادر میسازد تا با دادهها واقعی، که میتواند در روشهاي مختلفی ارایه شوند، کار کنند.
• تدریس به کامپیوتر
الگوریتم مجموعهاي از دستورالعملها است. مردم اغلب از الگوریتمهاي ریاضی استفاده میکنند، مانند روش کاغذ و مدادي براي جمعکردن اعداد بزرگ، ولی الگوریتم تقسیم کمتر عمومی است. وقتی که دانشآموزان یک الگوریتم - مجموعهاي از دستورالعملها - را براي دستیابی کامپیوتر به یک نتیجه ویژه طراحی میکنند، آنها مجبور میشوند تا دستوراتشان را بدون ابهام و با ترتیب درست بیان کنند. وقتی که آنها ایدههایشان را تصیفه میکنند، این کار فکر آنها را صریح میسازد - با اندکی تغییر، گویا و دیگران . - 1388
نتیجهگیري
طراحی و سازماندهی برنامه درسی تلفیقی که در آن فرایند آموزش و یادگیري دروس ریاضی و آمار با استفاده از فناوري اطلاعات تلفیق گردیده، میتواند زمینه را براي آموزش و یادگیري اثربخش این دروس فراهم آورد. دستیابی به شیوه ها و راهحلهاي تلفیق فناوري اطلاعات در آموزش ریاضی و آمار میتواند این مهم را محقق نماید. رویکرد تلفیق فناوري اطلاعات در آموزش ریاضی و آمار بر آن است تا با استفاده از دانش بدست آمده از فناوریهاي نوین، فرایند آموزش و یادگیري این دروس را تسهیل نماید.
اما به کارگیري تجهیزات و امکانات IT در آموزش بدون شناخت موقعیتها و روشهاي اجراي آنها در آموزش نه تنها فرایند تلفیق را میسر نمیسازد بلکه ممکن است منجر به ذهنیت منفی در خصوص کارآمدي این تجهیزات شود. براي این منظور ضروري مینماید تا مدرسان و معلمان علاوه بر اینکه به موضوع درسی مربوط به خودشان مسلط باشند، داراي سواد IT مناسبی باشند تا از این امکانات براي پیادهسازي برنامهدرسی تلفیق شده با IT استفاده نمایند.
