مقاله انتخاب پروژه های شش سیگما با استفاده از ادغام ANP وTOPSIS

بخشی از مقاله

*** این فایل شامل تعدادی فرمول می باشد و در سایت قابل نمایش نیست ***

انتخاب پروژه های شش سیگما با استفاده از ادغام ANP وTOPSIS

چکیده

از آنجاییکه یکی از شایعترین مشکلات کیفی واحدهای صنعتی سطح پایین و پراکندگی زیاد مشخصات کیفی مصولات تولیدی است میتوان از یک ابزار قدرتمند به نام ششسیگما استفاده کرد.، ششسیگما یکی از مشهورترین نظامها برای حذف ضایعات، کاهش هزینه و بهبود کیفیت در سازمانهاست. از آنجاییکه یکی از روشهای انجام ششسیگما، تعیین سیگما در دو مرحله اندازهگیری و کنترل صورت میگیرد و افزایش سطح سیگما به سمت شش سیگما تأیید انتخاب بهترین پروژه در مرحله بهبود است. از آنجاییکه این پروژهها هزینهبر هستند الویتبندی آنها حائز اهمیت است. برای همین تحقیق حاضر تلاش کرده است با ترکیب دو روش، روش تحلیل شبکه((ANP، سوپر ماتریس حد که برون داد نرم افزار سوپر دسیژن که همان اوزان معیارها میباشد و تصمیمگیری چند شاخص((TOPSIS به الویتبندی پروژههای بهبود ششسیگما بپردازد. در این پژوهش برای جمعآوری اطلاعات از دونوع پرسشنامه استفاده شده است.

پرسشنامه اول مربوط به تحلیلشبکه و دومی مربوط به تاپسیس میباشد. جامعه آماری در این پژوهش، کارشناسان و خبرگان شرکت فولاد آلیاژی ایران می باشد.بر این اساسگزینه استقرار فرآیند مدیریت متمرکز تکنولوژی در رده نخست و گزینه بهینه سازی مصرف گاز در نوردهاآخرین رتبه قرار گرفت.

واژگان کلیدی : ششسیگما1، 2ANP،3TOPSIS

مقدمه

امروزه محیط تولید و خدمتکاملاًرقابتی شده است . کارخانهها به منظور دستیابی به مزیت رقابتی می کوشند تا بتوانند از سهم خود در بازار حمایت کنند؛ اما رسیدن به این هدف تنها با بکارگیری مفاهیم مدیریت کیفیت جامع (TQM) از قبیل رضایت مشتری، هزینه کیفیت پایین (COPQ) و بهبود کیفیت امکانپذیر است . تکنیک ششسیگما، یکی از روشهای مؤثری است که به سازمانها برای به کارگیری مفاهیم TQM کمک می کند(سقایی و دیده خانی، .(2011 این روش به عنوان یکی از جدیدترین برنامه مدیریت کیفیت به سازمان در جهت افزایش رضایت مشتری و سودآوری مالی کمک کرده(.(Zu, Fredndall, & Robbins, 2006 با تمرکز بر نتایجی که از دیدگاه مشتریان دارای اهمیت است، به حذف عوامل خطا و اشتباه در فرآیندهای کسب و کار منجر میشود .(Antony, Kumar, &Labib, 2009) به عبارتی دیگر ششسیگما رویکردی منطقی و نظامند برای بهبود فرآیندهای استراتژیک و توسعه تولیدات و خدمات جدید است که با تکیه بر روشهای آماری و علمی، باعث کاهش چشمگیری در نرخ خطاها میشود(.(Zu et al., 2006پروژههای ششسیگما عبارتاست از برنامهریزی برای حل یک مشکل،که دارای مجموعه ای از معیارهاست؛ به طوری که می توانند به عنوان اهداف پروژه استفاده شوند و درجهت پیشرفت پروژه تحلیل شوند.لذا اجرای پروژه های شش سیگما می تواند از جهات بسیاری در سازمان مثمر ثمر واقع شود. اگر پروژههای ششسیگما انتخاب شده در راستای اهداف و استراتژیهای سازمان نباشد، سودمندی آنها زیر سؤال می رود. انتخاب پروژه ها، مهمترین و ابتدایی ترین فعالیت در فرآیند اجرای ششسیگما و عامل اساسی در موفقیت اولیه و بلند مدت پذیرش این روش در سازمان است(سقایی و دیده خانی، .(2011به زعم بسیاری از صاحبنظران، الویتبندی و انتخاب پروژههای بهبود شش سیگما تأثیر سرنوشتساز در موفقیت اجرای آن دارد. تاکنون در فرآیند انتخاب پروژهای ششسیگما از روشهای شبکهای و MCDM به تفکیک استفاده شده است (میر غفوری و اسدیان اردکانی و صادقی آرانی،.(1390تحقیق حاضر در تلاش است با ادغام تکنیک های (ANP) و (TOPSIS) به الویتبندی و انتخاب پروژههای ششسیگما به کمک این دو روشها بپردازد.

پیشینه پژوهش
پیشینه نظری ششسیگما
مدیریت کیفیت طی چند دهه (از نیمه قرن بیستم تا امروز )با ارایه تفکر بهبودبرپایه حرکت به سمت نقص صفر،دنیای کسب و کار را متحول کرده است.در دهه 1950مفاهیم و الگوهای کنترل کیفیت در شرکتها مطرح شد و در دهه 1960 کنترل کیفیت جامع ظهور کرد.در حدود دهه های 70 تا 90 تحولات مهمی در کیفیت جامع رخ داد که این تحولات با نیازها و الزامات کسب و کار همراه بود. نام و ایده آغازین ششسیگما به بیل اسمیت نسبت داده میشود. وی که در دهه 70 و 80 میلادی به عنوان مهندس ارشد کیفیت و قابلیت اطمینان در شرکت موتورولا به فعالیت مشغول بود،اکنون پدر ششسیگما نام دارد.بیلاسمیت با مشاهده افزایش نزخ خطا و در نتیجه افزایش پیچیدگی محصولات و اضافه شدن بر تعداد قطعاتآنها،با تلفیق مفاهیم قابلیت اطمینان و تکنیکهای مهندسی کیفیت،ایده آغازین ششسیگما را به باب گالوین،مدیر عامل شرکت عرضه کرد و او نیز نظر اسمیت را پذیرفت.با پیوستن مایکلهری و جک جرمین (که هردو از مدیران وقت موتورولا بودند) به بیل اسمیت،ایده اولیه شش سیگما در بردارنده آموزش،تکنیک هایSPC4،ابزار پیشرفته تخصیص و طراحی آزمایشها 5(DOE) شکل گرفت.با افزوده شدن مفاهیمی چون پروژهگراییوفرایندگراییبه این مجموعه،برنامه ششسیگما در ژانویه 1987) )به صورترسمی توسط باب گالوین در موتورولا معرفی و رسیدن به سطح کیفیت ششسیگما به عنوان یک هدف راهبردی پنج ساله تعیین شد. دانشگاه موتورولا آکادمی ششسیگما را به ریاست مایکلهری در سال1988تأسیس کردودر همان سال شرکت موتورولا موفق به دریافت جایزه ملی کیفیت مالکومبالدریچ شد.طی سالهای اخیر،پیادهسازی ششسیگما در شرکتهایی نظیر جنرال الکتریک،آلاید سیگنال،آی بی ام،کداک و غیره با ایجاد تغییرات و اصلاحاتی دراین رویکرد همراه بوده است.در این زمان ارتباط و وابستگی بین کیفیت بالاتر و هزینههای توسعه پایینتر در تولید محصولات شناخته شد و مورد توجه قرار گرفت.هنگامی که بیشتر شرکتهای آمریکایی بر این باور بودند که کیفیت هزینه ایجاد میکند،موتورولا این واقعیت را به درستی درک کرد که بهبود کیفیت هزینهها را کاهش میدهد وتثبیت این پارادایم ذهنی،اساس به کارگیری متدولوژی ششسیگما را قوت بخشید(اکبری و زنجانی، .(1387 هدف آماری از اجرای ششسیگما، رسیدن به سطح 3/4 خطا در یک میلیون فرصت برای اصلاح اشکالات است بطور کلی میتوان گفت، امروزه ششسیگما به عنوان مفیدترین و کاربردیترین رویکرد برای بهبود کیفیت محصولات و خدمات و هچنین دستیابی به برتری تجاری و مزیت رقابتی به وسیله حذف ضایعات مورد توجه قرار گرفته است .(Chao& Chia, 2008.)

مراحل چرخهDMAIC6

ششسیگما یاید با تعریف پروژههای بهبود اجرا شود و مؤلفههای اصلی آن تحت عنوان چرخه DMAICنامیده میشود. این چرخه شامل: تعریف، اندازه گیری، تحلیل، بهبود و کنترل میباشد. این چرخه یک رویکرد ساخت یافته و منسجم برای بهبود فرآیند بوده که برای اجرای هر مرحله نیز ابزارهای مختلفی به کار گرفته میشود.
مرحله تعریف: در این مرحله، اهداف و مرزهای پروژه براساس اهداف سازمان، نیازهای مشتری و فرآیندهایی که برای رسیدن به سطح سیگما لازم است بهبود داده شود، تعیین میشود. مرحله تعریف با استفاده از ابزارهایی مانند صدای مشتری7 برای توضیح نیاز مشتری، نمودار وابستگی و مدل کانو صورت میگیرد.

مرحله اندازهگیری: در این مرحله هدف این است که با ایجاد درک واقعی از مشکلات و شرایط فرآیند موجود، مشکلات اصلی و قابلیت فعلی فرآیند با استفاده از ابزارهایی مانند نمودارهای کنترل، فراوانی و پارتو تعیین شود.

مرحله تحلیل: در این مرحله علل بالقوه و ریشهای ایجاد مشکل شناسایی و پایهای را برای ارائه راهحل در مرحله بعدی شکل میدهد. نمودارهای وابستگی، علت و معلول، نمودارهای جریان فرآیند و طوفان مغزی برخی از ابزارهای به کار رفته در این مرحله است.

مرحله بهبود: در مرحله بهبود راهحلهای مشکلات شناسایی شده در مرحله تحلیل اریه شده، این راهحلها پیادهسازی و در نهایت نتایج آن ارزیابی میشود از جمله ابزارهای مورد استفاده در این مرحله طوفان مغزی، تکنیکهای خلاقیت، اجماع / توافق عمومی است.

مرحله کنترل: در مرحله بهبود راهحلهای ارائه شده به طور آزمایشی اجرا و برنامهریزیهای لازم برای اجرای راهحل به طور کامل انجام میشود. هدف اصلی در مرحله کنترل حصول اطمینان از حل مشکل و بهبود تدریجی روشهای جدید به کار رفته است. از جمله ابزارهای مورد استفاده در این مرحله نمودار های پارتو، فراوانی، کنترل کیفیت و فراوانی است (اسدی،.(1386

اعضای تیم ششسیگما
اعضای تیم چرخه DMAIC ،پروژههای مربوطه را در قالب یک تیم منسجم و در جهت رسیدن به ششسیگما اجرا میکنند.هنگامی که پروژههای ششسیگما با مجریان مناسب و منتخب همراه میشود میتوان موفقیت در خور توجهی از پیادهسازی آن انتظار داشت.شرکت جنرال الکتریک موفقیت خود را مدیون پیاده سازی ششسیگما توسط کمربند مشکیهای پروژه میداند.

کمربند مشکیها راهبران اصلی پروژههای ششسیگما هستند که در این راه حمایت افراد و گروههای دیگر را نیز با خود همراه دارند.هریک از این افراد دارای وظیفهها و مسئولیتهایی هستند که پس از گذراندن دورههای آموزشی باید آن را انجام دهند .در زیر خلاصهای از مسئولیتها و وظیفههای مجریان مختلف بیان شده است:

مالکان /مالک پروژه (champion)

-برداشتن موانع موفقیت تیم، -توسعهی برنامههای تشویقی و انگیزشی، -انجام تغییرهای ضروری ،

-انتقال و ترویج فلسفهی ششسیگما در کلیه سطوح سازمان،

- تصویب و اجرای پروژههای تکمیل شده،
- تعیین معیارهای انتخاب پروژههای ششسیگما،

- تخصیص منابع لازم برای تضمین موفقیت پروژهها.

کمربند مشکی ارشد((master black belt

-هدایت و رهبری کمربند مشکیها در چندگروه کاری، -انتقال و ترویج فلسفهی ششسیگما در کلیه سطوح،

-ایجاد تعادل و توازن میان پروژههای تعریف شده و منابع تخصیص یافته، -هدایت و مدیریت ایدههای جدید و سعی در عملی کردن آنها، -فرموله کردن راهبردهای سازمان، -کمک به انطباق پروژهها با هدفهای سازمان، -اخذ مدرک کمربند مشکی ارشد.

کمربند مشکی((black belt

7 . VOC: Voice of Custome

-رهبری و هدایت تغییرهای مورد نیاز ششسیگما، -تکمیل کردن آموزشهای گسترهی ششسیگما، -هدایت تیم با به کارگیری اثربخشی روش ششسیگما،

-انتقال و آموزش و ترویج روش ششسیگما در کلیه سطوح سازمان، -انتخاب،به کارگیری و آموزش ابزارهاو تکنیکهای ششسیگما، -توسعه و مدیریت طرح جامع پروژهها،

- مسئولیت زمانبندی و هدایت جلسهها و نشستهای تیم ششسیگما، -سرپرستی و نظارت بر گردآوری و تجزیه و تحلیل دادهها، -محاسبهی میزان سودآوری پروژههای ششسیگما، -آموزش و هدایت کمربند سبزها و کل تیم، -قابلیت انجام چهار تا شش پروژه در سال،

-زمانبندی مرحلههای انجام پروژه و تشریح وظیفههای اعضای تیم، -ارتباط متقابل با مدیریت ارشد سازمان و مدیریت اطلاعات و مالی سازمان،
- ایجاد و برقراری سیستمهای اندازهگیری قابل اطمینان،

- ارائهی گزارشهای پیشرفت پروژه به مدیران سازمان،
- کسب مدرک کمربند مشکی.

کمربند سبز((green belt

-هدایت کلیه پرسنل تیم با کمک کمربند مشکی، -کمک به انتقال و آموزش ششسیگما به سطوح سازمان، -آموزش سایر پرسنل تیم، -تشکیل جلسهها با سایر پرسنل و مدیران فرایندها،

- تبادل وانتقال چشمانداز ششسیگما به سایر افراد سازمان
- نظارت برگردآوری دادها

-پیادهسازی بهبودها و سرپرستی سایر پرسنل تیم برای انجام فعالیت ها، -شناسایی منابع تغییرپذیری در سازمان و ارتباط آن با پروژه، - اجرای کنترل فرایند -کشف ارتباط میان متغیرها در فرایندهای مربوط به پروژه،

-توانایی در مفاهیم پایهی آماری، - توانایی در مبانی علم احتمال، -قابلیت انجام2 تا 3 پروژه در سال،

-آموزش و هدایت پرسنل سازمان به عنوان دستیار کمربند مشکی، -کسب مدرک کمربند سبز.

سایر اعضای تیم (team member)

 کمک در فعالیتهای بهبود فرایندها،

 مبادله اطلاعات و دانش مربوط به پروژههای ششسیگما با اعضای سایر تیم،
 گردآوری دادهها ،
 پذیرفتن و اجرای کلیه وظیفههای مشخص شده از طرف کمربند سبز و کمربند مشکی،

 پیادهسازی بهبودها،

 ارائهی گزارشهای مربوطه در مورد پروژهی ششسیگما،
 حضور بهم رساندن در کلیهی نشستها و جلسهها،

 انجام تغییرهای اعلام شده توسط کمربند مشکی،
 انجام تغییرهای لازم در فرایندهای سازمان و ارائهی گزارش،
 گذراندن دورههای آموزشی مربوطه(کیلانی نیا،.(1390

پیشینه تجربی

سپهوند وهمکارانشدر تحقیقیبا عنوان » تحلیل عوامل مؤثر بر اجرای موفقیتآمیز ششسیگما ناب در راستای تولید در کلاس جهانی (مورد کاوی صنعت لوازمخانگی «(پرداختهاند. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است در این پژوهش با استفاده از رویکرد معادلاتساختاری و نرم افزار AMOS به بررسی سه فرضیه که شامل تأثیر عوامل بحرانی بر موفقیت ششسیگما ناب، تأثیر عوامل پشتیبان بر موفقیت ششسیگما ناب و تأثیر عوامل وابسته بر موفقیت ششسیگما ناب، پرداخته شده است. با توجه به اطلاعات بدست آمده از طریق پرسشنامه و تجزیهوتحلیل دادهها تمامی فرضیات در سطح 95درصد تأیید شدهاست(سپهوندو همکارانش، .(1391 شاکر زاده در تحقیقی با عنوان » سنجش سطح کیفیت خدمات کتابخانههای عمومی با تلفیق تکنیکهای سروکوال و ششسیگما (مطالعه موردی:کتابخانه عمومی جزیره کیش «( پرداخته اند. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه مورد استفاده در روش سروکوال است. یافتهها نشان میدهد که بیشترین رضایت از کیفیت خدمات ارائه شده در کتابخانه عمومی سنایی کیش در بعد "قابلیت اطمینان "است و ابعاد "ملموسات "،"همدلی "،"پاسخگویی"و "قابلیت اعتماد "به ترتیب در رتبههای بعدی قرار دارند(شاکر زاده، .(1391 میرفخرالدینی و گلکاریه در تحقیقی با عنوان »بررسی اثر بخشی شش سیگما با رویکرد کارت امتیازی متوازن(« (BSCپرداخته اند. یافته ها و نتایج نشان می دهد که برنامه شش سیگما از نظر مالی، فرایندهای داخلی و توسعه و یادگیری دارای اثر بخشی است ولی از نظر مشتری، اثر بخشی قابل قبولی ندارد. درکل، دادهها حاکی از موفق بودن طرح ششسیگماست. همچنین شاخصها در چهار بعد کارت امتیازی متوازن با استفاده از روش ویکور، رتبهبندی شدند(میر فخر الدینی و گلکاریه ، .(1390فارسیجانی و همکارانش در مقاله خود از روشهای VIKOR،TOPSIS ،SAW برای انتخاب پروژههای ششسیگما در شرکت کشتیسازی صدرا استفاده نمودهاند.که اعمال این سه روش نتایج گوناگونی را به همراه داشته است که مستلزم کاربرد تکنیکهای ترکیبی به عنوان بردا عنوان گذاری شده است. که به شناسایی و مشخص کردن پروژه ششسیگما کمک میکند(.(Farsijani, ShafieiNikabadi,&Amirimoghadam, 2015میلی در مقاله خود از روشهای ANPو DEMATEL برای کمک به جایگاه پایانههای مرزی استفادهکرده است((MILI, 2014 جیجو و همکارانبه شناسایی علل و معلول که به افزایش انتظار بیمار مؤثر میباشد پرداختهاند. و از روشهایی مانند طرح کادر جدول و... و به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از نرم افزار MINTAB استفاده شده است. و یافتهها نشان میدهد بعد از اجرای ششسیگما زمان انتظار بیمار در آزمایشگاه پاتولوژی کاهش مییابد( Gijo, Antony, .(&Hernadez, 2013 هانگ و سانگ روششناسی شش سیگما را جهت کاهش هزینه کیفیت در صنعت غذایی به کار گرفتند. با استفاده از این رویکرد، نرخ ضایعات از 0/45 به 0/141 کاهش یافت و در نهایت به بحث بر روی مزایای استفاده از این روششناسی در صنایع عذایی پرداختهاند(.(Hung &Sanng, 2011

شرح مقاله و روش تحقیق

دراین تحقیق به شناسایی و رتبهبندی و یافتن روابط بین شاخصها میپردازیم. از طرفی به علت قابلیت کاربرد نتایج این تحقیق میتواند درگروه تحقیقات کاربردی قرار گیرد. بنابراین میتوان این تحقیق را از لحاظ هدف در زمره تحقیقات کاربردی در نظر گرفت. از آنجاییکه از ابزار پرسشنامه و به صورت میدانی برای سنجش متغیرها استفاده مینماییم میتوان روش تحقیق را توصیفی –پیمایشی دانست. جامعه آماری در این پژوهش، کارشناسان و خبرگان شرکت فولاد آلیاژی ایران می باشد. 3 نفر از مدیران واحد کنترل پروژه و تحقیق توسعه که قدرت تصمیمگیری در مورد الویتبندی پروژههای ششسیگما در سازمان را داشتند به عنوان خبرگان تحقیق انتخاب شدند. در این پژوهش برای جمعآوری اطلاعات از دو پرسشنامه استفاده شده است. پرسشنامه اول مربوط به تحلیل شبکهای (ANP) و دوم مربوط به (TOPSIS)میباشد. در تحقیق حاضر به منظور تحلیل شبکهای (ANP) از نرم افزارهای Super Decisionو برای اجرای تصمیمگیری

چند شاخصه تاپسیس از نرمافزار MCDMengine جهت پاسخدهی به سؤالات تحقیق استفاده میشود..قلمرو جغرافیایی (مکانی) این پژوهش، شرکت فولاد آلیاژی ایران واقع در شهرستان یزد می باشد.
در جدول 1 شاخصهای ارزیابی پروژههای ششسیگما و عناوین پروژهها مشخص شدهاند که ورودیهای کلیه روشهای TOPSIS وANP میباشد آورده شده است.

جدول :1 شاخص ها و پروژه های شش سیگما
پارامتر تعریف شاخص ها پارامتر تعریف پروژه
هزینه پروژه ایجاد مشارکت عمومی د رجهت فرهنگ سازی مصرف انرژی
ریسک پروژه استقرار سیستم ارتباط با مشتری((CRM
سهم بازار پروژه استقرار فرآیند مدیریت متمرکز تکنولوژی
لیاقت کاکنان پروژه استقرار مدیریت دانش
بهبود فرآیند پروژه ارتقای عملکرد تأمین از طریق افزایش انعقاد قرار دادهای باز
لیاقت مدیران پروژه کاهش مصرف مواد نسوز
سودآوری پروژه بهینه سازی مصرف گاز در نوردها

فرآیند تحلیل شبکه ANP
فرآیند تحلیل شبکه (ANP) که توسط توماسساعتی ارائه گردیده، ارتباطات پیچیده را بین و میان عناصر تصمیم، در نظر میگیرد. هدف روش تحلیلفرایند شبکهای (ANP) برطرف نمودن محدودیتهای روش تحلیل سلسلهمراتبی (AHP) از طریق جایگزینی ساختار سلسله-مراتبی با ساختار شبکهای است. فرآیند تحلیل شبکهای (ANP) هر موضوع و مسئلهای را به مثابه شبکهای از معیارها، زیرمعیارها و گزینه ها که با هم در خوشههایی جمع شده اند، در نظر میگیرد.به طور کلی مراحل فرآیند تحلیل شبکهای (ANP) عبارتند از :

• ساخت مدل و تبدیل مسئله (موضوع) به یک ساختار شبکهای
• تشکیل ماتریس مقایسه زوجی و بردارهای الویت

• تشکیل سوپر ماتریس و تبدیل آن به سوپر ماتریس حد
• انتخاب گزینه برتر(زبردست و رضاپور،.(1394

تکنیکTOPSIS

تکنیک تاپسیستوسط هوانگ و یون در سال 1981 پیشنهاد شد. این مدل، یکی از بهترین مدلهای تصمیمگیری چند شاخصه است و از آن، استفاده زیادی میشود. در این روش نیز m گزینه و به وسیله n شاخص، مورد ارزیابی قرار میگیرد. این تکنیک بر این مفهوم بنا شده است که گزینه انتخابی باید کمترین فاصله را با راهحل ایدهآل مثبت (بهترین حالت ممکن،( + و بیشترین فاصله را با راهحل ایدهآل منفی (بدترین حالت ممکن، ( − داشته باشد. فرض بر این است که مطلوبیت هر شاخص به طور یکنواخت افزایشی یا کاهشی است. حل مسئله به روش تاپسیس شامل 6 گام به شرح زیر است.
گام اول: تبدیل ماتریس تصمیم به ماتریس بی مقیاس طبق رابطه 1میتوان محاسبه نمود.

ماتریس بدست آمده ND نامیده می شود.
گام دوم: تشکیل ماتریس بیمقیاس وزین طبق رابطه 2 میتوان محاسبه نمود.

که در آن V، یک ماتریس بیمقیاس موزون وW، یک ماتریس قطری از وزنهای بدست آمده برای شاخصها میباشد.

گام سوم:مشخص نمودن راهحل ایدهآل مثبت طبق رابطه 3 وراه حل ایده آل منفی با استفاده از رابطه 4 می توان محاسبه

در این روابط »بهترین مقادیر« برای شاخصهای مثبت، بزرگترین مقادیر و برای شاخصهای منفی، کوچکترین مقادیر است و »بدترین مقادیر« برای شاخصهای مثبت، کوچکترین مقادیر و برای شاخصهای منفی بزرگترین مقادیر است.
گام چهارم: محاسبه فاصله گزینهها از گزینههای ایدهآل مثبت طبق رابطه 5 و منفی با استفاده از رابطه 6میتوان محاسبه

نمود.

گام پنچم: محاسبه نزدیکی نسبی طبق رابطه 7 میتوان محاسبه نمود.

گام ششم:رتبهبندی گزینهها

با توجه به هدف پژوهش نخست براساس معیارهای شناسایی شده به طراحی مدل مناسب تحلیلشبکه در نرم افزار Super Decisionاقدام شده است. براساس این مدل نمودار معیارها به صورت شکل زیر خواهد بود.در این الگو معیارهای اصلی عبارتند از :هزینه پروژه، ریسک پروژه، سهم بازار پروژه، لیاقت کارکنان پروژه، بهبود فرآیند پروژه، لیاقت مدیران پروژه، سودآوری پروژه.

چون در این مطالعه از نظر بیش از یک کارشناس استفاده شده است بنابراین از تکنیک میانگین هندسی برای الویتبندی نهائی دیدگاه کارشناسان استفاده شده است. میانگین هندسی مناسبترین قاعده ریاضی برای ترکیب قضاوت ها در AHP و ANP است. به این خاطر که این میانگین خاصیت معکوس بودن در ماتریس مقایسه زوجی را حفظ می کند(.(Aczel&saaty, 1983

ساخت مدل و ساختمند کردن مدل