بخشی از مقاله
چکیده
عوامل مختلفی بر توانایی القای ریشههای مویین توسط باکتری اگروباکتریوم رایزوژنز تاثیر میگذارند. یکی از مهمترین عوامل نوع استرین باکتری میباشد. به منظور بررسی این موضوع از سه استرین مختلف آگروباکتریوم ATCC15834 ،A4 و LBA 9402 برای القای ریشه مویین در تربچه استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده تفاوت معنی داری میان تعداد ریشه های ظاهر شده در ریزنمونه های مختلف بر روی محیط کشت وجود داشت. بیشترین تعداد ریشه در ریز نمونه های کوتلیدون تلقیح شده با استرین ATCC15834 مشاهده گردید. به طور کلی توانایی استرین های مختلف باکتری در القای ریشه مویین متفاوت بوده و تعیین بهترین استرین برای هر آزمایش ضروری است.
واژهای کلیدی: تربچه، ریشه مویین ، سویه اگروباکتریوم رایزوژنز
مقدمه
تربچه - Rhaphanus sativus L - گیاهی مهم ازخانواده چلیپائیان می باشد - هارا و همکاران. - 2009 ریشه ، بذر و برگ تربچه به دلیل دارا بودن خواص ضد جهشی، ضد سرطانی، ضد میکروبی و همچنین تحریک کننده گی هضم و برطرف کننده اختلالات معده کاربرد های پزشکی فراوانی دارد - هاشم وهمکاران، 1999؛ هکت و همکاران، 2000؛ کاپور و همکاران، - 2000 یکی از راهکار های جایگزین برای تولید متابولیتهای ثانویه استفاده از کشتهای ریشه مویین میباشد - گیری و همکاران، . - 2000 باکتری آگروباکتریوم رایزوژنز بخشی از پلاسمید محرک ریشه زایی را به سلول گیاهی منتقل کرده و باعث ایجاد فنوتیپ ریشه مویین در گیاه میگردد - چنگ و همکاران - 1994 تا به امروز القاء ریشه مویین برای بیش از 100 گونه گیاهی از جمله چندین گونه گیاهی در خطر انقراض گزارش شده است. یکی از ویژگی های منحصر به فرد ریشه های مویین قابلیت رشد سریع آنها بدون استفاده از تنظیم کننده های رشد گیاهی خارجی می باشد - جورجیو و همکاران. - 2007 عوامل متعددی در القای ریشه های مویین در گیاه نقش دارد، که از مهمترین آن عوامل میتوان به سویه باکتری، نوع ریزنمونه و محیط کشتهای مورد استفاده اشاره کرد. در تحقیق حاضر توانایی سویه های مختلف اگروباکتریوم رایزوژنز در القای ریشه مویین در تربچه مورد بررسی قرار گرفته است.
مواد و روش ها
ریزنمونههای تهیه شده از گیاهچههای استریل با باکتری اگروباکتریوم رایزوژنز استرینهای ATCC15834 ،A4 و LBA9402 به مدت 15 دقیقه در محیط کشت 1/2MSتلقیح شده و سپس روی محیط کشت همکشتی به مدت 48 ساعت قرار داده شدند. برای حذف باکتری از واکشتهای مکرر در محیط 1/2MS دارای آنتی بیوتیک سفوتاکسیم استفاده شد. پس از ظاهر شدن ریشه های مویین، تعداد آنها روزانه شمارش شد. مدت زمان ظاهر شدن ریشه ها در نمونه های تلقیح شده با هر استرین یادداشت شد. از هر تیمار سه تکرار و در هر تکرار حداقل 25 ریز نمونه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده با استفاده از نرم افزاز SAS از نظر آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تائید تراریختی ریشههای ظاهر شده با استفاده از واکنش زنجیرهای پلیمراز و پرایمرهای اختصاصی rolB انجام شد.
نتایج و بحث
با اینکه همهی استرین های باکتری مورد مطالعه قادر به القای ریشه مویین در ریز نمونه های گیاه تربچه بودند اما تفاوت معنی داری میان آنها مشاهده شد. اولین ریشههای مویین پس از گذشت 10 روز در محل زخم در نمونههای آلوده شده با سویه A4 ظاهر شدند. بیشترین تعداد ریشههای مویین در ریز نمونههای تلقیح شده با سویه ATCC15834 ، و کمترین آن در سویه LBA 9402 بود. نتایج این آزمایش نشان داد که انتقال T-DNA از اگرو باکتریوم به ژنوم گیاهی و به دنبال آن ظهور ریشههای مویین به نوع سویه مورد استفاده بستگی دارد. در تحقیقات دیگر نیز تاثیر نوع سویه بر قابلیت القای ریشههای مویین در گونه های گیاهی مورد بررسی قرار گرفته است. در گیاه گاوزبان اروپایی سویه ATCC15834 - صادقی و همکاران، - 1393 در گیاه سنبل الطیب سویه A4 - پاکدین پاریزی و همکاران، - 2013 و همچنین در گیاه سرخارگل سویه - AR15834 خلیلی و همکاران، - 2014 به عنوان بهترین سویههای آگروباکتریوم رایزوژنز در القای ریشههای مویین گزارش شده اند.
