بخشی از مقاله
چکیده
امروزه گردشگری به عنوان یکی از مهمترین صنایع توسعه پایدار، فرصت های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی برای شهرهای بوجود می آورد ؟در بسیاری از کلانشهرهای دنیا رقابت ویژه ای در جهت ارتقای کیفیت کالبدی و معنایی منظر شهری وجود دارد تا بتوانند جایگاه خودرا درسطح جهانی برای جذب گردشگر و توریسم ارتقا دهند؟بر اساس چنین ویژگی، گسترش فضاهای باز جمعی و ایجاد مراکز فراغتی و تفریحی یکی از اهداف مهم برنامه ریزان مدیریت کلانشهرهای جامعه در حوزه گردشگری شهری است ؟وجود جاذبه های متنوع منابع طبیعی در شهرها از جمله رودخانه های شهری جزء پارامترهای مهم شکل گیری گردشگری شهری می باشد.
سفر به دیگر نقاط دنیا چه به صورت حقیقی و واقعی و چه به صورت مجازی، با انگیزه های مختلفی جزو ملزومات زندگی قرن بیست ویکم و شکل دهنده جریانی است که مرزهای ملی و بین المللی را درنوردیده، رویکردی فراتر از دولت و ملت خواهد داشت. گردشگری به عنوان یکی از منابع در آمد و ایجاد اشتغال در سطح محلی می تواند رهیافتی برای توسعه اقتصادی باشد. صنعت توریسم از صنایعی است که در سال های اخیر به سرعت گسترش یافته و در ردیف یکی از بزرگ ترین منابع درآمد جهان در آمده است.
همچنین باید افزود که چرخه عظیم مالی که به طور غیرمستقیم طول محور صنعت گردشگری می چرخد، به مراتب مهم تر از درآمدهای مستقیم بر اقتصاد جهانی تاثیر گذار است. روش تحقیق در پژوهش حاضر به صورت توصیفی-تحلیلی خواهد بود که بر نقش انرژی های تجدید شونده از دو دیدگاه مورد توجه قرار می دهد.اول از لحاظ میزان کاهش مصرف انرژی و دوم از لحاظ پتانسیل های بصری که این منابع در طبیعت ایجاد میکنند و در جهت جب گردشگر و آموزش به گردشگران ئر جهت کاهش مصرف انرژی کمک می کنند.
کلمات کلیدی:گردشگری،گردشگری پایدار،انرژی های تجدید شونده،اقتصاد سبز
مقدمه
سیاحت و گردشگری پدیده ای دیرپا و قدیمی است و عمری به قدمت تاریخ بشری دارد و ضرورت های زمان همراه با توسعه و گسترش فناوری باعث شده است که نیاز به استراحت ، تفریح و تمدد اعصاب بیش از هر زمان دیگری در این عصر نمود پیدا کند.در یک مقیاس کلی ، گردشگری تقریبا 6 درصد از تجارت جهانی را تشکیل می دهد . با توجه به رشد روز افزون و سریع صنعت گردشگری در بسیاری از ابعاد فرهنگی ، اقتصادی و زیست محیطی ، نیاز به یک برنامه ریزی هدفمند و جامع برای همگام شدن با توسعه ی پایدار مورد نظر مجامع معتبر گردشگری روز به روز بیشتر می شود.
این در حالی است که مقوله ی گردشگری به شکل گسترده و فراگیری مدنظر دولت های مختلف جهان می باشد که هریک اهداف خاصی را ازاین صنعت خواستار می باشند و در واقع گردشگری پدیده ای است که تقریبا" نوظهور که آغاز آن به اوایل قرن نوزدهم میلادی باز می گردد از این رو طرح ریزی و ایجاد استراتژی مناسب برای پیاده سازی ایده های نوین گردشگری در مسیری ممکن می باشد که ابتدا شناختی از محیط و توانمندی های آن داشته باشیم و سپس با توجه به این توانمندیها راهکارهای توسعه را به اجرا در می آوریم.
بررسی و شناخت توانمندی های گردشگری یک منطقه به عنوان فعالیتی اقتصادی ، که در آمد بسیاری از کشورها را شامل می شودمی تواند باعث رشد رو به بالا و پایدار نمودن شرایط اقتصادی مقصد شود، از طرفی در زندگی ماشینی قرن 21 با روند رو به جلو و سریع توسعه فناوری و درگیر شدن مردم در جریانات زندگی ، توجه بیشتر به مقوله های گردشگری و مولفه های فرهنگی آن بیش از پیش احساس می شود تا حدی که قرآن مجید در آیاتی چند انسان ها را به این موضوع مهم دعوت نموده است.
ضرورت موضوع
بر اساس ارزیابی های انجام شده تا سال 2012 بیش از 55 میلیون گردشگر به خاور میانه سفر خواهند کرد. بر همین اساس تا 4 سال آینده ، شمار گردشگران خاور میانه دو برابر خواهد شد و با رشدی حدود 67 درصدی میزان در آمد های صنعت گردشگری به 51 میلیارد دلار می رسد. بر همین اساس یکی از رهبردهایی که اخیرا در کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته توسعه و گسترش توریسم در نواحی دارای پتانسیل لازم برای گسترش گردشگری می باشد.
رشد شهرنشینی در جهان و ایران و افزایش شهرهای بزرگ و پر جمعیت و شهرک های صنعتی باعث به دور افتادن انسان از طبیعت شده است ، چنین پدیده ای به همراه کاهش سطح منابع طبیعی جهان شهرها را به منزله زندانی برای عزلت گزینی فراوری انسان معاصر نهاده است ، بنابر این دلایل ، انسان روز به روز عطش بیشتری برای دیدار منابع طبیعی جهان پیدا می کنند. گردشگری و جهانگردی دارای پیامدهای متفاوتی است که می توان آن را به منزله نیروی محرک توسعه اقتصادی در تمام کشورها محسوب نمود.
هیچ کشوری را نمی توان یافت که فاقد مواد اولیه برای جهانگردی باشد.آنچه به تنهایی کشورها را از هم متمایز می سازد ، جاذبه های جهانگردی و گردشگری است.بنابراین ، هر کشوری با کوششی شایسته در زمینه گردشگری می تواند وارد کننده گردشگر باشد و از این راه به رشد و شکوفایی خود و بالا بردن درآمد ارزی خود کمک کند.
اهمیت گردشگری
در آمدزا بودن گردشگری و اهمیت های ویژه اقتصادی و فرهنگی آن سبب گردیده است تا شهرها در پی آن باشند تا سطح درآمد بیشتری را برای شهروندان خود فراهم ساخته و کیفیت زندگی آنها را افزایش دهند.به همین دلیل است که مدیران شهری و مسئولان ، برنامه ریزان شهری وتصمیم گیرندگان در گوشه و کنار جهان کوشیده اند تا بر موقعیت و جذابیت های گردشگری شهرشان افزوده و جایگاه آن را در بازار رقابتی جهان از سایر شهرها متمایز کنند. امروزه برنامه ریزی و مدیریت شهری بسیار متحول گردیده است.
از انجا که شهرها برای رفاه و آسایش بیشتر شهروندان مدیریت می گردند ، برنامه ریزی شهری ، نقش مهمی در موفقیت برنامه ها و طرح های توسعه شهری ، به عهده دارد.در دهه های اخیر به منظور توسعه شهرها و گردشگری شهری ، دو نوع برنامه ریزی مورد تأکید قرار گرفته اند که عبارتند است برنامه ریزی شهری و برنامه ریزی برای گردشگری که دارای ارتباطی متقابل بوده و وابستگی سیستماتیک دارند.
توسعه پایدار گردشگری
در فرهنگ بزرگ سخن ذیل واژه توسعه نوشته شده: گسترش دادن ، وسعت یافتن ، ترقی وپیشرفت بویژه در زمینه علوم و اقتصاد و زمینه های مدین دیگر توسعه فرآیندی هدفدار است که بوسیله انسان آغاز می گردد و هدف آن بهبود بخشیدن به شرایط زیستی کلیه افرادی است که در یک جامعه زندگی می کنند .توسعه قبل از هر چیز رشد را در ذهن متداعی میکند ، اما توسعه به معنی صرفا رشد نیست ، توسعه را شاید بتوان تغییر نامید ، اما مسلما هر تغییری را در جوامع نمی توان به معنای توسعه دانست. عده ای مفهوم توسعه را مترادف با پیشرفت و تکامل می دانند ، در حالی که بسیاری از مظاهر توسعه و یا عجالتا ابعادی از توسعه ، ممکن است نتایج منفی نیز داشته باشند.
ابعاد توسعه عبارت است ازتوسعه اقتصادی ، توسعه اجتماعی ، توسعه سیاسی ، توسعه صنعتی و توسعه فرهنگی توسعه پایدار به این معنی است که حفظ استانداردهای سطح زندگی آینده بشریت اهمیت بسیار زیادی دارد و دیگر نمی توان از محیط زندگی انسانها همانند گذشته بهره برداری و استفاده نماییم. و باید آثار گردشگری را از ابعاد مختلف مورد بررسی و تحلیل قرار داده تا بتوانیم از تهدیدات آن بکاهیم، از فرصت های آن نهایت بهره برداری را بکنیم ، نقاط ضعف را به حداقل رسانیده و نقاط قوت را توسعه دهیم.
براین اساس سازمان های بین المللی از جمله سازمان جهانی جهانگردی اصول قابل قبولی را ارائه کرده اند و توسعه پایدار گردشگری به مفهوم مدیریت تمامی منابع است ، به طوری که ضمن رعایت تمام شئونات فرهنگی کشورها ، سیاست های حمایتی و فرایندهای زیست محیطی و تنوع عوامل محیطی در آن حفظ شود تا نیاز گردشگران فعلی و جامعه میزبان را تامین کرده و در عین حال باعث تقویت نیازها و انتظارات آینده آنها شود.گردشگری در بخش اقتصاد شامل خدماتی است که تاثیر زیادی برفعالیتهای اقتصادی و اجتماعی دارد و شناخت این ارتباطات کمک بسیار زیادی به تعامل بین توسعه پایدار و گردشگری فرهنگی می کند.
از دیگر موارد مهم در این خصوص نوآوری و خلاقیت برای استفاده از تمامی پتانسیل ها می باشد. و این امر زمانی محقق می شود که از انواع تخصص ها و آموزش ها استفاده شود.گردشگری پایدار را نمی توان جدا از مفهوم توسعه پایدار بحث کرد ، بنابراین مفاهیم توسعه پایدار در بخش گردشگری ، در قالب مفاهیم توسعه پایدار اقتصاد کلان ، قابل تبیین است.گردشگری پایدار بر ضرورت استفاده و توسعه منابع گردشگری در مسیرهای سالم تأکید می کند. اوایل 1990 اصطلاح گردشگری پایدار، میان دانشگاهیان و شاغلان برای توصیف تنایج مطلوب و علمی رواج پیدا کرد که وابسته است به شرایط و محدوده توان بالقوه جدیدی برای اشکال اولیه گردشگری جایگزین تعریف کرده که با ظهور شدید گردشگری شهری همراه بوده است.
