بخشی از مقاله
چکیده:
هدف این پژوهش توصیف عوامل ایمنی اماکن و فضاهای ورزشی اسلامشهر و مقایسه آن با استانداردهای موجود بود. در این پژوهش 17 مکان ورزشی به عنوان نمونه انتخاب شده بودند. ابزار جمع آوری داده ها چک لیست استاندارد - پاشا پور، - 1390 بود. در این پژوهش از روش تحقیق علی – مقایسه ای از نوع میدانی استفاده شد و از روش های آماری توصیفی و استنباطی U - مان وایتنی و اسمیرنوف کلموگراف - استفاده شد.نتایج به دست آمده از پژوهش حاکی از این موارد بود که داده های حاصل از چک لیست ها در خصوص مقایسه وضعیت ایمنی زمین بازی - سطح زمین، حریم زمین، نیمکت ذخیره ها و ... - با استانداردهای موجود بطور میانگین در وضعیت متوسطی قرار داشت و از نظر ساختمان و تأسیسات - ورودی، خروجی، تابلو ها، علائم، رختکن و ... - با استانداردهای موجود بطور میانگین در وضعیت خوبی قرار داشت و تجهیزات ورزشی در اماکن و فضاهای ورزشی اسلامشهر با استانداردهای موجود بطور میانگین در وضعیت متوسطی قرار داشت.
در قسمت آمار استنباطی، برای بررسی طبیعی بودن داده ها از آزمون کلموگروف اسمیرنوف استفاده شد که پس از محرز شدن غیر طبیعی بودن داده های تحقیق ، از روش آماری ناپارامتریک آزمون U مان وایتنی استفاده شد .که نتایج فرضیه های پژوهش حاکی از این موارد بود که داده های حاصل از چک لیست ها در خصوص وضعیت ایمنی زمین بازی - سطح زمین، حریم زمین، نیمکت ذخیره ها و ... - و از نظر ساختمان و تأسیسات - ورودی، خروجی، تابلو ها، علائم، رختکن و ... - و تجهیزات ورزشی در اماکن و فضاهای ورزشی اسلامشهر با استانداردهای موجود تفاوت معنی دار بود .
کلمات کلیدی : ایمنی ، اماکن و فضاهای ورزش، اسلامشهر ، استاندارد های موجود
مقدمه
وضعیت ایمنی1 اماکن ورزشی از جمله موضوعات مهم و مورد توجه متخصصین علوم ورزشی ، طب ورزش و مسئولین سلامت جامعه است . اصطلاح » ایمنی مقدم بر کار« در اماکن ورزشی نیز باید در دستور کار معلمین و مربیان ورزش و مسئولین برنامه ریزی فعالیت های ورزشی قرار گیرد. وجود موانع و وسایل غیراستاندارد و خطرناک به علاوه استفاده از وسایل مستهلک و فرسوده ، بدون ترید موجب صدمات بدنی و حتی بعضی وقت ها منجر به مرگ و میر کاربران این گونه فضاها می شود. در حالی که وجود برخی از این گونه عوامل خطرزا می تواند موجب بروز صدمات به مرور زمان شود، بعضی دیگر از آنها می توانند در لحظات خاص سبب خسارات شدید و در بعضی مواقع خسارات جانی و مالی جبران ناپذیر شود که منجر به دعاوی حقوقی خواهد شد - آقایی نیا ، - 1374
ورزش عرصهی فعالیتهای الگومند، ساختارهای اجتماعی و روابط میان نهادی است که فرصت منحصر به فردی برای مطالعه و فهم پیچیدگی های حیات اجتماعی فراهم می آورد - نورایی و سعیدی ،. - 1379سازمان تربیت بدنی به عنوان یک نهاد دولتی و با گستره وسیع و فراگیر درسراسر کشور با هدف نهادینه کردن فعالیتهای بدنی و ورزشی، ایجاد روحیه نشاط و شادابی و ثمر بخش کردن اوقات فراغت اقشار مختلف جامعه ایجاد شده است.بدیهی است که پوشش قشر عظیم مردم در بخش فعالیتهای ورزشی به منظور تحقق اهداف مذکور مستلزم برنامهریزی اصولی، بودجه،فضای ورزشی مناسب و نیروی انسانی متخصص در کنار استفاده بهینه فضای ورزشی در کشور است - علیزاده و تجاری ، . - 1385
در حال حاضر برگزاری رویدادها و رخدادهایی که دربرگیرنده هنجارها و آرمانهای مشترک گروه یا گروههای خاص از جامعه میباشد، جایگاه ویژهای در شهرها پیدا کرده است. از رویدادهای محلی گرفته تا رویدادهای عمده یا بزرگ، نمادین و میلیونی، همگی بیانگر انواع رویدادهای شهری میباشد. فعالیتها، مسابقات، به عبارت صحیحتر رویدادهای ورزشی و در معنای وسیعتر، ورزش یا آنچه که از آن به عنوان دین مدنی یاد می شود،از مهم ترین وقایع چهارگانه ی رویدادهای شهری، به حساب میآیند - آقایی نیا، . - 1374
بحث ایمنی در ارتباط با این موضوع است که چگونه میتوان از اماکن و تأسیسات ورزشی در جهت رشد و توسعه تمام جوانب ورزشی استفاده نموده تا مطابق استانداردهای جهانی باشد. با توجه به گرایش اقشار مختلف جامعه به ورزش،در نظر گرفتن راهکارهای مدیریتی مناسب در جهت ایجاد فضای ورزشی مناسب هم از نظر علمی و هم از نظر عملی در سراسر کشور ضروری به نظر می رسد.عدم توجه به وضعیت ایمنی اماکن ورزشی قطعأ موجب بروز حوادثی برای کاربران این اماکن خواهد شد. از نگرانیهای اولیه مدیر تأسیسات ورزشی، امنیت حاضران رویدادهای مربوط به تأسیسات، مشتریان، تماشاچیان و شرکت کنندگان میباشد - الهی، . - 1383
بروز حوادث و آسیب های مختلف در اماکن ورزشی سئوالاتی را برای انجام تحقیق ایجاد کرده است. آیا اماکن و مجموعههای ورزشی از وضعیت ایمنی مناسبی برخوردار هستند؟ آیا وضعیت بهداشتی، ساخت وسازها و .... دارای شرایط ایمنی مناسب می باشد؟آیا وضعیت بهداشتی، ساخت وسازها و .... دارای شرایط ایمنی متناسب با استانداردها می باشد؟با توجه به مقدمات ذکر شده توصیف عوامل ایمنی اماکن و فضاهای ورزشی اسلامشهر و مقایسه آن با استانداردهای موجود این واقعیت را روشن خواهد کرد که وضعیت ایمنی اماکن ورزشی و فضاهای ورزشی اسلامشهر چگونه می باشد. پژوهش حاضر به توصیف عوامل ایمنی اماکن و فضاهای ورزشی اسلامشهر و مقایسه آن با استانداردهای موجود پرداخت و سعی خواهد شد در انتها توصیه های لازم برای افزایش ایمنی اماکن ورزشی ارائه شود تا در ساخت اماکن ورزشی جدید به آنها توجه شود.
روش شناسی تحقیق
پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش تحقیق علی – مقایسه ای از نوع میدانی بوده است.در این پژوهش محقق اقدام به مطالعه و جمع آوری ادبیات موضوع ایمنی ورزشی نموده و سپس چک لیست های مربوط به ایمنی اماکن، تأسیسات و تجهیزات ورزشی را برای جامعه آماری مورد نظر تهیه گردید. در ادامه پس از کامل کردن چک لیست ها بر اساس تجزیه و تحلیل داده های حاصل از آنها نتایج و پیشنهادات ارائه میگردد.جامعه آماری تحقیق حاضر اماکن و فضاهای ورزشی شهرستان اسلامشهر را شامل می شود. در این تحقیق 17 مکان ورزشی اسلامشهرکه متعلق به اداره ورزش و جوانان اسلامشهر هستند، مورد بررسی قرار گرفت. برای دقت و عینیت بالا ، محقق چک لیست ها را به همراه یک متخصص تربیت بدنی تکمیل گردید.
در این تحقیق کلیه جامعه آماری ، شهرستان اسلامشهر در حال حاضر دارای 92 مکان ورزشی می باشد،که از این تعداد 44 مکان ورزشی متعلق به بخش خصوصی است و 31 عدد متعلق به اماکن ورزشی دولتی است و 17 مکان ورزشی متعلق به اداره ورزش و جوانان اسلامشهر هستند. ولی در این تحقیق محقق فقط با اماکن ورزشی که متعلق به اداره ورزش و جوانان اسلامشهر هست را مورد بررسی قرار داده است .که از این یک استخر و 11 سالن سر پوشیده و 5 فضای ورزشی روباز می باشند ، در این تحقیق شرکت داده شدند.
ابزار اندازه گیری تحقیق
چک لیست تحقیق برای اولین بار توسط فارسی - 1385 - در تحقیقی تحت عنوان بررسی وضعیت ایمنی اماکن ورزشی دانشگاههای تهران و ارائه راهکارهای مناسب در شهر تهران با پایایی 0/79 اجرا شده است و همچنین ، - پاشا پور، - 1390 با عنوان »بررسی وضعیت ایمنی اماکن ورزشی سر پوشیده و دارای سکوی تماشاگر استان آذربایجان شرقی« در استان آذربایجان شرقی با پایایی 0/83 اجرا شده است .در این پژوهش محقق از چک لیست استاندارد - پاشا پور، - 1390 برای ارزیابی ایمنی سالن های ورزشی در پیرامون این موضوع برای ارزیابی ایمنی اماکن سرپوشیده و روباز و سالن های چند منظوره اسلامشهراستفاده کرده است - پیوست - - 5 و اجرای این تحقیق با یک چک لیست با چهار قسمت صورت پذیرفت:
الف - قسمت اول مربوط به چک لیست ارزیابی اماکن ورزشی سر پوشیده می باشد 47 - . سوال -
ب - قسمت دوم مربوط به چک لیست ارزیابی ایمنی خطوط و زمین بازی می باشد - 88 سوال - .
ب - قسمت سوم مربوط به چک لیست ارزیابی ایمنی استخرهای شنا می باشد. 33 - سوال - .
ج - قسمت چهارم مربوط به چک لیست ارزیابی ایمنی تجهیزات رشته ورزشی شنا 12 - سوال -
که از مقیاس پاسخگویی لیکرت 5 ارزشی -1 - خیلی ضعیف ، - 2 ضعیف ، -3 متوسط ، – 4 خوب و = 5 عالی - برای ارزیابی اماکن ورزشی استفاده شده است .