بخشی از مقاله
چکیده
روزانه همه مردم دنیا از مواد غذایی بسیار متنوعی استفاده می کنند که برحسب نیاز، سبک زندگی و فعالیت این مواد با هم تفاوت دارند. اما در همه مردم دنیا یک چیز مشترک هست و آن هم نوشیدنی های مصرفی در بین آنهاست. تقریبا همه مردم روزانه مقدار زیادی نوشیدنی مصرف می کنند که به غیر از آب، قهوه و چای بیشترین این مایعات را تشکیل می دهند. چای و قهوه دو نوشیدنی هستند که از دیرباز در بین مردم جهان شناخته شده بوده و بر حسب فرهنگ و ذائقه از انواع آن استفاده میشده است امروزه مصرف چای، یکی از اجزای جدایی ناپذیر زندگی عادی مردم در ایران است. اما سابقه مصرف چای در ایران، کمتر از دو قرن است.
با این حال، برخی معتقدند که پیشینه مصرف چای در ایران به سده دوم میلادی میرسد و برخی از جهانگردان از چایخانههایی سخن گفتهاند که بزرگان و توانگران در آن جا جمع میشدند و چای مینوشیدند.. درخت چای که اصل آن از چین است و اول به عنوان دارو مصرف میشد ولی از قرن 6 میلاد به بعد در چین به عنوان آشامیدنی و برای رفع تشنگی و خستگی مورد استفاده قرار گرفته است. شناسایی چای در اروپا تقریبا از اوایل قرن 17 شروع شد وبه تدریج در ممالک هلند ، آلمان ، فرانسه ، انگلستان ، روسیه و بالاخره در 1690 در ممالک متحده آمریکایی شمالی مصرف آن رواج گرفت.
از نظر کاشت و مصرف چای چین اولین محلی است که این گیاه در آنجا کاشته شده و به مصرف رسیده است و از این کشور به سایر نقاط برده شده است. برگ درخت چای از نظر اقتصادی و بهره برداری قسمت اصلی این گیاه را تشکیل میدهد. در این مقاله تلاش شده است با استفاده از کشت گلخانه ای گیاه چای و تنظیم نور دهی این گیاه مخصوصا در سه هفته قبل از برداشت برگه های چای ، پودر چای سبز را برای اولین بار از این طریق در ایران تولید نماییم .
مقدمه
هر گیاهی برای داشتن رشد مطلوب نیاز به شرایط خاصی از نظر شدت نور، دمای روز و شب، میزان رطوبت نسبی هوا و رطوبت خاک دارد. گلخانه یاgreenhouse ، به ساختمانی با اسکلت چوبی یا فلزی و با شرایط تحت کنترل - دما، رطوبت، نور، دیاکسیدکربن و - … اطلاق میشود که با مواد شفاف - شیشه یا پلاستیک - به منظور عبور نور طبیعی جهت رشد و نمو گیاهان پوشانده شده است.
-1-1در احداث گلخانهها و ایجاد گلخانه باید به عوامل متعددی توجه شود:
-1تأمین نور مورد نیاز. مهمترین عامل نور است. تأمین نور برای گیاهان گلخانهای بسیار مهم است. در روزهای ابری و زمستانی و در مناطقی که مقدار نور کمتر است از نورهای مصنوعی استفاده می کنند. گلخانهها باید در جهتی ساخته شوند که نورگیر باشند. اسکلت و پوشش گلخانه نیز باید طوری طراحی و ساخته شود که نور کافی به گیاه برسد. در روزهای پرنور تابستان نیز با کشیدن حصیر یا توریهای تیرهرنگ یا پاشیدنگِل و رنگهای قابل شستشو روی پوشش گلخانه باید مانع از نفوذ نور اضافی به گلخانه شد.
-2تأمین حرارت. تأمین دمای مناسب برای رشد و نمو گیاه به خصوص در روزهای سرد و ابری زمستان بسیار لازم است. پوشش گلخانه باید از جنسی انتخاب شود که کمترین تلفات گرما را داشته باشد. گاهی از پوششهای دو لایه برای کاهش تلفات گرما استفاده میشود. البته در مواقعی از سال - روزهای گرم تابستان - نیاز به کاهش دمای گلخانه وجود دارد و باید عملیات خنکسازی انجام گیرد. بهترین نوع سوخت برای وسایل گرمازا و سرمازا، گاز است .
-3تأمین دیاکسیدکربن. دیاکسیدکربن یکی از فاکتورهای ضروری در عمل فتوسنتز میباشد. افزایش غلظت دیاکسیدکربن به صورت مصنوعی در محیط گلخانه باعث رشد مطلوب گیاه، زودرسی محصول و افزایش کیفیت و کمیت آن میشود.
-4تأمین رطوبت کافی. هوای گلخانه ممکن است خیلی خشک و یا خیلی مرطوب باشد که در حالت خشک باید مرطوب شده - با تجهیزات رطوبتساز - و در حالت خیلی مرطوب باید رطوبتزدایی شود - با انجام عمل تهویه - .
-5استفاده از خاک مناسب. در گلخانه بهتر است از خاک های سبک استفاده نمود یعنی خاک باید دارای زهکشی مناسب باشد. قبل از آغاز کشت ابتدا باید خاک آزمایش شود تا از لحاظ اسیدیته، شوری و عناصر غذایی و معدنی موجود در آن اطمینان حاصل گردد و در صورت نیاز اقدام به عملیات اصلاحی و کوددهی شود.
-1-2خاک مناسب چای بوته چای گیاهی است فرار از آهک بنابراین از نظر واکنش شیمیایی چای را باید در خاکهای ترش - اسیدی - کاشت. حد اسیدیته خاک برای این محصول در حدود 5,5 است و هر گاه PH از این مقدار تجاوز کرد و یا کمتر شد باید با وسایل مناسب میزان اسید خاک را به 5,5 رساند. هر گاه اسیدی خاک زیادتر از این مقدار شد با دادن کودهای قلیایی و یا مخلوط کردن آهک به مقدار مناسب میزان اسیدی خاک را اصلاح میکنند.
-1-3کود دهی چای کودهای ازته نشین بیش از هر نوع کود دیگر مورد استفاده قرار میگیرد علاوه بر کودهای ازته ، کلیه املاح ازت و فسفر و پتاس نیز برای تقویت گیاه لازم میباشد و یکی دیگر از کودهایی که از نظر قیمت نسبتا ارزان است و از نظر اصلاح خواص فیزیکی و شیمیایی زمین نیز مورد توجه میباشند کود سبز است. کود سبز علاوه بر اینکه تولید هوموس کرده و مقدار قابل توجهی ازت به زمین میدهد همچنین در فصل تابستان که تابش و حرارت آفتاب زیاد است برگ بوتههای چای را از سوختن در مقابل آفتاب حفظ میکند.
-1-4درجه حرارت محیط فتوسنتز خالص برگ چایمرتباً با افزایش درجه حرارت ، تا حد 35درجه سانتی گراد بالا می رود و سپسشدیداً کاهش می یابد و هنگامی که درجه حرارت برگ به 40درجه سانتی گراد برسد متوقف می شود. دمای خاک نیز در بسیاری از موارد برای زندگی گیاهی اهمیتی زیادتر از دمای هوا دارد ثابت گردیده است درجه حرارت خاک بر میزان رشد چای و در نتیجه میزان باردهی بوته های چای تأثیر دارد . دمای مطلوب خاک در محدوده ریشه تغذیه کننده 20-25درجه سانتی گراد می باشد
1-5 -رطوبت نسبی رطوبت هوا هر چقدر بیشتر باشد ، رشد برگها سریع تر و میزان محصول بیشتر خواهد شد . رطوبت نسبی هوا حداقل باید 65 الی 70 درصد و حداکثر 90 الی 95 درصد باشد تا بوته ها از رشد بهتری برخوردار گردند.
-1-6خاک مناسب برای کشت چای چای خاکهای سبک - درصد شن بالا - و سرشار از مواد آلی را ترجیح می دهد و به رطوبت خاک نیاز فراوان داشته و در عین حال نفوذ پذیری و زهکشی مناسب حائز اهمیت است در ضمن ، چای گیاهی است اسیددوست ، به خاکهای اسیدی نیاز فراوان دارد و در PH 5/5-5/4 بیشترین رشد را دارد .
-2روش تهیه چای سبز در گلخانه:
سه تا چهار هفته قبل از برداشت ، نور گلخانه را کم میکنیم به طوریکه برگه های چای در سایه قرار بگیرند . پوشاندن برگ ها باعث می شود تا برگ های چای میزان کلروفیل و آمینو اسید ال تیانین بیشتری را تولید نماید.
-3خصوصیات چای سبز گلخانه ای:
میزان آنتی اکسیدان در واحد گرم موجود در چای سبزگلخانه ای بیشتر از هر نوع سبزی یا میوه دیگری است. ای جی سی جی - اپی گالو کاتچین گالات - نوعی از آنتی اکسیدان است که در چای گلخانه ای به وفور یافت می شود که متعلق به دسته ی کاتچین ها می باشد. کاتچین ها از تشکیل رادیکال های آزاد در بدن جلوگیری می کنند و بدین وسیله از سلول ها و ملکول ها در مقابل بیماری ها محافظت می نمایند و در نتیجه باعث سلامت شما می شود.