بخشی از مقاله
چکیده
امروزه اهمیت همکاری و تعاملات اجتماعی در یک جامعه دانش بنیان رو به افزایش می باشد. اینترنت، تکنولوژی های ارتباطی مرتبط با آن، برنامه های کامپیوتری اجتماعی یا مجموعه نرم افزار های جامع، کاملاً به کاهش موانع رسمی ارتباطی کمک می کند و امکانات جدیدی را جهت بکارگیری انواع مختلف اقدامات همکاری و تسهیم دانش برای سازمان ها بوجود آورده است. هدف این مقاله بحث درباره این است که چگونه فرآیند تسهیم دانش می تواند از طریق تکنولوژیهای همکاری و وب2، ارتقا و شدت یابد.
مقدمه
اقتصاد دانشی با افزایش نقش دانش به عنوان یک عامل تولیدی و تاثیر آن بر مهارتها، یادگیری سازمانی و خلاقیت شناخته شده که باعث افزایش قابل توجهی در خلق و تدوین دانش می شود .[1] تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات1 به طور فزاینده ای علاقمند به انتشار دانش از طریق مهندسی مجدد وکاهش سرمایه گذاری لازم برای کمیت دانش موجود می باشد. برنامه های رایانه ای اجتماعی یا نرم افزارهای گروهی جامع کمک شایانی در کاهش موانع رسمی ارتباطات می نمایند،
و برای پیاده سازی انواع مختلفی از شیوه های همکاری درراستای افزایش خلق و به اشتراک گذاری دانش، فرصتهای جدیدی را برای سازمان بوجود میآورد. اینترنت، شبکه جهانی وب2 و برنامه های کامپیوتری اجتماعی، راه های ارتباطی و همکاری را افزایش می دهند. توانایی رو به رشد قابلیت به اشتراک گذاری سریع و آسان دانش و اطلاعات در مقیاس جهانی ارزشهای جدیدی برای جامعه به ارمغان آورد. بسیاری از این فناوری ها باعث پیشرفت جامعه دانشی می شود که در آن افراد، بسیار با هم در ارتباط بوده و اعمال و گفتارها و مبادلات به طور فزاینده ای به چشم اندازهای دیجیتالی وصل شده اند .[2]
به اشتراک گذاری دانش
به اشتراک گذاری دانش مهمترین جنبه در فرآیند مدیریت دانش است، چرا که اکثریت قریب به اتفاق طرح های مدیریت دانش به آن بستگی دارد. به اشتراک گذاری دانش را می توان به صورت هل دادن3 یا کشیدن4 توصیف نمود. حالت دوم - کشیدن - زمانی شکل می می گردد که کارگر دانشی فعالانه به دنبال منابع اطلاعاتی است - برای مثال، تحقیق کتابخانه ای، به دنبال متخصص یا همکار بودن - ، در حالیکه هل دادن دانش زمانی رخ می دهدکه دانش - روزنامه ها، انتشارات ناخواسته و غیره - به سمت کاربر هل داده شود .[3]
هدف از به اشتراک گذاری دانش می تواند تولید دانش جدید از طریق ترکیب متفاوت دانش موجود یا بهره برداری بهتر از دانش فعلی باشد. روند به اشتراک گذاری دانش، شامل فرآیندهایی است که دانش بین منبع دانش و دریافت کننده آن در انتقال است. تلاش موفقیت آمیز به اشتراک گذاری دانش نیازمند توجه بیش از صرفا انتقال دانش خاصی است. در عوض، بسیاری از فعالیتهایی که انجام می پذیرد نیازمند تمرکز بر ساختار و اجرای توالی ترتیبات به نحوی است.
که پلی مابین مشکلات موجود و روابط بالقوه ایجاد کرده، شکل و موقعیت دانش را جهت حصول اطمینان از انتقال کامل آن بررسی کند .[4] یکی از جنبه های مرتبط با به اشتراک گذاری دانش این است که جستجو کننده دانش با ارائه دهنده دانش بایستی در ارتباط باشد و ارائه دهنده تمایل داشته باشد که دانش خود را با جستجو کننده دانش به اشتراک بگذارد. جستجوو درخواست اطلاعات از دیگران در سازمان ممکن است به عنوان اعتراف به جهل در یک موضوع معین در نظر گرفته شود. لذا جهت غلبه بر این موانع و بهره بردن از این تلاشها، تسهیل و توانمند سازی دانش ضمنی فرد به فرد دارای اهمیت است. [5]
به اشتراک گذاری دانش ضمنی یکی از فازهای مدل SECI نوناکا و تاکوچی است - شکل . - 1 این مدل چگونگی تبدیل دانش از طریق یک فرآیند تکرار شونده و مارپیچی از مراحل اجتماعی شدن، بیرونی شدن، ترکیب و درونی شدن - SECI - به عنوان ابزاری کارآمد در راستای در دسترس قرار دادن دانش ضمنی افراد درون سازمان جهت ایجاد دانش جدید و سپس اعمال این دانش جدید در فرآیندهای کسب و کار به سمت دستیابی به چشم انداز، اهداف سازمان و استانداردهای را توضیح می دهد. نوناکا و تاکوچی شواهدی را ارائه کرده اند که خلق دانش سازمانی می تواند جهانی گردد، به این معنی که دانش سازمانی نه تنها از مرزهای سازمانهای چندگانه بلکه می تواند از مرزهای جغرافیایی و فرهنگی نیز بگذرد .[6] جهت تسهیل به اشتراک گذاری دانش، مدیریت دانش بایستی نیازهای کاربران و همچنین پیچیدگی ها و مشکلات بالقوه را به وسیله مدیریت کردن دانش و منابع دانش، درک نماید.
شکل .1 مدل حلزونی مدیریت دانش نوناکا و تاکوچی
فرآیندهای به اشتراک گذاری دانش به روشهای مختلف، در شرایط و موقعیت های گوناگون مفهوم سازی می شود. در جوامع کاری، افراد با رفتارها و اقدامات خاص خود درون یک جامعه نسبتاً پایدار اجتماعی می شوند. در یک مدل انتقالی، افراد احتمالاً با یک هدف آشکار و واضح انتقال دانش به دیگران بر مبنای کار - وظیفه - یا از طریق چرخش کارکنان گردهم می آیند. در مدل یکپارچه تعاملی کارشناسان با سوابق و تجارب مختلف برای حل مشکلات، برنامه ریزی و کار با یکدیگر دور هم جمع می شوند. هر فرد مجموعه ای از دانش و تجربه به همراه دارد که برای راه حل های خلاقانه مورد نیاز است .[7] به اشتراک گذاری دانش در سطوح مختلف سازمانی، در داخل و بین کارکردهای کسب و کار، در رویکردهای رسمی و غیررسمی و در دو روش اصلی تفویض ضمنی و آشکارا رخ می دهد .[8]
محرک های به اشتراک گذاری دانش
تحقیقات نشان می دهد که بسته به زمینه، محرک به اشتراک گذاری دانش می تواند بر موضوعات مختلفی متمرکز شود. محیط همکاری5 به اشتراک گذاری دانش درون تیم برای انجام وظایف خاص پروژه مهم هستند. برای مثال ترکانی و سوزا یک پژوهش تجربی در فاکتورگیری مجدد فعالیتها در یک سازمان فعال نرم افزاری که به روش تشریک مساعی انجام شد را ارائه دادند .[5] اشتراک دانش در یک محیط همکاری و درون یک گروه ممکن است بسیارکارآمد و موثر بوده و برای اعضا ارزش افزوده ایجاد نماید به گونه ای که اعضا دانش جدید را از طریق بحث های مشترک، شرکت در پروژه های مشابه، با تأمل در پژوهش، آوردن کارشناسان جهت مشاوره با تیم و حضور باهم در فعالیت ها کسب می کنند.
افراد به نیابت گروه دانش را به اشتراک می گذارند، بعنوان مثال از طریق گسترش معلومات سایرین در یک محیط و چهارچوب بین رشته ای. این چنین بین رشته هایی میتواند در یک واحد سازمانی رخ دهند که از محدوده های سنتی گذر می کند. بعنوان مثالی از اشتراک دانش می توان به برگزاری کلاسها یا دیدار از لابراتورها برای کسب تخصص در یک برنامه نرم افزاری یا روش تحقیق در یک گروه اشاره کرد.
میان رشته ای6 ترویج به اشتراک گذاری دانش ممکن است شامل خواندن در مورد محتوا، انجام پژوهش پس زمینه برای به دست آوردن دانش در فضاهای عمومی جدید و یا یادگیری با هدف آموزش دیگران در گروه باشد . [9,10] تعصبات و تصورات در مورد افراد به دلیل وجود عواملی همچون سن، ویزگیها و دسیپلین و غیره نیز ممکن است بر تمایلات دیگران برای به اشتراک گذاشتن دانش و یا اینکه چه کسی با چه کسی کار کند، تاثیر بگذارد. برای صحبت کردن در این خصوص نیاز به درک قوی از شیوه های معمول مانند جمع آوری و تجزیه وتحلیل داده ها و ارائه ادعاهای مناسب، و همچنین توانایی برای تفکر انتزاعی و دارابودن مهارت های فراشناختی درخصوص نحوه ترکیب کردن دسته وسیعی از تلاشهای میان رشته ای است که ممکن است اقدامات فعلی فرد را به چالش کشیده یا مجددا تعریف نماید .[10]
شبکه های فردی و سازمانی شبکه های فردی و سازمانی نقش مهمی را در به اشتراک گذاری دانش ایفا می کنند. به اشتراک گذاری دانش با نوعی از شبکه های شخصی یا مجازی تسهیل می شود. بدون این شبکه ها هیچ فرصتی برای به اشتراک گذاری دانش وجود ندارد. شبکه ها را با جلسات رسمی یا غیررسمی و رو در رو و یا از طریق آخرین رویکرد، توسط ساختارهای فیزیکی که امکانات اتاقک های فردی را نمی دهد، اما بر فضاه ای شفاف جمعی تاکید می کند می توان حفظ کرد. فن آوری های همکاری 7 تلفیق تکنولوژی صحیح همکاری و برنامه های وب2 محرک تسهیم دانش است.
چندین ابعاد تکنولوژیکی وجود دارد که اشتراک دانش را در بر میگیرند از قبیل تکنولوژی هوشمند تجاری، تکنولوژیهای همکاری، تکنولوژیهای یادگیری توزیعی، فن آوری کشف دانش، فن آوری نقشه دانش، فن آوری های امنیتی و تکنولوژیهای وب.[8] 2 این تکنولوژیها امکان ارتقا به اشتراک گذاری دانش را از طریق همکاری در زمان و مکان های مختلف فراهم می سازند. تکنولوژیهای همکاری قابلیت های موثر درخصوص ارتباطات و حل مشکلات گروهی را بهبود می بخشند،
اما مفید ترین آن تشویق نوآوری در سطح فردی و سازمانی است. بعنوان مثال، نوع همکاری که در رسانه های اجتماعی از آن پشتیبانی می شود انواع مختلفی از ارتباطات از قبیل نظرات رشته ای، پیامهای فوری و بحث ها را ارائه می دهد. انواع ر وشهای همکاری عبارتند از: ایمیل، پیام رسان فوری، تلفن، ارتیاط چهره به چهره، ویدئو کنفرانس، یک جا قرار گرفتن تیم های پروژه، و ابزارهای همکاری. ما ادعا می کنیم که فرایندهای اشتراک دانش را با استفاده از تکنولوژیهای همکاری و و برنامه های کاربردی وب2 و در محیط همکاری داخلی می توان شدت بخشید. یادگیری 82/0 یادگیری2/0 می تواند سازمانها را فعالتر، انعطاف پذیر و بازتر نماید، همچنین می تواند سازمانها را در منعکس شونده بودن و ارزیابی منتقدانه و بازنگری در استراتژیهای همکاری، یاری دهد .[11] سازمانها - آموزشی و تحصیلی - باید اطمینان حاصل نمایند که زیر
