بخشی از مقاله
چکیده
حسابرسی عملکرد می تواندنقش موثري درشناسایی فرصتهاي بهبودعملیات وارائه پیشنهادهاي عملی وسازنده ایفاکند وهمچنین این نوع حسابرسی نوعی فعالیت مبتنی بر اطلاعات است که به ارزیابی و تحلیل عملکرد برنامه ها و خدمات عمومی دولت می پردازد و نیازمند مهارت خلاق و تحلیلی است. در حسابرسی عملکرد می توان هم از فنون متعدد تحلیلی و گرد آوري اطلاعات کمک گرفت و هم از تجزیه و تحلیل مالی و اقتصادي اطلاعات بهرمند شد.
شیوه هاي حسابرسی که از یک حسابرسی به یک حسابرسی دیگر متفاوت است، باید طوري انتخاب شوند که تجزیه و تحلیل داده ها و جمع آوري آنها به روش کارا و اثر بخش فراهم شود. بعضی از روشهاي تحلیلی متداول مورد استفاده از قبیل نسبتهاي مقایسه اي، تحلیل رگرسیون، کد گذاري و تلخیص داده ها، شاخص پراکندگی اطلاعات، شاخص تمایل مرکزي ، تحلیل هزینه – منفعت، مدل منطقی برنامه و فلوچارت در این مقاله تشریح شده است. همچنین مطالبی اضافی، در باري چگونگی تدوین یافته هاي ارزشمند و توصیه هایی که نتایج منطقی فرآیند حسابرسی عملکرد هستند، نیز در این مقاله ارایه شده است.
- 1 مقدمه:
حسابرسی عملکرد ضمن بررسی توجیه اقتصادي، کارآیی و اثربخشی برنامه هاي دولت و سازمان به سولات زیر پاسخ می دهد؛ آیا داده هاي انتخاب شده متضمن اقتصادي ترین نحوه استفاده از وجوه عمومی است؟ آیا بهترین خدمات ممکن از منابع موجود دریافت شده است؟ آیا اهداف خط مشی بطور کامل تحقق یافته است و اثربخشی ایجاد شده، در نتیجه اجراي خط مشی بوده است؟]٢[چشم اندازها و اهدافی که باید مورد رسیدگی قرار گیرند متفاوت هستند، یعنی موضوع رسیدگی می تواند از یک دستگاه خاصی تا اقداماتی که گستره آن کل دولت است را در بر بگیرد.
[6] حسابرسی عملکرد مبتنی بر تصمیمات متخذه و اهداف تعیین شده توسط قوه مقننه بوده و حیطه اجراي آن ممکن است کل بخش دولتی را فرا گیرد. چرخه حسابرسی عملکرد مشتمل بر چند مرحله است. به طور کلی می توان گفت که این مراحل شامل برنامه ریزي استراتژیک، مرحله مقدماتی، بررسی اصلی و فعالیتهاي پیگیري است. بررسی اصلی باید مطابق با بهترین تکنیکها و متدلوژیهاي کاربردي اجرا شود. به عبارت دیگر هدف بررسی اصلی، تهیه برنامه کاري، اجراي حسابرسی و تهیه گزارش حسابرسی با کیفیت است.[10] حسابرسی عملکرد مبتنی بر انجام یک سري عملیات و شاخصهاي تعریف شده شفاف و یا فرآیندهاي فرعی مجزا و متوالی تعریف شده، نیست.
اجراي حسابرسی عملکرد را می توان هم به عنوان یک فرآیند تحلیلی و هم به عنوان یک فرآیند ارتباطی - تعاملی - مورد توجه قرار داد. در فرآیند تحلیلی، داده ها، گردآوري و تفسیر شده و سپس مورد تحلیل قرار می گیرند، فرآیند تعاملی یا ارتباطی از زمانی شروع می شود که آغاز حسابرسی به واحد مورد رسیدگی اعلام می شود. این فرآیند با پیشرفت حسابرسی، ارزیابی دیدگاهها ، مباحث و یافته هاي مختلف حسابرسی ادامه پیدا کرده و با تهیه گزارش حسابرسی خاتمه می یابد. براي فرآیند تحلیلی سه مرحله می توان در نظر گرفت مرحله اول تحلیلی فکر کردن است.
به عنوان یک حسابرس همیشه به دنبال فرصتی براي اجراي روشهاي تحلیلی باشید و همیشه از خوتان بپرسید چگونه می توانمثلاً - اثبات یک مانده حساب را - به کمک یک روش تحلیلی مناسب انجام داد. بعد از شناسایی روشهاي تحلیلی بالقوه، تیم حسابرسی باید مشخص کند که چه مقدار تلاش صرف آن بکند. روشهاي تحلیلی می توانند ضعیف یا قوي باشند در کل معقول آنست که روش تحلیلی قوي براي موضوعات پر ریسک و با اهمیت طراحی شود و بالعکس روشهاي ضعیف براي موضوعات کم اهمیت، مناسب خواهد بود. یادآوري می نمایم که در حقیقت بعضی مواقع، رسیدگی به مدارك پشتوانه بسیار موثر و سریع تر از طراحی و اجراي یک روش تحلیلی نتیجه می دهد. مرحله آخر، آزمون و ارزیابی نتایج است. زمانیکه نتایج آزمون تحلیلی را ارزیابی می کنید، باید دقت شود که نتایج و تجزیه و تحلیل شما منطقی و قابل دفاع باشند.