بخشی از مقاله
چكيده
نام گذاري سالهاي اخير به عناوين اقتصادي و اقتصاد مقاومتي حاكي از توجه به آن براي مقاومت در برابر توطئه هاي همه جنبه دشمن مخصوصاً در توطئه هاي اقتصادي است، بعد از تلاش و كوشش دراقتصاد مخصوصاً اگر فعاليت هاي اقتصادي به منزله جنگ و دفاع از حيثيت باشد؛ نقش توكل بر خدا بسيار حائز اهميت است . در اين مقاله با استناد به گزيده اي از بيانات مقّام معظم رهبري اهميت اقتصاد مقاومتي روشن و با استناد به آيات قرآن كريم و روايات معصومين عليهم السلام نقش توكل بر خدا را در كنار تلاش و كوشش تبيين مي شود، اهميت توكل و چرايي و آثار آن جايگاه توكل بر خدا در اقتصاد مقاومتي را روشن شده و بي پايه بودن برخي از تكيهگاههاي موهوم ثابت مي گردد و بر اين نكته تأكيد دارد كه تلاش و توكل لازم و ملزوم يكديگرند .
درآمد
از ابتكارات بسيار راهگشاي مقام معظم رهبري حضرت آيت االله العظمي امام خامنه اي نامگذاري سال ها به عناوين مختلف است كه مورد توجه جدي مردم و مسئولات نظام جمهوري اسلام قرار مي گيرد و نامگذاري سال هاي اخير به عناوين اقتصادي كه از درايت، مديريت ، آينده نگري و دشمن شناسي معظم له حكايت دارد، بيانگر اهميت موضوع اقتصاد از سويي و نقشه هاي دشمن براي آسيب زدن به مردم و نظام اسلامي از سوي ديگراست. نامگذاري دو سال اخير به نام »اقتصاد مقاومتي« اهميت اين موضوع را دو چندان مي نمايد.
بيانات مقام معظم رهبري معظم له در پيام نوروزي ١/١/ ٩٥ فرمودند:
»اگر ما بخواهيم مشكل ركود را حل كنيم، مشكل توليد داخلي را حل كنيم، بخواهيم مسأله بيكاري را حل كنيم، بخواهيم گراني را مهار كنيم، علاج همه اينها در مجموع مقاومت اقتصادي و اقتصاد مقاومتي گنجانده شده است، اقتصاد مقاومتي شامل همه اينها است، مي شود با اقتصاد مقاومتي به جنگ بيكاري رفت، مي شود به جنگ ركود رفت، مي شود گراني را مهار كرد، مي شود در مقابل تهديدهاي دشمنان ايستادگي كرد؛ مي شود فرصت هاي بسياري را براي كشور ايجاد كرد و از فرصتها استفاده كرد؛ شرطش اين است كه براي اقتصاد مقاومتي كار و تلاش انجام بگيرد.« بنابراين مقام معظم رهبري »اقتصاد مقاومتي« را ابزاري براي مقابله با جنگ هاي مختلف و ايستادگي در برابر تهديدهاي دشمنان مي دانند.
نيز حضرت آقا در سخنان ديگر نيز با عبارت هاي گوناگون بر اين مطلب تأكيد داشته اند: در تاريخ ١٤/٣/٩٥ در سالگرد رحلت امام خميني - ره - فرمودند: »استقلال اقتصادي تنها با اقتصاد مقاومتي به دست مي آيد« در تاريخ ٢٩/ ٣/ ٩٥ در ديدار جمعي از اساتيد دانشگاه ها فرمودند: »اقتصاد مقاومتي هم عزت ملي است، هم گره گشايي فعلي است« در تاريخ ٣/٦/٩٥ در ديدار اقشار مختلف مردم به مناسبت عيد غدير فرمودند: »ما خودمان را بايستي درست بكنيم، اصلاح كنيم كه از ضعفهاي ما دشمن استفاده نكند، امروز چشم دوخته اند دشمنان ما به نيازها و كمبودها و اختلال هاي اقتصادي داخل كشور، اينكه ما مرتب راجع به مسئله ي اقتصاد، اقتصاد مقاومتي و مانند اينها در اين چند سال، مرتب، اول سال، وسط سال، آخر سال مي گوييم، تكرار مي كنيم، به خاطر اين است كه دشمن به اين نقطه ي خاص توجه كرده است، ]مي خواهند[ اقتصاد كشور را خراب كنند، وضع مردم بد باشد ، جيب مردم خالي بشود، امكانات مردم كم بشود، پول مردم بي ارزش بشود، قدرت خريدشان كم بشود ناراضي بشوند.
هدف اين است، مردم را از اسلام و از نظام اسلامي ناراضي كنند، اين هدف دشمن است، لذا روي اقتصاد تكيه مي كنند، براي اينكه وضع مردم خراب بشود تا به خاطر خرابي وضع، از اسلام و از نظام اسلامي منصرف بشوند، خوب اين وظيفه كيست كه در مقابل اين وضعيت ايستادگي كند؟ وظيفه همه؛ وظيفه دولت هستف وظيفه مجلس هست، وظيفه مسئولين گوناگون هست، وظيفه آحاد مردم هست.
همه وظيفه داريم بايد انجام بدهيم.« و در تاريخ ٢٦/٨/٩٥ در ديدار مردم اصفهان فرمودند: »امروزيكي از چيزهاييي كه از لحاظ عملي مهم است، مسأله اقتصاد است، دشمن روي اقتصاد كشور ما متمركز شده، از نظر دشمن اقتصاد كشور يك نقطه ضعفي است كه ]او[ مي تواند با تكيه برآن نقطه ضعف، مفاسد سوء خودش را در مورد كشور عزيز ما و در مورد جمهوري اسلامي اعمال بكند؛ بايد روي اقتصاد ]كاركرد[ من گفتم اقتصاد مقاومتي، يعني اقتصادي كه از درون مي جوشد و احتياج ما را به ديگران كم مي كند و استحكام كشور را در مقابل تكانه هاي خارجي افزايش مي دهد، اين معناي اقتصاد مقاومتي است.
« و در تاريخ ٣/١/١٣٩٦ فرمودند: »بنده شعارهاي اقتصادي را در اين دوسه سال اخير بر جسته كرده ام براي اينكه احساس كردم دشمن از اين ناحيه مي خواهد ضربه بزند به اين مجموعه عظيم ملّي....« در مجموعه سخنان مقام معظم رهبري پيرامون اقتصاد مقاومتي كليد واژگان »جنگ«، »دشمن«، »تهديد«، »ايستادگي«، مقاومت« و »اقتصاد« از همه واژگاه ديگر بيشتر جلوه دارند و گوياي اين حقيقت است كه اقتصاد مقاومتي، اصطلاحي است كه رهبر معظم انقلاب در برابر جنگ اقتصادي دشمن مطرح كرده اند.
اصولاً اصطلاح اقتصاد مقاومتي در برابر وضعيت جنگي تعريف شده است؛ يعني زماني كه دشمنان از همه حربه ها براي به زانود در آوردن جامعه اسلامي بهره مي گيرد و با تحريم اقتصادي و مانند آن مي كوشند تا جامعه را تضعيف كرده و آن را شكست دهند، در حققت اقتصاد مقاومتي به اقتصادي گفته مي شود كه براي شرايط سخت جنگي و هجوم دشمنان به جامعه اسلامي سامان مي يابد.
از نظر آموزه هاي ديني در چنين حالتي كه دشمن با تمام توان به ميدان آمده و تنها راه رسيدن به اهداف خود را جنگ اقتصادي مي داند و بارها بر آن اذعان داشته، بهترين وسيله مقاومت همان »اقتصاد مقاومتي« است كه مهمترين دغدغه مقام معظم رهبري است، كه ضمن انجام تمام سازو كارهاي آن بايد از خداوند متعال استمداد جست و نمي توان نقش امدادهاي الهي را در اقتصاد، بويژه اقتصاد مقاومتي كه دفاعي همه جانبه در برابر جنگي نا برابراست ناديده گرفت، و البته لازمه اين امر تقويت ايمان به خدا و توكل بر ذات لا يزال هستي بخش است. بنابراين در اين مقاله نقش توكل برخدا در اقتصاد مقاومتي را با توجه به آيات قرآن كريم و احاديث معصومين عليهم السلام بررسي مي كنيم.