بخشی از مقاله
چکیده:
همه ی سازمان ها برای بقاء نیازمند اندیشه های نو و نظرات بدیع و تازه اند. افکار و نظرات جدید همچون روحی در کالبد سازمان دمیده می شود و آن را از نیستی و فنا نجات می دهد. در عصر ما برای بقاء و پیشرفت و حتی حفظ وضع موجود، باید جریان نوجوئی و نوع آوری را در سازمان تداوم بخشید تا از رکود و نابودی آن جلوگیری شود. برای آن که بتوان در دنیای متلاطم و متغیر امروز به حیات ادامه داد باید به نوع آوری و خلاقیت روی آورد و ضمن شناخت تغییرات و تحولات محیط برای رویارویی با آن ها پاسخ های بدیع و تازه تدارک دید و همواره تأثیر پذیری از این تحولات بر آن ها تأثیر نهاد و بدان ها شکل دلخواه داد - الوانی, . - 1374× مقاله حاضر ضمن بررسی رابطه بین خلاقیت، نوع آوری و کارآفرینی به بررسی جایگاه آن ها در ایران می پردازد.
کلید واژه ها: خلاقیت, نوع آوری,کارآفرینی
مقدمه
شومپیتر معتقد است خلاقیت روحی است که در کارآفرینی دمیده می شود و نوع آوری فرآیند کارآفرینی است. از زمانی که یک ایده در ذهن خلاق یک فرد پیدا می شود تا هنگامی که این ایده به اجرا در می آید و به کارآفرینی ختم می شود، عوامل مختلفی ایفای نقش کرده و باعث تحقق ایده می شوند - نظری, . - 1391 توسعه و پیشرفت هر جامعه مرهون نیروی انسانی است که بتواند نیازهای مردم جامعه را بشناسد و در آن راستا ایده های جدیدی خلق نموده و سپس آن را در قالب کالا یا خدمت به مردم جامعه ارائه نماید. این نیروی انسانی در دنیای امروز به کارآفرین مشهور است. این افراد در کنار رفع نیاز های عمومی جامعه، مشکل اساسی جوامع در حال توسعه که معضل بیکاری است، را نیز تا حد زیادی مرتفع می نماید. بیکاری یکی از معضلات اساسی کشور های در حال توسعه از جمله ایران است و این معضل بغرنج تر می شود با ظهور بیکاران تحصیل کرده، فارغ التحصیلان دانشگاهی که منتظر بخدمت گرفته شدن هستند و به کارآفرینی و ایجاد اشتغال فکر نمی کنند. - نظری, اصول و مبانی کارآفرینی, . - 1391سوالاتی که در این جا شکل می گیرد این است که: - 1 جایگاه کارآفرینی در کشور ما کجاست؟ - 2 نقش خلاقیت و نوآوری در کارآفرینی چیست؟ - 3 راهکارهای بهبود کارآفرینی چیست؟
خلاقیت
خلاقیت یعنی رهایی از عادت های ذهنی. خلاقیت یعنی نگاهی متفاوت به پدیده هایی که دیگر مردم نیز به آن ها می نگرند. خلاقیت یعنی فرایند تغییر، توسعه و تکامل در سازمان بندی حیات ذهنی. واژه های زیر در بین عموم مردم به یک معنا به کار می روند. در حالی که هر کدام تعریف و کاربرد جداگانه ای دارند:
ابتکار: فرایند ایجاد هر چیز جدیدی که قبلاً وجود نداشته است.
خلاقیت: فرایند ایجاد هر چیز جدید و با ارزش
نوع آوری= خلاقیت+ تجاری کردن
ایده خلاقیت نوع آوری
اختراع: هرگاه ایده ی جدیدی از ذهن مخترع به طرح تبدیل یا نمونه ای از آن ساخته شود.
تازگی: بیشتر بعد زمان را مطرح می کند. هر چیز تازه ای خلاقیت نیست، اما هر خلاقیتی چیز تازه ای در خود دارد. خلاقیت به عنوان جوهره ی کارآفرینی شناخته شده است و شومپیتر کارآفرینی را » تخریب خلاق« تعریف می کند. جدول 3 بیانگر تفاوت افراد ایده پرداز، خلاق - مخترع - ، نوع آور و کارآفرین است:یکی از ویژگی های ممتاز در انسان، قدرت یادگیری وخلاقیت اوست. انسان، انسان نمی شود مگر بر اثر قدرت یادگیری و تأثیر تعلیم و تربیت، ظرفیت خلاقیت در انسان نامحدود است و در طول حیات او همواره در حال یادگیری است.
البته خلاقیت مثل هوش، حافظه و تفکر فرایندی پویاست که با استفاده از متد های مختلف می توان به آموزش، رشد، تقویت و توسعه آن پرداخت. اندازه گیری خلاقیت و روش های پرورش آن از پنجاه سال قبل شروع شده؛ البته در طول تاریخ همواره خلاقیت در میان دانشمندان و کاشفان، هنرمندان و نویسندگان و مخترعان وجود داشته است. روانشناسان کم کم دریافته اند که هوش و خلاقیت مترادف نیستند و خلاقیت را نمی توان با آزمون های هوشی اندازه گرفت و سنجید. اولین بار در سال 1951 ترستون به این امر پی برد که چگونه برخی از افراد کم هوش در انجام بعضی از امور موفقند. او ملاحظه کرد که افراد خلاق با نگرشی انتقادی به مسائل نگاه می کنند و راه حل های خلاق احتمالاً زمانی که فرد در حال استراحت است پیدا می شود.
متأسفانه در نظام آموزشی ایران پرورش خلاقیت جایگاهی خاص ندارد و به رشد آن توجه نمی شود. بیشتر معلمان قالبی فکر و عمل کردن را به دانش آموزان یاد داده و تقویت می کنند. شاکله کتب قریبا در طول چهل سال گذشته یکنواخت بوده است و این مبانی را از ترجمه کتب کشورهای اروپایی برداشت کردهاند. محدودیتهای موجود در فعالیتهای علمی در مراکز آموزشگاهی اعم از مدارس یا دانشگاهها به شکلی که کشف و تقویت استعدادهای درخشان بسیار محدود و آهسته حرکت میکند اتفاق میافتد. تفکر یکنواخت علمی در کلاسهای درسی در سطوح مختلف تا آنجا که دانشآموزان و دانشجویان در روز اول کلاس به فکر سوالات امتحان هستند، شکل امتحانات چهار جوابی، سوالات و پاسخهای قالبی و یکنواخت حتی بازیهای کلاسی و مدرسهای در خانه و مدرسه خلاقیت فرزندان ما را محدود کرده است.تازه چند سال است که تکنولوژی آموزشی از طریق مرکز رشد در تولید اسباب بازیهای علمی اتفاق میافتد که این حرکتی میمون و فرخنده است.
