بخشی از مقاله
چکیده فارسی
دامنه حضور فناوری زیستی در زندگی روزمره جوامع انسانی در حال گسﱰش روز افزون می باشد. با توجه به طبیعت این فناوری تاثیر بلامنازع آن در اقتصاد، ﳏیط زیست، ﲠداشت و سلامت انسان بدون تردید یک نقش مثبت خواهد بود. با این وجود ﳘانند هر فناوری نوین، این فناوری می تواند به صورت بالقوه برای حیات انسان و ﳏیط زیست خطر آفرین باشد. زیرا دستکاری در ژنوم موجودات می تواند به تغییراتی منتج شود که با ساختار حیات متناقض باشد.البته این موضوع می تواند در حد یک احتمال باقی مانده یا به وضعیتی منجر شود که دامنه این قبیل دخالت ها را ﳏدود تر ﳕاید.
ﲝث و جدل موجود در جوامع توسعه یافته بر سر استفاده یا ﳑنوعیت استفاده از ﳏصولات GM به صورت روز افزونی در حال گسﱰش می باشد. جریان حاضر در کشورهای توسعه یافته در مورد این پدیده منجر به برچسب گذاری اجباری ﳏصولات GM شده است. در ایران ظاهرا ﳏصولات GM نیز برای ورود به کشور بایستی به تصویب رسیده و با ﳎوز وارد شوند. بررسی فوق یک اقدام اولیه جهت ارزیابی مصرف ﳏصولات GM در کشور می باشد. با استفاده از پرایمرهای 35 Sاز چند ﳕونه دان مصرفی طیور صنعتی برای شناسایی مولکولی ﳏصولات GM به روشPCR استفاده گردید. در تست اﳒام شده بر روی چند ﳕونه دان باند مورد انتظار با اندازه 194 جفت باز مشاهده گردید. ضروری است هویت این آمپلیکون از طریق توالی یابی دقیقا مشخص گردد.
کلمات کلیدی: GM Foods
مقدمه
دامنه حضور فناوری زیستی در زندگی روزمره جوامع انسانی در حال گسﱰش روز افزون می باشد . با توجه به طبیعت این فناوری تاثیر بلامنازع آن در اقتصاد، ﳏیط زیست، ﲠداشت و سلامت انسان بدون تردید یک نقش مثبت خواهد بود. گونه های جدید گیاهی، جانوری و میکروبی ﲠره وری بیشﱰ وﲠﱰ ازمنابع طبیعی را میسر ساخته است. سویا،ذرت،کتان ،کانولا و سیب زمینی بیشﱰین ﳏصولات - %82 - GM از کل ﳏصولات GM در سال 2000 را شامل می شود - هستند. تشخیص مناسب غذاهای دست کاری شده ژنتیکی - GM - توسط روش های مولکولی و ایمونولوژیک میسر می باشد. در این رابطه بسته به پروموتور مورد استفاده در تکوین آن گیاه دستکاری شده ازپرایمرهای ﳐصوص آن پروموتور بدین منظور استفاده میشود. در این ارتباط عمدتا از چهار جفت پرایمر 35s، EPSPS، LET و NOS، که قادر به شناسایی و هیﱪیداسیون با توالی های مکمل خود که در قالب پروموتور در ساختار ژنتیکی گیاه دستکاری شده ادغام شده اند، می باشند در تشخیص مولکولی غذاهای GM مورد استفاده واقع می شوند.
مواد وروش کار:
در این بررسی به منظور استخراج DNA از کیت ﳐصوص استخراج DNA از ﳏصولات دست ورزی شده ژنتیکی گیاهی ﳏصول شرکت Bioneer کره جنوبی استفاده گردید. مراحل استخراج DNA بدین صورت بود که 20-40mg دان آماده طیور با استفاده از ازت مایع به خوبی پودر شد، و بر اساس دستورالعمل کیت رفتار شد. سپس PCR با استفاده از پرایمر 35S اﳒام شد. آزمایش PCR درحجم 25 مایکرولیﱰ مشتمل بر مواد ذیل صورت گرفت: 2 مایکرولیﱰ از DNA الگو، 2 / 5 مایکرولیﱰ بافر - 10x - PCR، 0/5 مایکرولیﱰ - mM10 - dNTPs، یک مایکرولیﱰ کلرور منیزیوم - 50mM - ، پرایمر رفت و برگشت هر یک به میزان یک مایکرولیﱰ - ده پیکومول - و آنزیم Taq پلیمراز به میزان یک واحد بین اﳌللی . هنایتا 5μl از امپلیکون در ژل آگاروز %2 با ولتاژ 90 ولت به مدت یک ساعت الکﱰوفورز شده و پس از رنگ آمیزی با اتیدیوم بروماید با غلظت 0/5 میکرو گرم درمیلی لیﱰ به روش post-staining، نتایج ﲢت اشعه UV ملاحظه و توسط دستگاه مستند سازی ژل - Gel Documentation Apparatus - ثبت گردید. توالی هدف، توالی نوکلئوتیدها، اندازه ﳏصول و برنامه ترموسایکلر در جدول 1 آمده است.
نتایج و ﲝث
آنالیز نتایج PCR حضور باند مورد انتظار با اندازه 194 جفت باز راتایید ﳕود.در این مطالعه بر اساس منابع منتشره پرایمرهای 35S کهاختصاصی پروموتوری به ﳘین نام - 35 s promoter - می باشند، جهت اﳒام آزمایشPCR مورد استفاده قرار گرفتند. این پروموتور از ﲨله پروموتورهایی است که به فراوانی در تکوین ﳏصولات GM به کار گرفته شده اند. در یک بررسیدر سال 1997 مشخص گردید که تعداد22 ﳏصول GM از 28 ﳏصول واجد این ژن می باشند. اگر چه مصرف یا عدم مصرف غذاهای دست ورزی شده ژنتیکی در دنیااز ﳐالفان و موافقان متعددی برخوردار می باشند، ولی با توجه به روند توسعه این فناوری می توان پیش بینی ﳕود که دامنه تکوین و توسعه این ﳏصولات و راه یابی آهنا به اکوسیستم اجتناب ناپذیر است. کشور ایران نیز ﳕی تواند از این پروسه جدا باشد.
آن چه که مورد انتظار می باشد این است که ﲤامی فعالیت های اﳒام شده یا در دست اﳒام باید کاملا شفاف و روشن باشند. متولیان ﲠداشت انسان و دام نیز در این راستا واجدسیاست های تدوین شده بوده و از ورود یا مصرف این قبیل ﳏصولات آگاهی کافی را داشت باشند و سیاست مدونی را در رابطه با صدور ﳎوز چه برای تولید و چه برای واردات اﲣاذ ﳕایند. در صورت تایید مصرف هر یک از این مواد می بایست مصرف کننده با مطالعه برچسب ﳏصول بداند که ﳏصول مورد خریداری GM می باشد . به عنوان مثال در کشور سوئیس غذاهایی که بیشﱰ از %1 حاوی ﳏصولات GM می باشند قانونا بایستی واجد برچسب باشند.
پژوهش حاضر اولین تلاش برای جستجوی مولکولی ﳏصولات GM توسط نگارندگان می باشد. در این رابطه از ﳕونه دان های مصرفی مرغداری های صنعتی علی رغم عدم دسﱰسی به ﳕونه کنﱰل مثبت در یک بررسی اولیه باند مورد انتظار در ﲤام ﳕونه های تست شده مورد ملاحظه قرار گرفت. شایان ذکر است که با توجه به ﳏدودیت های زمانی امکان تعیین هویت امپلیکون تکثیر شده به روش تعیین توالی فراهم نگرید. بدیهی است علاوه بر قطعیت تشخیص بایستی ﳕونه های دان، سویا و ذرت بیشﱰی از مرغداری ها ﲨع آوری و مورد آزمایش قرار گیرند تا دامنه واردات این ﳏصولات که احتمالا سویا و دان های وارداتی میباشند، مشخص گردد.
با توجه به استفاده از دیگر پروموتور ها از ﲨلهEPSPS، LET و NOS سیمای دقیقی از میزان ورود ﳏصولات GM در چرخه غذاییدام و انسان مشخص شود. این بررسی صرفا گزارش یک بررسی مقدماتی درخصوص حضور ﳏصولات GM در کشور می باشد. تایید این نتیجه آغازین بایستیتوسط توالی یابی ﳏرز گردد.با اندازه 194 bp در تمامی نمونه ها به استثناي نمونهکنترل منفی مشاهده می شود. چاهک شماره7،6،5،3،2،1 مربوط به نمونه هاي مثبت ، چاهکشماره 8 مربوط به نمونه کنترل منفی و چاهک شماره4 نیز مربوط به مارکر 50bp می باشند.
