بخشی از مقاله
چکیده
به منظور بررسی تاثیر دو فاکتور زمان منع مصرف خوراك قبل از کشتار - در 7 سطح 0 ، 4 ، 8 ، 12 ، 16 ، 20 و 24 ساعت - و جنسیت - نر و ماده - بر میزان جذب آب در لاشه و برخی پارامترهاي مربوط به چینه دان در جوجه هاي گوشتی، 112 قطعه جوجه گوشتی در سن 35 روزگی مورد استفاده قرار گرفت. دوره هاي ممنوعیت مصرف خوراك قبل از کشتار تاثیر معنی داري بر افزایش جمعیت باکتری هاي موجود در چینه دان و همچنین pH آن داشت - P<0/01 - ولی اثر معنی داري بر وزن چینه دان نداشت - . - P>0/05 جنسیت فقط بر وزن چینه دان تاثیر معنی داري داشت . - P<0/01 - میزان pH چینه دان به طور معنی داري تحت تاثیر اثر متقابل جنسیت و دوره منع مصرف خوراك قبل از کشتار قرار گرفت . - P<0/05 - به طوري که در ساعت صفر pH چینه دان خروس بیشتر از pH چینه دان مرغ و در ساعت 12 منع مصرف خوراك وضع برعکس شد و pH مرغ بیشتر از خروس گردید. بر خلاف تاثیر جنسیت، دوره هاي مختلف منع مصرف خوراك داراي اثر معنی داري بر راندمان جذب آب توسط لاشه داشت . - P<0/01 -
واژه هاي کلیدي: ممنوعیت مصرف خوراك، جمعیت باکتریایی، چینه دان
مقدمه
منع مصرف خوراك پیش از کشتار یکی از شیوه هایی است که بیش از چهل سال است در اکثر کشورهاي اروپایی و آمریکایی انجام و در حقیقت اجراي آن اجباري می باشد . - 2 - این دوره دلالت بر مجموع زمانهایی دارد که پرنده به خوراك دسترسی ندارد و شامل:
زمان منع مصرف خوراك در سالن، زمان حمل و نقل، و دوره انتظار پرنده در کشتارگاه قبل از کشتار، می باشد. این موضوع ارتباط مستقیم با بهداشت گوشت و سلامت لاشه براي مصرف کننده دارد . - 3 - ممانعت از دسترسی مرغ به خوراك در ساعات پایانی دوره پرورش داراي مزایاي است اما در صورت اجراي غیر اصولی پیامدهاي منفی و به مراتب خطرناکی به دنبال دارد. از مزایاي اولیه و بدیهی این برنامه، صرفه جویی در مصرف خوراك براي پرورش دهنده و بهبود راندمان لاشه براي خریدار است . - 4 - از جمله معایب این روش که در صورت اجراي نادرست به وجود می آید افزایش جمعیت باکتري هاي بیماري زا از قبیل سالمونلا، کمپیلوباکترها و اشریشیا کولاي می باشد که موجب آلودگی لاشه ها می شود. علاوه بر این ممنوعیت مصرف خوراك پیش از کشتار به شکل مستقیم سبب بروز تغییراتی در بافت روده می شود که بر توانایی گوارشی آن اثرات نامطلوبی دارد. هدف عمده از منع مصرف خوراك قبل از کشتار اعمال یک دوره گرسنگی اجباري است تا دستگاه گوارش طیور تخلیه گردد و زمینه ترشح مدفوع و انتقال آلودگی در حین حمل و نقل ، کشتار و فرآوري لاشه ها در سالن هاي کشتار با مدفوع کاهش یابد . - 4 -
مواد و روش ها
گله آزمایشی مورد استفاده براي این آزمایش شامل 112 قطعه جوجه گوشتی 35 روزه - نر و ماده - بود که از یک گله تجارتی تهیه و به منظور سازگاري با محیط جدید به مدت 7 روز در سالنی با سیستم بسته و تهویه عرضی پرورش یافت. در دوره سازگاري جوجه ها با تراکم 0/08، متر مربع به ازاي هر پرنده در 7 پن - با ابعاد 2 1 متر - به شکل کاملا تصادفی جاي داده شدند و با جیره اي شامل Kcal 3200 انرژي قابل متابولیسم و 20/67 درصد پروتین به صورت آزاد تغذیه شدند. در این آزمایش تاثیر دو فاکتور اصلی "زمان ممنوعیت مصرف خوراك " و "جنسیت" بر صفات مورد نظر بررسی شد. فاکتور زمان ممنوعیت مصرف خوراك داراي هفت سطح شامل 0 ، 4 ، 8 ، 12 ، 16 ، 20 و 24 ساعت گرسنگی و جنسیت داراي دو جنس نر و ماده بود که در مجموع آزمایش با 14 تیمار و هر تیمار داراي 8 تکرار بود. شمارش جمعیت باکتري هاي محیط چینه دان از طریق رقیق سازي نمونه ها و سپس کشت رقت هاي مختلف بر روي محیط کشت نوترینت آگار انجام گرفت، نهایتا نمونه اي که بین 25 تا 300 کولونی قابل شمارش داشت به عنوان رقت مناسب براي شمارش انتخاب گردید. اندازه گیري pH محتویات چینه دان بوسیله دستگاه pH متر انجام گرفت. همچنین وزن چینه دان نیز با استفاده از ترازوي الکترونیکی با دقت 0/01 گرم محاسبه گردید. میزان جذب آب توسط لاشه از اختلاف وزن بین لاشه سرد و لاشه گرم محاسبه می گردد. براي سرد کردن لاشه ها از مخلوط آب و تراشه هاي یخ یه مدت 1/5 ساعت استفاده شد.
نتایج و بحث
دوره هاي مختلف منع مصرف خوراك تاثیر معنی داري بر وزن چینه دان نداشت - P>0/05 - ، - جدول - 1 اما تغییرات جمعیت باکتریایی - جدول - 1 و pH محیط چینه دان - جدول - 1 به طور معنی داري - P<0/01 - تحت تاثیر دوره هاي مختلف منع مصرف خوراك قرار گرفت. با افزایش زمان ممنوعیت مصرف خوراك قبل از کشتار هر دو فاکتور جمعیت باکتریایی و pH چینه دان شروع به افزایش نمودند. تحقیقات قبلی حاکی از این امر می باشد که با افزایش مدت زمان گرسنگی قبل از کشتار جمعیت باکتري هایی از قبیل سالمونلا و کمپیلوباکتر افزایش می یابد - 1 - ، . - 5 - دلیل اولیه افزایش جمعیت باکتري هاي چینه دان، این است که در هنگام گرسنگی، تلاش پرنده براي بدست آوردن خوراك با نوك زدن به بستر و برداشتن ذرات آلوده از کف بستر افزایش می یابد. عامل اثر گذار دیگر بر تغییرات جمعیت باکتریایی محیط چینه دان، وضعیت pH درون چینه دان می باشد. مادامی که خوراك درون چینه دان وجود دارد زمینه براي فعالیت لاکتوباسیل ها و باکتري هاي که تولید اسیدهایی نظیر اسید استیک، اسید پروپیونیک و از همه مهمتر اسید لاکتیک می کنند فراهم می گردد . - 2 - وجود این اسیدها سبب کاهش pH محیط چینه دان گردیده و مانع رشد باکتري هاي بیماري زا می شود. دوره هاي مختلف منع مصرف خوراك تاثیر معنی داري بر راندمان جذب آب توسط لاشه داشت - P<0/01 - به گونه اي که تا 12 ساعت گرسنگی میزان جذب آب افزایش - جدول - 1 و پس از آن مجددا شروع به کاهش نمود. اما جنسیت - جدول - 1 اثر قابل ملاحظه اي بر جذب آب توسط لاشه نداشت . - P>0/05 - میزان pH چینه دان به طور معنی داري تحت تاثیر اثر متقابل جنسیت و دوره منع مصرف خوراك قبل از کشتار قرار گرفت - P<0/05 - ، - جدول . - 1 به طوري که در ساعت صفر pH چینه دان خروس بیشتر از pH چینه دان مرغ و در ساعت 12 منع مصرف خوراك وضع برعکس شد و pH مرغ بیشتر از خروس گردید