بخشی از مقاله
چکیده
طببیعت برای انسان کمال است، چرا که به زندگی و ارزشهایش تحقیق میبخشد انسان در طول تاریخ همواره در ارتباط تنگاتنگ با آن محیط پیرامونی خود بوده است دریافت از آموزههای طبیعی تا لحظههای اجرا خواهد بود بدین ترتیب نقش معمار تنها محدود بر طراحی فضا نخواهد بود بلکه علاوه بر آن امکان پا نهادن به عرصههای دیگری از علوم و فنون مختلف و تجربه و ترکیب آموخته های حاصل از یادگیری چنین فنونی برای او فراهم آمده است. پژوهش حاضر با زیستشناسی برای دریافت الگو و همچنین علم مکانیک استفاده نموده است و ازابزارها و نرمافزار های طراحی همچون Rhinoceros ،Rhino Grasshopper 3D، working model، Katia، برای شبیهسازی و مدلینگ بهره برده شده است.
واژههای کلیدی: معماری ، طبیعت ، بیونیک ، عنکبوت ، حرکت
-1 مقدمه
طبیعت مظهر جمال و زیبایی است و در روح هنرمند اثر میگذارد زیرا رنگها، صورتها، نغمهها، نقشهای زیبا و متنوع در آن موج میزند در عین حال ادراکی که هنرمند از طبیعت و جمال آن دارد، دریافتی شهودی همنوا با ذوق زیبا آفرینی است، درک هنرمند از زیباییهای آفرینش فقط به زیبایی ظاهری محدود نمیگردد بلکه به قول هایدیگر معانی آن را نیز در بر میگیرد. [1@آن چه مورد نیاز است، کشف دوباره طبیعت به عنوان یک حقیقت قدسی و تولد دوباره انسان به عنوان نگاه با نقد است آن است. این امر مستلزم بازگشت انسان به اصالت واقعی خویش و مرگ ذهنیتی است که به پیدایش تجددگرایی و تحولات ناشی از آن منجر گردید. [2@متأسفانه معماری کنونی ما خانههایی که در آن زندگی میکنیم، مدارسی که در آن علم می آموزیم همگی یکنواخت و مکعب گونه و بدون دگرگونی هستند.
بناهای ساخت بشر حتی نسبت به ساده ترین اجزای طبیعت بسیار ناقص، ابتدایی و کم ارزش به نظرمیرسد. در ساختمانهای ما حتی اندکی از آیندهاندیشی بشری خبری نیست، ما به راه حلهای موثر دقیق مانند آنچه در طبیعت روی میدهد حتی نتوانسته ایم نزدیک شویم.سانتیاگو کالاتراوا بر این عقیده است: نگاه مورفولوژی و ساختار طبیعت الهام بخش فرمها و اشکال نوین است و انسان میتواند از مطالعه طبیعت و استخوانبندی موجودات راز پیچیدهای را کشف کند که در اصول سازهای و ساختار خود کاملا پایدار است. سعی دارم گامی کوچک در جهت شناخت و بهرهبرداری از طبیعت بردارم. آنچه در این پژوهش رخ داده است برگزیدن یک الگوی هر چند ساده از طبیعت، همراهی و همگامی با آن از نخستین دریافت از آموزههای طبیعی تا لحظههای اجرا خواهد بود. [3@
-2 بازشناسی الگووارههای الهام از طبیعت
"ما با قوانین طبیعت هم سو و هم صدا هستیم و این قوانین بر ما حاکمیت دارند و همه اعمال ما بر اساس آن هاست " »لوکوربوزیه«انسان از بدو افرینش تاکنون در طبیعت به کند و کاو مشغول است. در طبیعتی که همواره برای او ناشناخته و پررمز و راز بوده است. او روزی با یک کشف جدید حیرت دنیا را بر انگیخت و روز دیگر با یک برخورد ناگهانی در افکار اختراعی - کشف - را اماده ثبت نمود و به این ترتیب تکنولوژی پا گرفت و تکامل نه فقط از مغز انسان بلکه در پیش چشمان او از طبیعتی که خداوند در اختیارش گذاشته، میتراود. . اما چنان چه به سیر تکنولوژی بنگریم کمابیش به منشأ برخی پدیدهها پی میبریم، به این که هر پدیده صنعتی از کدام الگوی زنده طبیعت الهام گرفته است. شاید در آن زمان تکنولوژی جلوتر از زمان گام بردارد بنابراین لازم است ارتباط منطقی و علمی بین سیستمهای ماشینی و سیستمهای زنده، پایدار شود. [4]
2-1منشأ الگوبرداری ازطبیعت
انسان به عنوان موجودی تأثیرپذیر و تأثیرگذار، نیازهای گوناگون در ابعاد مختلف دارا بوده که از مهمترین آنها نیاز به ارتباط است. آدمی در آغاز تولد فاقد هرگونه ارتباط و به تبع آن فاقد ادراک ناشی از شناخت حصولی بوده و بر این اساس چه در مقیاس اندیشه و چه در عمل درجهت شناخت نیازمند به الگو بوده است. یکی از اشکال ارتباط انسان، ارتباط با محیط است. در تعامل با محیط پیرامون است که الگوهای انسان افزایش یافته و دامنه آن متناسب با رشد جسمی و عقلی فرد وسیع تر میشود. این الگوهای محیطی شامل الگوهای انسانی و طبیعی می باشند. نیاز به الگوهای موجود در طبیعت از مهمترین اشکال ارتباط با محیط در راستای پدیدآوری است. طبیعت در همه جا هست و به هر چیزی تأثیرگذار است. انسان در نخستین تجربه حضورش در جهان، با طبیعت ارتباط داشته است و همواره از آن بهره گرفته یا تقلید نموده است. [5@
2-2 انواع الگوبرداری از ساختارهای طبیعی درمعماری
.1 الگوبرداری شکلی از طبیعت
دراین روش تنها به تقلید از شکل در سازه پرداخته می شود و به مبانی و اصول سازه ای آن توجه نمی شود. بعنوان نمونه لایه های زمین منطبق با نیروهایی که به آن وارد می شوند ، فرم مورد نظر خود را اقتباس می کند. - تصویر - 1 در حالیکه معماران با حذف و نادیده گرفتن این نیروهاصرفاً وضعیت موجود را برداشت میکنند . [6]
.1 الگوبرداری استعاره ای از طبیعت
گروهی از معماران پارا فراتر گذاشته و جدای از الگوبرداری شکلی به منتزع کردن طبیعت در راستای ایجاد ساختاری متعادل، پایدار و ایستا پرداخته اند . این معماران در حالیکه به نمادها می پردازند همزمان به مفهوم دیگر واژه استعاره که ایجاد هماهنگی لازم بین راهکارهای سازه ای با ایده طرح می باشد ، توجه می کنند . [6]
