بخشی از مقاله
چکیده
هدف از این تحقیق تأثیر حسابداری ناب بر ارزش افزوده می باشد. با توجه به هدف تحقیق، از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت، مروری است و از نظر شیوه گردآوری بصورت پس رویدادی به بررسی ادبیات و سوابق تحقیقات قبلی می پرداخته شد. جامعه این تحقیق شامل کلیه تحقیقاتی و روش هایی می باشد که در رابطه با موضوع تحقیق صورت گرفته است. ارتباط بین هزینه و زمان که شاخص های اصلی در یک شرکت محسوب می شوند که با حاکم شدن تفکر ناب در سازمانها و جایگزین شدن تولید ناب بهجای تولید انبوه در دو دهه اخیر، بسیاری از شرکتها درصدد تغییر استقرار حسابداری ناب در سازمانهایشان برآمدهاند.
ترویج حسابداری ناب در سازمانها موجب کاهش اتلاف منابع، استفاده از روشهای عینی و مشهود میشود و بستر لازم برای مشارکت فعال حسابداری در تغییرات ناب را فراهم میسازد. سازمانهایی که از حسابداری ناب استفاده میکنند اطلاعات بهتری برای تصمیمگیری دارند، گزارشهای ساده و به هنگامی دارند که بهسادگی توسط افراد درونسازمانی درک میشوند، آنان بر کسبوکاری تمرکز دارند که برای مشتریان ارزشآفرینی میکند و حسابداری ناب زمینه تحول ناب را فراهم میسازد. حسابداری ناب به رشد شرکتها کمک میکند تا برای مشتریان ارزشآفرینی کنند و جریان نقدی و ثروت سهامداران و مالکان را افزایش دهند.
واژگان کلیدی: حسابداری ناب، ارزش افزوده، حسابداری داخلی
مقدمه
معرفی تفکر ناب و روشهای ناب در یک شرکت تولیدی به فرهنگ تغییر در کلیت سازمان نیاز دارد. ناب بودن، روش بسیار متفاوتی برای انجام امور تجاری است . جوهره فلسفه ناب این است که همه فرآیندهای تجاری و کارکردها به شکل تیم منسجم و متحدی در میآید که هدفشان فراهم سازی ارزش بهتر برای مشتریان است یعنی ناب بودن اگر بخواهد پتانسیل خود را بشناسد نمیتواند در انزواعمل کند. مطالعه آبروین 2006 نشان میدهد که میان شرکتهای تولیدی که امور ناب را فقط در سطح شرکتها به کار بردهاند، با کسانی که تفکر ناب را در سازمان توسعه دادهاند شکاف عملکردی وجود دارد . تحقیقات قبلی در مدیریت عملیاتی و رفتار سازمانی بر فعالیتهای مهم مثل مدیریت موجودی بهنگام و مدیریت کیفیت جامع و مدیریت منابع انسانی متمرکز بود.
مطالعات متعددی بر جنبههای مختلف امور تولیدی پیشرفته خاصی مثل کیفیت و رشد مداوم و دیگر تکنیکهای ناب متمرکز شدهاند. سازگاری اجزای انسانی، کاری و سازمانی رسمی و غیررسمی برای عملکرد خوب لازم است. سازگاریدرجهای است که طبق آن، تقاضا، اهداف، موضوعات و ساختارهای یک بخش با بخشهای دیگر همخوان است. طبق این چارچوب اجزا باید یکپارچه باشند و تغییر یکی بر دیگری اثر بگذارد - ویدنر و همکاران، . - 2011بنابراین حسابداری ناب فلسفه و نگرشی درصدد حذف و از بین بردن هرگونه فرآیند اضافی از مرحله تهیه مواد اولیه تا تولید و در نهایت فروش است که ارزش افزودهای را ایجاد نمیکند . پس از بیان مقدمات پیش گفته به بحث اصلی یعنی حسابداری ناب میرسیم حسابداری ناب دو معنا دارد: اول به کاربرد مفاهیم ناب در فرآیند حسابداری اشاره میکند که حذف ضایعات در امور حسابداری است، دوم تغییر در سیستم حسابداری، حسابداری مدیریت سنتی را به گونهای نشان میدهد که با محیط ناب مرتبط تر باشد.
معنای دوم بر عملیات حسابداری برای ناب بودن تاکید میکند که گاهی هزینهیابی جریان ارزش نامیده میشود و مفهوم پرچالشی برای شرکتها است - گری،. - 2010 جریان ارزشی در سازمانها از طراحی محصول تا فروش و خدمات پس از فروش ادامه مییابد . کانتیگهام و گیوم بیان میکنند که شرکتهای تولید ناب که سیستم هزینهیابی مدیریتی مبتنی به جریان ارزشی را بهکار میبردند، تمرکز سیستمی بر رشد مداوم و حذف ضایعات توسط فرآیند حسابداری سادهتر و سیستم حسابداری مدیریت استراتژیکی تری را دارا هستند. پارک نیز بیان میکند که کاربرد موفق فلسفه ناب نیازمند این است که مسوول اجرایی ارشد آن را به طور عمیقی درک کند و برای موفقیت هر تغییر اصلی در استراتژی و محیط سازمانی باید به همراه تلاش متمرکزی از طرف مدیر ارشد باشد.
فعالیتهای حسابداری در یک محیط ناب باید با حذف فعالیتهای بدون ارزش افزوده ساده و جریان ملایم تولید در عملیات حفظ شود و تمرکز تولید بر تعیین و حذف ضایعات باشد. در این محیط یک سیستم گزارشگری باید ایجاد شود که پیوستگی راهبردی با اهداف عملیاتی دارد و تصمیمگیری مناسب را قطعی میکند. کانتینگهام و گیوم میگویند که مسوولیت حسابداری از تهیه اطلاعات حسابداری ساده، زمانمند و قابل درکی است که استراتژی شرکت را پشتیبانی میکند و رفتارهای درست را برمیانگیزد - ویدنر و همکاران، . - 2011حسابداری ناب یکی از ابزارهای پیادهسازی تفکر ناب است. در این رویکرد که مبتنی بر پارادایم ارزشآفرینی است ارزش تنها محدود به شرکت نیست بلکه در کل زنجیره ارزش جاری میشود.
اما حسابداری که به معنی حسابداری یعنی بازرسی جستجو گرانه مدارک حسابداری و سایر شواهد زیر بنای صورتهای مالی .حسابرسان از راه کسب آگاهی از سیستم کنترل داخلی و بازرسی مدارک،مشاهده داراییها،پرسش از منابع داخل و خارج شرکت و اجرای سایر روشهای رسیدگی ،شواهد لازم را برای تعیین این که صورتهای مالی، تصویری مطلوب و به نسبت کامل از وضعیت مالی شرکت و فعالیتهای آن در طول دوره مورد رسیدگی ارائه می کند یا خیر،گردآوری می کنند. لذا با این تعریف می توان گفت حسابداری ناب روشی برای حذف حسابداری های زاید، و رسیدگی بر شواهدی است که با ارزش افزوده همراه هستند و شواهد و مدارک خارج از حیطه در حسابداری حذف خواهد شد - گری،. - 2008
حسابداری داخلی یک فعالیت اطمینانبخشی و مشاورهای مستقل و بیطرفانه است که برای ایجاد ارزش افزوده و بهبود عملیات سازمان طراحی میشود. حسابداری داخلی به سازمان کمک میکند تا اهداف خود را با اتخاذ رویکردی سامانهمند و منظم برای ارزشیابی و بهبود اثربخشی فرایندهای مدیریت ریسک، کنترل داخلی، و راهبری شرکتی ایفا کند. حسابرسی صورتهای مالیمعمولاً یک ضرورت قانونی است و حسابرس مستقل در ایران توسط مجمع عمومی انتخاب می گردد . این حسابرسی، اطمینانی است در جهت این که صورتهای مالی، به درستی تهیه و ارائه شده، وضعیت مالی سازمان را به نحو مطلوب نشان میدهد و دارای اشتباه یا تحریف با اهمیت نیست. اما حسابرسی داخلی، فعالیت مشاوره ای و اطمینان بخشی مستقلی است که از سوی مدیریت برای کمک به سازمان در جهت دستیابی به اهداف آن طراحی می شود.
مطالعات انجام شده، رشد روزافزون ارزش افزایی حسابرسی داخلی را مبتنی بر رویکرد مشاوره ای آن می داند. روت عنوان می کند که اثربخشی حسابرسی داخلی معیاری برای سنجش ارزش افزوده آن بوده و سطح پایین اثربخشی حسابرسی داخلی نشان از کمی ارزش افزوده آن دارد. همچنین این تحقیق بر علت تغییرات سازمانی به لحاظ گوناگونی اهداف سازمانی، تنظیمات حقوقی و فناوری نیز توجه دارد چراکه ویژگی های ارزش افزوده حسابرسی داخلی ممکن است با دستورالعمل های اجرایی سازمان در ارتباط باشد. البته غیر از ارزش افزوده از اهداف اصلی حسابداری و حسابداری افزایش بهره وری سازمان است. حسابداران با بررسی ارزش افزوده شرکت ها در حقیقت بهره وری را می سنجند.
گانسبرگ - - 2005 لزوم افزایش کیفیت حسابرسی داخلی را به منظور دستیابی به اثربخشی لازم مورد بررسی قرار داده اند. افزایش کیفیت حسابداری داخلی با حسابداری ناب رابطه مستقیم دارد. اطلاعات حسابداری ناب از جمله تحلیل هزینه جریان ارزش افزوده میتواند موفقیت پروژههای بهبود را نیز پیگیری کند و صرفه جویی در هزینهها ناشی از تغییرات ناب را نظارت نماید . حسابداری ناب این است که همه فرآیندهای تجاری و کارکردها به شکل تیم منسجم و متحدی در میآید که هدفشان فراهم سازی ارزش بهتر برای مشتریان است یعنی ناب بودن اگر بخواهد پتانسیل خود را بشناسد نمیتواند در انزوا عمل کند.
مطالعه آبروین 2006 نشان میدهد که میان شرکتهای تولیدی که امور ناب را فقط در سطح شرکتها به کار بردهاند، با کسانی که تفکر ناب را در سازمان توسعه دادهاند شکاف عملکردی وجود دارد. شرکتهایی که رویکرد حسابداری ناب را بهکار برده اند فرآیندهای حسابداری شان را ساده و برخی بررسیهای موجودی و تخصیصهای سر بار را حذف کردهاند. حسابداری ناب مبین تغییر سیستم تولید و حرکت به سمت تولید ناب است و مدیریت را ملزوم میکند تا با کسب توانایی بررسی تغییرات ایجاد شده پاسخگوی نیاز اطلاعات استفاده کنندگان داخلی یا خارجی است و این موضوع بدون درک عمیق توسط مسوول اجرایی ارشد وکارکنان امکانپذیر نیست.
شرکتهای دارای تفکر ناب میکوشند طرحهای تخصصی سربار سنتی شان را به همراه سیستمهای بررسی موجودی با بهکارگیری هزینهیابی جریان ارزش مطابقت دهند و این صرفه جویی زمانی حاصل از حذف صدها معامله و بررسی موجودی بهنگام و وجود حداقل موجودی یا موجودی ثابت است و حسابداری ناب با حذف گزارشهای عمودی و حذف فعالیتهای فاقد ارزش افزوده و همگام با اهداف راهبردی و عملیاتی سازمان تصمیم گیری درست وبه موقع را امکانپذیر میسازد. با این تعاریف مسئله اصلی در این نهفته است که حسابداری ناب چه تاثیری را می تواند بر فرآیند حسابداری داخلی در یک شرکت داشته باشد و همچنین این تاثیر بر حسابداری ارزش افزوده و افزایش ارزش افزوده شرکت می تواند ایفا کند؟
روش تحقیق
با توجه به هدف تحقیق، بررسی نقش حسابداری ناب در افزایش ارزش افزوده در حسابداری داخلی می باشد، این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت، مروری است. و از نظر اجرا بصورت پس رویدادی و بر طبق بررسی ادبیات و سوابق تحقیقات قبلی می باشد. جامعه این تحقیق شامل کلیه تحقیقاتی و روش هایی می باشد که در رابطه با موضوع تحقیق صورت گرفته است.
