بخشی از مقاله
چکیده
هدف کلی این مقاله از سویی تبیین دیدگاه اسلام درباره حقوق زن و از سوی دیگر بررسی تحولات ایجاد شده برای بهره مندی زنان از حقوق اسلامی شان، در دوره های پهلوی و انقلاب اسلامی می باشد. در بررسی مبانی شخصیت زن از منظر اسلام، زن و مرد از هویت واحد برخوردارند و زنان به سان مردان قابلیت رشد و استکمال دارند. شریعت اسلام در روابط انسان ها بر هویت انسانی تکیه دارد. درکشور ایران، حقوق سیاسی- اجتماعی زنان در جریان نهضت مشروطه و پس از آن مورد توجه قرار گرفت و در دوران پهلوی اول و دوم در سطح گسترده تری وارد مباحثات سیاسی، حقوق و اجتماعی گردید آنچه در فاصله بین دو انقلاب - انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی - درباره حقوق زن ایرانی اتفاق افتاد، خالی از مناقشه نبود. با توجه به بررسی های انجام شده می توان گفت زن مسلمان و جامعه اسلامی همواره به دنبال راه حلی اسلامی برای مسئله زن است راه حلی که به رفع ستم و تبعیض و رسیدن به حقوق عادلانه و رشد ابعاد مادی و معنوی شخصیت زن منجر می شود. دوره پهلوی را می توان به عنوان شکافی عمیق دانست که میان این جریان اصیل اسلام در زمینه توجه به حقوق زنان، رشد و خیزش زنان و رجعت و شکوفایی دوباره ی آنان با طلوع انقلاب اسلامی، فاصله افکند.
کلید واژه: حقوق زن، اسلام، دوره پهلوی . انقلاب اسلامی
مقدمه و طرح مسأله
جایگاه و نقش زنان با توجه به محدودیت های مختلفی که زنان با آن دست به گریبانند، موضوعی است قابل تحقیق در تمام جوامع و در تمام دوره های تاریخی. شناسایی و تحلیل حقوق زنان در سده های اخیر اهمییت زیادی پیدا کرده است؛ زیرا در اثر تحولات فکری، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، زنان در پی نقش موثرتر و آشکارتری در جامعه بوده و به این منظور حقوق سیاسی و اجتماعی متعددی را مطالبه کرده اند.در این بین اسلام بزرگترین خدمت ها را نسبت به جنس زن انجام داده خدمت اسلام به زن تنها در ناحیه سلب اختیارداری مطلق پدران نبود. به طور کلی به او حریت داد ، شخصیت داد ، استقلال فکر و نظر داد حقوق طبیعی او را به رسمیت شناخت . اما گامی که اسلام در طریق حقوق زن برداشت با آنچه در مغرب زمین می گذرد و دیگران از آن ها تقلید می کنند، دو تفاوت اساسی دارد اول در ناحیه روانشناسی زن و مرد.
دوم درآنست که اسلام در عین آن که زنان را به حقوق انسانیشان آشنا کرد، به آن ها شخصیت داد. و هرگز آن ها را به تمرد و عصیان و طغیان و بدبینی نسبت به جنس مرد وادار نکرد. اسلام در مورد حقوق زن و مرد وظیفه خاص دارد و برای زن و مرد در همه موارد یک نوع حقوق و یک نوع وظیفه و یک نوع مجازات قائل شده است .پاره ای از حقوق و تکالیف و مجازات ها را برای مرد مناسب و پاره ای از آن ها را برای زن می داند. - مطهری . - 1359 در اسلام زنان چون مردان در بیشتر مسائل اجتماعی پایگاه و جایگاه مناسب دارند و از حرکت های اجتماعی و فعالیت های گروهی منع نگردیده اند بلکه طبق تعالیم مسلم قرآن مسئولیت های اجتماعی به طور یکسان متوجه مرد و زن است - عطارزاده، - . درتاریخ تمدن اسلام و عرب چنین وارد شده است که اسلام به جای آن که از مقام زن کاسته و وی را پست و فرومایه معرفی کند مقام زن را در جامعه بس بالا برده و نسبت به ترقی و سعادت وی خدمات نمایان انجام داده است.
اسلام به جای اینکه از درجه و مقام زن چیزی بکاهد وی را به مقام ارجمند رسانیده است. اسلام اولین مذهبی است که در اصلاح حال زنان و ترقی و تمامی آن ها قدم های خیل وسیع برداشته است این مطلب مهم است که در میان تمام مذاهب و اقوام که قبل از اسلام آمده اند وضع و حالت زن زیاده از حد ضایع و خراب بوده است پیامبر بزرگ اسلام - ص - دست زن را گرفت و از منجلاب عادات جاهلیت نجات بخشید و تاریخ اسلام گواه احترامات بی حد رسول خدا به این مولود شریف است تا نشان دهد که زن برابری ویژه ای در جامعه دارد که اگر برتر از مرد نباشد کمتر نیست . - مهریزی . - 1382.
پاره ای از برداشت های نادرست از اسلام در مورد زن و بسیاری از رفتار های نادرست رایج بین جوامع مسلمان موجب شده است که برخی گمان کنند که حقوق زن دراسلام مورد اهتمام نیست و ادعا کند که درپاره ای از احکام اسلامی در مورد زن تبعیض دیده می شود . متاسفانه این برداشت غلط موجب شده است که بعضی نادانسته به تبلیغ این پندار نادرست پرداخته و اذهان بسیاری را دراین موضوع مشوش کنند درک این مطلب و تحت پوشش دفاع از حقوق زن کسانی نیز برای مقابله با اسلام ومسلمین بویژه مبارزه با حرکت های اسلامی دردر سه سال اخیر استفاده از این حربه را کارساز یافته برای تامین اهداف سیاسی و گاه مذهبی خود از آن استفاده می کنند . در جهان اسلام از جمله کشور ما نیز طرح مسئله زن هم به صورت دفاع از