بخشی از مقاله
چکیده
سیاست های حمل و نقل پایدار جستجوی روش هایی هستند که امکان دسترسی مناسب را برای همه ی اقشارجامعه فراهم کرده و هزینه های اقتصادی را تعدیل نموده و زمینه آلودگی های زیست محیطی راکاهش دهد.اقتصاد سبز به عنوان یک راهکار جدید توسعه اقتصادی با رویکرد همگامسازی دنیای امروز اقتصاد و محیط زیست بسیار مورد توجه کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته قرار گرفته است. اقتصاد سبز را می توان مدلی برای توسعه اقتصادی و بر پایه ی دانش اقتصاد محیط زیست دانست که علاوه بر کاهش خطرات زیست محیطی در پی بهبود سلامتی انسان ها و ایجاد برابری اجتماعی است.از آن جایی که حمل و نقل یکی از زمینه های اصلی توسعه پایدار شهر تلقی می شود، این مقاله به بیان نقش واهمیت حمل و نقل شهری در راستای تحقق اقتصاد سبز با بررسی راهکارهای ارائه شده در کشورهای در حال توسعه، همچنین راهکار حمل و نقل هوشمند و نتایج اجرای آن با تأکید بر کلان شهر مشهد می پردازد.
واژه های کلیدی: حمل و نقل پایدار،اقتصاد سبز،توسعه پایدار
-1مقدمه
1-1طرح موضوع
زمانی که اولین خودروهای شخصی وارد خیابان های شهر شدند چشمان مشتاق شهروندان خودروها را وسیله ای برای رفاه و آسایش تجسم می کردند و هیچکس تصورش را هم نمی کرد که در سال های نه چندان دور همین خودروها تبدیل به بلای جان انسان ها وسلامتی آن ها شوند.حمل و نقل شهری در کنار مزیت هایی که ایجاد می کند و ضرورت هایی که دارد مشکلاتی را هم سبب می شود نظیر ترافیک،آلودگی های مختلف مثل آلودگی هوا،محیط زیست و... .با توجه به این مشکلات باید دانست استفاده از خودرو در محیط های شهری یک ضرورت است و با وجود تمام مشکلاتی که به شهر تحمیل می کند بایستی در الگوهای شهرسازی قرار بگیرد.البته مدیریت شهری در رویارویی با مشکل حمل و نقل در شهرها با یک تضاد و دوگانگی روبرو است.
از یک سو حمل و نقل برای مدیریت شهری سودآوراست - به جهت عوارض،جرائم و... - واز طرف دیگر مشکل آفرین - به خاطر تولید ترافیک،انواع آلودگی هاو... - - - Chapple,2008 .همچنین به دلیل نقش مهمی که حمل و نقل در توسعه و رشد اقتصادی شهر دارد نظیر ایجاد اشتغال،بایستی برنامه ریزی صحیح و راهکارهایی کارآمد مطرح گردد.حمل و نقل یکی از زمینه های اصلی توسعه شهر تلقی می گردد و بین حمل و نقل و توسعه اقتصادی شهر روابط نزدیکی وجود دارد به طوری که پیشرفت درحمل و نقل،زمینه مساعدی برای رشد اقتصادی ایجاد می نماید. بنابراین دراین مقاله به تبیین جایگاه حمل و نقل شهری دراقتصاد سبز و راهبردهای عملی سازی هر چه بیشتر این مهم و جذب سرمایه در آن می پردازیم.دراین مقاله با بررسی نظریات سطوح بین المللی و راهکارهای ارائه شده ،زمینه های ارتقای سیستم حمل و نقل در راستای اقتصاد سبز را با تأکید بر سیستم حمل و نقل کلان شهر مشهد می پردازیم.
-1-2اهمیت و ضرورت موضوع
جامعه ی امروز برخلاف گذشته که بیشتر انسان - محور بود، خودرو - محور شده و به تبع آن سیاست گذاری ها نیز خودرو-محور شده است. با وجود اهمیت سیستم حمل ونقل در زندگی روزمره شهروندان این الگوهای رایج و قدیمی حمل و نقل در کلان شهرهایی نظیرمشهد مشکلات عمده ای در حوزه حمل و نقل ایجاد کرده است - نظیرازدحام ترافیکی،مصرف بالای سوخت و به دنبال آن افزایش آلودگی و... - - سازمان حمل و نقل و ترافیک مشهد - .با توجه به جمعیت بالای شهر مشهد و پتانسیل جمعیت پذیری آن بررسی وضعیت موجود این شهر و ارائه راهبردهایی با در نظر گرفتن رشد آینده و تأمین توسعه پایدار ضروری است.به دلیل اهمیت موضوع مطرح شده راهکار اقتصاد سبز بیان شد.این راهکار توجه ویژه ای به حمل و نقل به عنوان یکی از زیرساخت های رشد اقتصادی و همچنین مهم ترین آلاینده شهری دارد.
-2اقتصاد سبز و تبیین مفاهیم آن
-2-1مفهوم اقتصاد سبز
درحیطه حمل و نقل شهری و به جهت کاهش مشکلات ناشی از آن و همچنین برای رسیدن به یک اقتصاد پایدار طرح اقتصاد سبز در سال 2008 میلادی مطرح گردید که طبق تعریف سازمان ملل این گونه بیان شده است:اقتصاد سبز،اقتصادی است که منجر به بهبود سلامتی انسان ها و افزایش برابری اجتماعی در عین کاهش مخاطرات زیست محیطی می شود. - 1 - UNEP, 2008 .این اقتصاد با در نظر گرفتن الزامات زیست محیطی در فعالیت های اقتصادی سبب ایجاد تعادل بین رشد اقتصادی و ضرورت حفظ منابع طبیعی می شود.از ویژگی های مهم این نوع اقتصاد این است که به دنبال اهداف
