مقاله خشکسالی سیستان ، تغییردر ساختار اقتصادی روستاییان

بخشی از مقاله

چکیده

سیستان در شمال استان سیستان وبلوچستان قراردارد این منطقه خودجزي از سیستان بزرگ می باشد که در سه کشور پاکستان و ایران و افغانستان قرار دارد هقسمت جنوبی آن که در ایران واقع شده است به برکت وجود رودخانه هیرمند و دریاچه هامون به عنوان قطب کشاورزي در جنوب کشور مطرح بوده است ههبیش از ههههخ1هکتار زمین کشاورزي سالانه کشت می شده بیش از هههههچ1راس دامهاي کوچک و ههههچخراس دام بزرگ درمنطقه وجود داشته است سالانه هههخ1هتن از انواع ماهی صیید می شده است هبعد از خشکسالی سال چچک1هدآرمد روستائیان به کلی ازبین رفت این تحقیق با هدف بیان تغیرهساختارهاي اقتصادي سیستان انجام گرفته است هتحقیق ازنوع تحلیلی میباشد و اطلاعت مورد نیاز از روش اسنادي و کتابخانهاي استفاده شده است براي افزایش اطلاعات و بالابردن دقت سعی شده که با کارشناسان صاحبنظر در منطقه مورد مطالعه مصاحبه به عمل آید ههمطالعات نشان می دهد که بعد ازخشکسالی بسیاري روستائیان به سمت شغلهاي دیگر که دآرمد بیشر داشت زقاچاق سوخت طهتمایل پیدا کردند اگر چه آماري در این خصوص وجود ندارد ه هبا بسته شدن مرزها و از بین رفتن خرید فروش سوخت تعدادي از روستائیان مجبور به ترك منطقه شدن که خود باعث خروج نیروي و سرمایه شد که پشنهاد میگردد که حهت جلوگیري از خروج ومهاجرت ؛ باید ساختارهاي جدیداقتصادي در منطقه؛مانند تبادل کالا در دوسوي مرز ورود صنعت وخدمات هشکل بگیرید

کلمات کلیدي لرسیستان ،خشکسالی،ساختار اقتصادي، قاچاق سوخترر

.1 مقدمه

سیستان با قرار گرفتن در محیط اندروئیک همواره جزء مناطقه کم توسعه ومحروم کشور بوده استهوساکنین آن همیشه با مشکلات اقتصادي و اجتمایی روبرو بوده اند هزهبریمانی ؛کس 1هطهخشک سالی نیز مشکلات زیست محیطی را ایجاد کرده است که باعث تشدید مشکلات ساکنین منطقه شده است ههخشکسالی در سیستان باعث ازبین رفتن بزرگترین دریاچه شیرین ایران شده است که براي ساکنین این منطقه نقش مهمی در اقتصاد شان داشته است هو درآمد بخش بزرگی از مردم منطقه از قبیل دامداران ؛کشاورزان ؛صیادان ؛تختک نیشینان؛شکارچیان؛بدان وابسته بوده است ههزهابراهیم زاده ؛لچک1طبه برکت وجود این دریاچه قشر بزرگی از مردم درمنطقه به طور مستقیم و غیر مستقیم امرا رمعاش میکردند بطوري که مشکل بیکاري در منطقه زیاد به چشم نمیآمد هحتی زنان روستایی نیز با حصیر بافی وپرورش مرغ محلی در اقتصاد خانواده کمک می کردند هه بعد از خشک سالی و ازبین رفتن این دریاچه تمامی کارکرد هاي اقتصادي منطقه و درآمد حاصله از آن به کلی ازبین رفته است زابراهیم زاده ؛لچک1طهبطوري که بیکاري ساکنین ؛که روزگاري به کار کشاورزي ودرآمد هاي ازاین دریاچه مشغول بوده اند معضلاتی را براي سیستان بوجود آورده است که در سالهاي بعد از چچک1هتغیرات را در کارکردهاي منطقه شاهد بودیمههه

.2 روش تحقیق

در این تحقیق سعی شده است که با استفاده از روش اسنادي وکتابخانهاي اطلاعات حمع آوري شده و علاوه برآن مصاحبه با مسئولان کارشناسان که درمنطقه فعالیت دارند اطاعت گرد آوري شده و از روش تحلیلی مورد بررسی قرار گیرد منطقههمورد مطالعه کل سیستان می باشد ههدر این تحقیق اطلاعاتی در باره کارکردهاي اقتصادي قبل از خشک سالی و خسارات مالی بعد از خشک سالی و همچنین کارکردهاي جدیدجمع آوري گردیده استههه

.3نتاج و بحث

براي فهمیدن بهتر عمق بحران در سیستان لازم است تا خسارات وارد شده بر بخش هاي مختلف مورد بررسی قرار گیرد ههه

-1-3 خسارت وارده دربخش کشاورزي

آمار نشان میدهد درسال زراعی چچبکچک1همجموع اراضی زیر کشت محصولات زراعی سیستان حدودچخکش11ههکتار گزارش شده است ههمچنین باغات سیستان کهکخ ههکتار در سال چچبکچک1احیاءبوده استههمچنین میزان تولید زراعی در سال چچک1بکچک1همقدار خشچخله1هتن بوده است میزان تولید محصولات باغی در سالچچبکچک1هبه مقدار شکفکلخک1هتن بوده است زآمار جهاد کشاورزي،استان سیستان وبلوچستان ،کسک1طهبر اساس برآورد کارشناسان مدیریت طرح وبرنامه سازمان جهاد استان طی خشکسالی حدودهههخچخخهمیلیون ریال خسارت به بخش کشاورزي وارد شده استههزآمار جهاد کشاورزي،استان سیستان وبلوچستان،کسک1هطهه

-2-3 خسارات وارده بر بخش دامپروري

بر اثر خشکسالی بخش دامداري آسیب جدي دیده اند قبل از خشکسالی تعداد واحدهاي دامی سهخخ1هس1هواحد بوده که در سال کسبخسک1هبعد از خشکسالی تعداد بهچهکخچک1کاهش یافته استههزآمارجهادکشاورزي،استان سیستان وبلوچستان،کسک1ط  فففهآمار جهاد کشاورزي،استان سیستان وبلوچستان،نمنگهاهه

-3-3 خسارات وارده بر نیزارهاي هامون و مراتع دشت سیستان

به استناد گزارش اداره کل منابع طبیعی استان سیستان و بلوچستان میزان تولید علوفه مراتع ونیزارهاي سیستان قبل از خشکسالی ککچ1ل1هتن بوده که حدود چسشخخهخانوار روستایی از آن استفاده می کردندهه زاداره کل منابع طبیعی استان سیستان وبلوچستان،کسک1هط

-4-3 خسارات وارده بر بخش شیلات

ظرفیت تولید آبزیان قبل از خشکسالی بطور متوسط سالانه بین هههخ1بهههچهتن ماهی از هامون و چاه نیمه ها برداشت شده است که طی سال هاي اخیر به ویژه در سال خسک1هتقریبا"به صفر رسیده است زاداره کل شیلات سیستان،کسک1طهه تعداد کلهروستا در حاشیه تالاب هامون قرارداشته است که حدود هشه1هخانوار از ساکنین سیستان در بخش صیادي شاغل بوده اند زکریم کشته و رضا زاده، شچک1طهه

-5-3 خسارات وارده بر بخش صنایع دستی

از نیزارهاي هامون براي تولید حصیر نیز استفاده می شده میانگین تولید سالانه آن قبل از خشکسالی اخیر هکمیلیون متر مربع برآورد شده است زابراهیم زاده ،شچک1طهکه بعد از خشکسالی به طورکامل از بین رفته است

-6-3 شکار پرندگان

به استناد گزارشات کارشناسان محیط زیست بالغ بر هههخهخانوار روستاي از طریق شکار پرندگان مشغول بوده که قبل از خشک شدن هامون برداشت از پرندگان تالاب به لکهدرصد می رسیده هزاداره کل محیط زیست استان سیستان و بلو چستانطهه

-7-3 ازبین رفتن زمینهاي زراعی

حرکت شنهاي روان باعث شورزار شدن زمینهاي بسیاري از کشاورزان شده و علاوه برآن ارزش ریالی زمینهاي کشاورزي به طور چشمگیري کاهش یافته است ههه

.4بررسی وضعیت فعلی سیستان

خشکسالی هاي پی درپی درسیستان باعث شده که بیساري از روستائیان به شغلهاي دیگري روي آورند ه هجهت کشت محصولات زراعی امکان سه نوبت آبدهی از طریقه چاه نیمه زدریاچه مصنویی ذخیره آبطدر صورت وجود آب ؛براي کشت دو محصول گندم وجو وجود دارد که این باعث دلگرمی کشاورزان شده است ولی همین مسله نیز خود باعث خسارت به روستائیان شده که هزینه هاي کشت را انجام داده اند ولی به دلیلهندادن آبدهی سوم محصولشان از بین رفته است ههباغات در بعضی از مناطق سیستان که امکان حفر چاه وجوددارد دایر می باشدکه این مسله هم بعد از مدتی به دلیل شور شدن آب