بخشی از مقاله
چکیده:
خلاقیت یا آفرینندگی فرآیند ذهنی کشف ایده ها و مفاهیم یا آمیزش ایدهها و مفاهیمِ موجود است که توسط فرآیند بینش خودآگاه یا ناخودآگاه تحریک میشود. در واقع خلاقیت یعنی بکارگیری تواناییهای ذهنی برای ایجاد یا تبلور یک فکر یا مفهوم جدید که برخی نیز آن را به ترکیب ایدهها یا ایجاد پیوستگی بین ایدهها تعبیر نمودهاند.در تعریفی دیگر خلاقیت بازی با تخیل و امکانات است که در حین تعامل با عقاید، افراد و محیط، منجر به ارتباطات و نتایج جدید و معنا دار می شودخلاقیت. را به فرایند ذهنی تعریف کردیم.
این فرایند در ذهن یک معمار خلاق ضرورتاً دارای دو پیش نیاز خواهد بود. اول تخیل و بعد تصور. تخیل همان تصاویر و اوهامی است که معمار آزادانه و بدون قید و بند در ذهن خود برای خلق یک اثر معمارانه می پروراند. این تخیل به دلیل آزادی و رهایی زیاد، مقدمه مناسب خلاقیت معمارانه است. بدین ترتیب که معمار می تواند در تخیل خود هزاران اثر معماری را که اولین بار به ذهن خود او خطور کرده است، پدید آورد.
اما تصورمعماری به مثابه تصاویر ذهنی است که معمار با راهنمایی استادش از یک اثر معماری که تا بحال ممکن است اصلاً ندیده باشد ولی آن اثر در واقعیت وجود دارد، ساخته می شود.حال معمار برای تبدیل تخیلات خود به واقعیت باید با استفاده از تصورات خود از یک اثر معماری که اکتسابی بدست آمده است، آن تخیلات را به جهان واقعیت وارد کند.بطور کل »تخیل عامل تسریع کننده تصور است در حالی که تصور صافی است که تخیل برای پیوستن به واقعیت باید از آن بگذرد.«
مقدمه:
» هنر جلوه ای راز آمیز از روح پاک خداست و عشق زائیده آن و زیبایی کیفیت آن است که هر سه حقیقت را متجلی می سازند.حقیقتی پاک و صادق که مظهر یگانگی ، هستی و زوال ناپذیری است.اینگونه است که هنر شوق وشور می آفریند ، عظمت خلق می کند و روح صداقت و پاکی را در کالبد آدمیان جاری می سازد.در مفهوم هنر ، آنچه از همه وجود ، انسان را مفتون می گرداند زیبایی است ؛ در زیبایی حقیقت است و در حقیقت زیبایی است و هر دو عین وجودند و هر سه عین عشق اند و هر چهار همان شادی کلامند و هر پنج همان دل آدمی است که چون پنجه ی آفتاب جامی از شراب نور به دست جهانیان می دهد.ولی آدمی اگر چون دهکده عالم ، جایگاه آب و ملک نباشد ، خانه عشق است.«
پس خانه عشق که زیبایی ، حقیقت ، وجود و شادی در آن جمعند ، همواره در پی آن است که هنر را دریابد ، ببیند ، بشناسد تا اینگونه نور را در خود جاری سازد و آن ، جهانیان را نیز بهره مند نماید. سرزمینی سراسر پاکی و هنر ، همانا ایران است. نام سرزمین ما ، ایران همواره با هنر و هنرمندی و افتخار همراه بوده است و هنر از دیر باز بخشی جدا نشدنی از زندگی روزمره این مردم بوده است.امروزه متأسفانه این ردپا دیده نمی شود.شاید افزایش جمعیت و مشکلات اقتصادی از طرفی و نفوذ مراکز هنری از سوی دیگر ، باعث شده اند تا نقش هنر در زندگی هر روز کم رنگتر شود.
اینجاست که ایجاد مراکز هنری و سرمایه گذاری در راستای توسعه فرهنگ این مرزو بوم اهمیت خود را بیش از پیش نمایان سازد بدینسان هنر نیازمند مکانی است تا متجلی گردد و سیمای پر شورش را در معرض دید مشتاقان قرار دهد. اهمیت فرهنگ و هنر در جامعه آثار مثبتی که در جامعه و زندگی مردم دارد در نظر گرفته شد تا بتواند هم باعث حضور بیشتر هنر در جامعه و رشد و شکوفایی هنرها شده و نیز ارتباط مردم را با فرهنگ و هنر بیشتر کرده و هنر را جز جداییناپذیر زندگی مردم قرار دهد.
روش تحقیق:
خلاقیت یک فرایند ذهنی است مرکب ازقدرت ابتکاروانعطاف پذیری که هدف آن تولید یک محصول ارزشمند کاربردی و نوآورانه است خلاقیت فرایندی وابسته به فعالیت های اعمال پیچیده ناخوداگاه ادمی است اما با اینکه انباشت اطلاعات تصاویر و دروس گذشتگان ممکن است کنشی کاملا خوداگاه باشند درزمان پرداختن به خلق اثری مشابه قوه تصورذهن را تحریک و تغذیه می کنند ذهن فردخلاق ازطریق فرایند خارق العاده ویرایش تمامی اطلاعات مربوط و تمامی تصاویر ذخیره شده را گزینش و ساماندهی می کند و آنها رابه عنوان مجموعه های مرتب شده ترکیبات بصری تصویری یا مفهومی تدوین می کند.
آنتونیادس بوطیغای معماری این پژوهش نشان خواهد داد که فرایند خلاقیت چیست و نقش خلاقیت درطراحی معماری چگونه است و درمواجهه با مسائل طراحی چگونهدرمساله گشایی تاثیر خواهد داشت و ازانجا که فرایند طراحی مبتنی برپرورش خلاقانه بوده و این تفکر هدفمند با بهره گیری ازروشهای خلاقانه درصدد ارائه پاسخ به مساله طراحی برمی اید این پژوهش به طراحی به مثابه نوع مساله گشایی خلاق می نگرد و ازاین راستا به بررسی آن درچارچوب اموزشی می پردازد و با توجه به اینکه اموزش معماری امری چالش برانگیز است که وابسته بهعوامل متعددی است که یکی ازاین عوامل همان موضوع خلاقیت است چرا که حتی می توان تمام مساله گشایی طراحی را کاری خلاقانه دانست.
بی شک خلاقیت ازجمله مهمترین ارکان طراحی است تمایز برتری و زیبایی هرطرح معماری را نسبت به مواردمشابه آن رقم می رند خلاقیت به یک معنا مطرح کردن یک مشکل و بعدیافتن بهترین راه حل برای رفع آن مشکل محسوب میشود این مقاله درابتدا به تعریف و بررسی ابعادخلاقیت درمعماری پرداخته و سپس تاثیر وچگونگی ارتباط طبیعت برطرح های خلاقان معماری می پردازد هدف اصلی مقاله ضمن معرفی خلاقیت و اهمیت آن درمعماری به شناخت بیشتر تاثیر طبیعت درکارهای معماران می باشد روش تحقیق این مقاله توصیفی و تحلیلی و برپایه مطالعات و یافته های کتابخانه ای اسنادی و مدارک و یافته های علمی معتبر و جدید است خلاقیت مانندهرفرایندتولیدی یک محصول نورا بوجود می آورد معماری الهام گرفته است.
طبیعت یا خلاقیت بیونیکی عبارت ازفرایند خلاق الگوبرداری یا الهام گیری ازساختارها و نظامهای گوناگون طبیعت و موجودات زنده برای ایجاد ایده ها و طرح های جدید و ابداع و اختراع ونواوری میباشد این روش به دانشمندان برای حل مشکلات تکنیکی کمک می کند تکنیکهای خلاقیت شامل : نمایش ارزش، ایجادابهام، ایجادتنش، تغییر پیذری فرم و ساختارشکنی و استقامت ازاستعاره های محسوس ونامحسوس و استفاده ازپارادوکس و متافیزیک می بشوند نتیجه استفاده ازتکنیکهای خلاقانه علاوه براینکه درنهایت به خلق یک اثرمعماری نو منجر میشود دستیابی به طرحیعالی است که کارایی سازه ای نیازهای عملکردی و زیبایی شناسی درآن با یکدیگرترکیب شده اند و این نوع بهرهگیری ازساختارهای طبیعی بصورت تقلید محض نیست دراین مقاله ضمن تحلیل برخی ازتکنیکهای خلاقانه درمعماری ملهم ازطبیعت و تاثیرات طبیعت درمهندسی سازه نمونه های طرح های موفق بارویکردفوق بررسی میگردد.
خلاقیت در معماری به منظور تدوین آفرینشگری در فرایند طراحی معماری،در گام نخست به تعریف واژگانی چون خلاقیت،هوش،تفکر،حافظه پرداخته شده است.رویکردهای اصلی خلق اثری بدیع با محوریت شخص خلاق ،فرایند ذهنی،ازنوع تفکر و تاثیر آن در فرایند طراحی بررسی خواهد شد.شیوه های پرورش آفرینشگری عبارتند از:تاثیر عملکرد دونیمکره مغز،تفکر خلاق و ویژگی های آن،ماهیت خلاقیت،آموزش فرایندها وتاثیر اندیشه ی خلاقانه در فرایند طراحی است.
