بخشی از مقاله
ورزش و تاثیرات آن بر روماتولوژی
مقدمه
آدمی در مراحل تمدن به درجات عالی رسیده و اندیشه و فکر او بسیار تابناک شده و حاصل کار و اندیشه و هوشمندی انسان یعنی علوم و معارف بشری نیز روز به روز وسعت یافته است . هر یک از دانش ها و فروغ معرفت های انسانی در قرن بیستم به صورت دریای پهناور در آمده است به طوری که در هر یک از رشته های علوم باید سال ها وقت صرف کرد تا در آن تخصص یابد و به مقام شامخی برسد ، نه تنها ناگزیر است از برگزاری مسابقه آن علم یا فن در جهان آگاه گردد و از
بزرگان آن رشته تاسی جوید و پیش برود ، بلکه همین فرد باید علاقمند به این رشته هم باشد و همین موارد لزوم داشتن اطلاعات کافی و یا معلومات عمومی را ایجاب می کند . امروزه هیچ کس حتی کسانی که فقط ورزش را بخاطر ورزش نه بخاطر اهداف قهرمانی در رقابت های رسمی انجام می دهند ، نمی توانند منکر ارزش روش های علمی در بالا بردن سطح تکنیک ، تاکتیک و بطور کلی کیفیت تیم ها در هر نوع ورزشی باشند . در ورزش اجرای صحیح مهارت ها وابسته به رعایت اصول و قوانینی علمی متکی بر اصول مکانیکی و بیومکانیکی است .
وقتی رقابت ها در سطح حتی صدم ثانیه ها کشیده می شود صرف نظر از تلاش شخصی ورزشکار در پیروزی ، به طور دقیق ارزش تمرینات و نحوه ی استفاده حداکثر از قدرت و توان ورزشکار در تمرینات توسط یک مربی آگاه و با استفاده از روش های علمی و سایر خصوصیاتی که یک مربی موفق باید داشته باشد از جمله اصول علمی تربیت بدنی ، برنامه ریزی صحیح تمرینات به نحوی که ورزشکار در روز مسابقه در حداکثر کیفیت بدنی و توان مسابقه باشد به طور کامل روشن و غیر قابل انکار است .
اگر ما ادوار گذشته را مورد مطالعه قرا دهیم در می یابیم که در مسیر عمومی تاریخ زندگانی انسان ، فرهنگ ها و تمدن های بسیاری بوجود آمده است و پیدایش اجتماعات و حرکت آنان اگر چه به ظاهر مستقل بوده ولی به حقیقت در یکدیگر تاثیرات متقابل داشته و تاریخ عمومی بشر را از جنبه های حرکت درونی و بیرونی به وجود آورده است .
اگر چه علوم ورزشی و نقش اساسی آن در بین تمامی ملل هنوز به مراحل کمال نرسیده ولی بدین نتیجه نهایی رسیده است که
ـ اولا: اجتماع انسانی چون تشکل الکترونی و پروتونی و تجمع منظومه های شمسی پیوسته متحرک و متکامل بوده و از مراحل مختلفی گذشته است .
ـ در ثانی : تحول و حرکت افراد اجتماع نه فقط از جنبه های معنوی و درونی مورد مطالعه بوده بلکه برای تطابق حرکات روحی و جسمی انگیزه های علمی را مورد توجه قرا داده و دوام حیات و زندگی خویشتن را در این یافته است که جسم و روح خود را مبتنی بر تحول زمان و نظام خلقت هماهنگ ساخته تا با توازن این دو پدیده ی محسوس و معقول سزاوار عدل آفرینش و محق به ادامه ی زندگی سالم و متعالی باشد .
ورزش محتوی زندگی نیست بلکه نوایی است که زندگی را همراهی می نماید . حفظ سلامت ملل و ایجاد تحول در جوامع مختلف ، همان قدر برای سرنوشت و زندگی بشری هم بوده است که اکتشافات و اختراعات صنعتی بوده اند .
همه ی این تلاش ها ، تحقیق ها ، تفسیر ها و تجربیات و آزمایش های علمی در این مدت بیش از دو قرن باعث شدند تربیت بدنی به صورت علم جداگانه ای درآمده و انجام ورزش برای مردم جوامع صنعتی جنبه ی حیاتی پیدا کند برای این که احتیاج جوامع کنونی ، به نیروی انسانی سالم بیش از هر زمان دیگر قابل لمس است ، در جوامعی که نارسائی های کمی و کیفی ورزش وجود دارد
عقب افتادگی آن جامعه نیز چشم گیر است و از این روست که ورزش امروز در جوامع مترقی دنیا علاوه بر اثرات بهداشتی و نقش مهم آن در سلامت یک ملت به عنوان یک پدیده ی اجتماعی و عامل مهم اقتصادی مورد مطالعه و پژوهش علمی قرار می گیرد به این دلیل که ترقی دانش و فنون و پیشرفت تمدن مسائل تازه ای به وجود آورده است که در گذشته یا مورد نظر نبوده و یا آن که چندان توجهی به آن نمی شد .
بررسی های عملی ورزش و تربیت بدنی در جوامع صنعتی امروز جدا از پژوهش های پزشکی ، آموزش و پرورش ، روانشناسی ، بهداشت ، جامعه شناسی ، اقتصاد و تاریخ نبوده بلکه با همه ی علوم فوق رابطه مستقیم دارد .
تربیت بدن فرصت را به کودک ، نوجوان و جوان می دهد که استعداد های خود را بیازماید و به پرورش خود با راهنمایی مربی آگاه همت ورزد . نوجوان و جوان امروزی فقط در محیط ورزش حاضر است نظم را بپذیرد ، چرا که در آن محیط همه مانند او به دستورها و مقررات مربوط احترام می گذارند و مسئله تبعیض مطرح نیست همسالان و همراهان دیگرش هم مجبورند به دستورهای مربی عمل کنند .
تاثیر ورزش بر دستگاه حرکتی
اثرات مفید ورزش بر سلامت و کارکرد بسیار خوب دستگاه عضلانی اسکلتی بر کسی پوشیده نیست و اولین عضوی که با ورزش کردن ، تغییرات مطلوبی را در آن احساس میکنیم ، عضلات اندامهای حرکتی است.
مهمترین اثرات مفید ورزش بر دستگاه حرکتی عبارتند از :
۱) عضلات بدن با انجام ورزش مناسب تقویت میشوند و قدرت کارآیی جسمی افزایش مییابد.
۲) ورزش صحیح از آرتروز جلوگیری کرده موجب سلامت و استحکام مفاصل میشود و مقاومت مفاصل را در مقابل صدمات افزایش میدهد .
۳) موجب کشش عضلات و انعطاف پذیری بیشتر بدن میشود.
۴) ورزش موجب استحکام استخوانها شده و از پوکی آن جلوگیری میکند .
۵) با تقویت عضلات ستون مهرهها از بروز کمر درد پیشگیری شود .
۶)همچنین ورزش از شل شدن عضلات جلوگیری کرده و ذخیره انرژی عضلات را افزایش میدهد.
افزایش تودهی عضلانی بدن
تمرینات مرتب و منظم ورزشی در زندگی افراد باعث کاهش بافت چربی و افزایش تودهی عضلانی بدن می شود که این امر به نوبه ی خود باعث افزایش مصرف انرژی پایه ی بدن می شود. در حدود ۷۵- ۶۰ درصد انرژی کل مصرفی روزانه مربوط به انرژی مصرفی در حال استراحت است، یعنی حالتی که شخص هیچگونه فعالیت جسمی نداشته و به طور کامل در حال استراحت یا درازکش است. از این مقدار انرژی مصرفی، ۱۸ درصد آن مربوط به مصرف انرژی در عضلات در حال استراحت است. بنابراین می توان به سادگی دریافت که حتی اگر شخص به علت خاصی در طول روز
هیچگونه فعالیتی نداشته باشد و در حال استراحت مطلق باشد، در صورت ورزشکار بودن و داشتن توده ی عضلانی بیشتر، مصرف انرژی پایه ی وی بیشتر از یک شخص غیر ورزشکار با توده ی عضلانی کمتر در همان شرایط خواهد بود و بدیهی است که با احتمال کمتری دچار چاقی در آینده خواهد شد.
درمان آرتریت (التهاب مفاصل) با ورزش
اگر شما دچار آرتریت (التهاب مفاصل) باشید، موقع راه رفتن ، مفاصل استخوانهایتان آسیب می بینند. وقتی که از خواب بیدار می شوید، عضلات و تاندون های آنها خیلی سفت می شوند، طوریکه به سختی می توانید از رختخواب بیرون بیایید و به زحمت بلند می شوید. اما مقداری که حرکت کنید، دردتان کمتر می شود و می توانید سریعتر راه بروید.
آیا بعد از راه رفتن و کمتر شدن درد ماهیچه ها و مفاصل، بدنتان عکس العملی نشان می دهد؟
یک پزشک آمریکایی درمجله روماتولوژی، مقاله ای منتشرکرد مبنی براین که استراحت کردن، وضعیت آرتریت را بدترمی کند ولی انجام ورزش های استقامتی ، باعث کاهش درد آرتریت می شود. بیشتر افرادی که دچار آرتریت هستند، فکر می کنند باید عضلات و مفاصل استخوان ها استراحت کنند و حرکتی نداشته باشند ، ولی استراحت بدترین چیزی است که یک فرد آرتریتی می تواند انجام دهد.
داشتن آرتریت به این معناست که غضروف های موجود در مفاصل ، تخریب می شوند و موجب درد مفاصل گردند .
استراحت ، عضلات را ضعیف کرده و باعث می شود موقع راه رفتن، مفاصل بیشتر از هر زمانی، تکان بخورند. می توان گفت ماشینتان هم به همین روش کار می کند . وقتی که ماشین روی یک جاده پر دست انداز حرکت می کند، فنرهای ماشین ، تکان ناشی ازهربرآمدگی را جذب کرده و آن را از بین می برند. وقتی شما راه می روید یا می دوید، غضروف مفاصل هم مانند فنر ماشین، تکان ها را از بین برده و جذب می کنند.
استراحت بی مورد، غضروف را ضعیف کرده و احتمال شکستن آن را زیاد می کند. همچنین با تضعیف ماهیچه ها، دیگر قادر به کنترل مفاصل نبوده و با هر حرکت بدن ، مفاصل تکان خورده و تخریب غضروف ها بیشتر خواهد شد.
افراد دچار آرتریت ، باید ورزش کنند اما نباید بروند یا تند پیاده روی کنند. وقتی می دوید یا سریع راه می روید ، پاهایتان به شدت به زمین خورده و به طور ناگهانی از حرکت باز می مانند و این تکان شدید از ساق پا به سمت مفاصل زانو و ران رفته و می تواند غضروف را بشکند. بنابراین افراد آرتریتی نباید بدوند ، سریع راه بروند یا بپرند یا تنیس و بسکتبال بازی کنند، زیرا ضربات ناشی از این حرکت ها ، به مفاصل آسیب رسانده و آنها را می شکند. در عوض ، این افراد می توانند دوچرخه سواری کنند(به طریقه دوچرخه متحرک روی یک یک محور صاف متحرک) زیرا با دوچرخه سواری روی محورمتحرک وهموار، پاها به طورناگهانی نمی ایستند و درنتیجه ، غضروف مفاصل تکان نخورده ونمی شکنند.
افراد متبلا به آرتروز باید وزنه هم بلند کنند چون این کار عضلات را تقویت و مفاصل را تثبیت می کند و غضروف را تقویت می کند ومانع شکستگی آن می شود . در شرایط ایده آل ، مبتلایان به ورم مفاصل باید به دستگاههای وزنه دسترسی داشته باشند و آموزش داده شوند تا به شکل صحیح دو یا سه بار در هفته وزنه ها را در دسته های ده تایی بالا ببرند . این عده همچنین باید چندین بار در هفته دوچرخه بزنند .
انجام منظم و مداوم دوچرخه سواری ، در مکان هموار ، بلند کردن وزنه های م
اشینی تحت نظارت مربی تخریب مفاصل و درد ناشی از آرتریت (التهاب مفاصل) را کاهش می دهد. شنا پارو زدن یا هر ورزش دیگری که حرکت روان و هموار داشته باشد، می تواند جایگزین دوچرخه سواری شود.
تاثير مثبت ورزش بر بيماري آرتروز و روماتيسم
تحقيقات جديد نشان مي دهد كه ورزش منظم و مرتب در بيماران مبتلا به آرتروز , توان اين افراد را در انجام وظايف روزمره افزايش مي دهد.
به گفته محققين يك بررسي دوساله بر روي 300 بيمار مبتلا به آرتروز روماتيسمي نشان داد كه ورزش موجب تقويت و افزايش بافت ماهيچه اي شده , ميزان جذب اكسيژن توسط بدن را افزايش مي دهد و نتيجتا توانايي انجام حركات بدني روزمره را در اين بيماران افزايش مي دهد.
به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي , در اين بررسي بيماران به دو دسته تقسيم شدند. دسته اول هفته اي دوبار به مدت يكساعت به ورزشهاي پر تحرك پرداختند و دسته ديگر درمان رايج براي آرتروز و فيزيوتراپي دريافت داشتند.
گروه اول طي يكساعت ورزش 20 دقيقه دوچرخه سواري , بيست دقيقه ورزش افزايش قدرت ماهيچه و 20 دقيقه به ورزشهايي چون واليبال , بدمينتون , فوتبال يا بسكتبال پرداختند.
بررسي وضعيت بدني و توان حركتي دو گروه بعد از دو سال نشان داد كه گروهي كه ورزش مي كردند در انجام حركات بدني و وظايف روزمره خود توانايي بيشتري نسبت به گروه ديگر داشتند ضمن اينكه از نظر روحي نيز در وضعيت بهتري نسبت به گروه ديگر قرار داشتند.
به گفته محققين انجام ورزش بطور مرتب عوارض مربوط به بيماري آرتروز را كاهش داده و تعادل روحي را در اين بيماران برقرار مي كند.
لازم به ذكر است كه پزشكان بطور سنتي به بيماران آرتروزي توصيه مي كنند كه از ورزشهاي شديد دوري نمايند چون با خطر آسيب رساندن به مفاصل بزرگ خود روبرو خواهند شد و نتيجتا تورم ناشي از آرتروز در آنها شدت خواهد يافت .
اما اين تحقيق نشان مي دهد كه ورزشهاي شديد و طولاني تاثير منفي بر مفاصل بزرگ بدن بيماران آرتروزي ندارد و اين نوع ورزشها فقط براي بيماراني خطرناك است كه قبلا اين گونه مفاصل در آنها آسيب ديده باشد. تحقيقات جديد نشان مي دهد كه ورزش منظم و مرتب در بيماران مبتلا به آرتروز , توان اين افراد را در انجام وظايف روزمره افزايش مي دهد. به گفته محققين يك بررسي
دوساله بر روي 300 بيمار مبتلا به آرتروز روماتيسمي نشان داد كه ورزش موجب تقويت و افزايش بافت ماهيچه اي شده , ميزان جذب اكسيژن توسط بدن را افزايش مي دهد و نتيجتا توانايي انجام حركات بدني روزمره را در اين بيماران افزايش مي دهد. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي , در اين بررسي بيماران به دو دسته تقسيم شدند. دسته اول هفته اي دوبار به مدت يكساعت به
ورزشهاي پر تحرك پرداختند و دسته ديگر درمان رايج براي آرتروز و فيزيوتراپي دريافت داشتند. گروه اول طي يكساعت ورزش 20 دقيقه دوچرخه سواري , بيست دقيقه ورزش افزايش قدرت ماهيچه و 20 دقيقه به ورزشهايي چون واليبال , بدمينتون , فوتبال يا بسكتبال پرداختند. بررسي وضعيت بدني و توان حركتي دو گروه بعد از دو سال نشان داد كه گروهي كه ورزش مي كردند در انجام حركات
بدني و وظايف روزمره خود توانايي بيشتري نسبت به گروه ديگر داشتند ضمن اينكه از نظر روحي نيز در وضعيت بهتري نسبت به گروه ديگر قرار داشتند. به گفته محققين انجام ورزش بطور مرتب عوارض مربوط به بيماري آرتروز را كاهش داده و تعادل روحي را در اين بيماران برقرار مي كند. لازم به ذكر است كه پزشكان بطور سنتي به بيماران آرتروزي توصيه مي كنند كه از ورزشهاي شديد دوري نمايند چون با خطر آسيب رساندن به مفاصل بزرگ خود روبرو خواهند شد و نتيجتا تورم ناشي از آرتروز در آنها شدت خواهد يافت . اما اين تحقيق نشان مي دهد كه ورزشهاي شديد و طولاني تاثير منفي بر مفاصل بزرگ بدن بيماران آرتروزي ندارد و اين نوع ورزشها فقط براي بيماراني خطرناك است كه قبلا اين گونه مفاصل در آنها آسيب ديده باشد.
استفاده مكرر از پله یكی ازعوامل بروز آرتروز است
استفاده از پله به صورت مكرر و چاقی یكی ازعوامل خطر بروز آرتروز به شمار میروند. رشته روماتولوژی یك رشته نوپا نسبت به سایر رشتههای پزشكی است. منظور از روماتولوژی، بیماریهایی است كه به نحوی با بیماریهای مفصلی استخوانی یا نسج هم بند در ارتباطند كه در میان آنها بیماریهای التهابی، بیماریهای مكانیكی و متابولیسم استخوانی از شیوع بیشتری برخوردار هستند.
بیماریهای مكانیكی شامل بیماریهای آرتروز، دیسك و ستون فقرات است، همچنین بیماریهای آرتریت روماتوئید و لوپوس از جمله بیماریهای التهابی و بیماریهای پوكی و نرمی استخوان از جمله بیماریهای متابولیسم استخوانی به شمار میروند.
در بیماریهای روماتولوژی، زمانی كه بیماری به طور جدی در بدن فراگیر شود، بیماران باید به پزشكان متخصص این رشته مراجعه كنند.
بیماری آرتروز در سنین بالا بسیار شایع است، در بیمارهای خطرناك مانند لوپوس، بهجت و با شدت كمتر آرتریت روماتوئید، بیماران باید با مراجعه به پزشك متخصص روماتولوژی تحت درمان قرار گیرند.
شیوع بیماری آرتریت روماتوئید در جهان یك درصد است، این در حالی است كه بر اساس تحقیقاتی كه اخیرا در ایران صورت گرفته، شیوع آرتریت روماتوئید سه دهم درصد است كه عمدتا در بین زنان، سنین دهه چهارم و پنجم و در مردان با شیوع كمتر بروز میكند.
به علت این كه در دهههای پنجم به بعد، زنان دچار یائسگی میشوند، به سبب بروز یائسگی باید اقدام به پیشگیری از عوارض دیررس آن كنند. بنابراین این افراد باید به طور منظم لبنیات مصرف كرده و ورزش را فراموش نكنند.
ورزش در دهههای اول عمر، باعث تقویت استخوانها میشود، روشهای زندگی نیز از عوامل موثر در بروز آرتروز محسوب میشوند كه در ایران به هیچ عنوان روش درست و اصولی آن رعایت نمیشود. همچنین چاقی آفت بسیار بزرگی است كه از كودك ایرانی تا افراد مسن را درگیر میكند و به عنوان یك ریسك فاكتور مهم برای بروز آتروز به شمار میرود.
استفاده از پله به صورت مكرر، مفاصل را دچار صدمات جدی میكند، استفاده از پلهها به عنوان یك ورزش به هیچ عنوان مناسب نیست. زیرا یكی از ریسك فاكتورهای آرتروز محسوب میشود.
آشنایی با صدمات ورزش شنا و توان بخشی آنها
فواید ورزش شنا از دیرباز شناخته شده است . شنا از معدود ورزش های هوازی است که تأکید آن بر قسمت های فوقانی بدن است و انعطاف پذیری کمتری برای آسیب به مفاصل ، عضلات و تاندون ها وجود دارد . مدت زیادی است که از آب درمانی برای کمک به تعدیل اختلالات روماتولوژی ، نورولوژی و اسکلتی استفاده می شود . ورزش شنا نیاز به قدرت در محدوده وسیعی از حرکات
مفصلی به ویژه در شانه دارد.این ورزش ترکیبی از انعطاف پذیری ، کشش و تکنیک است . اگر یکی از این سه عامل مختل گردد فرد مستعد اسیب می شود . بکارگیری تکنیک خوب و حفظ آن در جلوگیری از ایجاد آسیب مهم است . یک مربی آگاه می تواند از بروز مسائل و آسیب های مزمن بکاهد . ارتباط نزدیک و مؤثر با پزشک می تواند امکان بهترین درمان همراه با کمترین وقفه را در
تمرینات شناگر فراهم سازد . شانه ، زانو ، ساق پا ، آرنج و پشت به ترتیب محل های بروز آسیب در شناگران هستند که با برخی از این صدمات و نحوه برخورد با آنها آشنا می شویم . درد شانه در یک شناگر علل متعددی می تواند داشته باشد که در جدول زیر ذکر شده است .
علل درد کمربند شانه ای در شناگران گردن
شانه
ناهنجاری مادرزادی
بیماری دیسک
تومور ریه
تحت فشار بودن عصب
تومورهای استخوانی در آن ناحیه
آسیب نخاع
التهابی :
التهاب بورس - التهاب تاندون - التهاب سینوویوم
مکانیکی : نیمه در رفتگی - در رفتگی - عدم تعادل ماهیچه ای - چسبندگی کپسولی
ساختمانی :
پارگی عضلات - تومورهای استخو
انی
التهاب مفصل ترقوه - کتف
التهاب مفصل ترقوه - جناغ
