بخشی از مقاله
چکیده :
امروزه فضاهای عمومی شهری بستر رشد و تکامل جامعه شهری می باشد. از این رو وجود کیفیت و رضایت مندی امری ضروری و انکار ناپذیر در تو سعه پایدار فضای شهری به نظر می رسد و عدم توجه به آن تهدیداتی را در عرصه شهر به وجود می آورد.مبلمانوحتی اِلِمان های شهری به عنوان وسایلی که در فضای شهری نصب شده و استفاده عمومی دارند، می توانند به فضای شهری روح ببخشند و به عنوان یکی از رهیافت های سازنده شهرسازی پایدار به شمار آیند، با این هدف که کیفیت فضای شهری را بهبود بخشیده و نیاز های انسانی را بر طرف نمایند، بنابر این مبلمان شهری به عنوان عامل موثر در ارتقاء کیفیت محیط شهری حائز اهمیت می باشد.
این پژوهش با هدف بررسی تاثیرات مبلماناِلِمانو های شهری بر ارتقاء کیفیت فضاهای شهری به مطالعه بر روی تاثیر مبلمان بر کیفیت به صورت عام و در فضای پارک مردم شهر همدان به صورت خاص پرداخته است. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش استفاده در آن نیز swot تحلیلی می باشد .
در این تحقیق به کمک مطالعات انجام شده سه شاخص سرزندگی، زیبایی و هویت در ارتباط با مفاهیم کیفیت که مبلمان شهری می تواند بر آن تاثیر گذار باشد استخراج گردید و سپس با کمک توزیع پرسش نامه در نمونه مطالعاتی مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفت.
نتایج به دست آمده نشان دهنده وجود برخی ضعف ها و قوت ها در زمینه ی تاثیرمبلمان شهری پارک مردم شهر همدان بر روی شاخص های کیفیت می باشد. در نهایت با توجه به جوانب مختلف مطالعات انجام شده، راهکارهایی جهت ارتقاء کیفیت فضای شهری پارک مردم - لونا پارک - با توجه به شاخص های در نظر گرفته شده ارائه شده است.
مقدمه :
وسعت و افزایش شهرنشینی در دهه های اخیر برنامه ریزان را بر آن داشته که به مسائل اقتصادی، فرهنگی و به خصوص نظام اجتماعی توجه ویژهای داشته باشند و درصدد ایجاد و طراحی محیطی مناسب و دلپذیر برای شهروندان برآیند ؟چنین محیطی با گوناگونی بسیار، نوعی آزادی انتخاب به شهروندان می دهد و در واقع زمینه خلاقیت را فراهم میکند ؟فضای یک شهر حداکثر ارتباط را با مردم و زیستگاه پیرامونشان برقرار می سازد و خود نیز به صورت یک فضای رابط در تعاملات اجتماعی میان شهروندان عمل میکند و تنها راه برقراری درست ارتباط میان شهر و شهروندان و ارتباط میان شهروندان با یکدیگر به واسطه محیط شهری، ارائه امکانات مناسب شهری است
امروزه در سراسر جهان، طراحی محیط و مبلمان شهری در حیطه هویت و فرهنگ جامعه و شهروند می باشد و در کشور ما نیز طراحی مبلمان شهری حول محور باورها، دیده ها و فرهنگ جامعه ماست ؟در واقع طراحی مبلمان شهری از اندیشه ها و هویت یک جامعه برخواسته، به طوری که با هنر وخلاقیت ادغام شده و به گونه ای جاودان و ماندنی می شود که، بر همه اقشار جامعه نیز تأثیر گذار گردد” فکوهی، 96، “1381 مبلمان زیبا در فضای نازیبا، جذابیتی نخواهد داشت و فضای زیبایی که در آن مبلمان نازیبا استقرار یابد، جلوه نخواهد کرد.
بدین منظور طراحی توأم فضای شهر و مبلمان شهری اساسی دستیابی به شهر سالم امروزی است . از سوی دیگر توجه به تناسبات انسانی در ساخت مبلمان شهری و نیز توجه به شرایط اقلیمی و مصالح بومی نیز از ضروریات در طراحی مبلمان شهری است. مکانیابی محل استقرار مبلمان، توالی و تواتر چیدمان آن نیز در کیفیت بصری فضا تأثیر مثبتی بر جا میگذارد
بیان مسئله :
مبحث مبلمان شهری در کنار رفع نیاز های مادی گروههای مختلف استفاده کننده از فضاهای شهری؛ به بعد زیبا شناسانه آن نیز باید بپردازد و این زیبایی بیش از هر چیز حاصل هماهنگی، وحدت و تنوع، تکرار شوندگی و انعطاف پذیری عناصر دخیل در طراحی شهری است. چه در غیر این صورت نا به سامانی و بی هدفی که امروز به دلیل پراکنده کاری و خود محورها به اصطلاح صرفه ی اقتصادی و نبود الگو و ضوابط مناسب و استاندارد شده برای این عناصر بروز کرده چهره شهر را مخدوش نموده و راه گشا نیست.
حال این سوال مطرح است که :آیا پارک مردم به عنوان یکی از مناطق دارای فضای سبز عمده شهر همدان و همچنین به عنوان مکان تفریحی-گردشگری از مبلمان شهری زیبا و مناسبی بر خوردار است؟ آیا اقدامات مناسبی در جهت زیبا سازی مبلمان شهری و خوانایی فضای پارک در طی سال های اخیر انجام شده است؟ آیا شهروندان شهر همدان از کل فضای و مبلمان شهری این محدوده و فضا راضی هستند؟ و سوالاتی از این قبیل که باعث انتخاب این موضوع و بررسی خوانایی فضا و زیبایی مبلمان شهری پارک مردم - لونا پارک - شهر همدان را موجب شد.
*مفاهیم دیدگاه و مبانی نظری
فضای شهری :
فضای شهری چیزی نیست جز فضای زندگی روزمره ی شهروندان که هرروز به صورت آگاهانه یا نا آگاهانه در طول راه، از منزل تا محل کار ادراک می شود.
یک فضای شهری را می توان بر مبنای رویکردهای مختلف محیطی، جغرافیایی،معماری و... مطالعه و بررسی کرد. فضای شهری،عرصه ی ایفای نقش بازیگرانی است که هریک به عنوان کنشگرانی ازجامعه ی خود محسوب می شوند.نقش های مثبت و گاهی منفی، نقش های پررنگ وگاهی کمرنگ، نقش های عام و گاهی خاص. فضای شهری به مفهوم صحنه ای است که فعالیت های عمومی زندگی شهری در آن ها به وقوع می پیوندند.خیابان ها،میادین وپارک های یک شهر فعالیت های انسانی را شکل می دهند.این فضاهای پویا در مقابل فضاهای ثابت و بی تحرک محل کارو سکونت اجزای اصلی وحیاتی یک شهر راتشکیل داده. شبکه های حرکت، مراکز ارتباطی، وفضاهای عمومی بازی وتفریح را در شهر تأمین می کنند.
انواع فضاهای شهری :
کیفیت محیطی فضاهای شهری :
»کیفیت محیط « را میتوان یکی از مهمترین دل مشغولی های دانش طراحی شهری دانست. این امر به گونه ای است که بسیاری از نظریه پردازان »ارتقای کیفیت محیط « را مهمترین وظیفه فعالیت طراحی شهری می دانند - پا کزاد، . - 77 : 1385پیش از این گفته شد، به هر میزان که شهرها بتوانند محیطهای عمومی مطلوبتری برای ساکنان شهرها ایجاد کنند تا تعاملهای اجتماعی بهتری در آن صورت بگیرد، به همان میزان شهر از کیفیت بالاتری در شهرنشینی و سلامت روان ساکنین آن برخوردار خواهد شد. روشن است که ایجاد آرامش، سرگرمی، فراهم آوردن ارتباط، زمینه معاشرت و امکان تردد، از دیگر عملکردهای فضاهای عمومی شهری است
