بخشی از مقاله
صنعت ورزش و تاثیرات آن برتوسعه سواحل مکران
چکیده
در اغلب کشورها ورزش و تفریحات سالم به عنوان یک صنعت بسیار مهم عاملی موثر در رشد و توسعه اقتصاد ملی به شمار می رود.ازاین صنعت میلیاردها انسان به طریقی بهره مند می گردند. ورزش یک صنعت پرسود است که توانایی بالایی در جذب سرمایه های خارجی پایدار دارد ورزش چه از بعد عملی و چه از بعد نظری در تولید و مصرف کالاها و خدمات ورزشی و توسعه نواحی مختلف نقش اساسی دارد. صنعت ورزش، با فراهم آوردن امکانات پیشرفته و قابل دسترس ، نقش مهمی در توسعه ورزش دارد. سواحل مکران ایران درجنوب خاوری کشور و از رأس الکوه درباختر جاسک تا خلیج گواتر در طول دریای عمان گسترده شدهاندکه دارای خلیجها و خورهایی مناسبی برای ایجاد بندرها و فعالیتهای اقتصادی وورزشی میباشند. همچنین این سواحل به سبب قرار گرفتن در هارتلند انرژی، مجاورت با حوزه ژئوپلیتیک خلیج فارس، دسترسی به آبهای بین المللی، مجاورت با کشورهای حوزه دریای عمان و اقیانوس هند و مزیتهای ارتباطی و ترانزیتی مناسب برای خشکیهای اوراسیا، دارای اهمیت استراتژیک فراوانی میباشند براساس نتایج این تحقیق توصیفی که از نظر هدف کاربردی است،مهمترین تاثیرات صنعت ورزش در این سواحل، ایجاد اشتغال مستقیم و غیرمستقیم، کاهش میزان جرم و جنایت، جذب گردشگر ورزشی و کسب درآمد، صادرات کالاها و خدمات ورزشی، بالابردن سطح تندرستی و سلامت در جامعه می باشد.
کلید واژه: صنعت ورزش ،سواحل مکران، توسعه.
.1مقدمه:
سواحل در حال حاضر، به صحنه رقابت بیش از پیش کشورها برای حرکت پرشتاب در مسیر توسعه بدل شدهاند. دلیل این رقابت پرشتاب، ظرفیتهای کمنظیری است که در این عرصه وجود دارد.از همین رو، اهمیت توسعه سواحل در حال حاضربرای کشورها به شکل فزایندهای در حال رشد است. هرچند تحقق این مهم نیازمند پیشبینی و تدارک یک سلسله سازکارهای مقدماتی است که از جمله مهمترین این سازکارها را میتوان توجه جدی به مقوله تحقیقات علمی دریایی قبل و در جریان فرایند توسعه سواحل بهشمار آورد.(مدنی ، (1391اهمیت، جذابیت و ظرفیتهای کمنظیر نهفته در مناطق دریایی و سواحل کشورمان، به ویژه در خلیجفارس و دریای عمان، از جهات گوناگون غیرقابل انکار است. اینکه محققان و نهادهای تحقیقاتی خارجی و بینالمللی چگونه و تحت چه چارچوبی امکان دسترسی به مناطق دریایی کشورمان را خواهند داشت، سواحل مکران ایران درجنوب خاوری کشور وازرأسالکوه درباخترجاسک تاخلیج گواتر در طول دریای عمان گسترده شدهاندکه دارای خلیجها و خورهایی مناسبی برای ایجاد بندرها و فعالیتهای اقتصادی وورزشی میباشند. همچنین این سواحل به سبب قرار گرفتن در هارتلند انرژی، مجاورت با حوزه ژئوپلیتیک خلیج فارس، دسترسی به آبهای بین المللی، مجاورت با کشورهای حوزه دریای
عمان و اقیانوس هند و مزیتهای ارتباطی و ترانزیتی مناسب برای خشکیهای اوراسیا، دارای اهمیت استراتژیک فراوانی می-باشند سواحل کشورهای پیشرفتهی دنیا، جزو پر درآمدترین مناطق و محل کسب منافع ملی آنها محسوب میشوند. اهمیت درآمدهای ورزشی در اقتصاد دنیا امروز باعث به وجود آمدن بنادر توانایی چون هامبورگ در اروپا یا بندر سنگاپور در آسیا شده که ارزشهای بسیاری در اقتصاد خود و حتی اقتصاد آسیا دارد. یکی از عواملی که تاثیر بسیار بر روی ایجاد انگیزه به منظور ورود در هر محلی جهت کار و سکونت دارد امکانات رفاهی و بهداشتی است. به جرات میتوان گفت که در مورد دسترسی به امکانات بهداشتی و درمانی، تحصیلی، حمل و نقل و امکانات رفاهی سواحل مکران با ضعف شدید مواجه است. به طوری که سالیان متمادی است که این منطقه از سواحل ایران در دسته مناطق محروم یا کمتر توسعه یافته قرار گرفته است. و ساکنان آن همواره با مشکلات بسیار جدی برای رفع نیازهای اولیه زندگی و بهداشتی و درمانی خود مواجه هستند و این به تنهایی عامل مهمی جهت عدم استقبال از سکونت در این مناطق است(نوروزی وفلاح زاده،.(1391 این گستردگی مرز آبی، برای توسعه انواع ورزش های آبی ساحلی مناسب است.نزدیکی به مدار رأس السرطان و قرار گرفتن در مسیر بادهای موسمی شبه قاره هند و جبهه های استوایی موجب شده است.که دارای آب هوا گرمسیری معتدل، با رطوبت نسبی باشد. این منطقه گرمترین نقطه کشور در زمستان وخنک ترین بندر جنوبی ایران در تابستان است. تنوع ورزش های مختلف در سراسر دنیا بر اساس قابلیت ها و داشته های هر سرزمین و توانمندی های مردم آن خطه پایه ریزی می شودمثلاً. رشته های ورزشی وابسته به دریا، در مجاورت سواحل و کنار دریا توسعه یافته اند. (کلانتری،(1393دریا و ساحل نیز ورزش های خاص خود را دارند و تنوع رشته ها در این اماکن بسیار گسترده است و مسابقات بین المللی این رشته ها به صورت جهانی و المپیکی برگزار می شود. با توجه به ویژگی های گفته شده، داشتن آب و هوای متفاوت در هر یک از فصول سال و دارا بودن پتانسیل بالا در جاذبه های طبیعی و خدادادی از قبیل ساحل و دریا در جذب توریسم ورزشی، مدیران ورزشی، پژوهشگران و برنامه ریزان بایستی با شناسایی این ظرفیت اقدام به گسترش آن نموده و با برنامه ریزیهای مناسب در توسعه آن بکوشند.این پژوهش بر آن است تا از این راه به برنامه ریزان و سازمان دهندگان توسعه سواحل به منظور برنامه ریزی کمک نموده و با بررسی دیدگاه مدیران و متخصصان عرصه صنعت ورزش و شناخت اثرات مثبت و منفی توسعه ورزشی درسواحل مکران بتوانیم در آینده شاهد موفقیت های چشمگیرتر دراین خصوص باشیم.
.2 مواد و روشها
.1-2 بیان مساله کیفیت زندگی یک مفهوم متحرک و سیال است زیرا نتایج توسعه تعریف کننده ادراکاتی هستند که اهداف دست یافتنی
توسعه پایدار را تشکیل می دهند. مضاف بر این که شرایط جدید ممکن است موجب ایجاد موضوعات جدیدی در کیفیت زندگی شود. به عنوان مثال، همان طور که کشورها از طریق صنعتی شدن ثروتمندتر می شوند، آلودگی یکی از موضوعات مربوط به کیفیت زندگی در سکونتگاه هایشان می گردد(.(Blom, 2002توسعه گذار از وضعیتی به وضعیت دیگر میباشد و عبارت است از تغییر، تحول و پیشرفت (رکن الدین افتخاری، .(1382 توسعه علاوه بر ازدیاد ثروت جامعه از تغییر کیفی نظام اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نیز حکایت میکند. حمایتهای محیطی با هدف رفاه اجتماعی و زندگی شرافتمندانه که تؤام با آزادی و تصمیم گیری برای آینده محیط زندگی است، با هدف معیارهایی چون امنیت ملی، کامیابی اقتصادی و عدالت
اجتماعی و مکانی مورد توجه قرار گرفت( ازکیا، .(1378 سواحل مکران به لحاظ اهمیت و ارزشهای اقتصادی، تجارت و ترانزیت عنوان منطقه مورد مطالعه انتخاب شده است. توسعه صنعت ورزش در این سواحل باعث ایجاد ظرفیتهای بسیاری در زمینه ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی منطقه می شود. سبب قرار گرفتن در خارج از تنگه هرمز تنها راه آبی عمیق و قابل دسترسی ایران به آبهای آزاد است(هادی پور و همکاران،.(1391 قرن پیشین شاهد تغییرات چشمگیری در مورد دیدگاه آدمی نسبت به زندگی بوده است. به گونه ای که تنها حفظ زندگی به شکل معمول، مطلوب تلقی نمی شود، بلکه ارتقاء کیفیت زندگی در زمینههای متعدد تلاش اساسی جوامع تلقی می شود. اما این سخن به معنای برداشت مشابه افراد و فرهنگهای مختلف از کیفیت زندگی نیست، چه در عین وجود یک توافق مفهومی به طور کلی، در عین حال شاهد برداشت های مختلف افراد از کیفیت زندگی هستیم. بدین خاطر الگوهای متعددی از کیفیت زندگی مطرح شده اند که در عین همپوشی ها، تمایزهایی نیز دارند. برخی از الگوها بر سازه های شخصیتی به عنوان واسطه تاکید دارند، اما برخی دیگر بر کارآمدی اجتماعی افراد. بازخوانی مفاهیم متعدد کیفیت زندگی منجر به ارائه تعریفی از سوی گروه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت شده است. این تعریف برای درک فرد از موقعیت خود در بافتی از نظامهای فرهنگی و ارزشی پیرامون در ارتباط با هدف ها، انتظارات و استانداردها و علاقمندیهای آنها تاکید دارد. در این نگاه کیفیت زندگی مفهومی فراگیر است که از سلامت فیزیکی، رشد شخصی، حالات روانشناختی، سطح استقلال، روابط اجتماعی و روابط با نهادهای برجسته محیط تاثیر می پذیرد و نیز بر ادراک فرد مبتنی است. در واقع کیفیت زندگی گستره ای است دربرگیرنده ابعاد عینی و ذهنی که در تعامل با یکدیگر قرار دارند. از سوی دیگر باید توجه داشت که کیفیت زندگی مفهومی پویا است، چه ارزش ها و خود ارزشیابی های زندگی ممکن است در طی زمان در واکنش به رویدادها و تجارب زندگی و سلامتی متحول شوند، همچنین هر حوزه از کیفیت زندگی می تواند آثار قابل ملاحظه ای بر دیگر حوزه ها بگذارد .(Newachek et al, 1992) توسعه در ابعاد مختلف از مهمترین تاثیرات ورزش برسواحل مکران خواهد.
.2- 2 محدوده مورد مطالعه در یک ترسیم کلی میتوان حدود جغرافیایی مکران از شمال به سیستان، از شرق به دره سند، از غرب به کرمان و کوههای
قفص و از جنوب به دریای عمان و اقیانوس هند محدود بوده است. یونانیان نیز مرزهای مکران (گدروزیا) را از شرق به رود آرابیوس(مهران رود)، از غرب به دماغه جاسک و کرمانیا، از جنوب به دریای اریترا(عمان) و از شمال به درنگیانا و آریا( سیستان و خراسان)1 محدود میدانستند.در قرن نوزدهم در نتیجه تحولاتی که در اروپا رخ داد، میدان رقابت کشورهای اروپایی به دیگر قارهها به ویژه آسیا نیز کشیده شد. یکی از سرزمینهایی که اهمیت زیادی برای دولتهای اروپایی داشت، هندوستان بود. در جریان رقابت اروپاییها برای تسلط بر هندوستان، سرزمینهای مجاور آنجا به عنوان معابر دسترسی به آن سرزمین، اهمیت ویژه یافتند. یکی از این نواحی مکران بود. انگلیسیها که توانسته بودند، دست دیگر رقیبان خود را از هندوستان کوتاه کنند، تصمیم گرفتند برای امنیت بخشیدن به مرزهای هند، منطقه حایلی در مرزهای شمال غربی آنجا تشکیل دهند. از این زمان دخالتهای انگلیس، درامور داخلی مکران آغاز شد. در نتیجه مداخلات و تقسیم بندیهای دولت انگلیس در جنوب ایران بخش وسیعی از منطقه مکران از کشور ایران جدا و به عنوان مکران هند، ضمیمه دولت هندوستان شد، که در حال حاضر این بخش