بخشی از مقاله
پاسخ به برخی از پرسشهای جوجه کشی با استفاده از تحقیقات
مقدمه : همیشه در ذهن کارکنان و مدیران جوجه کشی سوالاتی مطرح می شود و همواره یک علاقه مندی در مورد داشتن جواب آنها وجود دارد فلذا سعی گردید تعدادی از سوالات را با استفاده از تحقیقات محققان جواب داد که این مقاله به این صورت به خوانندگان محترم نشریه و دست اندرکاران صنعت طیور تقدیم می شود .
سوال اول : طول بدن جوجه چه تاثیری در عملکرد جوجه ها دارد ؟
در سالهای اخیر تاکید زیادی بر اندازه گیری طول بدن جوجه در جوجه کشی ها می شود . به طوریکه شرکت hatch tech ملاک ارزیابی کیفی خود را بر اندازه گیری طول بدن جوجه (chick Length یا chick size) گذاشته است .
تحقیقات نشان می دهد که یک همبستگی مثبت بین طول بدن جوجه در زمان هچ و عملکرد جوجه ها در 6 هفتگی وجود دارد .
همچنین هر چه طول بدن جوجه زیادتر باشد نشانگر استفاده بهتر از محتویات تخم مرغ توسط جنین و توفیق بهتر فراید انکوباسیون بوده است .
در صورتی که ملاک سنجش وزن جوجه در نظر گرفته شود بین دو قطعه جوجه هم وزن که هر دو 45 گرم بوده و جوجه اول شامل 35 گرم وزن واقعی + 10 گرم بقایای کیسه زرده و جوجه دوم به صورت 42 گرم وزن واقعی + 3 گرم بقایای کیسه زرده باشد تفاوتی وجود نخواهد داشت. زرده حاوی آنتی بادی های مادری بوده که به راحتی به جنین منتقل می شود و هر چه جذب زرده بیشتر و بقایای زرده کمتر باشد سیستم ایمنی توسعه بهتری خواهد داشت . به عبارت دیگر جوجه های بلند تر از نظر توسعه اندام ها به ویژه اندامهایی همانند قلب ، کبد و طحال نسبت به جوجه های کوچکتر وضعیت بهتری داشته ولی بین جوجه های بزرگ و متوسط تفاوت چندانی دیده نمی شود .
طول روده – سانتی متر بورس – گرم طحال – گرم کبد – گرم قلب – گرم (cm) طول بدن جوجه عنوان
56/92 30/0 149/0 78/7 49/1 2/20 جوجه بزرگ
31/92 28/0 122/0 71/7 43/1 6/19 جوجه متوسط
85/88 26/0 120/0 51/6 25/1 6/18 جوجه کوچک
خیر خیر بلی بلی بلی بلی تفاوت معنی دار
Roos moleaar , reijrink.hatch tech
همچنین در جوجه های بزرگتر توسعه بهتر کیسه آمینیون ، در صورت تزریق واکسن in-ovo توزیع واکسن بهتر صورت می گیرد . در حالی که در جوجه های کوچک به علت توسعه کمتر کیسه آمینیون بخشی از توزیع واکسن توسط کیسه آلانتوئیک صورت گرفته که این مسئله سبب کاهش اثر واکسیناسیون می شود (1) .
یک تخم مرغ 60 گرمی نطفه دار قادر به تولید جوجه ای با وزن 4/41 گرم و طول بدن 9/21 سانتی متر وبا نسبت وزنی 69 درصد می باشد . هر چه طول جوجه (chick Length) بیشتر می شود وزن زمان کشتار جوجه ها زیاد می شود .
شرایط انکوباسیون تاثیر بسیار زیادی روی طول بدن جوجه دارد . به عنوان مثال حرارت بالای ----- و حرارت بالای هچه سبب می شود که قلب جوجه ها کوچکتر ش
ده و جوجه ها با حداقل میزان کیسه زرده به همراهشان خواهد بود (2) .
سوال دوم : آیا گازدهی هچه یا بخار فرمالدئید بر روی بافت پوششی جوجه ها تاثیر می گذارد ؟
در طول چهل سال گذشته ترکیب فرمالین و پر منگنات پتاسیم و تولید گاز فرمالدئید بهترین ماده ضد عفونی بوده که این گاز برای انسان بسیار خطرناک است . یکی از موارد نگرانی استفاده از فرمالدئید بعد از نوک زدن به پوسته (pipping) می باشد . زیرا که آسیب سیستم تنفسی سبب افزایش حساسیت طیور به بیماریهای تنفسی در روز اول زندگی می شود .
گاز گذاری با فرمالدئید از زمان شروع نوک زدن جوجه ها به پوسته آغاز شده و این کار 30 ساعت به طول می کشد .
در این مقطع رطوبت بسیار بالا می باشد . فرمالدئید و آمونیاک بسیار قابل حل در آب هستند .
دلیل گاز دهی جوجه ها بعد از نوک زدن به پوسته کاهش میزان الودگی های موجود در محیط هچه می باشد . زیرا که باکتریهای همانند -------- ، ------- ، ------، قارچ ----- و در موارد اندکی مایکو پلاسمای طیور وجود دارد .
توصیه شده است که سطح فرمالدئید در هچه بین 20-80 ppm باشد و به ازای هر متر مکعب از 60 سی سی فرمالدئید 40 درصد از بخار فرمالدئید استفاده می شود . در یک آزمایش مشخص گردید که از بخار فرمالدئید در سه روز آخر انکوباسیون برای جنین ها استفاده شده که سطح فرمالدئید 130 ppm می باشد . بررسی وضعیت و تغییرات موفولوژیک نای جوجه ها تا 5 روز بعد از هچ نشان داد که این مساله سبب کاهش تحرک مژک های نای و از دست دادن حساسیت می شود که نتیجه آن افزایش زیاد موکوس در روز 5 بعد از انکوباسیون شده که حتی این موکوس در روی بافت اپی تلیوم براحتی قابل مشاهده خواهد بود (3) .
سوال سوم : آیا جایگزینی برای فرمالدئید در هچه وجود دارد ؟
هیدروژن پر اکسید و گلو تارآلدئید از جایگزین های خوب بوده که خاصیت ضد میکروبی داشته و کمترین تاثیر روی بافت تنفس داشته و زنده مانی جوجه ها عملکرد بعد از هچ تحت تاثیر قرار نگرفته و برای انسان نیز بی ضرر می باشند .
در انکوباتورهای چیک مستر از محلول هیدروژن پر اکسید به میزان یک لیتر در هر ساعت و 48 ساعت قبل از تخلیه جوجه ها استفاده می شود اندازه ذرات در حالت -------- بایستی در دامنه 1 تا 100 میکرون باشد .
پر اکسید هیدروژن (H2o2) سبب کاهش آلودگی هچه شده بدون اینکه تاثیری روی درصد هچ بگذارد . هر چند که خسارات هیدروژن پر اکسید بر روی بافت نای بسیار بیشتر از
فرمالدئید است .
هر چند که بخار فرمالدئید علاوه بر ضد عفونی سبب زردتر شدن رنگ جوجه ها می شود ولی هیدروژن پر اکسید که به صورت -------- استفاده می شود سبب می گردد که پرها و پرزهای جوجه سفید بماند (3) .
سوال چهارم : تخم مرغهاي سويه Ross و Cobb چه تفاوتي دارند ؟
تخم مرغهاي نژاد راس در 29 هفتگي نسبت به نژاد كاب سنگين تر و داراي وزن مخصوص بيشتري هستند . همچنين درصد وزن پوسته در راس 308 و درصد وزن زرده (yolk weight) كمتر از كاب مي باشند .
در تخم مرغهاي كوچك وزن مخصوص و درصد وزن زرده نسبت به تخم مرغهاي بزرگ و متوسط بيشتر است . نطفه داري و درصد هچ تخم مرغهاي راس بيشتر بوده ولي تخم مرغهاي كاب داراي افت وزن بيشتري تا زمان ترانسفر هستند .
لازم بذكر است تخم مرغهاي متوسط داراي باروي بيشتر و تخم هاي درشت داراي تلفات پاياني بيشتري هستند .
ميزان جوجه حذفي (cull chicks) در تخم مرغهاي بزرگ نژاد كاب بيشتر از نژاد راس در زمان هچ مي باشد . با وجود سنگين تر بودن جوجه هاي حاصله از تخم مرغهاي درشت در نژاد راس تفاوتي در عملكرد جوجه هاي دو سويه راس و كاب در اين تحقيق ديده نمي شود . تصميم گيري در مورد بررسي نژاد Ross به cobb نياز به تحقيقات و اطلاعات بيشتر دارد و نويسنده تنها با استفاده از اين پژوهش به مقايسه دو نژاد پرادخته است (4) .
مقايسه دو سويه Ross و Cobb
پارامترها Ross 308 Cobb 500
وزن مخصوص بيشتر از كاب -
وزن تخم مرغ سنگين تر از كاب -
وزن پوسته تخم مرغ - در كاب بيشتر از كاب
درصد وزن زرده - در كاب بيشتر از كاب
نطفه داري راس بيشتر از كاب -
درصد هچ راس بيشتر از كاب -
درصد افت وزن تا ترانسفر - در كاب بيشتر از راس
جوجه حذفي تخم مرغ هاي درشت - در كاب بيشتر از راس
وزن جوجه از تخم مرغ درشت در راس سنگين تر از كاب -
عملكرد جوجه ها (بدون تفاوت) -
توضيح : تخم مرغ كوچك وزن مخصوص و درصد وزن زرده بيشتري دارد
سوال پنجم : دماي مناسب در داخل ماشين حمل جوجه چند درجه ميباشد ؟
ماسين هاي حمل جوجه بايستي بتوانند دماي مناسبي براي جوجه تامين نمايند .كاميون هاي ساخته شده در شركت هچ تك با عنوان one-o-four بوده كه اين كاميون ها قادرند دماي بدن جوجه را در حد 104 درجه فار نهايت يا 40 درجه سانتي گراد حفظ كنند در اين صورت جوجه ها حداكثر عملكرد را خواهند داشت . تمام قسمت هاي داخلي اين ماشين قابل دسترسي و مشاهده مي باشد .
توصيه شده است كه دماي داخل كاميون 22-24 درجه سانتيگراد باشد (5) .
سوال 6 : تفاوت هاي بين جوجه هاي نر (خروس) وجوجه هاي ماده (مرغ) ازنظر طول بدن و وزن كشتار چيست ؟
تحقيقات نشان مي دهد كه بين طول بدن جوجه ، وزن جوجه و وزن زمان كشتار و بازده گوشت عضله سينه وجود دارد بر اساس يكي از تحقيقات صورت گرفته توسط دكتر آنا هيل در شركت هچ تك (5) مي توان يك مقايسه اي بين جوجه هاي نر و ماده انجام داد .
فاكتورها جوجه نر جوجه ماده
طول بدن با وزن كشتار همبستگي مثبت -
طول بدن با بازده عضله سينه همبستگي مثبت -
وزن يكروزگي با وزن نهايي كشتار - -
وزن يكروزگي با بازده عضله سينه - همبستگي منفي
وزن جوجه ها در 28 روزگي جوجه خروسها بيشتر از مرغها -
رابطه FCR با طول بدن همبستگي مثبت همبستگي مثبت
سوال 7 : بهترين مراقبت ها از جوجه هاي يكروزه در فارم پرورش چيست ؟
پروفسور راند و پروفسور واينلند توصيه هايي براي مراقبت خوب ار جوجه هاي تازه وارد شده به فارم دارند كه مي توان در موارد زير خلاصه نمود (6) .
- اگر اختلاف وزني بين جوجه ها بيش از 5 گرم باشد بايستي انتظار داشت كه جوجه ها به دماهاي متفاوتي نياز دارند .
- دماي ------ جوجه يكروزه 40-6/40 درجه سانتيگراد بوده واين دماي ------ در روز پنجم به 6/40-1/41 درجه مي رسد .
- دماي بستر جوجه ها بسيار مهمتر از دماي بالاي سر جوجه هاست . دماي بستر بايد قبل جوجه ريزي 33-3/33 درجه سانتي گراد باشد .
- دماي بستر را در عمق 4 ميلي متري از سطح بستر بايست گرفت كه بايد 8/27 درجه سانتيگراد باشد .
- با دستگاه كاسپره شده با اشعه مادون قرمز مي توان دماي بستر را اندازه گيري كرد .
- حداكثر اختلاف دماي سالن در روز و شب به 3 درجه برسد .
- رطوبت مناسب 60-70 درصد و حداقل قابل قبول 35 درصد است .
- سيستم تهويه بايستي در روز اول از هر 5 دقيقه 1 دقيقه كار كند .
- حداكثر آمونياك 20 ppm و حداكثر co2 بايستي 3/0 درصد يا 3000 ppm مي باشد .
- اگر منبع حرارتي نزديك به كف سالن باشد اكسيژن سالن را از 9/20 به 16-17 درصد مي رساند .
- هيترهاي قديمي بيشتر هوا را گرم كرده ولي هيترهاي تابشي 90 درصد ---- و 10 درصد هوا را گرم مي كنند .
-
سوال هشتم : آيا بين درجه حرارت داخل انكوباتور با دماي سطح پوسته تخم مرغ تفاوتي وجود دارد ؟
در انكوباسيون تجاري و در فرايند انكوباسيون درجه حرارت پايين بر روي رشد جنين ها موثر مي باشد . هر چه به انتهاي انكوباسيون نزديك شويم حرارت توليدي جنين ها بيشتر مي شود و اين افزايش حرارت در داخل انكوباتور و در روي پوسته قابل مشاهده است .
در ابتداي انكوباسيون كه جنين حرارت كمي توليد مي كند درجه حرارت انكوباتور بيشتر از پوسته تخم مرغ بوده و به اين دليل بايستي تخم مرغها را گرم
نمود .
با رشد جنين و با افزايش توليد حرارت متابوليكي حرارت بالاتر مي رود و بايستي براي ممانعت از بالا رفتن حرارت در هواي اطراف تخم مرغ خنك كننده هاي دستگاه در مدار قرار گيرند .
دكتر marleen در مقاله خود (7) اعلام نمود كه درجه حو اين اختلاف 2/0 F مي باشد . براي رشد مطلوب جنين ها در انكوباتور بايستي درجه حرارت پوسته تخم مرغ بين 0-14 روزگي 6/37-9/37 0 c (7/99-2/100 0 F) و در 15-19 روزگي يا در طول روزهاي آخر در ----- بايد 1-38-8/38 0 c (6/100-8/101 0 F) در نظر گرفته شود .
سوال نهم : آيا تخم مرغهاي كوچك ، جوجه هاي كوچكي توليد مي كنند ؟ تخم مرغهاي بزرگتر چه طور؟
بهترين تخم مرغها براي جوجه كشي تخم مرغهايي هستند كه به -------- نرسيده باشند .
جوجه هاي حاصل ار تخم مرغهاي كوچك و متوسط بسيار فعال و قبراق تر از جوجه هاي حاصل از تخم مرغهاي بزرگ مي باشند . زيرا كه يك همبستگي بين سايز تخم مرغ و چربي بدن وجود دارد . انتظار مي رود كه در ساير درجه حرارت مطلوب در طول انكوباسيون از تخم مرغ 60 گرمي يك جوجه 42 گرمي با نسبت وزني 70 درصد به دست مي آيد (8) .
با افزايش سن مرغان مادر ، وزن تخم مرغ توليدي و به دنبال آن جوجه حاصل افزايش مي يابد . هرچند جوجه ها بزرگ تر هستند و لي مشكلاتي در خصوص زنده ماني ، جذب كيسه زرده ، عدم بسته شدن ناف و بالا بودن تلفات را به همراه دارند .
از نظر ژنتيكي بين جوجه حاصله از گله مادر جوان ومسن تفاوتي وجود ندارد هر چند كه افزايش سن سبب كاهش كيفيت پوسته تخم مرغ مي شود .
طراحي انكوباتور و درجه حرارت آن براي تخم مرغهايي با اندازه متوسط مي باشد .چيده شدن تخم مرغ بزرگ در داخل انكوباتور معمولي سبب مي شود كه درجه حرارت زياد توليدي تخم مرغ درشت به درستي دفع نگردد . همچنين درجه حرارت انكوباتور مناسب درجه حرارت مورد نياز تخم مرغ درشت تر نبوده و افت وزن تخم مرغ نرمال نخواهد بود . با افزايش تعداد تخم مرغهاي درشت دماي انكوباتور كاهش مي يابد به طوريكه حتي 5/0 درجه افت شان كمتر از تخم مرغهاي كوچكتر است .
بطوريكه اگر دماي هوا در انتهاي كوچك تخم مرغ 2/99 0 F در 18 روزگي باشد در تخم مرغهاي بزرگ به 7/98 0 F مي رسد . جبران نشدن دما تا 10 روزگي صورت مي گيرد افزايش دما در مراحل بعدي نمي تواند سبب ترميم يا جبران خسارت هاي قبلي شود .
به عبارت ديگر اگر استارت حرارت در تخم مرغ كوچك در
10 روزگي با 7/99 درجه باشد در پايان 18 روزگي به 2/99 0 F مي رسد كه اين افت خطي و مستقيم بعد از 8 روزگي قابل مشاهده در مورد حرارت است . در تخم مرغهاي بزرگ اگر هدف افت دما به 7/98 0 F در 18 روزگي باشد بعد از 8 روزگي تا 10 روزگي يك درجه حرارت كم شده و سپس روزانه 1/0 0 F كم مي شود .
درجه حرارت پوسته را مي توان با اشعه مادون قرمز اندازه گيري نمود كه مطلوب ترين دما 100 و 5/100 0 F بوده و نبايد دماي پوسته از 101 0 F فراتر رودزيرا كه جذب زرده به داخل جنين دچار مشكل شده و وزن واقعي جوجه كم مي شود .
جوجه هايي با طول بدن بزرگ داراي رشد بهتر و وضعيت ناف قابل قبولتري مي باشند (9) .
سوال دهم : دماي بالا آسيب بيشتري بر روي جنين دارد يا دماي پايين ؟
جنين ها به دماي بالا حساس تر بوده و اثرات منفي درجه حرارت بالا بيشتر از دماي پايين است . در دماي پايين تر از 75 درجه فار نهايت يا 8/23 درجه سانتيگراد رشد جنين آغاز نمي شود . اگر درجه حرارت انكوباسيون بين 12-20 رئزگي به 48 درجه سانتيگراد برسد قلب از تپش خواهد ايستاد . كه در اين ميان سن نيز مهم است .
به طوريكه با اين درجه حرارت (48 درجه سانتيگراد) براي جنين 12 روزه 100 دقيقه و جنين 20 روزه 56 دقيقه زمان لازم است تا قلب از كاز بيفتد . در استرس سرمايي مدت زمان استرس و سن جنين دو نكته اساسي است
در دماي پايين ميزان ناهنجاري ها و اختلالات افزايش مي يابد . همچنين اگر درجه حرارت انكوباتور 5/0 0 F كمتر از حد استاندارد باشد طول انكوباسيون افزايش يافته و زمان هچ به تاخير مي افتد .
ختم آنكه افت وزن كمتر شده ووزن جوجه ها بيشتر مي شود در نتيجه جوجه هاي شكم پر افزايش خواهد يافت . در استرس سرمايي تلفات در تمام مراحل جنيني افزايش مي يابد زيرا كه بيشترين تاثير روي گردش خون ، كاكرد قلب ، رشد و نمو غشاهاي جنيني و كاهش استفاده از زرده ------ و پوسته مي باشد (20) .
سوال يازدهم : آيا به غير از روشهاي علمي همانند تعيين جنسيت از روي پر ، مقعد يا روش ژنتيكي ، روشهاي كلي و ساده براي افراد عامي وجود دارد ؟
برامل در مقاله خود به چندين نكته در اين زمينه اشاره مي كند كه مهترين آن به شرح زير است (10) :
- تخم مرغهايي كه به شكل توپ فوتبال باشند جوجه هايشان خروس و تخم مرغهاي گرد و كشيده مرغ خواهند بود .
- بستن جوجه با نخ وچرخاندن آن نشان مي دهد كه اگ
ر جوجه به صورت مدور چرخيده و حالت سيركولاسيون داشته باشد مرغ و اگر به عقب يا جلو يا 4 جهت اصلي برود خروس خواهد بود .
سوال دوازدهم : درجه حرارت مناسب براي ذخيره تخم مرغ چه دمايي است ؟
براي جلوگيري از رشد جنين در طول ذخيره سازي يا انبار بايستي دما به پايين تر از صفر فيزيولوژيكي برسد ولي توصيه مي شود كه دماي متداول 20-1/21 درجه سانتيگراد يا 68-70 درجه فار نهايت مي باشد .
تحقيقات نشان مي دهد كه باطولاني شدن زمان ذخي
درجه حرارت ذخيره سازي مدت زمان ذخيره تخم مرغ
0 c 55/20-33/18 0 F 69-65 كمتر از 4 روز
0 c 32/18-5/15 0 F 65-60 4-7 روز
0 c 5/15-77/12 0 F 60-55 7 روز يا بيشتر
تحقيقات نشان مي دهد كه ذخيره تخم مرغ با درجه حرارت 74 درجه فار نهايت (3/23 درجه سانتيگراد) به مدت كمتر از 4 روز تاثير منفي بر روي هچ و توليد جوجه هاي غير طبيعي ندارد .
جنين و جوجه هاي غير طبيعي هچ فرتايل هچ كل درصد ناباروري درجه حرارت ذخيره
F C
8/38 1/90 1/82 6/8 66 88/18
4/27 2/90 1/83 8/7 74 3/23
19/0 94/0 54/0 65/0 P
سوال سيزدهم : درجه حرارت ركتوم خروسها در زمان هچ بيشتر است يا جوجه هاي ماده (مرغها) ؟
به طور ميانگين درجه حرارت ركتومي خروسها در لحظه هچ 04/37 درجه سانتي گراد بوده و به طور معني داري كمتر از جوجه هاي ماده (مرغها) است كه 54/37 درجه سانتي گراد است . درجه حرارت ركتومي در جوجه هايي كه بعد از گذراندن 20 روز و 12 ساعت هچ مي شود به طور معني داري كمتر از جوجه هايي است كه در روز 20 و ساعت 6 يا زودتر هچ مي شوند به عبارت ديگر هر چه طول انكوباسيون زياد مي شود درجه حرارت انكوباتور كمتر مي شود (12) .
سوال چهاردهم : سريعترين زمان براي كندل زدن چه روزي است ؟
به هنگامي كه تخمك گذاري صورت ممكن است حاوي 70 هزار سلول باشد در يك تحقيق مشخص گرديد كه مي توان در 7 روزگي وضعيت تخم مرغهاي روشن (clear) و تلفات جنين را با دقت بالايي مشخص نمود كه 3/8 درصد تخم مرغها غير بارور و 25/4 درصد داراي تلفات جنيني مي باشند (13) .
سوال پانزدهم : چرخش تخم مرغ تا روز 18 چه تاثيري بر روي هورمونهاي تيروئيدي و فشار گاز داخل كيسه هوا دارد ؟
چرخش (Turning) يكي از عوامل دخيل در بالا رفتن تلفات جنيني است به طوريكه :
- ترنينگ در هفته اول انكوباسيون سبب تشكيل درست و مناسب غشاهاي جنين مي شود .
- ترنينگ در هفته آخر انكوباسيون سبب مي شود كه از افزايش جنين هاي نا بجا (Malposition) جلوگيري مي شود .
چرخش تاثير زيادي روي روي زنده ماني و نمو جنين دارد ولي مكانيسم تاثير چرخش در فاز دوم جنين به روشني مشخص نمي باشند . چرخش علاوه بر كاهش هچ بر روي عملكرد جوجه ها بعد از هچ نيز موثر مي باشد .
در يك آزمايش تخم مرغهاي نژاد كاب را به مدت 12 ، 15 و 18 روز چرخانده و سپس در حالت افقي (horize) قرار داده شده و سپس در روز 19 به سبد هاي هچه منتقل شدند . نتيجه اين آزمايش نشان داد كه چرخش تخم مرغ تا روز 18 در مقايسه با 12 و 15 روزگي سبب مي شود كه فشار اكسيژن (po2) پايين تر و فشار دي اكسيد كربن
(pco2) در زمان نوك زدن به كيسه هوا (Internal Piping = IP) بيشتر از تخم مرغهايي شود كه كمتر از 18 روز چرخانده شده اند . همچنين هورمونهاي تري يدويتروين (T3) و تيروكسين (T4) در زمان نوك زدن به كيسه هوا در تخم مرغهايي كه تا 18 روزگي ترنر شده اند در مقايسه با دو گروه ديگر بيشتر است .
همچنين نسبت T3 به T4 در جوجه يكروزه (تخم مرغهاي 18 روزه) پايين تر بوده است . هر چند كه طول انكوباسيون تحت تاثير روزهاي چرخش قرار نگ
رفت . درصد هچ ، درصد جوجه با كيفيت در تخم مرغهايي كه 15 روز تر نر مي شوند پايين تر از دو گروه ديگر است .
با افزايش سن جنين تا روز هچ سطح هورمون كورتيكوسترون افزايش مي يابد ولي روزهاي چرخش تاثيري بر آن نگذاشت . با ادله ذكر شده پيشنهاد مي شود كه ترنر تخم مرغ تا روز 18 انكوباسيون ادامه مي يابد (14) .
سوال شانزدهم : آيا تزريق گلوكز و اسيد اسكوربيك به داخل تخم مرغ مي تواند درصد هچ را بهبود دهد ؟
انكوباسيون يكي از فرايندهاي بسيار مهم بوده كه هميشه استرس در آن مهم مي باشد . استرس با افزايش حرارت متابوليكي گرم اسيد اسكوربيك به ازاي هر تخم مرغ مي شود سبب مي شود كه هچ بهبود يابد ولي تزريق گلوكز با دستگاه Embrex با سطوح 5 ، 10 ، 15 ميلي گرم گلوكز تاثيري بر روي درصد هچ و وزن جوجه ها ندارد (15) .
سوال هفدهم : تاثير مصرف يا عدم مصرف ويتامين هاي B بر روي رشد جوجه ها چيست ؟
در يك آزمايش بر روي جوجه هايي با سن 5 هفته تاثير وجود يا فقدان يكي از ويتامين هاي دسته B بر روي رشد آنها در قالب 6 گروه و 6 تيمار آزمايش گرديد كه خلاصه نتايج آن در جدول زير مي آيد (16).
رديف ويتامين ها اثرات
1 كمبود ريبوفلاوين – نياسين – B6 – بيوتين – كولين _ اسيد فوليك بعد از 2 هفته سبب مي شود كه وزن بدن 77 درصد بقيه گروهها شود
2 حاوي تمام ويتامين هاي گروه B رشد خوب ، وزن 2011 گرم ، مصرف روزانه 87 گرم ، ضريب تبديل 53/1
3 حاوي تمام ويتامين هاي گروه B به جز نياسين -
4 حاوي تمام ويتامين هاي گروه B12 -
5 حاوي تمام ويتامين هاي گروه بيوتين كاهش 5 درصدي وزن ، كاهش 8 درصدي در ضريب تبديل
6 حاوي تمام ويتامين هاي گروه فوليك اسيد -
نتايج فوق نشان مي دهد كه بيوتين در مقايسه با نياسين ، B12 و اسيد فوليك تاثير بيشتري در جوجه هاي در حال رشد دارد .
سوال هيجدهم : آيا استرس حرارتي در اواسط انكوباسيون مي تواند بر روي مقاوت جوجه ها به حرارت موثر باشد ؟
اگر استرس گرمايي با درجه حرارت 39 درجه سانتي گراد به مد
ت 2 ساعت در روز و در روزهاي 13 تا 17 انكوباسيون اعمال شود و سپس رسيدن به دماي 30 درجه سانتي گراد در روزهاي 33 تا 43 (به مدت 4 ساعت در روز) نشان داد كه تنش گرمايي سبب كاهش T3 (تري يدوتيرونين) ، تري گليسيريد ها در پلاسماي خون جوجه ها مي شود و اين در گروهي كه دچار تنش گرمايي در انكوباسيون و در طول رشد گردد بيشتر خواهد بود . كاهش اين دو بخشي از مكانيسم تنظيم درجه حرارت (t
hermo regulation) بوده كه در صورت مواجه جوجه با شرايط حرارتي با لا در اواسط انكوباسيون سبب افزايش مقاومت جوجه ها به حرارت (thermo tolerance) در سنسين بعد از هچ مي شود (17) .
سوال نوزدهم : چه تغييراتي در تغذيه جنين در طول انكوباسيون اتفاق مي افتد ؟
جنين براي رشد خود وابسته به مواد مغذي تخم مرغ است با رشد جنين سطح مواد معدني و مغذي در تخم مرغ تغيير مي كند . به عنوان مثال مقدار منيزيم در تخم مرغهاي نطفه دار معادل 1500 ميكرو گرم در هر ماده خشك بوده و به طور معني داري بيش از تخم مرغهاي بدو نطفه بوده كه حاوي 1000 ميكرو گرم در هر گرم ماده خشك هستند (18) .
گلوكز يكي از مهمترين مواد مغذي در طول انكوباسيون بوده و تا زماني كه كوريو آلانتوئيس ، اكسيژن را براي اكسيدان اسيدهاي چرب تامين مي كند وجود خواهد داشت . مواد مغذي موجود در آلبومين تا 14 روزگي به صورت كامل مصرف مي شود و بخشي از آلبومين توسط روده جذب مي شده و براي افزايش گليكوژن ذخيره اي استفاده مي شود . در صورت تداخل آنزيم هاي روده اي گوارشي بقاياي آلبومين و ورود آنها به كيسه زرده سبب مي شود كه تاثير نامطلوبي بر روي استفاده از ليپيد بگذارد .
همزمان با نوك زدن به كيسه هوا و شورع تنفس ريوي كوريو آلانتوئيس از دست مي رود و استفاده از گليوكز براي حفظ جنين ضروري است .
و پرزهاي روده كوچك پيشرفت نموده و به سمت آنتروسيت ها رفته تا ماكرو مولكولها را براي اعمال هضم و جذب بعد از هچ منتقل نمايد .
در صورت كمبود يا اشكال در جذب مواد معدني پوسته ، گرانولهاي كلسيمي كيسه زرده براي معدني شدن سيستم اسكلت جوجه ها مورد استفاده قرار مي گيرند (19) .
سوال 20 : اثرات آنتا گوئيستي آرژنين روي متابوليسم روي (zinc) در جوجه ها چگونه است ؟
با لا بودن ميزان آرژنين در جيره يا بالا بودن سطح پروتئين جيره سبب كاهش Zinc (روي) مي وشد . كمبود روي اثرات قابل توجهي روي ناهنجاريهاي پا داشته و سبب ك
اهش وزن بدن جوجه ها مي شود . همچنين آرژنين زياد مي تواند سبب اختلالاتي در رشد و افزايش ناهنجاري ها در پر طيور شود . استفاده از مكمل وري مي تواند اثرات نا مطلوب آرژنين مازاد را خنثي نمايد .
افزايش آرژنين در جيره سبب مي گردد كه ميزان zinc در پر جوجه ها و استخموان درشت ني كاهش يافته ولي تاثير منفي روي كاهش غلظت zinc در كبد نداشت همچنين هيستدين (histidine) نه هيستامين تحت تاثير كمبود روي قرار مي گيرد . هر چه ميزان سويا در جيره زياد مي شود ميزان آرژنين زياد شده و كمبود روي بيشتر خواهد شد (21
) .
در مطالعه ديگري مشخص گرديد كه آرسنيك (Arsenic) نقش مهمي داشته به طوريكه آرسنيك همراه با روي (zinc) بر روي متابوليسم آرژنين در جوجه ها اثر مي گذارد (22) .
سوال 21 : چرا همواره توصيه مي گردد كه در هفته اول به جوجه ها ويتامين C يا اسيد آسكوربيك داده شود ؟
هفته اول زندگي جوجه بسيار مهم است و دادن ويتامين C مي تواند سبب كاهش استرس هاي وارده گردد . بيو سنتز ويتامين C در كليه هاي جنين و طيور بالغ صورت مي گيرد . بيو سنتز آسكوربيك تحت تاثير سن ، جنس ، سويه ، سرعت رشد ، برونشيت عفوني ، گامبورو ، مايكوتوكيسن ، نفريت مزمن ، استرس هاي فيزيولوژيكي و سوء جذب مي باشد .
كاهش اين ويتامين سبب مشكلاتي در ضعف پاها (Leg weakness) در جوجه هاي در حال رشد مي شود .
تخم مرغ حاوي اسيد آسكوربيك نبوده چون از مرغ به تخم مرغ منتقل نمي شود . هر چند كه در اثر بيو سنتز آندوژنوس در بافت هاي جنين در طول انكوباسيون اسيد اسكوربيك ديده مي شود . سنتز ويتامين تابعي از يك الگو بوده كه در آن سن و مرحله رشد جنين دخالت دارد .
هر چه به انتهاي انكوباسيون نزديك مي شويم بيوسنتز زياد شده به طوريكه در زمان هچ مقدار اسيد آسكوربيك پلاسما را مي توان اندازه گيري نم
ود .
بعد از هچ جوجه بيوسنتز اسيد آسكوربيك كاهش يافته و در روز 7 به حداقل مقدار خود مي رسد فلذا از اين روي بعلت كاهش اسيد آسكوربيك در طول هفته اول ( طبق نمودار زير ) اهميت زيادي به پرورش جوجه ها در هفته اول داده مي شود . بعد از 7 روزگي بيوسنتز ويتامين افزايش مي يابد . ميزان بيوسنتز در مرغها بيشتر از جوجه خروسها بود
به نظر مي رسد مكمل نمودن 150 ميلي گرم در هر كيلو گرم از خوراك جوجه ها در طول 3 هفته اول جوجه ها براي جلوگيري از اشكالات در پاي جوجه ها ضروري است (23 ) .
مقايسه بيوسنتز اسيد آسكوربيك بعداز هچ در خروسها و مرغها
سوال 22 : تاكنون چند نوع پروتئين در محتويات تخم مرغ شناسايي شده است ؟
در يك تحقيق در سال 2008 مشخص گرديد كه 119 نوع پروتئين در زرده تخم مرغ ، 78 نوع سفيده تخم مرغ و تعداد 528 نوع پروتئين در ماتريكس آلي پوسته تخم مرغ وجود دارد . در ماتريكس پوسته تخم مرغ تعداد 39 فسفو پروتئين يافت شده است .