بخشی از مقاله
مديريت تخم مرغهاي قابل جوجه کشي
براي رسيدن به جوجه هاي گوشتي با رشد سريع ، تخم مرغهاي قابل جوجه کشي مطلوب ، مرغهاي مادر در طول دوره توليد بايستي دائما از نظر وزن ، اندازه و همچنين وزن بدن مرغهاي مادر مولد کنترل گردند زيرا يکي از فاکتورهاي اصلي انتخاب در آميخته هاي گوشتي در سال هاي اخير وزن تخم مرغ است . تحقيقات سالهاي اخير نشان داده است که بين وزن تخم مرغ و ماندگاري توليد نسبت مستقيم وجود دارد بررسيها نشان داده اند که اگر ماندگاري توليد کاهش يابد وزن تخم مرغ افزايش خواهد يافت براي حل اين مشکل و حفظ بدن مرغ و در نتيجه تداوم ماندگاري توليد لازم است برنامه کاهش دان اجرا شود
زمان و کاهش دان به عوامل متعددي بستگي دارد از جمله :
- وزن بدن مرغ و تغييرات آن از شروع توليد .
- توليد روزانه و روند ادامه آن .
- وزن تخم مرغ روزانه و روند ادامه آن
- تغييرات در زمان برداشت دان .
- وضع گله از نظر سلامتي .
- درجه حرارت و شرايط محيطي .
- وضع جيره غذايي از نظر ترکيب ( انرژي و مقدار پروتئين )
- مقدار جيره (انرژي دريافتي ) در پيک توليد .
- تاريخچه گله ( وزن گله در دوره پرورش و عملکرد آن قبل از پيک توليد .)
از آنجائيکه عوامل ياد شده بالا در تمام گله ها يکسان نيستند لذا برنامه کاهش دان در هر گله متفاوت خواهد بود.
توصيه عمومي براي کاهش دان بشرح زير مي باشد.
از هفته 27 تا 34 دادن حداکثر دان ( پيک توليد ) .
از هفته 35 تا 50 کاهش تدريجي تا 150 گرم در روز براي هر قطعه بعبارتي دادن 412 کيلوکالري انرژي براي هر مرغ در 50 هفتگي .
از هفته 50 به بعد ثابت ماندن مقدار دان .
برنامه هاي کنترل
- وزن کشي و کنترل تغييرات وزن که معمولا استاندارد 15 تا 20 گرم افزايش در هفته است .
- وزن روزانه تخم مرغ و تغييرات آن با توجه به وزن استاندارد .
- شرايط فيزيکي مرغ يعني وضع عضله سينه – وضع چربي بدن – وضع پرها و پوشش عمومي شرايط پا ، تاج ، سروصورت و رنگ پريدن بدن و وضع عمومي توليد .
مقدار جيره بايد طوري تنظيم گردد که بتواد در مقابل تغييرات غير قابل انتظار احتياجات طيور را برآورده کند بطور مثال وقتي درجه حرارت بيش از حد بالا باشد با توجه به احتياجات انرژي حيوان بتوان در مقدار جيره تعديل انجام داد . عدم کنترل و در نتيجه شکست در کنترل وزن بدن از هفته 30 به بعد بطور مشخص تداوم توليد را تحت الشعاع قرار خواهد داد .
جمع آوري و مديريت تخم مرغهاي قابل جوجه کشي
يک تخم مرغ حدود 22 تا 24 ساعت زمان لازم دارد که از مجراي تخم عبور کرده وتوليد گردد تقسيم سلولي از مجراي تخم شروع شده بطوريکه در موقع توليد هر تخم مرغ نطفه دار داراي 60000 سلول است که در ادامه در گروه هاي مختلف اقدام به وجود آوردن اندامها خواهدنمود. هر تخم مرغ نطفه دار که توليدمي گردد داراي موجود زنده است بنابراين بايد در نظر داشت که جمع آوري و نگهداري نادرست تخم مرغ از لحظه تخمگذاري به بعد ممکن است توليد جوجه يکروزه درجه يک را تحت تاثير قرار دهد
. تقسيم سلولي از درجه حرارت 27 درجه به بالا ادامه مي يابد و 26 درجه سانتي گراد کمتر کند مي گردد در نهايت در درجه حرارت 20-21 بطور کامل متوقف مي شود اين نقطه را صفر فيزيولوژيک مي نامند اگر تقسيم سلولي تا 5 ساعت پس از تخمگذاري ادامه يابد و سپس تخم مرغ به سردخانه انتقال يابد شاهد افت در صد هچ بدليل جنين مردگي خواهيم بود بنابراين بايد شرايطي ايجاد کرد که تخم مرغها هرچه سريعتر به سردخانه با درجه حرارت 20-18 درجه سانتي گراد درجه انتقال يابند در اين رابطه بايد گفت که جمع آوري متعدد موجب خنک شدن يکنواخت تخم مرغها شده ولذا اين موضوع اهميت جمع اوري 6 تا 8 بار در روز را روشن مي نمايد.
جمع آوري در سيستم لانه هاي اتوماتيک
شرايط نوار جمع آوري در لانه هاي اتوماتيک بايد ازنظر حرارت کنترل گردد که نه خيلي گرم و نه خيلي سد گردد نوار جمع آوري و پوشال اين گونه لانه ها بايد مرتبا تميز گردد پس از تميز کردن نوار جمع آوري تخم مرغ بايد دقت کرد که نوار خشک شده باشد و پس از اتمام جمع آوري قسمت انتهايي يعني خروج از سالن خوب بسته باشد که ايجاد کوران نگردد در غير اينصورت نوار فوق بوسيله کوران هوا بسيار سرد خواهد شد .
اين لانه ها موجب کاهش نيروي کارگري خواهد شد وليکن مانند بسياري از سيستم هاي اتوماتيک لازم است از نظر نگهداري واستفاده بهينه از آن دقت لازم صورت گيرد در اين لانه ها بايد مدييت طوري عمل نمايد که اکثر تخم مرغها در لانه ها گذاشته شوند و از نظر رسيدگي و تاسيساتي بايد دقت کرد که از شکستگي بيش از حد جلوگيري شود نداشتن اين لانه ها همانطوريکه گفته شد در خصوص کاهش نيروي کار موثر مي باشند ولي دليلي براي نداشتن افراد مسول نمي باشند توصيه مي گردد که نوار جمع اوري دو هفته قبل از توليد هر روز يکبار کار کند که طيور به صداي آن عادت کنند .
تخم مرغهاي بستر
متاسفانه درصدي از تخم مرغ هاي توليدي روي بستر توليدمي گردند اين تعداد بستگي به فاکتورهاي مديريتي زيادي دارد .
- عدم لانه گذاري بموقع و مرتب نبودن پله لانه هاي مزبور .
- عدم هماهنگي بلوغ جنسي مرغها و خروسها .
- مشکل يکنواختي نور در تمامي قسمتهاي آشيانه .
- صحيح نبودن اندازه طول دانخوري با توجه به توصيه کمپانيها که معمولا 15 سانتي متر براي هر مرغ مي باشد.
- عدم هماهنگي تحريک نوري با وزن مرغها .
- عدم تناسب درصد مرغ و خروس ( جفت گيري بيش از حد موجب افزايش تخم مرغ بستر ميگردد ).
- عدم تناسب زمان توزيع دان با پيگ تخم گذاري ، زمان توزيع دان بايد 5 تا 6 ساعت پس از روشنايي باشد تا مرغها براي دان خوردن از لانه خارج نشوند .
- عدم جمع آوري مرتب تخم مرغهاي بستر در شروع توليد . ( حداقل 7 بار در روز)
يادمان باشد يک تخم مرغ کثيف قابل جوجه کشي نمي باشد .
نگهداري تخم مرغ
پس از جمع آوري تخم مرغها و ضدعفوني انها بايد در مدت 30 دقيقه به سردخانه مجهز به سيستم کنترل حرارت و رطوبت انتقال داده شود بعضي از مشکلات عادي در اين مورد عبارتند از :
- بعضي از تخم مرغها در لانه مي مانند و سرد مي شوند و سپس مرغ ديگري براي تخم گذاري وارد لانه مي شود در نتيجه تخم مرغ دوباره گرم مي گردد.
- تهويه ضعيف لانه هاي تخم گذاري که امکان دارد درجه حرارت اين لانه ها به بالاي 27 درجه سانتي گراد برسد.
- جمع آوري تخم مرغها در شانه هاي کاغذي که مدت زمان خنک شدن تخم مرغ در اين شانه ها زياد است ( حدود 6 ساعت )
- مواقعي ديده شد که تخم مرغهاي جمع آوري شده بدون دليل در سالن مانده اند .
- در مواقعي که حمل باگاري است با تکميل شدن گاري تخم مرغهاي قبلي در شرايط نامناسب نگهداري شده اند .
- مناسب نبودن درجه حرارت بخاطر ايزولاسيون ضعيف .
- گردش ناقص هوا .
براي رسيدن به درصد جوجه درآوري مطلوب درجه حرارت قابل قبول و رطوبت مناسب در طول حمل و نقل و در مدت نگهداري بسيار مهم مي باشد شرايط مناسب به شرح زير است .
مدت نگهداري بروز درج حرارت سانتيگراد درصدرطوبت
3-1 19 75-70%
بيشتر از چهار روز 18-16 75-70%
براي نگهداري تخم مرغها به مدت طولاني پايين آوردن درجه حرارت سردخانه کمک خوبي در حفظ کيفيت تخم مرغ خواهد داشت .
جريان صحيح هوا که در بالا ذکر شد براي رسيدن و نگهداري رطوبت و حرارت در حد مطلوب با حداقل تغييرات درمدت نگهداري تخم مرغ نقش اساسي را ايفا مي کند.
- حرارت بيش از حد موجب رشد باکتريها مي گردد.
- حرارت پايين خطر ايجاد شبنم روي تخم مرغ را دارد .
- رطوبت بيش از حد موجب رشد قارچ مي گردد.
- گردش هواي کم موجب گرم شدن دوباره تخم مرغ مي گردد.
- محل تخليه و بارگيري تخم مرغ بايد سرپوشيده باشد .
دستگاههايي وجود دارد که مخصوص اندازه گيري وثبت درجه حرارت مي باشند که براي کنترل و ارزيابي بسيار با ارزش هستند.
انبار نگهداري و سردخانه بايستي بقدر کافي بزرگ باشند که بتوانند براحتي تعداد تخم مرغهاي توليدي را در خود جاي دهد .
لازم است بين ديوارها و رديف هاي تخم مرغ حدود 40 تا 50 سانتي متر فضاي خالي وجود داشته باشد فاصله سطح تخم مرغهاي انبار شده با سقف انبار بايستي حداقل 5/1 متر باشد.
بهداشت و ضدعفوني تخم مرغهاي قابل جوجه کشي
توجه دقيق به ضد عفوني اين تخم مرغها موجب افزايش درصد جوجه دراوري و بالا رفتن کيفيت جوجه هاي توليدي خواهد شد نفوذ باکتري از پوسته موجب تلفات اوليه و تضعيف جنين و افزايش جوجه هاي درجه 2 وعفونت کيسه زرده و مرگ جنين در هفته اخر دوران جوجه کشي و همينطور افزايش تخم مرغ انفجاري و در نتيجه افزايش آلودگي بقيه تخم مرغها موجود در دستگاه جوجه کشي خواهد شد . محلهايي که مي توانند موجب اين آلودگي گردند و بايدکنترل شوند عبارتند از پوشال لانه ها ، تسمه جمع آوري در لانه هاي اتوماتيک ، شانه هاي جمع آوري و نگهداري تخم مرغ ، تخم مرغهاي بستر، مه پاش هاي سالن ، رطوبت سازها ، اطاق تخم مرغ و نگهداري تخم مرغ ، هواکشها و تيغه هاي آن .
بهترين حالت و ايده آل ترين زمان براي ضدعفوني تخم مرغها ، بلافاصله پس از جمع آوري که هنوز گرم هستند مي باشد وقتي تخم مرغ سردشد محتويات آن مقبض شده و در نتيجه هر باکتري که روي پوسته باشد بلافاصله از طريق منافذ وارد تخم مرغ شده و موجب آلودگي ميگردد تميز کردن تخم مرغهاي کثيف بوسيله سمباده – کارد – سيم هاي ظرفشويي هر چند اجرا مي گردد ولي مي تواند عامل ورود باکتري به درون تخم مرغ باشد و موجب آلودگي گردد يک تخم مرغ تميز تخم مرغي است که هيچ وقت کثيف نبوده باشد .
راههاي زيادي براي ضدعفوني تخم مرغ وجود دارد هر کدام را انتخاب مي کنيد بايد موارد زير را در نظر بگيريد.
1- قادر باشد حداقل 90% از باکتريها را از بين ببرد .
2- براي جنين خطرناک نباشد.
3- براي افرادي که آن را اجرا مي کنند زيان آور نباشد .
4- موجب خرابي کوتيکول نگردد.
5- پوسته تخم مرغ را مرطوب نکند.
6- موجب افزايش درجه حرارت تخم مرغ نگردد.
در صورتي که تخم مرغهاي روي بستر بعنوان تخم مرغ قابل جوجه کشي مورد استفاده قرار ميگيرد بهتر است از تخم مرغهاي تميز جدا شوند و ترجيحا در لايه هاي پاييني ستر چيده شوند انتظار از يک تخم مرغ اين است که حفاظت فيزيکي و تغذيه جنين را به عهده گرفته و ان را در مقابل عفونت هاي باکتري يابي محافظت کند در نهايت جنين را در يک شرايط مناسب درون پوسته نگهداري نمايد .
