بخشی از مقاله
چکیده
در این پژوهش تاثیر تزریق درون تخم مرغی ژله رویال در روز 17 انکوباسیون بر میزان جوجه درآوری و صفات عملکردی در جوجههای گوشتی بررسی گردید. تیمارهای آزمایشی شامل شاهد منفی - عدم تزریق - ، شاهد مثبت - تزریق 0/5 میلیلیتر نرمال سالین - ، تزریق 0/5 میلیلیتر محلول 12/5 درصد ژله رویال و تزریق 0/5 میلیلیتر محلول 25 درصد ژله بودند. تاثیر تیمارهای آزمایشی بر میزان جوجه درآوری، خوراک مصرفی، افزایش وزن، ضریب تبدیل خوراک در طی سه دوره آغارین، رشد و پایانی و وزن بدن در زمان هچ، 10، 24 و 42 روزگی بررسی گردید.
نتایج نشان دادند که تزریق ژله رویال در مقایسه با گروههای شاهد سبب کاهش میزان جوجه درآوری گردید - P< 0 .01 - وزن. بدن در زمان تولّد و 25 روزگی تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت - P> 0 .05 - ولی بیشترین وزن بدن در 10 و 42 روزگی در جوجههای حاصل از تزریق درون تخم مرغی ژله رویال بهدست آمد.
تزریق درون تخم مرغی در مقایسه با گروه شاهد سبب افزایش خوراک مصرفی در دورههای آغازین، رشد، پایانی و کل دوره گردید - . - P< 0.05 تزریق درون تخم مرغی ژله رویال تاثیری بر افزایش وزن جوجهها در هیچکدام از دورههای پرورش و نیز کل دوره نداشت - P> 0 .05 - ولی سبب تاثیر سوء بر ضریب تبدیل خوراک مصرفی در دوره رشد، پایانی و کل دوره پرورش گردید . - P< 0.05 -
مقدمه
جنین طیور در محیطی با مقدار محدودی مواد مغذی رشد میکند که باید نیازهای تغذیهای و رشد و نمو جنینی را تا زمان خروج از تخم تامین نماید. به عبارت دیگر، تمام مواد مغذّی مورد نیاز جنین تا زمان جوجه درآوری از تخممرغ تامین میگردد. تا قبل از تخمگذاری، مواد مغذی مورد نیاز جنین از تخم مرغ تامین میشود از این رو پس از خروج تخم از بدن مادر، جنین فقط به مواد مغذی موجود در تخم دسترسی دارد . - Foye et al., 2006 - دورههای رشد جنینی و پس از جنینی، مرحله مهمی جهت حصول به عملکرد مناسب جوجههای گوشتی در زمان بازاریابی است زیرا دوره جنینی حدود 50 درصد زندگی تولیدی جوجههای گوشتی را تشکیل میدهد. جوجهاهمعمولاً طی 36 تا 48 ساعت پس از تولد دسترسی کافی به مواد غذایی ندارند.
این مدت زمان شامل زمان لازم جهت خروج تمام جوجهها از تخم، عملیات جوجهکشی و نگهداری در جوجهکشی و نیز انتقال از جوجهکشی تا مزرعه میباشد. برای بهبود عملکرد در مراحل آغازین دوره پرورش راهکارهای تغذیهای مختلفی مانند تغذیه در هچری - Careghi et al., 2005 - و تغذیه درون تخم مرغی - Foye et al., 2006 - پیشنهاد شده است. ژله رویال ترکیبی با ویژگیهای تغذیهای بسیار مفید میباشد که توسط زنبورهای کارگر برای تغذیه اختصاصی ملکه تولید میگردد و مخلوطی از ترکیبات مغذّی شامل پروتئین، اسیدهای آمینه آزاد، قند، چربی، آنزیم، ترکیبات آنتی بیوتیک، ویتامینها، نمکهای مواد معدنی، ترکیبات فسفره و استیل کولین می باشد
براین اساس، پژوهش زیر با هدف بررسی تاثیر تزریق درون تخم مرغی ژله رویال بر قابلیت جوجه درآوری، خوراک مصرفی، وزن بدن در زمان هچ، 10، 25، 42 روزگی، افزایش وزن و ضریب تبدیل غذایی در دورههای پرورشی آغازین 0 - تا 10 روزگی - ، رشد 11 - تا 24 روزگی - ، پایانی 25 - تا 42 روزگی - و کل دوره پرورش انجام گردید.
مواد و روشها
تیمارهای آزمایشی شامل شاهد منفی - عدم تزریق - ، شاهد مثبت - تزریق 0/5 میلی لیتر نرمال سالین - ، تزریق 0/5 میلی لیتر محلول 12/5 درصد ژله رویال و تزریق 0/5میلی لیتر محلول 25 درصد ژله رویال بودند. در این آزمایش تعداد 240 عدد تخم مرغ جنین دار جوجه های گوشتی - به ازای هر تیمار 60 عدد تخم مرغ - با میانگین وزنی 62 گرم تولید شده از مرغ های مادر گوشتی سویه راس 308 انتخاب شدند و در روز 17 انکوباسیون تیمارهای تزریق گردید. در روز 17 انکوباسیون، ابتدا قسمت پهن تخم مرغ با استفاده از الکل 75 درصد ضدعفونی گردید و تزریق در انتهای پهن تخم مرغ توسط سرنگی با سرسوزن 22 انجام شد.
محل تزریق با استفاده از پارافین مسدود گردید سپس تخم مرغها در دستگاه انکوباتور با دمای حدود 36/5 درجه سانتیگراد و رطوبت 70 تا 75 درصد قرار داده شدند در روز 19 انکوباسیون، تخم مرغها طبق برنامه جوجهکشی از ستری به هچری منتقل شدند و در روز 21 جوجههای هچ شده از دستگاه خارج شده و جهت انجام مراحل پرورش به سال مرغداری دانشگاه جیرفت منتقل گردیدند.
صفات بررسی شده در این پژوهش شامل درصد جوجه درآوری، خوراک مصرفی، افزایش وزن و ضریب تبدیل غذایی در سه دوره پرورشی آغازین - 1تا 10 روزگی - ، رشد 11 - تا 24 روزگی - ، پایانی 25 - تا 42 روزگی - و کل دوره پرورش بودند. دادههای بهدست آمده از صفات مختلف در قالب یک طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار و چهار تکرار و با استفاده از نسخه 9/2 نرم افزار SAS تجزیه و تحلیل شدند. مقایسات میانگینها با استفاده از آزمون چند دامنهای دانکن و در سطح احتمال 5 درصد انجام شد.
نتایج و بحث
نتایج آزمایش حاضر در جداول 1، 2، 3 و 4 ارائه شدهاند. تزریق درون تخم مرغی ژله رویال در مقایسه با گروههای شاهد منفی و شاهد مثبت سبب کاهش میزان جوجه درآوری گردید . - P< 0.01 - تزریق درون تخم مرغی 0/5 میلیلیتر نرمال سالین نیز در مقایسه با گروه شاهد بدون تزریق سبب کاهش میزان جوجه درآوری شد . - P< 0.05 - کاهش میزان جوجه درآوری در اثر تزریق درون تخم مرغی ممکن است ناشی از بروز یک واکنش آلرژیک در زیر کیسه هوایی و در نتیجه توقف تنفس در رویانهای در حال نمو و مرگ آنها باشد
2013; Salmanzadeh., 2012 - گزارش کردند که تزریق درون تخم مرغی ژله در روز هفتم انکوباسیون سبب کاهش درصد جوجه درآوری در مقایسه با گروه شاهد گردید که با نتیجه این آزمایش مطابق دارد. در تحقیقی دیگر تفاوت در درصد هچ بین تیمارهای تزریق درون تخم مرغی محلولهای مختلف کربوهیدرات در روز 18/5 دوره انکوباسیون مشاهده نشد . - Zhai et al., 2011 - از لحاظ تئوری، تاثیر مثبت تغذیه جنینی بر بهبود جوجه درآوری ممکن است ناشی از بهبود تامین انرژی مورد نیاز طی فرایند تشکیل و نمو جنین، محافظت جنین از اثرات سوء رادیکالهای آزاد بر غشاهای سلولی و همچنین تامین میزان مناسب تری از مواد مغذی ویژه در زمان مناسب برای جذب حداکثری آنها باشد
علاوه بر نوع ماده مغذی تزریق شده، ترکیبات مختلف مواد مغذّی نیز ممکن است بر تاثیر تزریق درون تخم مرغی تاثیر داشته باشد. به عنوان نمونه اثرات تزریق کادمیوم و روی را به صورت انفرادی و ترکیبی بر جوجه درآوری بررسی شد . - Dzugan et al., 2014 - تزریق درون تخم مرغی در مقایسه با گروه شاهد سبب افزایش معنیدار خوراک مصرفی در دورههای آغازین، رشد، پایانی و کل دوره گردید . - P< 0.05 - به طوری که در دوره آغازین بیشترین میانگین خوراک مصرفی در تیمار تزریق 0/5 میلیلیتر نرمال سالین و سطح 2 ژله رویال، در دوره رشد از هر دو سطح ژله رویال - بدون وجود تفاوت معنیدار بین این دو سطح - و در دوره پایانی و کل دوره پرورش از سطح 2 ژله رویال بهدست آمد.
بهطور خلاصه، در پژوهش حاضر تزریق درون تخم مرغی ژله رویال در روز 17 دوره انکوباسیون بر میزان جوجه درآوری تاثیر سوء داشت و سبب کاهش معنیدار میزان جوجه درآوری نسبت به گروه شاهد گردید ولی بر وزن یکروزگی و 25 روزگی جوجههای گوشتی حاصل از تیمارهای آزمایشی مختلف تاثیر معنیداری نداشت. به علاوه تزریق درون تخم مرغی ژله رویال وزن 10 و 43 روزگی جوجههای گوشتی حاصله را بهطور معنیداری افزایش داد، سبب افزایش خوراک مصرفی در دورههای پرورشی مختلف و کل دوره پرورش گردید و بدون آنکه تاثیر معنیداری بر افزایش وزن بدن داشته باشد بر ضریب تبدیل خوراک تاثیر سوء گذاشت.
جدول -1 تاثیر تیمارهای آزمایشی بر میزان جوجه درآوری، وزن بدن در یک، 10، 25 و 42 روزگی.
جدول-2 تاثیر تیمارهای آزمایشی بر میانگین خوراک مصرفی جوجه ها - گرم در در روز - .
