مقاله در مورد یوگا

بخشی از مقاله

یوگا

مقدمه
سلامتی و خوشبختی از دیرباز آرزوی تمامی انسانها بوده است. برای رسیدن به آنها بشر دست به هر کاری زده و راههای مختلفی را پیموده است. گروهی توانسته اند به آرزوهای خود دست یابند و برخی نیز هیچگاه طعم شیرین خوشبختی را نچشیده اند. سلامتی و خوشبختی و رسیدن به آرامش درون از زمان هایی خیلی دور ابزارهایی را طلب می کرده که بشر با توسل به آنها

همواره سعی داشته به سلامت فکر و جسم نائل آید. این ابزارها نامهایی چون ابدیت، ذات متکی به خویش، طبیعت، برهمن، شعور کیهانی و نیروانا داشت. ولی یکی از روش های بسیار قدیمی که قدمتش به چندین هزار سال قبل می رسد و به عنوان علم جامع کیهانی مطرح گردیده «یوگا»

نامیده می شود. بنا به روایت و دلایل علمی مطرح شده در کتابهای ارابه خدایان و طلای خدایان، کیهان نوردان باستانی از دیگر کرات سماوی به زمین آمده و با انسان زمینی ارتباط برقرار کرده

اند. حاصل این ارتباط پیدایش علوم جامعی بوده که پیشرفت انسان های آن موقع را به همراه داشته است. یوگا یکی از همین علوم کیهانی است که درآسیای میانه به وجود آمده و جریان عرفانی عظیمی را موجب گشت که چکیده های آن طی هشت هزار بیت در کتاب اوپانیشاد به تدریج در سراسر جهان به خصوص هندوستان نشر و انعکاس یافت. بدین ترتیب عده زیادی با پیروی از آن توانستند به سلامت جسم رسیده و بر احساسات و عواطف خود غلبه کنند. به عبارت دیگر پیروی از این علم خوب زیستن باعث شد تا انسان بتواند ذهن و جسم را به حال تعادل درآورد و طعم سعادت و خوشبختی را بچشد. به طور خلاصه می توان اظهار داشت علم یوگا کهن ترین سیستمی است که تا کنون در جهان وجود داشته و همچنان در حال گسترش است. این علم به بدن و روان توجه خاصی داشته و درک بسیار عمیق از ذات بشر و آگاهی هماهنگی و شناخت بدن و روان را به شما نشان می دهد. برای قدم گذاشتن در مسیر تکامل انسانی حتما می بایست

جسم، ذهن و روان در یک موازنه قرار گیرند. تکنیک های یوگا راه حل مطمئنی برای ایجاد این موازنه و رساندن شخص به آرامش فکر و درک حقیقت از طریق آگاه شدن بر خویشتن است. اولین کسی که اصول یوگا را به صورت قابل استفاده برای همگان مدون ساخته پاتانجلی هندی است. او در 300 سال قبل یوگار را به هشت مرحله تقسیم کرد. وی اعتقاد داشت انسان قبل از زدودن ناخالصی ها و ناپاکی ها نمی تواند طالب وصل معبود در رسیدن به مقصود باشد و تنها با تفکر و

تعمق در احوال جهان و زیر پا گذاشتن آز، حرص و شهوات است که می تواند به تربیت و تعالی روح خود بپردازد. طریقت یوگا مراحل هشت گانه را فراروی یوگی گذاشته تا با اجرای آنها به سرمنزل مقصود برسد. این مراحل عبارتند از: یاما، نیاما، آسانا، پرانایاما، پراتیهارا، دهارانا، دیانا، سامادهی. برای رسیدن به این وادی و سری وسلوک در این طریقت نیازی به این نیست که فرد دین آبا و اجدادی خویش را رها سازد و به آیین و مذهب جدیدی بپیوندد. بلکه هر کس با هر اعتقاد و فرقه و آئینی می تواند به درس هلی ویگا در زمینه زهد و تقوا و برکناری از خشونت ها و پلیدی ها پاسخ مثبت بگوید. نهایتا آنکه با درک تکنیک های باستانی یوگا انسان می آموزد که چگونه حساسیت خود را از سطح جسم و پوست به سطحی عمیق تر یعنی ذهن، اندام و غدد داخلی و یا در واقع جسم و ذهن و همچنین ذهن و روان منتقل کرده، اتحاد و یگانگی بین عناصر فوق به وجود آمده که نتیجه این اتحاد و یگانگی چیزی نیست جز رسیدن به سلامتی و خوشبختی. (دایره المعارف یوگا، تالیف سوامی شیواناندا، ترجمه رضا رامز)
عنوان پیوند
اصول یوگا
یک یوگی زندگی و حیات را به مانند یک مثلث می نگرد که جسم و پیکره انسان سه مرحله تولد، رشد و سرانجام مرگ را طی می کند. دوران جوانی که اوج شکوفایی انسان است بین سنین 18 تا 20 سالگی است. در نخستین سال های زندگی و در مرحله جوانی میزان رشو بازسازی جسم انسان به اوج خود می رسد و از آن پس مرحله دگرگونی بافت ها آغاز می شود. در یک انسان

عادی این مراحل از 20 سالگی آغاز شده و تا حدود 35 سالگی ادامه می یابد و از آن پس مرحله کاتابولیک یا همان دگرگونی بافت ها آغاز می شود، به عبارت دیگر ماشین جسم شروع به افت و انزال می نماید. این مرحله که در سنین پیری خود را نمایان می سازد با بیماری و ناخوشی همراه است. هر چند که یک یوگی معتقد است که ما (انسان) خلق نشده ایم که فقط عاملی باشیم و پس از تحمل رنج و درد به سراغ مرگ رویم. هدف از زندگی بالاتر از همه اینهاست. رشد نیروهای

روحی هدف بوده و احتیاج به استعداد زیاد و نیروی اراده می باشد. تمامی این موارد در سایه رشد جسم و ذهن پدید می آیند. به همین خاطر عقلای قدیم سیستمی را گسترش داده بودند که

باعث دفاع بدن در برابر بیماری ها و به تعویق افتادن مرحله کاتابولیک و همچنین نیرومند ماندن قوای فیزیکی و روانی می شود. این سیستم یوگا نام دارد. یوگا یک برنامه ساده و طبیعی است که بر پنج اصل استوار است: 1) تمرینات یوگا 2) تنفس 3) رژیم غذایی 4) ریلکس و آسودگی 5) تفکر مثبت و مدیتیشن www.yogajournal.com/ یوگا یک روش شخصی در زندگی است و بر اساس

اصول و عقاید می باشد. ساده زیستن و تفکر والا. جسم مانند یک معبد و یا یک وسیله نقلیه برای روح است و برای استفاده مطلوب از آن احتیاج به یک سری اصول داریم. این اصول همانند اصولی است که در هر وسیله نقلیه به شمار می رود. یک اتومبیل به پنج چیز مهم احتیاج دارد: 1) سیستم لغزنده یا همان چهار چرخ 2) برق یا همان باطری 3) سیستم خنک کننده 4) سوخت 5) یک راننده برای رانندگی در پشت فرمان www.sakyaiba.edu.np

1- اصل تمرینات
حرکات و اعمال به مانند سیستم لغزنده هستند که رباط ها، مفاصل، عضلات، تاندون ها و دیگر نقاط بدن را به کمک افزایش جریان خون و قابلیت انعطاف نرم می کنند.
2- اصل تنفس
این اصل بدن را در ارتباط با باطری یاری می کند. شبکه خورشیدی که نیروی عظیم پتانسیلی در آن ذخیره شده است و از طریق استفاده از تکنیک های تنفسی ویژه یوگا پرانامایا این انرژی در جهت برقراری تعادل فیزیکی و روانی آزاد می شود.
3- اصل رژیم غذایی
این اصل سوخت مناسبی را برای بدن تهیه می کند. مصرف مناسب غذا، هوا، آب و نور آفتاب از ضروریات است.
4- اصل ریلکس و آسودگی (وانهادگی)
این اصل همانند سیستم خنک کننده یا رادیاتور در ماشین عمل می کند. هنگامی که ذهن و جسم به طور مرتب فعالیت می کنند، ظرفیت آنان تقلیل می یابد. وانهادگی راه طبیعی جبران نیروی از دست رفته است.
5- تفکر مثبت و مدیتیشن
خود را کنترل کنید. ذهن آرام می گیرد. از طریق سکون و تمرکز فکر، طبیعت و سرشت تحت کنترل آگاهی قرار می گیرد. www.yoga.com
اصل تمرینات
سیستم های بی شماری برای گسترش و توسعه حرکات مکانیکی عضلات طراحی شده است. همان طور که گفتیم در مکتب یوگا به پیکره آدمی همانند وسیله نق

لیه ای برای روح نگریسته می شود. وسیله نقلیه ای که روح را در سفرش به سوی تکامل یاری می کند. آسانا (تمرینات فیزیکی یوگا) برای توسعه و گسترش تعبیه شده است.این تمرینات باعث رشد استعدادهای روحی و روانی می شود. باید در نظر داشت که تفاوت های اساسی و بنیادین بین

تمرینات یوگا و تمرینات فیزیکی وجود دارد. تمرینات و ورزش های فیزیکی عادی تاکید زیادی بر حرکات عضلات دارد. در حالی که در یوگا عکس این حالت می باشد زیرا ورزش های عادی میزان زیادی اسید لاکتیک در الیاف و بافت های عضله تولید و همین باعث کوفتگی عضلات می شود. در هنگام انجام آسانا تاثیر اسید اضافه و کوفتگی توسط قلیائی موجود در الیاف عضلانی خنثی می شود. البته این عمل با تنفس عمیق اکسیژن انجام می شود. رشد عضلات به معنی سلامتی

بدن نیست. سلامتی موقعی اطلاق می گردد که تمام ارگان های بدن تحت کنترل هوشمند ذهن باشد. تمرینات فیزیکی یوگا آسانا نام دارد. آسانا می بایست به طور مرتب و دائمی انجام شود. اولین فایده این کار در این است که قابلیت انعطاف بدن را افزایش می دهد به طوری که در سنین بالا قادر خواهید بود انعطاف بدن را افزایش دهید. تمرینات یوگا ابتدا بر سلامتی ستون فقرات تاکید و تمرکز دارد و باعث انعطاف و نیرومندی آن می شود. ستون فقرات محل تمامی اعصاب مهم بدن می باشد و همین اعصاب تمامی پیامهای مختلف بدن را از طریق ستون فقرات به مغز می رسانند

. به همین دلیل است که تمرینات یوگا تاکید زیادی بر انعطاف و نیرومندی آن دارد و با انجام آساناها عمل گردش خون بهبود یافته و مواد غذایی و اکسژن سهل تر به اعصاب می رسند. آساناها بر روی اندام داخلی هم تاثیر به سزایی دارد همانطور که باعث بهبود عملکرد عضلات می شود بر روی

عملکرد غدد و ارگان ها نیز تاثیر مثبت بر جای می گذارد. اندام های داخلی پیامها و تحریکات را از طریق حرکات گوناگون و مختلف آساناها دریافت کرده و بدین ترتیب عملکردشان هماهنگی بیشتری می یابد. سیستم درون ریز (غدد و هورمون ها) دوباره فعال شده و به متعادل شدن تحریکات و همچنین به پیشرفت نیروی روانی کمک می کند. به همراه انجام تمرینات یوگا تمرین تنفس تمرکز

فکر را انجام می دهیم. یک ساعت تمرین حرکات، یک ساعت تمرین ریلکس عمیق، و یک ساعت تمرین مدیتیشن باعث تقویت نیروهای تمرکزی به همراه نیروی جسمانی خواهد شد. تمریناات (با هوشیاری تمام) آسانا علاوه بر فواید فیزیکی باعث تقویت نیروهای روانی، تمرکز و مدیتیشن خواهد شد.
اصل تنفس یا پرانایاما
اکثر مردم تنها بخشی از ظرفیت دستگاه تنفسی یا ریه را برای تنفس استفاده می کنند. این دسته از مردم که تنفسشان سطحی بوده و کمی از قفسه سینه را منبسط می کنند شانه های خم شده ای دارند و در قسمت بالای گردن و پستانشان فشار دردآوری را متحمل می شوند و از

کمبود اکسیژن رنج می برند. این عده بدون آنکه خود بدانند به سرعت خسته می شوند. با تمرینات تنفسی یوگا علاوه بر پیشگیری از این موارد می توانید انرژی حیاتی و سلامتی خود را تضمین نمایید. از تمامی روش های تنفسی قادر خواهید بود ظرفیت انرژی حیاتی را افزایش دهید. چنانچه هنگام بالا رفتن از پله ها خسته می شوید سعی کنید که شانه ها را صاف نگه داشته و در هر د

و پله عمل دم و در دو پله بعدی عمل بازدم (تخلیه تنفس) را انجام دهید. با =یروی از چنین عملی یعنی دو پله دم و دو پله بازدم قادر خواهید بود آرام آرام پله ها را بالا رفته و بدون کمبود اکسیژن و نفس به بالای پله ها برسید. با چنین آهنگ تنفس قادر خواهید بود میزان زیادئی از دی اکسیدکربن را بیرون داده و اکسیژن را جایگزین آن نماییم، بدین ترتیب کمتر دچار خستگی می شویم. yoga.org.nz
تنفس
امروزه یک برنامه تنفسی قادر است ما را در زندگی روزمره کمک فراوانی کند. بحران ها، فشارهای عصبی، افسردگی و کسالت با تبعیت از یک سری تمرین ها قابل رفع می باشند. بدون هیچگونه فشاری شانه ها را صاف نگه دارید و نفستان را تماما تخلیه کنید. مکث کرده و سپس به طو

ر عمیق نفس بکشید، این روند باید کاملا آرام باشد. عمل دم می بایست به قدری باشد که شش ها کاملا پر شوند. بدون تغییر حالت شانه ها نفس را از طریق بینی به آرامی تخلیه کنید. شما باید همزمان با دریافت اکسیژن مغز و اعصاب را آسوده و آرام کنید. سه روش تنفسی وجود دارد:
روش سطحی
بدترین روش تنفس می باشد. هنگامی که عمل دم صورت می گیردشکم منقبض شده و شانه ها و استخوان ترقوه بالا می روند. در این نوع تنفس حداکثر کوشش به کار می رود اما حداقل میزان هوا نصیب فرد می شود.

تنفس دنده ای
در این نوع تنفس عضلات سینه، قفسه سینه را منقبض می کنند. این نوع تنفس هم تنفس کاملی نیست.
تنفس عمیق شکمی
این روش بهترین روش تنفس می باشد. در این روش هوا به تمامی قسمت های شش ها و حتی قسمت های تحتانی آن می رسد و تنفس آرام و عمیق می باشد. به این روش تنفس دیافراگمی نیز گفته می شود. در حقیقت هیچیک از این سه روش تنفس کامل نیستند. یک یوگی هر سه روش را با هم ترکیب می کند. ابتدا با تنفس عمیق شروع کرده و با تنفس دنده ای و سطحی به عمل دم ادامه می دهد. برای اینکه تنفس دیافراگمی را احساس کنید، یک لباس شل و آزاد

پوشیده و به پشت دراز بکشید. دست ها را بر روی دیافراگم قرار دهید. عمل دم و بازدم را به طور آهسته انجام دهید. در هنگام دم، شکم باید به طرف خارج منبسط شده و سپس قفسه سینه منقبض شود. سعی کنید این حرکت و جنبش را احساس کنید. دم به طور آرام، شکم منبسط شده و سپس قفسه سینه منبسط شده و در آخر قسمت بالای شش ها منبسط می شود. yoga.about.com

پرانایاما
مهمترین چیز در مورد تنفس خوب، پرانایاما یا انرژی لطیف حاصل از تنفس حیاتی می باشد. کنترل پرانا باعث کنترل ذهن می شود. تمرینات تنفسی یوگا پرانایاما نامیده می شود که به معنی کنترل پرانا می باشد. بزرگترین علامت و نشانه پرانا در بدن، حرکت شش ها می باشد. این حرکت نظیر یک چرخ طیار عمل کرده و دیگر نیروهای بدن را به جنبش در می آورد. پرانایاما یعنی کنترل شش ها که از طریق کنترل پرانا صورت می گیرد. دیگر علامت پرانا در بدن، روند آرام و آهسته تحت کنترل گرفتن بدن است. هر قسمتی از بدن با پرانا لبریز خواهد شد. هنگامی موفق به این عمل شده که تمامی بدن تحت کنترل ما باشد. تمامی بیماری ها را می توان از طریق کنترل و نظم پرانا کنترل و ریشه کن نمود. این رابطه دانش سری و رمز شفابخشی می باشد. ما در تنفس عادی مقداری ناچیز از پرانا را جذب می کنیم ولی هنگامی که تمرکز کرده و آگاهانه به عمل تنفس نظم می بخشیم، میزان زیادی از پرانا را ذخیره می کنیم. www.yogapoint.com

اصل ریلکس
هنگامی که جسم و ذهن به طور مداوم کار می کنند، بازدهی آنها تقلیل می یابد. زندگی نوین اجتماعی، تغذیه و کار اصل وانهادگی و ریلکس را برای مردم امروزی دشوار نموده است. حتی اکثر مردم فراموش کرده اندکه ریلکس و استراحت راه طبیعی جبران نیروهای از دست رفته می باشد و حتی برخی از مردم در هنگام استراحت نیز مقداری نیروی روانی و فیزیکی را صرف این عمل می

نمایند. بدین ترتیب مقدار زیادی از نیروی بدن بیهوده تلف می شود. مقدار انرژی که در عضلاتمان برای آماده بودن در هنگام کار صرف می شود بیش از میزانی است که برای انجام کار صرف می شود. به عبارت دیگر مقداری زیادی از انرژی که در بازوهایمان آمده است بدون بهره وری تلف می شود. با متعادل و منظم کردن فعالیت جسم و ذهن، حداقل انرژی را مصرف می کنیم. این عمل با یادگیری فنون ریلکس حاصل می شود. لازم به ذکر است که در طول روز، بدن تمامی انرژی لازم

برای روز بعد را فراهم می کنید. اما گاهی اتفاق می افتد که تمامی این انرژی در عرض چند دقیقه توسط عصبانیت، صدمه و یا خشم زیاد از بین می رود. این فرایند (عصبانیت و خشم) گاهی اوقات به صورت عادی در می آید و نتیجه ناخوشایندی را هم برای جسم و هم برای ذهن به دنبال دارد

. در طول مرحله ریلکس کامل عضلات، هیچگونه انرژی کامل یا پرانا استفاده نمی شود. اگر چه مقدار اندکی برای جریان خون و نگه داشتن بدن در حالت عادی مصرف می شود. در یوگا برای رسیدن به ریلکس کامل از سه روش استفاده می شود: 1) فیزکی، 2) روانی و 3) روحی. ریلکس زمانی کامل می شود که شخص به ریلکس روحی برسد.
1- ریلکس فیزیکی
می دانیم که هر عملی الهام گرفته از فکر و اندیشه می باشد. اندیشه، حالت عمل را ارئه کرده و جسم به آن واکنش نشان می دهد. ذهن پیغامی به عضلات فرستاده و دستور انقباض را به آنها صادر می کند. سپس پیغام دیگری فرستاده و به عضلات خسته فرمان استراحت و ریلکس می دهد. ریلکس فیزیکی ابتدا از انگشتان آغاز شده سپس به بالا ادامه می یابد. تلقین به خود، از عضلات عبور کرده وبه بالا یعنی چشم ها و گوش ها می رسد. سپس به ارامی پیام ریلکس به کلیه ها، کبد و دیگر اندام بدن صادر می شود. این نوع ریلکس شاواسان یا حالت مرده نامیده می شود.

2- ریلکس روانی

هنگامی که بحران و فشار روانی پدید می آید، لازم است که به مدت چند دقیقه به آرامی و به طور منظم عمل تنفس را انجام دهید. متوجه خواهید شد که به زودی زود آسودگی بر شما چی

ره خواهد شد. در اینجا نوعی احساس بی وزنی و پرواز خواهید نمود.
3- ریلکس روحی
با ریلکس روانی تمامی فشارها و نگرانی ها، اضطراب ها، ترس و عصبانیت هم به وجود آمده و تمامی این حرکات بحران های روحی را به وجود می آورند. ریلکس کامل و واقعی زمانی حاصل می شود که انسان خویشتن را از خودآگاهی جدا سازد. در اینجاست که یک یوگی در خود فراوانی، نیرومندی، آرامش و نشاط یا به عبارت بهتر آگاهی خالص می یابد. وی می داند که منبع تمامی نیروها، دانش، آرامش و نیرو در خود می باشد نه در جسم. (دایره المعارف یوگا، تالیف سوامی شیواناندا، ترجمه رضا رامز)