بخشی از مقاله
چکیده
سازمانها برای اینکه بتوانند با محیط باز اطراف خود، تعامل و ارتباط دو طرفه و اثربخش داشته باشند، باید همواره به شناسایی تغییرات محیطی و افزایش آمادگی مقابله با شرایط متغیر از طریق کسب دانشهای مفید جدید جهت ایجاد توانمندیهای مناسب بپردازند. مدیریت دانش هوشمندانه به این معنا است که مدیران دانشی سازمان بصورت هدفمند، مقداری از دانش منسوخ شده و غیر مفید سازمان خود را که در شرایط کنونی اثر بخش نیستند، از بین برده و فضا را برای خلق و کسب دانش مفید سازمانی فراهم نمایند، همچنین با استفاده از تکنیک هایی مانند جهل سازمانی از حرکت به سمت برخی از دانشهایی که کسب آنها برای راهبردهای سازمانی مضر تشخیص داده می شود؛ جلوگیری بعمل آورند. فراموشی سازمانی و جهل سازمانی از مهمترین مباحثی است که به مدیریت دانش هوشمندانه کمک می نماید.
در این مقاله هر یک مورد بررسی قرار گرفته و مزایای کاربردی فراموشی هدفمند و مدیریت جهل برای مدیریت هدفمند دانش در سازمان مشخص می گردد. سپس جهت ایجاد یک درک جامع و مدیریت یکپارچه، مدل ارتباطی بین فراموشی و جهل سازمانی ارائه گردیده است. جهت صحت سنجی مدل ارتباطی از نظرات خبرگان یکی از سازمانهای پژوهشی وابسته به صنعت برق بهره گرفته شده است. امید است تا با استفاده از این مقاله و مطالب ارائه شده مدیران بتوانند با مدیریت موثر فراموشی و جهل سازمانی به بهره وری دانشی سازمان متبوع خود بیفزایند.
واژههای کلیدی: فراموشی سازمانی، جهل سازمانی، فراموشی هدفمند، جهل هدفمند مدیریت دانش هوشمندانه
مقدمه
برخی از تعاریف، حول فرایند های مدیریت دانش است و مدیریت دانش را چنین تعریف می کنند :ایجاد، ارائه، ذخیره سازی، انتقال، تغییر شکل، به کارگیری و محافظت از دانش سازمانی. چنین تعاریفی به طور ضمنی دیدگاه عینی گرایانه نسبت به موضوع دارند. در برخی تعاریف، تأکید بیشتری بر تأثیر تکنولوژی در مدیریت دانش شده است. برخی دیگر از محققان تأکیدشان بر محیط و فرهنگی است که در آن دانش تکامل می یابد. به هر حال می توان بیان نمود که ماهیت مدیریت دانش یک ماهیت چندرشته ای است و محققان مختلف تمایل دارند از دیدگاه و علایق خود به این موضوع بپردازند - مانیان، . - 1393در سالهای اخیر مقوله فراموشی سازمانی و جهل سازمانی بطور مستقل توسط محققین حوزه سازمان و مدیریت مورد بررسی قرار گرفته است. نکته حائز اهمیت این است که هر یک از این دو مقوله علاوه بر تاثیر مستقیمی که بر مدیریت تغییر و همچنین مدیریت دانش سازمانی می گذارند، با یکدیگر نیز مرتبط بوده و بر هم نیز اثر گذار هستند .
نکته حائز اهمیت این است که این مقوله های جدید بصورت هدفمند مورد استفاده قرار گرفته و واژه ای تحت عنوان "هدفمند"به مبحث یادگیری سازمانی و نهایتاً مدیریت دانش اضافه می نمایند. مدیریت دانش هوشمندانه به این معنا است که مدیران دانشی سازمان بصورت هدفمند، مقداری از دانش منسوخ شده و غیر مفید خود را از بین برده و فضا را برای خلق و کسب دانش مفید سازمانی فراهم نمایند، همچنین با استفاده از تکنیک هایی مانند جهل سازمانی از حرکت به سمت برخی از دانشهایی که کسب آنها مضر تشخیص داده می شود؛ جلوگیری بعمل آید. مدیرانی موفق هستند که بتوانند هر دوی این مقولات - فراموشی و جهل سازمانی - را درک کرده و بصورت یکپارچه و اثر بخش در راستای بهبود سازمان مدیریت نمایند.
این مقاله در ابتدا و بصورت مستقل به بررسی فراموشی سازمانی و جهل سازمانی پرداخته، حالتهای مختلف و موارد مرتبط با هر یک، پیامدهای مثبت و منفی را تشریح می نماید. سپس با الهام از فراموشی سازمانی، دسته بندی جدید برای جهل سازمانی ارائه می گردد. در پایان مقاله نیز برای اینکه مدیران بتوانند درک یکپارچه از دو مقوله فراموشی سازمانی و جهل سازمانی داشته باشند، ارتباطات بین دو مقوله مذکور ارائه شده است. جهت صحت سنجی دسته بندی و مدل ارتباطی جدید ارائه شده برای جهل سازمانی و همچنین ارتباطات بیان شده در این مقاله، از روش تایید نظر خبرگان استفاده شده است.
