بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش در بین دانشجویان دانشگاه پیام نور رامشیر انجام شده است از بین دانشجویان آن دانشگاه 98نفر 73 - نفر مونث و 25نفر مذکر - به شیوه تصادفی انتخاب شدند. ابزار استفاده شده در این پزوهش پرسشنامه شادکامی آکسفورد - - OHI می باشد و از ضریب همبستگی استفاده شده، نتایج حاکی از آن است که همبستگی عزت نفس و شادکامی بین دانشجویان - مذکر، مؤنث - معنادار نبوده، همچنین این رابطه بین دانشجویان مذکر معنادار نبوده، اما در بین دانشجویان مونث همبستگی بین عزت نفس و شادکامی معنادار بوده است.
واژههای کلیدی:عزت نفس، شادکامی، دانشجویان
مقدمه
عزت نفسٌیکی از اصطلاحات رایج در روان شناسی برای بازتاب ارزیابی یک شخص درباره ارزش های وجودی به کار می رود و از دو بخش مرتبط به هم شکل می گیرد . یکی داشتن اطمینان نسبت به خود در برخورد با چالش های زندگی و باور خودتوانمندی، دیگر اینکه احساس داشتن صلاحیت جهت خوشبخت شدن است .این صفت ویژگی ریشه در عملکرد ذهنی انسان دارد ، یعنی فرد باید به لحاظ ذهنی باور کند که توانایی اندیشیدن، درک کردن، یاد گرفتن بر اساس حقایق وقایع زندگی در جهت رسیدن به خواسته ای مقبول و معقول خویش به درستی تصمیم گیری وعمل کند - ناتانیل براندن - ٍ بدیهی است برخورداری از چنین ویژگی ، انسان را وادار می کند که همواره برای حفظ حرمت نفس خویش و پاسداشت ارزش های درونی خود تلاش کند و از هر چیزی که سبب خواری نفس او می شود خودداری می کند و بر اساس این نگرش ذهنی و روحی به خود حق می دهد که زندگی مطلوب همراه با شادکامی داشته باشد زیرا شادکامی محصول اعتماد شخص به توان و استعداد خویش برای برخوردار شدن از یک زندگی آمیخته به آرامش و آسایش جسمی و روحی است .
همانطور که برنیز وَ چن [2] - 2013 - معتقدند که یکی از مهمترین شاخص هایی که باعث تشکیل و تداوم عزت نفس در فرد می گردد، شادکامیُ است.به تعبیری شادکامی از مولفه های اساسی زندگی افراد به ویژه دانشجویان به شمار می رود در این مورد تعاریف متعددی توسط نظریه پردازان ارایه شده است که در همه آنها به نوعی کردن احساسات مثبت به چشم می خورد . شادی یعنی احساسات زیاد ، رضایت بالا از زندگی و نداشتن احساسات منفی است این سه عامل ، عوامل مهمی در بهزیستی می باشد مقایسه خود، فرآیندی بین فردی طلب حمایت از دیگران را منعکس می کند این مفهوم - خود مقایسه گری - با کارکرد روان شناختی و اجتماعی همراه است و پیش بینی کننده پیامدهای عزت نفس است.
کسانی همچون آرگایلٌ [4]که ازصاحب نظران روان شناسی مثبت گرا است که بحث شادکامی تصریح می کند که شادکامی ، تنها در سایه شادی ها و لذت های آنی به دست نمی آید و نیازمند احساس رضامندی وفقدان عواطف منفی است. استراکٍ [5] - 1991 - معتقد است که افراد شادکام کسانی هستندکه سوگیری آن در پردازش اطلاعات در جهت خوش بینی و خوش حالی است یعنی اطلاعات را به گونه ای پردازش و تفسیر می کنند که به خوشحالی فرد منجر می شود . پژوهشگران برای بررسی عوامل مرتبط با شادکامی ، مطالعات گسترده ای پرداختند که این پژوهش ها بیانگر آن هستند که شادکامی با عوامل شخصیتی، شناختی، مذهبی، پیوند نزدیکی دارند. با توجه به پیوند دو مقوله فوق ، داینر و داینر [2] - 1995 - طی مطالعه ای با عنوان عزت نفس و شادکامی که روی 13000 دانشجو از دانشگاه های پنج قاره به این نتیجه رسیدند که عزت نفس بالا پیش بینی کننده قوی رضایت از زندگی است بین عزت نفس و شادکامی همبستگی وجود دارد .
چنگ َو فارنام - 2003 - در یک بررسی به این نتیجه رسیدندکه سبکهای اسنادی و عزت نفس پیش بینی کننده معنی دار شادکامی است . دنو ُو کوپر - 1998 - طی مطالعه ای به این نتیجه رسیدند که عزت نفس یکی از قویترین پیش بینی کننده شادکامی است .وهمچنین دنی ِو استاینر - - 2009طی مطالعه ای روی 140 دانشجو تربیت بدنی دانشگاه استنفورد به این نتیجه رسیدند عوامل درونی - عزت نفس ، منبع کنترل، مواظبت و خویشتنداری - از قوی ترین پیش بین کننده های شادکامی است و همچنین پژوهش اوکان ّو همکاران [1] - 2009 - نشان داد که شادکامی با موفقیت در بسیاری از حوزه های زندگی همراه است آنان دریافتند که شادکامی گرایشی به طور مثبت با متغیرهای انگیزشی مرتبط است که عملکرد تحصیلی را ترقی می دهد .
شادکامی یک انسان ارتباط نزدیکی با عزت نفس او دارد چرا که انسانی شادمان است که عملکرد مطلوبی در زندگی خود داشته باشد و بتواند وظایف خود را با اعتماد به نفس او اطمینان انجام دهد همه ی این موارد به نوعی با عزت نفس فرد مرتبط هستند .اگر شخصی عزت نفس پایینی داشته باشد در کارهای خود دچار مشکل می شود و سطح شادکامی او کم خواهد بود گاهی مسائل دانشگاهی به صورت حاد در می آید و جنبه های مختلف زندگی دانشجویان ، مانند شادکامی و سلامت روان آنان را تحت تاثیر قرار می دهد. هدف از این تحقیق بررسی رابطه عزت نفس و شادکامی در بین دانشجویان - مذکر و مونث - دانشگاه پیام نور رامشیر می باشد .
طرح پژوهش:
طرح پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی می باشد.
جامعه و نمونه، روش نمونه گیری:
نمونه این تحقیق مشتمل بر 98 نفر از دانشجویان دانشگاه پیام نور شهرستان رامشیر می باشد که برای انتخاب آنها از روش نمونه گیری تصادفی استفاده گردید.پس از هماهنگی با مسئولین دانشگاه و انتخاب آزمودنی ها ، توضیحات لازم از سوی محقق راجع نحوه تکمیل پرسشنامه ها ارائه گردید و آنان اقدام به تکمیل پرسشنامه ها نموده اند. از آزمودنی ها خواسته شد اگر درتکمیل پرسشنامه ها با ابهامی مواجه شده از پژوهشگر بخواهند توضیح بیشتری بدهد. در خاتمه نیز از همکاری آزمودنی ها تقدیر و تشکر به عمل آمد.همان طوری که در جدول 1 ملاحظه می شود، آزمودنی های مؤنث 74/5 درصد و آزمودنی های مذکر 25/5 درصد نمونه را به خود اختصاص داده اند.
ابزار:
در این پژوهش به منظور اندازه گیری متغیرهای مورد نظر از ابزار زیر استفاده شده است:
پرسشنامه شادکامی آکسفورد: پرسشنامه شادکامی آکسفورد دارای 29 ماده است و میزان شادکامی فردی را می سنجد. این آزمون در سال 1989 توسط مایکل آرگایل و بر اساس پرسشنامه افسردگی بک - BDI، - 1976 ساخته شده است. 21 عبارت از عبارات این پرسشنامه از BDI گرفته شده و معکوس گردیده و یازده پرسش به آن اضافه شده است تا سایر جنبه های سلامت ذهنی را پوشش دهد. بدین ترتیب بالاترین نمره ای که آزمودنی می تواند در این مقیاس کسب کند. 87 است که بیانگر بالاترین حد شادکامی بوده و کمترین نمره این مقیاس 0 است که موید ناراضی بودن آزمودنی از زندگی و افسردگی فرد است. نمره بهنجار این آزمون بین 40 تا42 است.
آرگایل و همکاران پایایی پرسشنامه شادکامی آکسفورد را به کمک ضریب آلفای کرونباخ 0/90 و پایایی باز آزمایی آن را طی هفت هفته 0/78 گزارش کرده اند. روایی همزمان این پرسشنامه با استفاده از ارزیابی دوستان افراد درباره آنها 0/43 محاسبه شد همچنین از آنجایی که شادکامی دارای سه بخش: عاطفه مثبت، رضایت و نبود عاطفه منفی دانسته شده، همبستگی این پرسشنامه با مقیاس عاطفه مثبت براد برن - - 0/32، با شاخص رضایت از زندگی - - 0/57 و با پرسشنامه افسردگی بک - -0/52 - محاسبه شد.پرسشنامه عزت نفس روزبرگ - : - 1965 این مقیاس شامل 10 ماده خودگزارشی است که احساس کلی ارزش یا پذیرش خود را به صورت مثبت بیان می کند. آزمودنی بر اساس یک مقیاس چهار درجه ای - از کاملا مخالفم تا کاملا موافقم - با دامنه 1 تا4 به این مقیاس پاسخ می دهد. کمینه و بیشینه نمره در این مقیاس 10 و 40 می باشد که نمره های بالاتر بیانگر میزان بالای عزت نفس می باشد.
